Akademi ve Özel Hayat Arasında Kadının Yeri

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 2, 60 - 67, 26.12.2022

Şenay Geldi

Öz

Çalışma hayatına Sanayi Devrimiyle birlikte başlayan kadının kentleşmenin sonucu olarak toplumdaki rolleri değişmiş ve eğitimle birlikte çalışma hayatında daha üst düzey mesleklerde aktif rol almaya başlamıştır. Kadının eğitim isteği her geçen gün artmış, bununla birlikte yükseköğrenime girip, akademide ilerlemiştir. Ancak akademide yer alan, bilimle uğraşan, kadınlar olsalar da toplumsal cinsiyet ekseninde iş, aile ve kariyer hayatlarının şekillendiğini söylenebilir. Toplumsal cinsiyet çerçevesinde kadınların akademik kariyer yapma ile ev ve sosyal hayatları arasındaki denge ve bunların birbirlerine etkisini araştırmak bu çalışmanın asıl amacıdır. Böylece çalışmamızda akademisyen kadınların kariyer sürecinde yaşadıkları sorunlar ve özellikle erkek akademisyenler ile aralarındaki fırsat eşitliği gibi hususlar analiz edilecektir. Bu bağlamda demografik özellikleriyle, iş ve aile alanlarıyla birlikte evli /bekar kadın akademisyenlerin kariyer talepleri ve bu taleplerinin özel hayata yönelik etkileri üzerinde durulduğu bu çalışmada; Muş Alparslan Üniversitesi özelinde 10 evli/bekar akademisyen kadınla görüşülerek derinlemesine mülakat yapılmıştır. Mülakat şeklinde sorulan soruların ardından elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kadın, Kadın Akademisyenler, Akademik Kariyer, Özel Hayat.

The Place of Women Between Academy and Private Life

Öz

Women, who started their working life with the industrial revolution, have changed their roles in society as a result of urbanization and have started to take an active role in higher-level professions in working life with education. Women's desire for education has increased day by day, however, they entered higher education and advanced in the academy. However, we can say that even if they are women in academia, dealing with science, their work, family and career lives are shaped on the axis of gender. The main purpose of this study is to investigate the balance between women's academic careers and their home and social lives within the framework of gender and their effects on each other. Thus, in our study, issues such as the problems experienced by academic women in their career advancement and especially the equality of opportunity between them and male academicians will be analyzed. In this context, this study focuses on the career demands of married/single female academicians with their demographic characteristics, work and family fields, and the effects of these demands on private life; In-depth interviews were conducted with 10 married/single academic women at Muş Alparslan University. The data obtained after the questions asked in the form of an interview will be analyzed with the content analysis method.

Anahtar Kelimeler

Women, Women Academics, Academic Career, Private Life

Kaynakça

• Akdoğanlı, Ç. (2019). Algılanan Kariyer Bariyerleri: Kadın Çalışanlar Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi. SBE.
• Aktaş, N. (2019). Akademisyen ve Siyaset: 1980 Sonrası Türkiye’de Milletvekili Olan Akademisyenlerin Siyaset ve Bilim İlişkilerine Bakışları Üzerine Bir Çalışma. İstanbul. . (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Maltepe Üniversitesi. SBE.
• Albayrak, E. (2007). Kariyer Yönetimi ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi. SBE
• Arslan, G. E. (2014). “Türkiye’de Kadın Çalışan Olmak ve Kadın Akademisyenler”. Gazi Üniversitesi Öğretim Üyeleri Derneği Bülteni, 12(1), Mayıs.
• Doğrul, B. Ş; Tekeli, S. (2010). “İş-Yaşam Dengesinin Sağlanmasında Esnek Çalışma.” Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, Cilt: 2. Sayı: 2. [aktaran: Polat 2019]
• Er. D. (2011). “Fatma Aliye (Topuz) Hanım (1862-1936) Ve Kadının Toplumdaki Yeri Hakkındaki Fikirleri.” e-Journal of New World Sciences Academy, 6(2), 380-395.
• Fırattekin. H. (2001). Kadının Aile İçinde İktidar Araçlarını Kullanma Biçimleri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi. SBE.
• Güldal, D. (2006). Kadın Yöneticileri Motive ve Demotive Eden Faktörlerin Tespitine Yönelik Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi. SBE.
• Günay, G. & Bener, Ö. (2011). Kadınların Toplumsal Cinsiyet Rolleri Çerçevesinde Aile İçi Yaşamı Algılama Biçimleri, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 153(1), 157-171.
• İpek, B. (2021). Yükseköğretimde Akademik Yılmazlık: Kadın Akademisyenler Üzerine Nitel Bir Çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, EBE.
• İrey, Ç. (2011). Türkiye Üniversitelerinde Kadın Emek Gücü, Selçuk Üniversitesi Kadın Akademisyenler Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi.SBE
• Kabakçı, I. (2006). Araştırma Görevlilerinin Mesleki Gelişime Yönelik Bakış Açıları: Eğitim Fakülteleri Örneği. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1674.
• Kağnıcıoğlu, D. (2013). “Refah Devleti Modellerine Göre Avrupa Birliği’nde İş-Yaşam Çatışması ve İş Yaşam Dengesi Politikaları.” Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası, Cilt: 27, Sayı: 1: 25.
• Kapız, S. Ö. (2002). “İş-Aile Yaşamı Dengesi ve Dengeye Yönelik Yeni Bir Yaklaşım: Sınır Teorisi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3): 139-153. [aktaran: Polat 2019].
• Köle, F. (2011). Mersin Üniversitesi Kadın Akademisyenlerinin Örgütlerindeki Cinsiyet Kültürüne Yönelik Algılar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi. EBE
• Kuru, İ. (2014). Y Kuşağı ve İş Yaşam Dengesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi. SBE.
• Kürüm, D. (2007). Öğretim Üyesi Adayları İçin Öğretimsel Gelişim Programının Değerlendirmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi.EBE.
• Peker, E.; Kubar, Y. (2012). “Türkiye’de Kırsal Kesimde Kadın İstihdamına Genel Bir Bakış”. Afyon Kocatepe Üniversitesi. İİBF Dergisi. Cilt: Xıv. Sayı: II: 173-188.
• Polat, K. (2019). Türkiye’de İş-Yaşam Dengesi: Akademisyenler Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi. SBE.
• Yorgun, S. (2010). “Sömürü, Koruma ve Pozitif Ayrımcılıktan Çalışma Hayatının Egemen Gücü Olmaya Doğru Kadınlar: 21. Yüzyıl ve Pembeleşen Çalışma Hayatı”. Sosyo Ekonomi, 11 (11). s: 185-186.
• Yüksek Öğretim Kurumu, Öğretim Elemanı İstatistikleri Özet Öğretim Elemanı Sayıları https://istatistik.yok.gov.tr (Erişim Tarihi: 24.01.2021)