Investigation of Occupational Burnout, Occupational Satisfaction and Life Satisfaction of Employees

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 20, 1475 - 1500, 31.12.2019

Bünyamin Çetinkaya , Fikret Gülaçtı , Zeynep Çiftci

https://doi.org/10.26466/opus.613614

Cited By: 1

Öz

This research aims to investigate how teachers, academics and other
employees are affected in a variety of situations in the diversity of their
professional satisfaction, burnout and life satisfaction lives. The study group
consisted of 128 people working in MEB 's affiliated schools, academicians
working in Vocational High Schools and private institutions affiliated with the
state in Erzincan Province Refahiye district. A descriptive study was conducted
in the research-relational survey model of 64 people and 64 people from other
institutions. Personal Information Form, Maslach Burnout Inventory,
Occupational Satisfaction Scale and Life Satisfaction Scale. By conducting
analyzes according to normality tests. The data were analyzed with Mann Whitney
U Test, Kruskal Wallis H Test and Anova.

According to the
research results, occupational burnout levels; characteristics of leaders,
value forms of their superiors, differences, differences, occupations, age,
marital status, professional seniority, differentiation of perceived
socio-economic levels. The professional satisfaction variable can be addressed;
The gender, occupation, age, personality and the superiority of the
participants were differentiated according to the variables of appreciation,
and at the perceived socio-economic level, differentiation rates were obtained
according to the variables of vocational seniority and marital status. While
there is a significant difference in terms of gender, perceived socio-economic
level, and appreciation variables, there is a significant difference in terms
of age, occupation, personality, marital status and international seniority
levels. 

Anahtar Kelimeler

Occupational Burnout, Occupational Satisfaction, Life Satisfaction, Teacher, Academician

Çalışanların Mesleki Tükenmişlik, Mesleki Doyum ve Yaşam Doyumunun İncelenmesi

Öz

Bu araştırma, öğretmen, akademisyen ve diğer çalışanların mesleki doyum,
tükenmişlik ve yaşam doyumu düzeylerinin bazı değişkenler tarafından nasıl
etkilendiğini incelenmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma gurubunu
Erzincan İli Refahiye ilçesinde bulunan MEB’ e bağlı okullar, Meslek Yüksek
Okulunda görev yapan akademisyenler ile devlete bağlı ya da özel kurumlarda
çalışan diğer 128 kişiden oluşmaktadır. MEB ve akademisyen olarak katılan
sayısı 64 kişi, diğer kurumlardan da 64 kişi çalışmaya katılmıştır. Araştırma
ilişkisel tarama modelinde yapılmış betimsel bir çalışmadır. Araştırmada veri
toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Maslach Tükenmişlik Envanteri,
Mesleki Doyum Ölçeği ve Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verileri,
normallik testlerine tabi tutularak çıkan sonuçlara göre analizler yapılmıştır.
Veriler Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis H Testi ve Anova ile analiz
edilmiştir.   Araştırma sonuçlarına göre,
mesleki tükenmişlik düzeyleri; katılımcıların kişilik özellikleri, üstlerinden
takdir görme değişkenlerine göre anlamlı farklılaşmakta, katılımcıların
cinsiyet, meslekler, yaş, medeni durum, mesleki kıdem, algılanan sosyo-ekonomik
düzeylerin göre farklılaşmamaktadır. Mesleki doyum değişkeni ele alındığında;
katılıcıların cinsiyet, meslek, yaş, kişilik, üstlerden takdir görme
değişkenlerine göre anlamlı olarak farklılaştığı, algılanan sosyo-ekonomik
düzey, mesleki kıdem, medeni durum değişkenlerine göre farklılaşmadığı
sonuçları elde edilmiştir.  Yaşam doyumu
düzeylerine bakıldığında ise cinsiyet, algılanan sosyo-ekonomik düzey,
üstlerinden takdir alma değişkenleri ile anlamlı fark oluşmakta, katılımcıların
yaş, meslek, kişilik, medeni durum, mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı
farklılaşmanın olmadığı sonuç olarak elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mesleki Tükenmişlik, Mesleki doyum, Yaşam Doyumu, Öğretmen, Akademisyen

Kaynakça

• Avşaroğlu, S., Deniz, M. E., ve Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 115-129.
• Barut, Y. ve Kalkan, M. (2002). Ondokuz Mayıs Üniversitesi öğretim elemanlarının tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 66-77
• Baysal, A. (1995). Lise ve dengi okul öğretmenlerinde meslekte tükenmişliğe etki eden faktörler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çakan, B. K. (2013). Konut sektöründe beyaz yaka çalışanların iş doyumu ve duygusal zekâlarının yaşam doyumu üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çam, O. (1992). Tükenmişlik envanterinin geçerlik ve güvenirliğinin araştırılması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı, 1992, Ankara, 155-166.
• Çoban-Kaynak, R. (2018). Kurumsal bakım hizmeti veren kuruluşlarda çalışan personelin mesleki doyum ve tükenmişlik düzeyi: Gümüşhane İli örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
• Çokluk, Ö. (1999). Zihinsel ve işitme engelliler okulunda görev yapan yönetici ve öğretmenlerde tükenmişliğin kestirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çokluk, Ö. (2001). Engelliler okullarında görev yapan yöneticilerde ve öğretmenlerde tükenmişlik. Özel Eğitim Dergisi, 3(1), 35-47.
• Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95(3), 542-575.
• Diener, E., Diener, M. (1995). Cross-cultural correlates of life satisfaction and self-esteem. Journal of Personality and Social Psychology 68, 653-663.
• Diener, E., ve Larsen, R. J. (1993). The experience of emotional well-being. In (Ed. I. M. Lewis, J. M. Haviland) , Handbook of Emotions, New York: Guildford,
• Diener, E., ve Suh, E. (1997), Measuring quality of life: economic, social, and subjective ındicators, Social Indicators Research, 40(1-2), 189-216.
• Dolunay, A.B (2002). Genel liseler ve teknik-ticaret-meslek liselerinde görevli öğretmenlerde tükenmişlik durumu. Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 55 (1), 51-62.
• Ergin, C. (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve maslach tükenmişlik ölçeği’nin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmalar. Ankara:Türk Psikologlar Derneği Yayınları,143-154.
• Gülaçtı, F. (2009). Sosyal beceri eğitimine yönelik programın üniversite öğrencilerinin, sosyal beceri, öznel ve psikolojik iyi olma düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Gülaçtı, F. (2010). The effect of perceived social support on subjective well-being. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 3844-3849.
• Gülaçtı, F. (2014). Investigating university students’ predictors of psychological well-being. International Journal of Academic Research, 6(1), 318-324.
• Gürbüz , Z. (2008). Kars ilinde görevli okul öncesi öğretmenlerinin iş tatmin düzeyleri ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Işıkhan V. (2000). Sosyal hizmet uzmanlarının iş doyumu. Toplum ve Sosyal Hizmet, 1, 38-52
• Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd.
• Korkut A. (2017). Engelli bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan bakım elemanlarının bağlanma yönelimleri, stresle başa çıkma tarzları, sosyal destek algıları, psikolojik belirtiler ve bazı demografik özelliklerin tükenmişlik ile ilişkisi, Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Korkutan, T. (2018). Meslek liselerinde çalışan öğretmenlerin mesleki doyumu ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşılaştırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kuzgun, Y. (1982). Meslekî rehberliğin bireylerin yetenek ve ilgilerine uygun meslekleri tanımalarına etkisi, A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Kuzgun, Y., Sevim, S. A., ve Hamamcı, Z. (2016). Mesleki doyum ölçeğinin geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(11), 14-18.
• Maslach, C. ve Zımbardo, P. G. (1982), Burnout – The Cost of Caring, Prentice-Hall, Inc., Englewood Cliffs, New Jersey.
• Maslach, C., Schaufeli, W. B. ve Leiter, M, P. (2001), Job Burnout, Annual Review of Psychology, Volume: 52, 397-422.
• Mersin, Y. (2007). Din görevlilerinde mesleki doyum. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, , Konya.
• Özer, M., ve Karabulut, Ö.Ö. (2003), Yaşlılarda yaşam doyumu. Geriatri, 6(2), 72-74.
• Recepoğlu, E., ve Tümlü, G. Ü. (2015). Üniversite akademik personelinin mesleki ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 23(4), 1851-1868.
• Sucuoğlu, B. ve Kuloplu, N. (1996). Özürlü çocuklarda çalışan öğretmenlerde tükenmişliğin değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Dergisi. 10(36), 44-60.
• Taşğın, Ö. (2004). Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü merkez ve taşra örgütü yöneticilerinin tükenmişlik düzeylerinin iş doyum düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tekin, Ç., Bozkır, Ç., Sazak, Y., ve Özer, A. (2014). Malatya il merkezinde çalışan aile hekimleri ile aile sağlığı elemanlarının, aile hekimliği uygulaması hakkındaki görüşleri, iş doyumu düzeyleri ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi , 19(3), 135-139.
• Tunaboylu, M. (2015). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri: İzmir ili torbalı ilçesi örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Okan Üniversitesi
• Uğur, A. (2015). Özel eğitim kurumlarında çalışan öğretmenler ile sınıf öğretmenlerinin mesleki doyum düzeylerinin incelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Giresun Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Vızlı, C. (2005), Görme engelliler ilköğretim okullarında çalışan öğretmenlere normal ilköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin karşılaştırılması Üsküdar ilçesi örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Wright, T. A. ve Douglas, G. B. (1997), The contribution of burnout to work performance, Journal of Organizational Behavior, 18, 491-499.
• Yiğit, R. (2013). Öğretmen adaylarının öznel iyi oluşu ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi, İlköğretim Online, 12(2), 550‐560.