The Contribution of the Presidential Government System of the Republic with Specific Design To Turkey to Rationalize the Presidential System

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 19, 2107 - 2124, 30.09.2019

Berat Akıncı

https://doi.org/10.26466/opus.559697

Öz

The long-standing
government system discussions in Turkey have gained a legal dimension with the
AK Party and MHP agreeing on a new government system and have been accepted by
the people on 16 April 2017 in a referendum. The system of the presidency of
the republic, which was first introduced in the June 24th general elections;
although it rises up on the presidential plan fundamentals, it is seen that it
aims to remove political and administrative crises which both presidential
system and parliamentary system create in practice . With basic features,
Presidential Government System produces solutions unique to Turkey to the
problems in parliamentary and presidential systems in terms of
legislative-executive relations and in this respect it differs between
government systems. Therefore, after explaining the basic features of the
presidential system and the presidential government system, it is emphasized to
what extent new system can  produce
solutions to the problems seen in the new presidential system that puts a
deadlock in the relations between powers.

Anahtar Kelimeler

Government system, Parliamentary system, Presidential system, Presidential government system of the republic

Türkiye’ye Özgü Tasarımıyla Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin Başkanlık Sisteminin Rasyonelleştirilmesine Katkısı

Öz

Türkiye’de uzun
süredir devam eden hükümet sistemi tartışmaları, Ak Parti ve MHP’nin yeni bir
hükümet sistemi üzerinde mutabık kalmasıyla yasal bir boyut kazanmış ve 16
Nisan 2017 tarihindeki referendum ile de halk tarafından kabul edilmiştir. İlk
defa 24 Haziran 2018 genel seçimleriyle birlikte uygulamaya geçilen
cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi; her ne kadar başkanlık sisteminin temelleri
üzerinde yükselse de, hem başkanlık sisteminin hem de parlamenter sistemin
uygu-lamada yaratmış olduğu yönetsel ve siyasi krizleri ortadan kaldırmayı
amaçladığı görülmektedir. Temel özellikleri itibariyle cumhurbaşkanlığı hükümet
sistemi, yasama-yürütme ilişkileri açısından parlamenter ve başkanlık
sistemlerinde yaşanan sorunlara Türkiye’ye özgü olarak çözüm üretmekte ve bu
yönüyle de hükümet sistemleri arasında farklılaşmaktadır. Dolayısıyla çalışmada
başkanlık sistemi ile cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin temel özellikleri
açıklandıktan sonra, yeni sistemin başkanlık sisteminde görülen ve
yasama-yürütme ilişkilerini çıkmaza sokan sorunlara ne derecede çözüm üretebildiği
üzerinde durulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Hükümet sistemi, başkanlık sistemi, cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi

Kaynakça

• Beceren, E. and Kalağan, G. (2007). Başkanlık ve yarı başkanlık sistemi: Türkiye’de uygulanabilirliği tartışmaları. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 163-181,
• Bülbül, K. (2017). Etkin istikrarlı güçlü bir Türkiye için cumhurbaşkanlığı sistemi. 1. Baskı, İstanbul:Tezkire Yayıncılık.
• Eren, V. and Akıncı, B. (2018). Yasama yürütme ilişkileri açısından başkanlık sistemi ile cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin karşılaştırılması. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Kamu Yönetiminde Değişim, (Ed. Y. Demirkaya), (1. Baskı), İstanbul:Hiperyayınları.
• Erim, R. O. (2017). Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi demokratik yönetim biçimlerine Türkiye katkısı, 2. Baskı, İstanbul:İşaret Yayınları.
• Fendoğlu, T. H. (2012). Başkanlık sistemi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(2), 39-60.
• Fisher, L. (1991). Constitutional conflicts between congress and the present. Lawrence-Kansas:University Press of Kansas.
• Gergerlioğlu, M. T. (2017). Türk tipi cumhurbaşkanlığı. 1. Baskı, İstanbul:Hayy Yayıncılık.
• Gözler, K. (2017). Cumhurbaşkanlığı sistemi mi, başkanlık sistemi mi, yoksa neverland sistemi mi? 16 Nisan’da Neyi Oylayacağız?, 25 Mart 2019 tarihinde http://www.Anayasa.Gen.Tr/Neverland.Htm adresinden erişilmiştir.
• Grant, A. (1994). The American political process. 5. Edition Cambridge: Darthouth Puplishing Company Limited
• Hakyemez, Ş. Y. (2011). Yeni anayasada Türkiye’nin hükümet sistemi. Ed: M. Yılmaz ve Y. Tekin, Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE) Analiz, 26 Mart 2019 tarihinde http://www.sde.org.tr/userfiles/file/Turkiyenin%20Hukumet%20Sistemi.pdf adresinden erişilmiştir.
• Haniç, H. (2017).Yeni anayasa cumhurbaşkanlığı sistemi yeni Türkiye. 1. Baskı, İstanbul:Hayy Kitap Yayıncılık.
• Kahraman, M. (2012). Hükümet sistemi tartışmaları bağlamında başkanlık ya da yarı-başkanlık sistemlerinin Türkiye’de uygulanabilirliği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 431-457, 2012.
• Kuzu, B. (2013). Her yönüyle başkanlık sistemi. 3. Baskı, İstanbul:Babıali Kültür Yayıncılığı.
• Linz, J. J. (1995). Başkanlık sisteminin tehlikeleri. (L. Diamond and M. F. Plattner ed.) (E. Özbudun Çev.), Demokrasinin Küresel Yükselişi, Ankara:Yetkin Yayınları,
• Miş, N.. ve Duran, B. (2017). Türkiye’de siyasal sistemin dönüşümü ve cumhurbaşkanlığı sistemi. 2. Baskı , No:19 Ankara:SETA Kitapları
• Özkan, C. (2017). Tarihi, siyasi ve hukuki yönleriyle cumhurbaşkanlığı modeli, 1. Baskı, İstanbul:DBY Yayınları.
• Parsak, M. (2012). Parlamenter/başkanlık/yarı başkanlık hükümet sistemlerine genel bir bakış ve Türkiye cumhuriyeti’nin hükümet sistemi, Türk Akademisi Siyasi Sosyal Stratejik Araştırmalar Vakfı, 1, 1-20.
• Polsby, N. W. (1986). Congress and presidency. New Jersey: Prentice Hall.
• Sartori, G. (1997). Karşılaştırmalı anayasa mühendisliği, (E. Özbudun Çev.), Ankara:Yetkin Yay.
• Türkyılmaz, M. (2017). Cumhurbaşkanı sistemi, 1.Baskı, İstanbul:Sanat Ofisi Yayınları.
• Yıldırım, H. (2017). Parlamenter sistem krizleri ve cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi. 1. Baskı, İstanbul:Pozitif Yayınları.