Kıbrıs Türklerinin Bağımsızlık Mücadelesinde Bir Dönüm Noktası “28 Kasım 1948 Mitingi

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 11, 689 - 702, 30.12.2016

Güngör Toplu

Öz

Osmanlı Devleti’nin Kıbrıs’ı İngiltere’ye devretmesinden sonra Kıbrıs Türkleri ile Rum halkının

ilişkilerini belirleyen en önemli olay, Kıbrıs Rumlarının “ Enosis” mücadelesi olmuştur. Rumların

ilhak taleplerine karşılık Kıbrıs Türkleri 28 Kasım 1948 de Selimiye (Ayasofya) meydanında miting

yapmaya karar vermişlerdir.Kıbrıs Türk Toplumu’nun bağımsızlık mücadelesinde önemli bir gün

olan 28 Kasım Mitingi’ne yaklaşık on beş bin Türk katılmıştır. İlhak aleyhine düzenlenen bu büyük

miting başarılı olmuş, böylece Kıbrıs Türkü sesini ve ilhak karşısındaki endişelerini bütün Dünya’ya

ve özellikle Anavatan Türkiye’ye duyurmuştur. Anavatan Türkiye 1878’den beri Kıbrıs Türkü’nü

unutmamış, Ancak Kıbrıs’ta düzenlenen bu mitingle başta Üniversite gençliği olmak üzere

Anavatan basını ve akademik çevreler Kıbrıs’ta yaşananlara kayıtsız kalmamıştır. Bazı gazeteler

muhabirlerini Kıbrıs’a göndererek kendi kalemlerinden okurlarına Kıbrıs’ta yaşananları

aktarmışlardır.Bu çalışmada, Lefkoşa’daki Selimiye Mitingi ile Kıbrıs’ın Yunanistan’a İlhak ve

muhtariyetin reddedilmesi günü olarak Kıbrıs Türk tarihinde önemli bir yere sahip olan 28 Kasım

1948 Mitingi incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Kıbrıs, Kıbrıs Türkleri, Türkiye, Enosis

A Turning Point of TurkishCypriots’ Fighting for Freedom: “The Public Demonstration of November, 28 1948”

Öz

After the Ottoman Empire handed Cyprus to England, the basic determinative of the relationships between Turkish Cypriots and Greek Cypriots was the “Enosis” struggle of Greek Cypriots. Turkish Cypriots decided to hold a public demonstration on November, 28 1948 in Selimiye (Ayasofya) square as a reaction to Greek Cypriots’ demand for annexation. Approximately fifteen thousand Turks attended to the Public Demonstration of November, 28 1948, one of the important days in the fight for freedom of Turkish Cypriots. This public demonstration against the annexation proved successful, so that Turkish Cypriots made their voices heard to the whole world and especially to the homeland Turkey. The homeland Turkey hasn’t forgotten Turkish Cypriots since 1878 and with this public demonstration, Turkish press, academics and especially the university youth didn’t remain indifferent to the events in Cyprus. Some newspapers sent their reporters to Cyprus in order to convey what was lived in their own voices to the readers. This study examines November, 28 1948 as a day of much importance, The Selimiye Public Demonstration held in Lefkosia and the non-acceptance day of the autonomy and annexation of Cyprus to Greece.

Anahtar Kelimeler

Cyprus, TurkishCypriots, Turkey, Enosis

Kaynakça

• An, A.( 2005). Kıbrıs’ta Fırtınalı Yıllar (1942-1962), Galeri Kültür Yayınları, 2. Bas., Lefkoşa
• Angelos, K.(2003). Kıbrıs Sorunu: 2. Dünya Savaşı’ndan Annan Planına Çev: StefoBenlisoy, Kıbrıs Dün ve Bugün, Der, MasisKürkçügil, İthaki Yay., İstanbul, 2003
• Armaoğlu, F. (1963). Kıbrıs Meselesi (1954-1959) Türk Hükûmeti ve Kamu Oyunun Davranışları, 1. Bas., Ankara
• Berberoğlu, A.M.(1948). “Mitingden Sonra Kalkınma Programı”, Halkın Sesi Gazetesi, 17 Aralık, Yıl: 7, Sayı:1829, s.1
• Denktaş, R.R.(2008). Kıbrıs: Elli Yılın Hikayesi, Akdeniz Haber Ajansı Yayınları, I. Bas., Mart, s.120-121
• İsmail, S. (1992). 150 Soruda Kıbrıs Sorunu, Kastaş Yayınları, İstanbul
• İsmail S. (2000). Kıbrıs Sorununun Kökleri- İngiliz Yönetiminde Türk-Rum İlişkileri ve İlk Türk- Rum Kavgaları, Akdeniz Haber Ajansı Yay, K.K.T.C.
• Kızılyürek, N. (2002). Milliyetçilik Kıskacında Kıbrıs, İletişim Yay., İstanbul
• Küçük, Dr. F. (2000). 1821’den Bu yana Kıbrıs Türkünün Bilinmeyen Tarafları, Gösterdiği Kahramanlıklar, Türklüğün Gurur ve Şerefini Koruma Mücadeleleri, Yay. Haz.: Altay Sayıl, Dr. Fazıl Küçük Vakfı Yayınları, Lefkoşa
• Mopalar, H.A.(2002) Kıbrıs Güncesi-40 Yılın Anıları- Galeri Kültür Yayınları, 1. Bas., Lefkoşa- Kıbrıs
• Mopalar, H. A.(2016) Aslar- Bir Devre Adını Yazanlar (1987), Yay. Haz.: Ahmet Necati Özkan, Necati Özkan Vakfı Yayınları
• Özkaloğlu,K. (2011) “28 Kasım 1948 Mitingi”, www.Kktcsonsuzadek.com., Erişim ,28 Şubat 2011
• Yaşın, Ö. (1997).Nevzat ve Ben, Cilt: I, Yeşilada Yayınları, İstanbul
• Ateş Gazetesi, 5 Mart 1947, sayı: 133, s.1
• Halkın Sesi Gazetesi, 30 Kasım 1948, Yıl: 7, Sayı: 1814
• Halkın Sesi Gazetesi, 23 Kasım 1948, Yıl: 7, Sayı:1808
• Halkın Sesi Gazetesi, 26 Kasım 1948, Yıl: 7, Sayı:1811
• Halkın Sesi Gazetesi, 28 Kasım 1948, Yıl: 7, Sayı: 1813
• Halkın Sesi Gazetesi, 1 Aralık 1948, Yıl: 7, Sayı: 1815, s.1
• Hür Söz Gazetesi, 26 Kasım 1948, Yıl: 3, Sayı: 726
• Hür Söz Gazetesi, 27 Kasım 1948, Yıl: 3, Sayı: 727, s.1
• Hür Söz Gazetesi, 30 Kasım 1948, Yıl: 3, Sayı: 729
• Hür Söz Gazetesi, 4 Aralık 1948, Yıl: 3, Sayı: 733, s.1
• İstiklal Gazetesi, 12 Eylül 1950, Yıl:1, Sayı: 267, s.2
• Kadın Gazetesi, 23 Ağustos 1948, Yıl:2 Sayı:70, s.1
• Son Posta, 29 Kasım 1948 Yıl: , Sayı: , s.1
• Tasvir, 29 Kasım 1948 Yıl: , Sayı: , s.1,
• Ulus Gazetesi, 29 Kasım 1948 Yıl: , Sayı: , s.1