H.1256 (1840) TARİHLİ AMASYA NÜFUS DEFTERİ İLE H.1260-1261 (1844-1845) TARİHLİ AMASYA TEMETTUAT DEFTERLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 11, 97 - 118, 31.08.2016

Selim Özcan

Öz

Amasya’da XIX. yüzyılın ilk yarısında yapılan, incelediğimiz nüfus ve temettuat sayımlarında, şehirdeki mahalle sayıları ile mahallelerdeki hane sayılarının iki sayım arasında 4 yıl gibi kısa bir süre geçmesine rağmen büyük değişkenlik göstermesi dikkat çekmektedir. Bunun uzun süren savaşlar, göçler, salgın hastalıklar ve dönemin kendisine has özelliklerden kaynaklandığını ifade edebiliriz. Aynı zamanda iki sayımdaki hane reislerinin isimleri ile yaptıkları mesleklerinin de büyük ölçüde birbirini tutmadığı gözlemlenmektedir. Bu da muhtemelen nüfus sayımının mahallinde değil, merkezde düzenlenen suretler olmasından, temettuat sayımlarının ise mahallinde yapılan orijinal kayıtlar olmasından kaynaklandığını düşünmekteyiz. Çalışmamızda bu iki nüfus sayımı arasındaki farklılığın sebepleri ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Amasya, Nüfus, Temettuat, Sayım

Kaynakça

• Çadırcı, Musa, Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapısı,
• Türk Tarih Kurumu, Ankara.1997