Studies On Bilsem Music Field In Turkey: A Systematic Review

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 29, 2045 - 2076, 30.09.2020

Burcu Özer

https://doi.org/10.26466/opus.758001

Cited By: 2

Öz

After the proclamation of the republic in Turkey, important steps have been taken for the education of gifted individuals in the field of music. The Science and Art Centers (BİLSEM), which was established as one of these steps, are designed for special talented students at primary and secondary education to receive training in line with their talents in these institutions in addition to their formal education. BİLSEM, which have at least one office in each province and reached 160 in number today, have become popular institutions where students with special talents are accepted. For this reason, in this research, it is aimed to examine the studies on BİLSEM music field. The research is a systematic review study. Document analysis was used as data collection technique in the research. In accordance with the purpose of the research, literature review was carried out by entering 8 keywords in Turkish and English in databases connected to ULAKBİM (DergiPark and TR Dizin), YÖK Thesis Center database and Google Scholar search engines. Studies published in national and international journals, theses, papers, books and other documents between April 2000 - April 2020 were included in the scope of the study. As a result of the screening, it was found that there are 6 articles, 5 postgraduate theses, 3 abstracts, 1 book, 2 book chapters, and 1 scientific research report. The findings were grouped according to study names, numbers, years, and types. The methods and subject contents used in the studies were also examined.

Anahtar Kelimeler

Talent, intelligence, superior intelligence, Science and Art Center, music, student.

Türkiye’de Bilsem Müzik Alanına Yönelik Yapılan Çalışmalar: Sistematik Bir Derleme

Öz

Türkiye’de Cumhuriyetin ilanından sonra müzik alanında üstün yetenekli, üstün zekalı bireylerin eğitimi için önemli adımlar atılmıştır. Bu adımlardan biri olarak kurulan Bilim ve Sanat Merkezleri (BİLSEM), ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki özel yetenekli öğrencilerin örgün eğitimlerinin yanı sıra bu kurumlarda yetenekleri doğrultusunda eğitim almaları için tasarlanmıştır. Her ilde en az bir tane olan ve bugün sayısı 160’ı bulan BİLSEM’ler özel yeteneğe sahip öğrencilerin kabul edildiği popüler kurumlar haline gelmiştir. Bu araştırmada BİLSEM müzik alanına yönelik yapılan çalışmaların incelenmesi amaçlanmıştır.Araştırma sistematik derleme çalışmasıdır. Veri toplama tekniği olarak doküman analizi kullanılan araştırmada amaca uygun olarak alan yazın taraması; ULAKBİM’e bağlı veri tabanları (DergiPark ve TR Dizin), YÖK Tez Merkezi veri tabanı ve Google Akademik /Google Scholar arama motorlarına Türkçe ve İngilizce 8 anahtar kelime girilerek gerçekleştirilmiştir. Nisan 2000 - Nisan 2020 tarihleri arasında konuyla ilgili ulusal ve uluslararası dergilerde yayımlanmış çalışmalar, tezler, bildiriler, kitaplar ve diğer dökümanlar çalışma kapsamına dahil edilmiştir. Tarama sonucunda BİLSEM müzik alanıyla ilgili; 6 makale, 5 lisansüstü tez, 3 bildiri özeti, 1 kitap, 2 kitap bölümü, 1 bilimsel araştırma raporu olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular; çalışma adlarına, sayılarına, yıllarına, çalışma türlerine göre gruplandırılmıştır. Çalışmalarda kullanılan yöntemler ve konu içerikleri incelenmiş ve araştırma sonuçlarından bazılarının müzik eğitim sürecinde yaşanan aksaklık ve sorunlarla ilgili olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yetenek, üstün zeka, Bilim ve Sanat Merkezi, müzik, öğrenci

Kaynakça

• Adızel,B.F. (2019). Müzik eğitiminde öğrenci-öğretmen-ebeveyn etkileşimi antalya bilim ve sanat merkezi örneği. Ö. Apaydın (ed), Müzik Eğitimine Giriş 1, Müziğin İzinde içinde (s.80-98), Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım
• Adızel,B, F. (2017). Bilim ve sanat merkezi’nde verilen müzik eğitiminde öğrenci-öğretmen-ebeveyn etkileşimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Antalya.
• Adızel, B., F., ve Özmenteş, G. (2018). Müzik alanı öğrenci velilerinin eğitim süreçlerine yönelik farkındalıkları: Antalya Bilsem örneği, Eğitim Ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 7(3), 225-232.
• Akça, O., M., Kurtaslan, Z., ve Şen, Ç. ( 2018). Bilim ve sanat merkezleri müzik alanı öğrencilerin müzik kavramına yönelik algılarının belirlenmesi: Bir metafor analizi çalışması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 5(10), 123-145.
• Akarsu, F. (2004). Üstün yetenekliler. R. Şirin, A. Kulaksızoğlu ve A.E. Bilgili (Ed.), Üstün Yetenekli Çocuklar: Seçilmiş Makaleler Kitabı içinde (s. 127-154). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları
• Akkanat, H. (2004). Üstün veya özel yetenekliler. R. Şirin, ve A. Kulaksızoğlu ve A.E. Bilgili (Ed.), Üstün Yetenekli Çocuklar: Seçilmiş Makaleler Kitabı içinde (s. 169-193). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları
• Al, S. (2016). Müzikal zekâ temelinde çoklu zekâ etkinliklerini Sosyal Bilgiler dersinde uygulamak: Bir eylem araştırması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Altan, M.Z. (1999). Çoklu zeka kuramı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(17), 105-117.
• Aslan,A. (2018). Sistematik derleme ve meta-analizi. Acta Medica Alanya Dergisi, 2(2), 62-63
• Ataman, A. (2004). Üstün veya Özel Yetenekliler. . R. Şirin, A. Kulaksızoğlu ve A.E. Bilgili (Ed.), Üstün Yetenekli Çocuklar: Seçilmiş Makaleler Kitabı içinde (s. 335-342). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları
• Başer, B. (2019). Ortaokul 5. Sınıf Öğrencilerinin Müzik Dersine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi (Giresun İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Trabzon Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Trabzon.
• Bekiş, T. (2006). Liderlikte ruhsal zeka üzerine uygulamalı bir çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Bilgili, B. ( 2017). Bilim ve sanat merkezi öğrencilerinin görsel sanatlar ve müzik derslerine yönelik görüş ve tutumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Ceyhan, L., C., ve Önal, H. (2018). Bilim ve sanat merkezlerinde destek eğitimi almış 5. 6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Journal Of Social And Humanities Sciences Research, 5 (23), 1163-1178.
• Çağlak, T., ve Şentürk, N (2017). Bilim ve sanat merkezlerinde verilen piyano eğitiminin incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 64, 138-149.
• Çakar, U., ve Arbak, Y. (2003). Dönüşümcü liderlik duygusal zekâ gerektirir mi? yöneticiler üzerinde örnek bir çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 83- 98
• Çakar U. (2004). Modern Yaklaşımlar ışığında değişen duygu-zeka ilişkisi ve duygusal zeka. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (3), 23-48
• Çuhadar, C. H. (2017). Müziksel zeka. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26 (3), 1-12.
• Demir, A. (2019). Bilim ve sanat merkezinde müzik eğitimi alan ortaokul öğrencilerinin problem çözme becerilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Doğan, A. S., ve Ataman, B. (2019). Okul öncesi eğitimden lise eğitimine matematik-müzik ilişkisini ele alan ulusal araştirmalarin incelenmesi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(5), 40-56.
• Ebeperi, F., D. (2019). Salihli Bilim ve Sanat Merkezi müzik alanı mezunlarının aldıkları eğitimin meslek durumlarına etkisi. Eurasian Journal Of Music And Dance, 15, 78-90.
• Erdal, B. (2009). Müzik tercihi ve kişilik ilişkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35 (2), 188-196.
• Eskioğlu, I. (2003). Müzik eğitiminin çocuk gelişimi üzerindeki etkileri. Cumhuriyetimizin 80. Yılında Müzik Sempozyumu, 30-31 Ekim 2003, İnönü Üniversitesi, Malatya, 116-123.
• Evin, Z, A. (2007). Bilim ve sanat merkezlerinde görev yapan müzik öğretmenlerinin üstün müzik yetenekli öğrencilerin tanılamasında karşılaştıkları sorunların incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maramara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Gün,E., Duru G., E., ve Demirtaş, O. (2016). Müzik eğitiminin bilişsel gelişime etkisi. The Journal Of Academic Social Science Studies International Journal Of Social Science, 50, 117-124, https://doi.org/10.9761/JASSS3555
• Hançer, M., ve Tanrisevdi, A. (2003). Sosyal zeka kavramının bir boyutu olarak empati ve performans üzerine bir inceleme. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 27 (2), 211 – 225.
• Işıldak Tezcan, T. (2019). Ortaokul öğrenci velilerinin müzik eğitimine ve müziksel kariyer yapmak isteyen çocuklarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Trabzon Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Trabzon.
• İlyas, A. (2017). Cumhuriyet‟in ideal toplum yetiştirme yolu: 5245 sayılı harika çocuk yasası. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 12 (23), 165-180.
• İşmen, E. (2001). Duygusal zeka ve problem çözme. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13, 111-124
• Karaçam Z. (2013). Sistematik derleme metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6 (1), 26-33.
• Karakoç, E. (2016). Bilim sanat merkezleri, müzik biriminin genel durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Müzed Uluslararası 2. İpekyolu Müzik Konferansı, Bolu.
• Karşal, E. (2004). Okul öncesi dönemdeki çocuklarda müzik yeteneği ve matematik yeteneği ilişkisi ve müzik eğitiminin matematik performansı üzerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Koca, Ş. (2007). Mesleki müzik eğitimi alan ve almayan lise öğrencilerinin genel kişilik özelliklerinin kişilik envanterlerine göre incelenmesi.Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kurnaz,A., Kirlenmez, D. ve Obalı, İ. (2009). Bilim ve sanat merkezlerine öğrenci yönlendirme sürecinde gözlem formunun resim ve müzikle ilgili maddelerinden yüksek puan alan öğrencilerin TKT(7- 11) ve WISC-R uygulamalarındaki durumlarının değerlendirilmesi. Anadolu Üniversitesi II. Ulusal Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Yeni Açılımlar, Eskişehir.
• MEB Özel Eğitim Ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Özel Yeteneklilerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı (2018). Bilim ve sanat eğitim merkezleri 2018 yılı müzik alanı öğrenci tanılama testi, Bilimsel Araştırma Raporu, Bolu.
• Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun (Nisan 8, 1929). Resmi Gazete (Sayı: 1169).
• Güzel Sanatlarda Fevkalade İstidat Gösteren Çocukların Devlet Tarafından Yetiştirilmesi Hakkında Kanun (1956). Resmi Gazete. (Sayı:9242).
• MEB, (2009), Çocuk Gelişimi Ve Eğitimi, Üstün Zeka Ve Özel Yetenekli Çocuklar. MEGEP (Mesleki Eğitim Ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi), Ankara.
• MEB. (2018). Orta öğretim müzik dersi (9,10,11 ve 12, sınıflar) öğretim programı. MEB: Ankara.
• Mendaglio, S.(2008). Dabrowski’s theoriy of positive disintegration, ABD: Great Potential Press.
• Mertol, H. ve Çetin, Ş. (2017). Bilim ve sanat merkezinde müzik yeteneği ile tanılanmış öğrencilerin Kaufman Ölçeğine göre yaratıcılık alanlarının belirlenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13 (4), 811-825.
• Modiri, I., İ. G.(2010). Okul öncesinde müzik aracılığı ile yabancı dil öğretimi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 23 (2), 505-516
• Nacakçı, Z. (2009). İlköğretim Müzik dersinde çoklu zeka kuramı dayanaklı ders işleme modelinin öğrencilerin müziksel öğrenme düzeylerine etkisi. İlköğretim Online, 8(2), 605-623.
• Öztürk, E. (2019). Üstün yetenekli öğrencilerin müzikal ilgi ve beğeni tutumlarının incelenmesi: Yasemin Karakaya BİLSEM Örneği. Ö. Apaydın (ed), Müzik Eğitimine Giriş 1, Müziğin İzinde. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım
• İdil Biret Ve Suna Kan'ın Yabancı Memleketlere Müzik Tahsiline Gönderilmesine Dair Kanun, (1948). Resmi Gazete, Sayı:6955.
• Köy Enstitüleri Kanunu, (1940). Resmi Gazete, Sayı:4491.
• Satır, A. (2018). Bilim ve sanat merkezlerinde görev yapan müzik öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri, Trabzon.
• Seven, E. (2019). Duygusal zeka ve duygusal zekanın tüketicilerin hedonik satın alma davranışına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Sığırtmaç, A. (2002) Okul öncesi dönemde müzik eğitimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (9), 30-39.
• Şen, Y. (2006). Okulöncesi dönemde, çocuğun gelişiminde müziğin önemi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1), 337-343.
• Toraman, M. (2013). Müzik öğretmenlerinin ilköğretim programında yer alan müzik dersine yönelik görüşleri üzerine nitel bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Tunçdemir, İ. (2004). Çoksesli müzikte harika çocuk kanununun Türk Müzik Kültürüne Etkisi: İdil Biret-Suna Kan örneği. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildirisi, 6-9 Temmuz, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Yazıcı, D, (2017), “Müziğin insan beyni üzerindeki etkisi”. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 3(1), 88-103.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık