INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN SOCIAL MEDIA ADDICTION AND ATTACHMENT STYLES AND SATISFACTION OF LIFE FOR HIGH SCHOOL STUDENTS

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 32 - 51, 31.12.2020

Nihan Beray Dilsiz , Mehmet Kandemir

Öz

The aim of this study is to investigate the relationships between social media addiction, attachment styles and satisfaction of life among the high school students and to analyse the power of mediation of social media addiction on attachment styles and satisfaction of life. In this study, relational survey model was used and the study group consists of 544 (300 female, 244 male) students attending to 9th, 10th, 11th and 12th grades at Anatolian High School. The Social Media Disorder Scale (SMD-Scale) was used to determine the social media addiction improved by Eijnden, Lemmens and Valkenburg (2016) and adapted to Turkish version by Savcı, Ercengiz and Aysan (2018); Interpersonal Attachment Styles Scale improved by Kandemir and İlhan (2017); The Satisfaction With Life Scale (SWLS) determined the validity and reliability by Dağlı and Baysal (2016). The data about students’ personal information were gathered by using the Personal Information Form (PIF) improved by the researcher. In order to analyse hypothesis test model, Path Analyse Method was used and AMOS package programs were utilized. When the fit coefficients acquried regarding the model tested are examined, the results were found as CFI = .985, IFI = .985, NFI = .980, TLI = .847, GFI = .99 ve AGFI = .98. Chi Square/Degree of Freedom (χ² / sd) was found as .059 and RMSEA values were found .069. In the result of the analysis, it is revealed that Values of Chi-Square and RMSEA are under .05. In consequence of the research, it is revealed that there is low level of significant correlation between secure attachment style and social media addiction. According to research findings, anxious attachment sytle has a precursor power and positive and significant effect on social media addiction and the avoidant attachment style predicts social media addiction positively and significantly. There withal the satisfaction of life of high school students predicts social media addiction negatively and substantially. The findings obtained were discussed by comparing with the literature study results after the analysis of research. At the final part of the research, suggestions about the solutions for social media addiction, new researches and improvements in literature studies were pointed out within the results of the study.

Anahtar Kelimeler

social media addiction, social media, addiction, life satisfaction, attachment styles, attachment, psychology

Lise Öğrencilerinde Sosyal Medya Bağımlılığının Bağlanma Stilleri ve Yaşam Doyumu İle İlişkisinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı, lisede eğitim gören öğrencilerin sosyal medya bağımlılığı, bağlanma stilleri ve yaşam doyumu değişkenleri arasındaki ilişkiyi incelemek ve sahip oldukları bağlanma stillerinin ve yaşam doyumlarının sosyal medya bağımlılıklarını/bozukluklarını yordama güçlerini analiz etmektir. Bu araştırma kapsamında ilişkisel tarama modeli kullanılmış ve 9., 10., 11., 12. sınıflarda eğitim gören 544 (300 kız, 244 erkek) öğrenci araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmada veri toplamak için van den Eijnden, Lemmens, Valkenburg (2016) tarafından geliştirilen, Savcı, Ercengiz ve Aysan (2018) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan Sosyal Medya Bozukluğu Ölçeği- SMBÖ (The Social Media Disorder Scale); Kandemir ve İlhan (2017) tarafından geliştirilen Kişilerarası Bağlanma Stilleri Ölçeği; Diener, Emmons, Larsen ve Griffin (1985) tarafından geliştirilmiş olan, Dağlı ve Baysal (2016) tarafından geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan Yaşam Doyumu Ölçeği- YDÖ (The Satisfaction With Life Scale) ; son olarak da çalışma kapsamında öğrencilerin demografik bilgilerini ve sosyal medya kullanımı ile ilgili bilgilerini öğrenmek adına hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma kapsamında oluşturulan hipotez test modelinin analizini yapmak için yol (path) analizi yöntemi kullanılmış ve bu analiz için AMOS paket programından faydalanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının bağlanma stilleri ve yaşam doyumu değişkenleri tarafından açıklanabildiği bulunmuştur. Yol analizine ilişkin uyum katsayıları analiz edildiğinde, CFI = .985, IFI = .985, NFI = .980, TLI = .847, GFI = .99 ve AGFI = .98 olarak bulunmuştur. Ki-Kare/Serbestlik Derecesi (χ² / sd), (177,593/ 357) .059; RMSEA değerlerinin .069 olduğu görülmüştür. Analiz sonucunda RMSEA ve Ki-Kare değerlerinin .05’ten küçük olduğu görülmektedir. Araştırmada, kaygılı ve kaçıngan bağlanma stillerinin sosyal medya bağımlılığını pozitif ve anlamlı bir şekilde yordadığı; güvenli bağlanma stilinin ise sosyal medya bağımlığı ile negatif bir ilişkisinin olduğu fakat model içinde yordayıcı etkisinin anlamlı olmadığı bulunmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, alanyazından elde edilen veriler ve bulgular ile karşılaştırılarak tartışılmış ve yeni araştırmalara ve alanyazınla ilgili geliştirmelere yönelik öneriler vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

sosyal medya bağımlılığı, bağımlılık, bağlanma stilleri, sosyal medya bozukluğu, yaşam doyumu, life satisfaction, social media addiction, addiction

Kaynakça

• Ainsworth, M. D., & Wittig, B. A. (1969). Attachment and exploratory behavior of one-year-olds in a strange situation. In B. M. Foss (Ed.), Determinants of infant behavior, (4), 113-136. London: Methuen.
• Aksaçlıoğlu, A. G., & Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, (21)1, 3-28.
• Andreassen, C. S., Billieux, J., Griffiths, M. D., Kuss, D. J., Demetrovics, Z., Mazzoni, E., & Pallesen, S. (2016). The relationship between addictive use of social media and video games and symptoms of psychiatric disorders: A large-scale cross-sectional study. Psychology of Addictive Behaviors, 30(2), 252-262. http://dx.doi.org/10.1037/adb0000160.
• Ayas, T., & Horzum, M. B. (2013). Relation between Depression, Loneliness, Self-Esteem and Internet Addiction, Education, 133, 283-290.
• Bowlby, J. (1980). Attachment and loss: Loss: Sadness and depression, (3) . New York: Basic Books.
• Cao, H., Sun, Y., Wan, Y., Hao, J., & Tao, F. (2011). Problematic internet use in Chinese adolescents and its relations to psychosomatic symptoms and life satisfaction. BMC Public Health, 11, 1-8.
• Dağlı, A., & Baysal N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 15(59). 1250-1262. DOI: 10.17755/esosder.75955.
• Davis, D., Shaver, P. R., & Vernon, M.L. (2003). Physical, emotional and behavioral reactions to breaking up: the roles of gender, age, emotional involvement, and attachment style. Personality and Social Psychology Bulletin, 7(29), 871-884.
• Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49 (1), 71-75.
• Durak Batıgün, A., & Kılıç, N. (2011). İnternet bağımlılığı: Kişilik özellikleri, psikolojik belirtiler, sosyal destek ve ilişkili bazı sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi,26(67), 1-10.
• Eiser C., & Morse R. (2001a). Quality-of-life measures in chronic diseases of childhood. Health Technol Assess, (5), 1-157.
• Esen, E., & Siyez, D. M. (2011). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 127-138.
• Griffiths, M. (1999). Internet addiction: Fact or fiction?. The Psychologist, 12(5), 246-250.
• Gürültü, E. (2016). Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılıkları ve akademik erteleme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Henderson, A. J. Z., Bartholomew, K., & Dutton D. G. (1997). He loves me; he loves me not: Attachment and separation resolution of abused women. Journal of Family Violence, 12(2), 169-191.
• Holden, C. (2001). Behavioral addictions: Do they exist?. Science, 294 (5544), 980-982.
• Hollen, K. (2009). Encyclopedia of addictions. Connecticut, CT: Greenwood Press.
• Huang, C. (2010). Internet addiction: Stability and change. European Journal of Psychology of Education, 25, 345-361.
• Kandemir, M., & İlhan, T. (2017). Kişilerarası İlişkilerde Bağlanma Stilleri Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. 2. Avrasya Pozitif Psikoloji Kongresi, 12-14 Mayıs, İstanbul.
• Kim, Y. Y. (2005). Inquiry in intercultural and development communication. Journal of Communication, September, 554-577.
• Ko C.H., Yen J. Y., & Yen C.F. (2007). Factors predictive for incidence and remission of internet addiction in young adolescents: a prospective study. CyberPsychology & Behavior, 10(4), 545-551.
• Lei, L., & Wu, Y. (2007). Adolescents’ paternal attachment and Internet use. Cyberpsycology & Behavior, 10, 633–639.
• Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2007). Attachment in adulthood: Structure, dynamics and change. NY: The Guildford Press.
• Morsünbül, Ü. (2014). İnternet bağımlılığının bağlanma stilleri, kişilik özellikleri, yalnızlık ve yaşam doyumu ile ilişkisi. International Journal of Human Sciences, 11(1), 357-372.
• Myers, D. G., & Diener, E. (1995). Who is happy?. Psychology Science, 6, 10-19.
• Olmeodow, J. A., Quinn, S., & Kowert, R. (2013). Attachment styles, social skills and Facebook use amongst adults. Computers in Human Behavior, 29, 1142-1149.
• Özdamar, K. (1999) Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi 1. Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Rideout, V., Roberts, D. F., & Foehr, U. G. (2005). Generation M: Media in the lives of 8-18 year- olds. San Francisco: Kaiser Family Foundation.
• Savcı M., Ercengiz M., & Aysan F. (2018). Sosyal Medya Bozukluğu Ölçeği’nin Ergenlerde Türkçe uyarlaması. Arch Neuropsychiatry. DOI:10.5152npa. 2017.19285
• Sheldon, K. M., Abad, N., & Hirsch, C. (2011). A two-process view of Facebook use and relatedness need-satisfaction: Disconnection drives use, and connection rewards it. Journal of Personality and Social Psychology, 100, 766-775.
• Shin, S. E., Kim, N. S., & Jang, E. Y. (2011). Comparison of problematic internet and alcohol use and attachment styles among industrial workers in Korea. Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, 14, 665-672.
• Steyer, J. (2012). Facebook çağında çocuk büyütmek. 49-59, 145-170. İstanbul: Doğan Kitap.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, temel ilkeler ve lisrel uygulamaları. Ekinoks Yayınları, Ankara.
• Tiryaki, S. (2015). Sosyal Medya ve Facebook Bağımlılığı, 264-265. Konya: LiteraTürk Academia Yayını.
• Underwood, J., & Flint, F. L. (2015). Learning and The E-Generation, Oxford: Wiley Blackwell.
• Van den Eijnden R. J. J. M., Lemmens J. S., & Valkenburg P. M. (2016). The Social Media Disorder Scale: Validity and psychometric properties. Comput Human Behaviour. 61, 478–487.
• Young K. S. (1996). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyberpsychology and Behaviour. 3, 237-244.
• Young, K. S. (2004). Internet Addiction A New Clinical Phenomenon and Its Consequences, American Behavioral Scientist, 48(4), 402-415.
• Zaynab, M., & Baghmalek, A. K. (2017). The relationship between emotional intelligence, attachment styles and optimism with Martials satisfaction. Interdisciplinary Journal of Education, 1(1), 50-58.