Geçici Koruma Altındaki Suriyelilere Yardımda Bulunan Konya Stk’larının Karşılaştıkları Sorunlar

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 251 - 303, 26.12.2024

Mustafa Genç

https://doi.org/10.31834/ortadoguvegoc.1440455

Öz

Türkiye’de bulunan geçici koruma altındaki Suriyelilerin toplumsal uyum sürecinde sivil toplum kuruluşları (STK) etkin bir rol üstlenmişlerdir. STK’lar bu süreçte birçok farklı sorunla karşılaşmışlardır. Suriyelilerin yaşamı ve toplumsal uyumu söz konusu olduğunda meseleye sadece Suriyelilerin, toplumun ve devletin karşılaştığı sorunlar ekseninde yaklaşıp STK’ların sorunlarını tartışmamak, meseleyi doğru tanımlamada eksik bir yaklaşım olacaktır. Bu nedenle araştırmada, geçici koruma altındaki Suriyelilerin Türk toplumuna uyumunda önemi inkâr edilemez bu kuruluşların bağışçılar ve muhtaçlarla yaşadıkları sorunlara odaklanılmıştır. Araştırma kapsamında Konya’da Suriyelilere yardımda bulunan beş STK ile yarı yapılandırılmış mülakat gerçekleştirilmiştir. Bulguların değerlendirilmesinde, söylem analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Suriyelilere yönelik insani yardım faaliyeti yürüten STK’ların bağışçılar ve muhtaçlarla yaşadıkları sorunlar tespit edilmiş, sebepleri anlaşılmaya çalışılmış ve çözüm odaklı birtakım önerilerde bulunulmuştur. Geçici koruma altındaki Suriyelilere yardımda bulunan STK’ların karşılaştıkları sorunlara eğilen ilk çalışma özelliğini taşıyan bu makalenin, STK’ların yardım faaliyetlerini daha verimli sürdürmesine katkı sunması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Geçici Koruma Altındaki Suriyeliler, Sivil Toplum Kuruluşları, STK’lar, Konya, İnsani Yardım

Etik Beyan

Bu çalışmanın özgün bir çalışma olduğunu, çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakça da yer verdiğimi; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, çalışmanın Committee on Publication Ethics (COPE)’in tüm şartlarını ve koşullarını kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim. Herhangi bir zamanda, çalışmayla ilgili yaptığım bu beyana aykırı bir durumun saptanması durumunda, ortaya çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm.

Teşekkür

Bu çalışmaya anlamlı katkıları nedeniyle Sayın Prof. Dr. Ahmet Koyuncu'ya teşekkürü bir borç bilirim.

Kaynakça

• Akbulut, A. (2020). Suriyelilerin Uyum Sürecinde Devlet Kurumları ve STK’ların Rolü. Turkish Studies - Social Sciences, 15(5), 2301-2322.
• Alptekin, K., Akarçay Ulutaş, D., & Ustabaşı Gündüz, D. (2018). Konya’da Geçici Koruma Altında Yaşayan Suriyeliler Üzerine Bir Çalışma. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 87-114.
• Altındiş, E. (2019). Suriyelilere Yönelik Sivil Yardım Faaliyetleri ve Toplumsal Uyum (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Barın, H. (2019). Türkiye’deki Suriyelilerin Entegrasyonunda Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü: Ankara Örneği (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Baymur, F. (1994). Genel Psikoloji. İstanbul: İnkılâp.
• Çambay, S. (2019). Türkiye’deki Suriyeli Mültecilerin Dijital Gazetelerdeki Temsil Sorunu. Turkish Studies, 14(1), 157-180.
• Çebi, E. (2017). The Role of Turkish NGOs in Social Cohesion of Syrians. Turkish Journal of Middle Eastern Studies, 135-170.
• Çorlu, R. (2023, Aralık 27). Türkiye’de Göç Çalışmaları Üzerine Bir Alanyazın Taraması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(52), s. 211-232. doi:https://doi.org/10.52642/susbed.1346795
• DERBİS. (2024, Şubat 16). Ana Sayfa. Dernekler Bilgi Sistemi: https://derbis.dernekler.gov.tr adresinden alındı
• Dost Eli. (2023, Ocak 15). Kurumsal: Dost Eli Derneği. Dost Eli Derneği Web sitesi: https://dosteli.org.tr/ adresinden alındı
• ELBİR. (2023, Ocak 15). ELBİR Derneği. Ocak 15, 2023 tarihinde ELBİR Derneği Web sitesi: https://www.elbirdernegi.org adresinden alındı
• Erdoğan, M. (2014). Türkiye'deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi.
• Fairclough, N. (1995). Critical Discourse Analysis: the Critical Study of Language. New York: Longman Publishing.
• GİB. (2024, Şubat 08). Göç İdaresi Başkanlığı. Ocak 12, 2023 tarihinde Göç İdaresi Başkanlığı Web sitesi: https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 adresinden alındı
• Göker, G., & Keskin, S. (2015). Haber Medyası ve Mülteciler: Suriyeli Mültecilerin Türk Yazılı Basınındaki Temsili. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi(41), 229-256.
• Hayra Koşanlar. (2023, Ocak 15). Biz Kimiz: Hayra Koşanlar Derneği. Hayra Koşanlar Derneği Web sitesi: https://hayrakosanlar.org/Hakkimizda adresinden alındı
• Ilker, E., Musa, S., & Alkassim, R. (2016). Comparison of Convenience Sampling and Purposive Sampling. American Journal of Theoretical and Applied Statistics, 1-4.
• K.O. (2023, Aralık 01). Hayra Koşanlar Derneği. (M. Genç, Röportaj Yapan)
• Karataş, İ. (2021). Konukseverliğin Sosyolojisi: Sivil Toplum Kuruluşlarının Türkiye’deki Suriyelilere Yaklaşımları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Konya İHH. (2023, Ocak 15). Hakkımızda: Konya İHH. Konya İHH İnsanı Yardım Derneği Web Sitesi: http://www.konyaihh.org.tr/sayfa-detay/sayfalar/78-hakkimizda adresinden alındı
• Koyuncu, A. (2014). Kentin Yeni Misafirleri Suriyeliler. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Koyuncu, A. (2018). Türkiye Toplumunda Suriyeli Sığınmacıların Toplumsal Kabulü ve Dışlanması. B. Kartal, & U. Manço (Dü) içinde, Beklenmeyen Misafirler: Suriyeli Sığınmacılar Penceresinden Türkiye Toplumunun Geleceği (s. 271-294). London: Transnational Press London.
• L. Jackson, S. (2011). Research Methods: A Modular Approach. Belmont, California: Wadsworth/Cengage Learning.
• M.G. (2023, Aralık 01). Dost Eli Derneği. (M. Genç, Röportaj Yapan)
• M.S. (2023, Aralık 01). Dost Eli. (M. Genç, Röportaj Yapan)
• Neuman, W. (2017). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. (S. Özge, Çev.) Ankara: Yayınodası.
• Özdemir Dal, B. (2022). Türkiye’de Mültecilerle Çalışan Sivil Toplum Kuruluşlarının Devlet ile İlişkisi. Journal of International Relations and Political Science Studies, 5, 83-110.
• Özgür-Keysan, A., & Şentürk, B. (2021). Sorunlar ve Beklentilerin Algılanmasında Kadın Mülteciler ve Sivil Toplum Kuruluşları. Sosyoekonomi, 29(48), 343-376.
• RİDA. (2023, Ocak 15). Hakkımızda: RİDA Derneği. Rida Uluslararası Yetim ve Muhtaçlara Yardım Derneği'nin Web Sitesi: https://www.ridader.org.tr/kurumsal/hakkimizda.html adresinden alındı
• S.C. (2023, Aralık 01). Elbir Derneği. (M. Genç, Röportaj Yapan)
• S.D. (2023, Aralık 10). RİDA. (M. Genç, Röportaj Yapan)
• S.O. (2023, Aralık 10). Konya İHH. (M. Genç, Röportaj Yapan)
• Sözen, E. (2014). Söylem Belirsizlik, Mübadele, Bilgi/Güç ve Refleksivite. Ankara: Birleşik Yayınları.
• STİGM. (2023, Ocak 12). Dernek Sayıları. Ocak 12, 2023 tarihinde Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü Web sitesi: https://www.siviltoplum.gov.tr/dernek-sayilari adresinden alındı
• Taşdemir, F. (2022, Temmuz 27). Türkiye, En Çok İnsani Yardım Yapan Ülke Sıralamasında Zirvedeki Yerini Korudu: AA. Ocak 16, 2023 tarihinde Anadolu Ajansı Web Sitesi: https://www.aa.com.tr/tr/gundem/turkiye-en-cok-insani-yardim-yapan-ulke-siralamasinda-zirvedeki-yerini-korudu/2646685 adresinden alındı
• Türk, G. (2018). Türkiye'de Suriyeli Mültecilere Yönelik Sivil Toplum Kuruluşlarının Faaliyetlerine İlişkin Bir Değerlendirme. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 40(2), 87-114.
• VGM. (2023a, Temmuz 14). Vakıfların Türlerine Göre Dağılımı. Şubat 19, 2024 tarihinde Vakıflar Genel Müdürlüğü Web sitesi: https://cdn.vgm.gov.tr/genelicerik/genelicerik_945_290519/vakif-istatistikleri/yeni-vakiflar2023-sorasi/01-vakiflarin-turlerine-gore-dagilimi--14072023.pdf adresinden alındı
• VGM. (2023b, Ocak 12). Hedef Kitlesine Göre Yeni Vakıfların Dağılımı. Ocak 12, 2023 tarihinde Vakıflar Genel Müdürlüğü Web sitesi: https://cdn.vgm.gov.tr/genelicerik/genelicerik_945_290519/009hedef-kitlesine-gore-yeni-vakiflarin--dagilimi.pdf adresinden alındı
• VGM. (2024, Şubat 19). Vakıf Sorgulama. Şubat 19, 2024 tarihinde Vafıflar Genel Müdürlüğü Web Sayfası: https://www.vgm.gov.tr/vakif-sorgulama/vakif-sorgulama?Page=1&CityId=42&FoundationCategoryId=5 adresinden alındı