Etik Kurul İzni Gerektiren Çalışmalar İçin Talep Edilen Belge ve Bilgiler

Osmanlı Mirası Araştırmaları Çalışmaları (OMAD)’na yayımlanmak üzere gönderilen çalışmalardan “Etik Kurul Onayı” belge olarak talep edilmektedir. Etik Kurul Onayı’nda yer alan izinle ilgili bilgilerin (kurul adı, tarih ve sayı numarası) makalenin yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer almayan çalışmalar değerlendirmeye alınmayacaktır.

“Etik kurul izni gerektiren çalışmalar için talep edilen belge ve bilgiler”in, 2020 yılı öncesinde gönderilmiş değerlendirme sürecinde ya da kabul edilmiş olan çalışmalar için uygulanmayacaktır. Ancak süreci 2020 yılında başlayan yayınlar için zorunludur. Bu sebeple 2020 yılında dergimize gönderilen veya gönderilecek tüm çalışmalardan ilgili belge ve bilgiler istenecektir.

2020 yılı öncesinde OMAD’a gönderilen çalışmalar için ise makalenin değerlendirme süreci bittikten ve yayınlanma kararını verilmesinin ardından yazarlardan "Etik Kurul Onay" bilgi ve belgeleri istenecektir. 2020 yılı öncesi gönderilmiş olan ve Etik kurulu onayı olmayan makalelerde ise yayına karar verildikten sonra yazarlardan "........... başlıklı makalenin yazım sürecinde bilimsel, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış, karşılaşılacak tüm etik ihlallerde “Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi ve Editörünün” hiçbir sorumluluğunun olmadığı, tüm sorumluluğun yazarlara ait olduğu ve bu çalışmanın herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiş olduğunu taahhüt ederim." şeklinde bir onay metninin yazarlar tarafından imzalanması ve dergimiz sekreteryasına gönderilmesi istenecektir. Beyan metni yayına kabul edilen çalışmanın son sayfasından yayınlanacak ve yazarlar tarafından kabul edildiği belirtilecektir. Bu şartları yerine getirmeyen çalışmalar yazar/yazarlara iade edilecektir.

TR Dizin kapsamında yer alan Etik Kurallar 2020 yılından itibaren ayrıntılandırılmış, araştırma alanında "etik kurul izni gerektiren çalışmalar" için izinlerin alındığı varsayılarak “izinle ilgili bilgilere makalede yer verilmesi” hususu TR Dizin kapsamındaki dergilerin kriterlerine eklenmiştir.

Konu ile ilgili ayrıntılı bilgiler aşağıda yer almaktadır:

SORU 1: Tüm makaleler için etik kurul izni gerekli midir?

Hayır. Kriterlerde de “Etik Kurul İzni gerektiren” makaleler olarak belirtilmektedir.

Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir.

(1) Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,

(2) İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,

(3) İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,

(4) Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,

(5) Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,

Ayrıca;

(6) Olgu sunumlarında (vaka analizi) “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,

(7) Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,

(8) Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi

SORU 2: Geçmiş yıllarda tamamlanmış çalışma ve tezden üretilen yayınlar için geriye dönük etik Kurul İzni alınmalı mıdır?

2020 yılı öncesi araştırma verileri kullanılmış, yüksek lisans/doktora çalışmalarından üretilmiş (makalede belirtilmelidir), bir önceki yıl dergiye yayın başvurusunda bulunulmuş, kabul edilmiş ama henüz yayımlanmamış makaleler için geriye dönük etik kurul izni gerekmemektedir.

SORU 3: TR Dizin’in bu kuralları ile üniversiteler dışında yapılan yayınlara kısıt mı getirilmiştir?

Hayır. Üniversite mensubu olmayan araştırmacılar da bölgelerinde bulunan Etik Kurul’lara başvurabilmektedir.

Bu kapsama giren yayın üreterek Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi'ne gönderecek yazarların, almış oldukları bu izni veya aydınlatılmış onam formunu hem başvurusu esnasında sisteme yüklemesi hem de makalelerin de belirtmesi gerekmektedir.

Bu uygulamanın makalede belirtilmesi aşağıdaki örnek gibidir ve bu bilgiye makalenin sonunda kaynakçadan önce yer verilmelidir.

Etik Komite Onayı: Bu çalışma için etik komite onayı ........ Üniversitesi ........... Fakültesi Etik Kurulundan alınmıştır. Burada Kurul Adı, Değerlendirme Tarihi ve Etik İzin Belgesi Sayı Numarası belirtilmelidir. Söz konusu bu bilgiler, ayrıca ana metin içerisinde de yöntem bölümünde yer almalıdır.

Bilgilendirilmiş Onam: Katılımcılardan bilgilendirilmiş onam alınmıştır