Does inflation targeting have a positive impact on the pass-through effect of the exchange rate on inflation in Turkey? Application of the ARDL and NARDL models

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 2, 319 - 342, 30.04.2024

Halil Altıntaş Zehra Özbek

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1422422

Öz

This study aims to evaluate the impact of exchange rate pass-through (EPRT) on inflation in Turkey during both pre- and post-inflation targeting periods using ARDL and NARDL models. The results of the ARDL model show that a 1% increase in the dollar exchange rate leads to a 0.697% rise in inflation over the entire period from January 1997 to January 2022. Specifically, this corresponds to a 0.571% increase before the inflation targeting period (January 1997 to December 2005) and a 0.749% increase during the inflation targeting period (January 2006 to January 2022). On the other hand, the long-term findings of the NARDL model reveal that a 1% increase in the positive exchange rate results in a 0.718% increase in consumer prices throughout the entire period. Furthermore, this increase is 0.762% during the pre-inflation targeting period, while during the inflation targeting period, it is 0.590%. All three coefficients are statistically significant. Conversely, a 1% increase in the negative exchange rate shocks causes a decrease of 0.456% in consumer prices for the entire period and 0.588% for the pre-inflation targeting period, and the coefficients are statistically significant. Negative shocks in exchange rates during the targeting period did not significantly impact consumer prices. Various factors have contributed to rising inflation in Turkey. These include reduced confidence in the policies imposed by Central Bank of Turkey, uncertainty in monetary policies, and the industry's inability to reduce its dependence on imported inputs.

Anahtar Kelimeler

Exchange Rate Pass-Through, Inflation, NARDL

Türkiye’de enflasyon hedefleme döviz kurunun enflasyon üzerine geçiş etkisinin olumlu etkilemekte midir? ARDL ve NARDL modelleri uygulaması

Öz

Bu çalışma Türkiye’de döviz kurunun enflasyon üzerine etkisini enflasyon hedefleme öncesi ve hedefleme dönemleri için ARDL ve NARDL modelleriyle araştırmaktadır. ARDL model sonuçlarında dolar kurundaki %1 artış tüm dönem için (1997M1-2022M1) enflasyonda %0.697, enflasyon hedefleme öncesinde (1997M1-2005M12) %0.571 ve enflasyon hedefleme döneminde (2006M1-2022M1) %0.749 artışa neden olmaktadır. NARDL modelinde uzun dönem sonuçlarında, pozitif döviz kurundaki %1 artış, tüketici fiyatı üzerindeki tüm dönem için % 0.718, enflasyon hedefleme öncesi dönem için %0.762 ve enflasyon hedefleme dönemi için %0.590 artışa yol açmakta ve katsayılar istatistiksel olarak anlamlıdır. Negatif döviz kurundaki %1 artış ise tüketici fiyatı üzerinde tüm dönem için %0.456 ve enflasyon hedefleme öncesi için %0.588 azalışa neden olmaktadır ve katsayılar istatistiksel olarak anlamlıdır. Hedefleme döneminde kurdaki azalmalar tüketici fiyatları üzerinde anlamlı bir etkiye yol açmamıştır. Bu sonuçlara göre tüketici fiyatlarının döviz kurundaki artışlardan daha fazla etkilendiği ve enflasyon hedefleme döneminde uygulanan kur politikaların enflasyonu anlamlı bir şekilde azaltmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonucun oluşumunda Türkiye’de Merkez Bankasının uyguladığı politikalara güveninin azalması, para politikasına ilişkin belirsizlikler ve sanayide ithal girdi bağımlılığının azaltılamaması gibi gelişmelerin önemli rol oynadığı söylenebilir

Anahtar Kelimeler

döviz kurunun geçiş etkisi, enflasyon, NARDL

Kaynakça

• Adeosun, O. A., Tabash, M. I., Vo, X. V. ve Anagreh, S. (2023). Uncertainty measures and inflation dynamics in selected global players: a wavelet approach. Quality and Quantity (C. 57). Springer Netherlands. doi:10.1007/s11135-022-01513-7
• Akdemir, S. ve Özçelik, M. (2018). Döviz kurlarının yurtiçi fiyatlara geçiş etkisi: türkiye ekonomisi 2003-2017 dönemi uygulaması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 35–50.
• Akkoç, U. ve Yücel, E. (2017). Türkiye’de döviz kuru geçişkenliğinin asimetrik davranışı. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı, 903–911.
• Aksoy, Y. ve Riyanto, Y. E. (2000). Exchange Rate Pass-Through in Vertically Related Markets. Review of International Economics, 8(2), 235–251.
• Altıntaş, H. (2014). Türkiye’de döviz kurunun enflasyon üzerine geçiş etkisinin ekonometrik analizi : 1987 - 2011. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 163–201.
• Altıntaş, H. (2022). Petrol fiyatı şoklarının BİST100 getiri endeksi üzerine kısa ve uzun dönem asimetrik etkisi: NARDL yaklaşımından kanıtlar. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (62), 25–55.
• Altıntaş, H., Çetintaş, H. ve Taban, S. (2008). Türkiye’de bütçe açığı, parasal büyüme ve enflasyon arasındaki ı̇lı̇şkı̇nı̇n ekonometrı̇k analı̇zı̇: 1992-2006. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 208, 185–208.
• Altuntaş, M., Pazarcı, Ş. ve Kılıç, E. (2021). Türkiye’de döviz kuru geçiş etkisinin incelenmesi: dönemler arası bir karşılaştırma. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences,7(43), 1453–1460.
• Anderl, C. ve Caporale, G. M. (2023). Asymmetries, uncertainty and inflation: evidence from developed and emerging economies. Journal of Economics and Finance. Springer US. doi:10.1007/s12197-023-09639-6
• Arslaner, F., Karaman, D., Arslaner, N. ve Kal, S. H. (2014). The Relationship between inflation targeting and exchange rate pass-through in Turkey with a model averaging approach. Central Bank of the Republic of Turkey, Working Paper No: 14/16.
• Baharumshah, A. Z., Sirag, A. ve Soon, S. V. (2017). Asymmetric exchange rate pass-through in an emerging market economy: The case of Mexico. Research in International Business and Finance, 41(April), 247–259. doi:10.1016/j.ribaf.2017.04.034
• Baker, S. R., Bloom ve N., Davis, S. (2016). Measuring economic policy uncertainty. Quarterly Journal of Economics, 131(November), 1593–1636. doi:10.1093/qje/qjw024.Advance
• Banerjee, A., Dolado, J., ve Mestre, R. (1998). Error-correction mechanism tests for cointegration in a single-equation framework. Journal of Time Series Analysis, 19(3), 267–283.
• Barsky, R. B. ve Kilian, L. (2004). Oil and the macroeconomy since the 1970s. Journal of Economic Perspectives, 18(4), 115–134. doi:10.1257/0895330042632708
• Baş, G. ve Kara, M. (2020). Döviz Kuru ve İthalat Fiyatlarının Tüketici Fiyatları Üzerindeki Geçiş Etkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Araştırma. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 8(2), 115-125.
• Benli, M. ve Cengiz, M. (2024). Petrol fiyatlarının Türkiye’de tüketici fiyatları enflasyonuna asimetrik geçişkenliği. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(1), 79–100.
• Betts, C. ve Devereux M. B. (2000). Exchange rate dynamics in a model of pricing-to-market. Journal of International Economics, 50, 215–244.
• Bozkurt, C. (2014). Money, inflation and growth relationship: The Turkish case. International Journal of Economics and Financial Issues, 4(2), 309–322.
• Brock, W., Dechert, W., ve Scheinkman, J. (1987). A Test for independence based on the correlation dimension. University of Wisconsin at Madison, Department of Economics Working Paper.
• Caldara, D. (2023). Do Geopolitical Risks Raise or Lower Inflation ? https://www.matteoiacoviello.com/research_files/GPR_INFLATION_PAPER.pdf adresinden erişildi.
• Caldara, D. ve Iacoviell, M. (2022). Measuring geopolitical risk. American Economic Review, 112(4), 1194–1225.
• Caldara, D., Conlisk, S., Iacoviello, M. ve Penn, M. (2022). Do Geopolitical Risks Raise or Lower Inflation? https://www.federalreserve.gov/mediacenter/files/FOMCpresconf20220504.pdf. adresinden erişildi.
• Ceylan, F. ve Kahyaoğlu, H. (2021). Türkiye’de petrol fiyatlarından ve döviz kurundan enflasyona geçişkenlik: Zamana göre değişen parametreli bir analiz. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(46), 999–1015.
• Çakır, M. ve Kaya, A. E. (2023). Türkiye’de döviz kuru geçişkenliği zamanla değişiyor mu?. İstanbul İktisat Dergisi, 73(1), 359-383.
• Çiftçi, M. ve Yılmaz, M. H. (2018). Nonlinear dynamics in exchange rate pass-through and ınflation persistence: the Case of Turkish economy. Asian Journal of Economic Modelling, 6(1), 8–20.
• Darvas, Z. (2001). Exchange rate pass-through and real exchange rate in EU candidate countries. Economic Research Centre of the Deutsche Bundesbank, Discussion Paper 10/01, May 2001, 1-68.
• Davis, S. J. (2016). An index of global economic policy uncertainty. NBER Working paper. http://www.nber.org/papers/w22740 adresinden erişildi.
• Delatte, A. L. ve López-Villavicencio, A. (2012). Asymmetric exchange rate pass-through: evidence from major countries. Journal of Macroeconomics, 34(3), 833-844.
• Deluna, R., Loanzon, J. I V. ve Tatlonghari, V. M. (2021). A nonlinear ARDL model of ınflation dynamics in the Philippine economy. Journal of Asian Economics, 76(C), 1–13.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427–431. doi:10.1080/01621459.1979.10482531
• Dickey, D., ve Fuller, W. (1981). The Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica, 49(4), 1057-1072.
• Dobrynskaya, V. V. ve Levando, D. V. (2008). Exchange rate pass-through effect and monetary policy in Russia, Pavlos Karadeloglou (Ed.), Exchange Rates and Macroeconomic Dynamics içinde (115–138. ss), Palgrace Macmillan.
• Doğan, B. (2013). Asymmetric behavior of the exchange rate passthrough to manufacturing prices in Turkey. Emerging Markets Finance and Trade, 49(3), 35–47.
• Ehsan U. Choudhri ve Dalia S. Hakura (2001) Exchange rate pass-through to domestic prices: Does the inflationary environment matter?. Journal of International Money and Finance, 25(4), 614–639.
• EPU (2023). Erişim adresi https://www.policyuncertainty.com/gpr.html.
• Ergin, A. (2015). Döviz kuru ve enflasyon arasındaki geçiş etkisi: Türkiye örneği. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(3), 13–29.
• Flamini, A. (2003). CPI Inflation Targeting and Exchange Rate Pass-through. Macroeconomics. Münih Üniversitesi Kütüphanesi, Almanya.
• Goldberg, P. K., ve Knetter, M. M. (1997). Goods prices and exchange rates: What have we learned?. Journal of Economic Literature, 35(3), 1243–1272.
• Göktaş, P. (2019). Türkiye’de döviz kurunun tüketici fiyatları üzerindeki asimetrik geçiş etkileri. Sosyoekonomi, 27(42), 29–50.
• Güler, A. (2020). Döviz kuru geçiş etkisi: Türkiye örneği. 20. Uluslararası Ekonometri, Yöneylem Araştırması ve İstatistik Sempozyumu Tam Metin Kitapçığı, 41–51.
• Gümrah, Ü. ve Konur, F (2017). Asimetrik döviz kuru geçişkenliği: Türkiye örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 81–90.
• Kabundi, A. ve Mbelu, A. (2018). Has the exchange rate pass-through changed in South Africa? South African Journal of Economics, 86(3). doi:10.1111/saje.12197
• Kara, H. ve Öğünç, F. (2008). Inflation targeting and exchange rate pass-through: the Turkish experience. Emerging Markets Finance and Trade, 44(6), 52–66