Yapay Zekânın Luditleri Kimler Olacak?

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 44, 8432 - 8454, 26.12.2021

Abdurrazak Gültekin

https://doi.org/10.26466/opus.944914

Cited By: 1

Öz

Tarihte makine kırıcısı olarak bilinen Luditler ile yapay zekâ karşıtları arasında ilişki kuracağımız makalemizde yapay zekânın tanımı, kısa tarihçesi ve insanlar açısından önemine değinilecektir. Bu bağlamdan hareketle yapay zekâya karşı çıkan görüşlerin neden karşı çıktıklarını ve bu yapay zekânın, hangi aşamada insanlara zarar verecek durumda olacağı hakkında betimleyici bir anlatım sunulacaktır. Zayıf yapay zekâ, güçlü yapay zekâ olarak insanın zihinsel süreçlerini yerine getirdiğinde onun etkinlik gücünün artacağı belirtilecektir. Bunun yanında yapay zekâya karşı çıkan insanların, tarihteki makine kırıcıları ile benzer bir düşünceye sahip olup olmadıkları konusu tartışılacaktır. Yine bu çalışmada Ludist akımların teknoloji karşıtlığı, makine kırıcılığı fikri, bu fikri olumsuz yönden değerlendiren düşünceler karşılaştırılacaktır. Yapay zekâ karşıtlarının düşünceleri ile geleneksel ludistlerin ve neo ludistlerin benzer ve ayrışan yönleri tartışılacaktır. Çağdaş ludist olarak tanımladığımız 21. yüzyıl teknoloji karşıtlarının, özelde yapay zekâ karşıtlarının kaygıları, insan nesli ve insanlık üzerinedir. Onlara göre yapay zekâ, bu alanları tahrip edip, yok edecektir. Çalışmamızda bu konu detaylıca açıklanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yapay Zekâ, Luddit, Luddist, Makine Kırıcısı, Teknoloji

Who Will be the Ludits of Artificial Intelligence?

Öz

In our article, in which we will establish a relationship between the Ludites, known as machine-breakers in history, and the opponents of artificial intelligence, the definition of artificial intelligence, its short history and its importance for humans will be mentioned. In this context, a descriptive narrative will be presented about why the opinions that oppose artificial intelligence are opposed and at what stage artificial intelligence may be in a position to harm people. It will be stated that when artificial intelli-gence fulfills human mental processes as a strong artificial intelligence, its efficiency will increase. In addition, it will be discussed whether people who oppose artificial intelligence will have a similar idea with machine breakers in history. However, the opinions of those who evaluate the anti-technology and machinebreaking idea of Ludist movements negatively and those who view artificial intelligence negatively will be compared. The thoughts of opponents of artificial intelligence and the similarities and differences between traditional ludists and neo-ludists will be discussed. It will be explained that the concerns of the opponents of 21st century technology, which we define as contemporary ludists, and in particular the opponents of artificial intelligence, are about the human race and humanity and that artificial intelligence will destroy and destroy these areas.

Anahtar Kelimeler

Artificial İntelligence, Luddite, Luddist, Machine Breaker, Technology

Kaynakça

• Aktaş, F., Çeçen , C. ve Erdemli, Y. E. (2014). Biyomedikal uygulamaları için nesnelerin interneti tabanlı veri toplama ve analiz sistemi. In B. v. Derneği (Ed.), Tıp Teknolojileri Ulusal Kongresi (s.299-302). Nevşehir: Biyomedikal ve Klinik Mühendisliği Derneği.
• Alkayış, Ahmet. (2021)Eğitim Felsefesi Perspektifinden Dijitalleşme ve Eğitim 4.0. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 221-238.
• Aral, V. (2014). Hukuk nedir. Hukuk Felsefesi ve Sosyoloji Arşivi, 26, 19-31.
• Arif, M. (2015, 09 10). Ludizm ve teknoloji düşmanlığı. Retrieved from 09.19.2020. www.tufeyli.com: http://www.tufeyli.com/ludizm-ve-teknoloji-dusmanligi/.
• Baransel, E. (2018). Yapay zeka olgusu gerçekleşti mi? Cyber Spot, 13, 3-5.
• BBC. (2017, 10 27). Dünya'nın ilk robot vatandaşı Suudi Arabistanlı. Retrieved from 03.08.2021, www.bbc.com: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-41780346.
• Beer, M. (1989). The general history of socialism and social struggles. New York: Russell & Russell. Bilge, N. (2007). Hukuk başlangıcı. Ankara: Turhan Kitabevi.
• Brzezińska, A. N., Introduction to Artificial Intelligence. http://zsi.tech.us.edu.pl/~nowak/bien/index.html/ Erişim Tarihi: (2019,11 24).
• Bülbül, Y. ve Özbay, R. D. (2007). Osmanlı İmparatorluğu’nda teknolojiye karşı direncin iktisat tarihi. İş-Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 9(4), 19-41.
• Can, S. ve Kılıç, S. (2019). Nöroteolojik açıdan kesb nazariyesi (Benjamin Libet Deneyi Çerçevesinde). Kader, 17(2), 380-397.
• Cellan-Jones, R. (2014, 12 2). Hawking: Yapay zeka insanlığın sonunu getirebilir. Retrieved from 25. 09.2020, www.bbc.com: https://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/12/141202_hawking_ypay_zeka.
• Cevizci, A. (2017). Büyük felsefe sözlüğü. İstanbul: Say Yayınları.
• Chopra, S. ve White, L. (2004). Artificial agents - personhood in law and philosophy. Proceedings of the 16th European Conference on Artificial Intelligence, (p.635-639).
• Çalış, Ş. ve Erkan, H. (2013). Yeni teknolojiler ve çalışma hayatı. (V. C. Özgüler, Ed.) Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Çelebi, E. ve Gütekin, A. (2020). Ontolojik sınırların belirsizliği: Yapay Zekâ, Mit ve Her (Aşk) Filmi üzerinden bir değerlendirme. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 6(1), 40-46.
• Çelebi, E. (2010). J. P. Sartre’da özgürlüğün ontolojik temelleri üzerine. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 30(30), 93-104.
• Çelebi, E. (2010). Kozmolojik birlik ve ontolojik çeşitlenme: İbn Arabi ve Spinoza örneği. EKEV Akademi Dergisi, 14(44), 49-60.
• Çolak, E. (2017, 09). Yapay zeka dost mu düşman mı? Derin Ekonomi, 28, 120-127.
• Değirmenci, N. (2019). Teknoloji üzerine diyaloglar – 7 yapay zeka. Retrieved from 03.07.2021, edam.org.tr: https://edam.org.tr/teknoloji-uzerine-diyaloglar-7-yapay-zeka/.
• Doğan, K. (2019). Sürücüsüz araçlar, robotik cerrahi, endüstriyel robotlar ve cezai sorumluluk. D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, 21, 3219-3251.
• Dönmez, S. (2020). Felsefi bağlamda yapay zeka ve 2025 sendromu. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 20(2), 748-760.
• Ergün, Ö. (2017). Kişi kavramı ve çeşitleri. Dicle Üniversitesi Adalet Meslek Yüksekokulu Dicle Adalet Dergisi, 1(1), 1-14.
• Ersoy, Ç. (2018). Robotlar, yapay zeka ve hukuk. İstanbul: Onikilevha.
• Eyuboğlu, İ. Z. (2017). Türk dilinin etimolojik sözlüğü. İstanbul: Say Yayınları.
• Firat, M. (2020). Öğrenci destek servislerinde doğal dil işleme: GPT-3 örneği. International Conference of Strategic Research in Social Science and Education, (p.532-536).
• Fukuyama, F. (2002). Our posthuman future consequences of the biotechnology revolution. New York: Picador Reading Group.
• Gencer, B. (2012). Medeniyet savaşında teknoloji. Birey ve Toplum, 2(4), 7-26.
• Güzeldere, G. (1998). Yapay zeka'nın dünü, bugünü, yarını. Cogito, 13, 27-42.
• Hallevy, G. (2015). Liability for crimes involving artificial intelligence systems. Berkeley: Springer.
• Harari, Y. N. (2018). 21. yüzyıl için 21 ders. (S. Siral, Trans.) İstanbul: Kolektif Kitap.
• Harris, M. (2017, 11 15). Inside the first church of artificial intelligence. Retrieved from 21. 09. 2020, www.wired.com: https://www.wired.com/story/anthony-levandowski-artificial-intelligence-religion/.
• Haton, J. P. ve Haton, M. C. (1989). Yapay zeka (Çev.: Ayşen Ekmekçi - Alev Türker). İstanbul: İletişim Yayınları. Hebb, D. (1949). The organization of behavior. New York: Wiley.
• Hobbes, T. (1993). Leviathan. (S. Lim, Trans.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kaczynski, T. J. (1996). Sanayi toplumu ve geleceği. İstanbul: Kaos Yayınları.
• Kafalı, H. (2019). Yapay zeka, toplu ve dinin geleceği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 46, 145-172.
• Kalelioğlu, U. B. (2019). Auguste Comte'un insalık dini kurgulamasında üç hal kanunu'nun rolü ve pozitif dinin nitelikleri. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(3), 535-544.
• Karauğuz, A. M. (2020, 05). Cennetten Kovulan insanın cenneti yeniden inşa uğraşı. Türk Dili, 821, 52-59.
• Kılışarslan, S. K. (2019). Yapay zekanın hukuki statüsü ve hukuki kişiliği üzerine tartışmalar . Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 2, 363-389.
• Kurzweil, R. (2006). The singularity is near: When humans transcend biology. New York: Viking.
• Locke, J. (1954). Essay on the law of nature . (W. V. Leyden, Ed.). Oxford: Clarendon Press.
• Luddism . (2020, 09). Retrieved from 19. 09.2020, www.encyclopedia.com: https://www.encyclopedia.com/history/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/luddism.
• Magazine, G. T. (2018). Alan Watkins’ten yapay zeka ve robotların geleceğine dair önemli öngörüler. Retrieved from 03.09.2021, www.globaltechmagazine.com:https://www.globaltechmag zine.com/2018/04/18/alan-watkinsten-yapay-zeka-ve-robotlarin-gelecegi-icin-onemli-ongoruler/.
• Mcculloch, W. S. ve Pitts, W. (1943). A logical calculus of the ideas immanent in nervous activity. The Bulletin Of Mathematical Biophysics, 5, 115–133.
• Nabiyev, V. V. (2016). Yapay zeka. İstanbul: Seçkin.
• Newel, A. ve Simon, H. A. (1963). GPS, A Program that simulates human thought . Computers and Thought, http://digitalcollections.library.cmu.edu/awweb/awarchive?type=file&item=33607 Erişim Tarihi: 09.10.2020.
• Orhan, S. ve Savuk, F. (2014). Emek-teknoloji-işsizlik ilişkisi. Çalışma Dünyası Dergisi, 2(2), 9-24.
• Searle, J. (1996). Akıllar, beyinler ve bilim. (K. Bek, Trans.) İstanbul: Say Yayınları.
• Searle, J. (2004). Zihnin yeniden keşfi. (M. Macit, Trans.) İstanbul: Litera Yayıncılık.
• Taşdemir, Ö., Özbay, Ü. V. ve Kireçtepe, B. O. (2020). Robotların hukuki ve cezai sorumluluğu üzerine bir deneme. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 69(2), 793-833.
• Taymaz, E. (1998). Türkiye imalat sanayiinde teknolojik değişme ve istihdam. İçinde T. Bulutay, Teknoloji ve İstihdam (s.1-38). Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Thomson, E. P. (1991). The making of the english working class. New York: Penguin Books.
• Toffler, A. (1996). Üçüncü dalga. (A. Seden, Trans.) İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Umur, Z. (1983). Roma Hukuku Lügatı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Uzun, F. B. (2016). Gerçek kişilerin hak ehliyeti ve hak ehliyetine uygulanacak hukukun tespiti. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 6(2), 11-47.
• Yılmaz, A. (2019). Yapay Zeka. İstanbul: Kodlab Yayın Dağıtım.
• Zimmerman, E. J. (2015). Machine minds: Frontiers in legal personhood. Erişim Linki: https://www.semanticscholar.org/paper/Machine-Minds%3A-Frontiers-in-Legal-Personhood-Zimmerman/01887157279da5a53de6ab1f7442d92759b41b44. Erişim tarihi: 08.11.2021.
• Zipp, J. W. (2016). The road will never be the same: A reexamination of tort liability for autonomous vehicles. Transportation Law Journal, 43, 137-147.