ASLAN HEPGÜR’ÜN KÜRDİLİHİCAZKÂR MAKAMINDAKİ KEMAN TAKSİMİNİN MAKAMSAL VE İCRA TEKNİĞİ AÇISINDAN ANALİZİ

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 20 - 41, 30.06.2022

Hasan Çizmelioğlu , Ferdi Koç

https://doi.org/10.31811/ojomus.1069648

Öz

Son dönem Türk Müziği keman icracılarından birisi olan Aslan Hepgür’ ün icra üslubu, yapmış olduğu Kürdilihicazkâr taksimi üzerinden değerlendirilmiştir. Bu çalışmada, Hepgür’ün taksim icrasında kullanmış olduğu pozisyonları, uygulamış olduğu süslemeleri ve yay tekniklerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Betimsel bir araştırma olup tarama modeli kullanılmıştır. Taksimde icra edilen makamın ses alanı, makamın seyir özellikleri ve geçkiler analiz edilmiştir. Hepgür, kız ney akordunda Kürdîlihicazkâr taksimini icra etmiştir. İcracının, yapmış olduğu taksim icrasında kesinlikle geleneksel seyir anlayışından dışarıya çıkmadığı görülmüştür. Yapılan makamsal ve teknik analiz neticesinde icracının glissando, vibrato, çarpma ve farklı teknikleri kendi icra tavrı içerisinde etkili bir şekilde kullandığı tespit edilmiştir. Çalışmada klâsik tavrı bütün yönleriyle özümseyen ve kendi icra özelliklerini taksimine yansıtan Aslan Hepgür’ün keman icrasının ortaya çıkarılması ve özellikle bu alanda araştırma yapacak olanlara katkı sağlaması amaçlanmıştır. Bunun dışında Hepgür’ün hayatı ve sanatı üzerine kısa bilgi verildikten sonra, taksimin makamsal ve icra analizi, İ.T.Ü. Türk müziği konservatuvarında uzun süre hocalık yapmış, merhum Yavuz Özüstün’ün yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Hepgür’ün taksiminde Kürdilihicazkâr makamını klasik tavırda işlediği, kemanı kendine özgü bir şekilde icra ettiği ve geleneksel üslubu devam ettirdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Keman, Aslan Hepgür, Taksim, Kürdilihicazkâr, Müzik

ANALYSIS OF ASLAN HEPGUR’S VIOLIN TAKSIM’S TERMS OF THE MAQAM AND PERFORM TECHNIQUE IN THE MAQAM KURDILIHICAZKÂR

Öz

The performance style of Aslan Hepgür, one of the violin players of the last period, was examined through the taksim he made in the makam Kürdilihicazkar. In this study, it is aimed to reveal the positions that Hepgur used in the execution of Taksim, the decorations and bow techniques that he applied. In this study, descriptive survey model was used. The sound field of the maqam performed in the taksim, the cruising characteristics of the maqam and the transitions have been analyzed. The decorations, positions and style of the implied taksim have been analyzed in terms of violin performance. In line with the analyzes made on Taksim, Hepgür's Kürdilihicazkar taksim was performed in girl ney accord. It can be said that Hepgür used unique expressions in the melodies he applied, and produced original melodies by not leaving the traditional understanding of navigation. In addition, glissando, vibrato, multiplication and different techniques were used effectively in their own performance style. In the study, it is aimed to reveal the violin performance of Aslan Hepgur, who assimilates the classical style in all its aspects and reflects his own performance characteristics in his performance, and to contribute to those who will conduct research in this field in particular. In addition, after providing brief information about Hepgur's life and art, the official and performance analysis of the taxi was conducted using the method of the late Yavuz Özüstün, who worked as a teacher at the Istanbul technical university conservatory of Turkish music for a long time. It has been concluded that; Hepgür performed the Kürdilihicazkar maqam with a classical manner in Taksim, performed the violin in his own unique way and continued the traditional style.

Anahtar Kelimeler

Violin, Aslan Hepgür, Taksim, Kürdilihicazkar, Music

Kaynakça

• Akyol, Ö. (2011). Aslan Hepgür hayatı ve musiki çalışmaları (Yayın No.291352) [Yüksek lisans tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi]. Ulusal tez tarama merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=zqI_ZOq-b18GC2rT9c2JGjRA85Pko-kEvXWjAaFO-5eUrfKl5Jimo1c2d3RRbDtm
• Çuhadar, C. H. (2009). Kemanda çalma teknikleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1), 121-132. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/50501
• Kılınçarslan, F. ve Koç, F. (2020). Necati Çelik’in Sûz-i Dil makamındaki taksiminin makamsal ve ud icra tekniği açısından analizi. SBedergi, 4 (6), 56-70. https://www.doi.org/10.29228/sbe.42924
• Özkan, İ. H. (2006). Türk mûsikîsi nazariyatı ve usulleri. Ötüken Yayınevi.
• Öztuna, Y. (2006). Türk mûsıkîsi klasik Türk san’at mûsikîsinin ansiklopedik sözlüğü (Birinci basım, Cilt I-II) Orient Yayınları.
• Türk Dil Kurumu (2005). Türkçe Sözlük. TDK.
• Youtube. “Kürdilihicazkâr Taksim”. 5 Mart 2019 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=wHGZrlS71Ek. adresinden alındı.