ENERGY GEOPOLITICS OF SYRIA IN TERMS OF PIPELINE ROUTES

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 52 - 107, 26.12.2024

Muazzez Harunoğulları

https://doi.org/10.31834/ortadoguvegoc.1569946

Öz

As a Middle Eastern and Mediterranean country, Syria is at the centre of land and maritime transport networks. This geographical position also makes the country a transit country for oil and natural gas pipelines in the south-north and east-west directions. Syria has a strategic importance in the transportation of oil and/or natural gas from Egypt, Israel and the Gulf countries to Europe. The aim of this study is to evaluate the energy geopolitics of Syria in terms of transit pipelines. For this purpose, regional pipeline projects and agreements were taken into consideration, and Syria's energy geopolitics in terms of energy distribution centre were discussed. The importance and advantages of Syria in energy transfer due to its geographical location are analysed. Thanks to the pipelines to be built on energy reserve areas and routes, investing countries gain great financial gains. Conflicts and struggles over pipelines can sometimes bring about a change of order that may lead to wars. Syria is located on the transit route for the transfer of oil and natural gas resources, and this geographical location makes it strategically valuable. Although Syria is not an important player in the global energy market, its potential to be a transit country due to its location makes it important in terms of energy distribution in the region. Syria tries to strengthen its position in the region by signing pipeline agreements with the countries in the region by taking advantage of its advantageous position. The rivalry between the US and Russia in the pipeline agreements that will pass through Syria causes these agreements to be interrupted from time to time and leads to new agreements. In order to strengthen its regional energy geopolitics, Syria needs to balance between the great powers and improve its economic and political relations with neighbouring countries.

Anahtar Kelimeler

Energy Geopolitics, Pipelines, Easterm Mediterranean, Syria

BORU HATLARI GÜZERGÂHI YÖNÜNDEN SURİYE’NİN ENERJİ JEOPOLİTİĞİ

Öz

Suriye hem bir Orta Doğu hem de Akdeniz ülkesi olarak kara ve deniz ulaşım ağlarının odağında bulunmaktadır. Bu coğrafi konumu ülkeyi aynı zamanda güney-kuzey, doğu-batı istikametlerinde petrol ve doğal gaz boru hatlarının transit ülkesi yapmaktadır. Suriye; Mısır, İsrail ve Körfez ülkelerindeki petrol ve/veya doğal gazın Avrupa’ya ulaştırılmasında stratejik bir öneme sahiptir. Çalışmanın amacı Suriye’nin transit boru hatları yönünden enerji jeopolitiğini değerlendirmektedir. Bu amaçla bölgesel boru hattı projeleri ve anlaşmaları dikkate alınmış, enerji dağıtım merkezi bakımından Suriye’nin enerji jeopolitiği tartışılmıştır. Suriye’nin coğrafi konumu nedeni ile enerji transferindeki önemi ve avantajları irdelenmiştir. Enerji rezerv alanları ve güzergâhları üzerine inşa edilecek boru hatları sayesinde yatırım yapan ülkeler büyük maddi kazanç elde etmektedirler. Boru hatları üzerine yaşanan çekişmeler ve mücadeleler kimi zaman savaşlara varacak bir düzen değişikliğini de beraberinde getirebilmektedir. Suriye petrol ve doğal gaz kaynaklarının transferinde geçiş güzergâhında yer almakta, bu coğrafi konumu onun stratejik olarak değerli kılmaktadır. Küresel enerji pazarında kayda değer bir yeri olmasa da konumu sebebiyle geçiş ülkesi olma potansiyeli bu ülkeyi bölgede enerji dağıtımı bakımından önemli hale getirmektedir. Suriye elindeki avantajlı durumundan faydalanarak bölge ülkeleriyle boru hatları anlaşmalarına imza atmakta bölgedeki konumunu güçlendirmeye çalışmaktadır. Suriye üzerinden geçecek boru hatları anlaşmalarında ABD ve Rusya rekabeti bu anlaşmaların zaman zaman sekteye uğramasına ve yeni anlaşma zeminlerine yol açmaktadır. Suriye’nin bölgesel enerji jeopolitiğini güçlendirmek için büyük güçler arasındaki dengeyi iyi kurması ve komşu ülkelerle ekonomik ve politik ilişkilerini geliştirmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Enereji Jeopolitiği, Boru Hatları, Doğu Akdeniz, Suriye

Kaynakça

• AA. (2022). Lübnan, Mısır ve Suriye, 'Arap Doğal Gaz' Hattında Gaz Akışı İçin Anlaşma İmzaladı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/lubnan-misir-ve-suriye-arap-dogal-gaz-hattin da-gaz-akisi-icin-anlasma-imzaladi/2619026
• Ahmed, N. (2018). State Propaganda in Syria: From War Crimes to Pipelines. London: International State Crime Initiative.
• Akpınar, E., Başıbüyük, A. (2011). Jeoekonomik Önemi Giderek Artan Bir Enerji Kaynağı: Doğalgaz, Turkish Studies, 6 (3), 119-136,
• Alhadeff, I. (2016). The Myth of the Iran-Iraq-Syria Pipeline, https://iakal.wordpress.com/2016/08/14/the-myth-of-theiran-iraq-syria-pipeline/
• Allison, R. (2013). Russia and Syria: Explaining Alignment With a Regime in Crisis, International Affairs, 89: 4, 795–823.
• Aşcı, M. E. (2018). The Energy Policies of EU, Russıa, Turkey and Syria, International Journal of Commerce and Finance, Vol. 4, Issue 1, pp. 96-106.
• Bodasiuk, K. (2019). Change in Russia's Energy Geopolitıics: The Cases of Ukraine and Syria, Vytautas Magnus University Faculty Of Political Science And Diplomacy Department Of Political Sciences, Final Master’s Thesis, Kaunas.
• Bowen, Glenn A., (2009). Document Analysis as a Qualitative Research Method, Qualitative Research Journal, vol. 9, no. 2, pp. 27-40. DOI 10.3316/QRJ0902027.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi.
• Campos, A. ve Fernandes, C. P. (2017). The Geopolitics of Energy, Chapter in the Book Geopolitics of Energy and Energy Security, Instituto da Defesa Nacional, Lisboa – Portugal, pp. 23-40.
• Cochrane, P. (2018). The 'Pipelineistan' Conspiracy: The War in Syria Has Never Been About Gas, Middle East Eye French edition. https://www.middleeasteye.net/big story/pipelineistan-conspiracy-war-syria-has-never-been-about-gas
• Cordesman, A. H. (1999). Geopolitics and Energy in the Middle East, Center for Strategic and International Studies, 1800 K Street N.W. Washington.
• Creswell, J. W. (2014). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. Sage Publications.
• Çelikpala, M. (2014). Enerji Güvenliği: NATO’nun Yeni Tehdit Algısı, Uluslararası İlişkiler, 10(40), ss.75-99.
• Defay, A. (2005). Jeopolitik. (Çev. İsmail Yerguz). Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
• EIA (U.S. Energy Information Administration). (2013). Syrian Unrest Threatens Potential Role as an Energy Transit Country, Today in Energy, March 12, 2013. https://www.eia.gov/todayin energy/detail.php? id=10331#February 20, 2013.
• El-Katiri, L. ve El-Katiri, M. (2014). Regionalizing East Mediterranean Gas: Energy Security, Stability, and the U.S. Role, Strategic Studies Institute and US Army War College Press, http://www.jstor.com/stable/resrep11631
• Eslen, N. (2017). Küresel Güç Mücadelesi 21nci Yüzyılda Jeostrateji, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Flint, C. ve Taylor, P.J. (2014). Siyasi Coğrafya Dünya-Ekonomisi, Ulus-Devlet ve Yerellik. (Çeviren, Ereker, Fulya). Ankara. Nobel Yayınevi.
• Global Energy Monitor. (2022). Kirkuk-Baniyas Oil Pipelines, https://www.gem.wiki/Kirkuk-Baniyas_Oil_Pipelines#Articles_and_resources
• Günel, K. (2008). Coğrafyanın Siyasal Gücü. İstanbul: Çantay Kitapevi.
• Güner, R. (2106). Bağımsızlıktan Arap Baharına Suriye İç ve Dış Politika, Bitmeyen Kavga: Suriye-ABD İlişkilerinin Dünü, Bugünü. Ankara: Nobel yayınevi.
• Han, A. K. (2011). Turkey's Energy Strategy and the Middle East: Between a Rock and a Hard Place, Turkish Studies, 12:4, 603-617, DOI: 10.1080/14683849.2011.622511.
• Harunoğulları, M. (2022). İç Savaşlarda Enerji (Petrol ve Doğal Gaz) Faktörünün Etkisi: Suriye Örneği, Ege Coğrafya Dergisi, 31(2), s. 265-287, DOI: 10.51800/ecd.1118079
• Hatahet, S. (2019). Russia and Iran: Economic Influence in Syria, Middle East and North Africa Programme | March 2019, Chatham House The Royal Institute of International Affairs.
• İzzeti, İ. (2006). İran ve Bölge Jeopolitiği. İstanbul: Küre Yayınları.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karkazis, J., Vıdakis, I., Baltos, G. (2014). The Syrian Energy Policies of the “Four Seas” and Their Geopolitical Repercussions, Sosyo-Ekonomi, 2014-2, ss.105-116.
• Liggett, A. (2015). Cheap Oil and the Impact on Rebuilding Syria, Naval War College Newport, Rhode Island.
• Lin, C. (2020). China’s Silk Road meets Syria’s Four Seas Strategy, ISPSW Strategy Series: Focus on Defense and International Security, Issue No. 716.
• Mamedov, R. ve Shmeleva, T. (2019). Post-war Rebuilding of Syria Russia’s Perspective, Russian International Affairs Council. Report No. 48 / 2019, Moscow.
• Middle East Eye. (2024a). How Qatar and Iran Pipelines Across Syria Might Look, https://www.middleeasteye.net/big-story/pipelineistan-conspiracy-war-syria-has-never-been-about-gas. Middle East Eye. (2024b). The Arab Gas Pipeline, https://www.middleeasteye.net/big-story/pipelineistan-conspiracy-war-syria-has-never-been-about-gas.
• San-Akca, B., Sever, S. D. ve Yılmaz, S. (2020). Does Natural Gas Fuel Civil War? Rethinking Energy Security, International Relations, and Fossil-Fuel Conflict, Energy Research & Social Science 70, 101690. https://doi.org/10.1016/j.erss.2020.101690.
• Sandıklı, A. ve Semin, A. (2102). Bütün Boyutlarıyla Suriye Krizi ve Türkiye, BİLGESAM (Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi), Bilge Adamlar Kurulu Raporu, Rapor No: 52, İstanbul: Bilgesam Yayınları.
• Sevim, C. (2010). Petrol Rezervlerinin Zirve Noktasının Enerji Güvenliği Açısından Büyük Enerji Pazarları (ABD, AB, Çin Ve Hindistan) Üzerindeki Etkileri. Güvenlik Stratejileri Dergisi, Sayı 11, s. 53-72.
• Sevim, C. (2012). Küresel Enerji Jeopolitiği ve Enerji Güvenliği, Journal of Yasar University, 26 (7) 4378 – 4391. Sogoloff, N. (2017). Russia's Energy Goals in Syria, Washington Institute, http://www.washingtoninstitute.org/fikraforum/view/russias-energy-goals-in-syria.
• Stanic, A. ve Karbuz, S. (2020). The commercial challenges facing Eastern Mediterranean gas, OGEL 3 Oil, Gas & Energy Law, pp. 1-18. www.ogel.org. Retrieved July 02, 2020.
• Stocker, J. (2012). No EEZ Solution: The politics of oil and gas in the Eastern Mediterranean. Middle East Journal, 66(4). 579-597.
• Szénási, E. (2017). Syria: Another Dirty Pipeline War, International Security, Volume 145, Special Issue 2017/1, pp.188-204.
• Şen, A. F. (2013). Medyanın Savaş Söylemleri: Barış Gazeteciliği Perspektifinden Anaakım ve Alternatif Haber Medyasında Suriye Sorunu, Selçuk İletişim, 164-175.
• Taylor, R. (2014). Pipeline Politics in Syria, Armed Forces Journal, March 21, 2014, http://www. armedforcesjournal.com/pipeline-politics-in-syria
• Von Bernuth, L. (2017). Syria: It’s all About the Gas Pipelines, Itizen Truth Alternative News for Free Thinkers, Independents, and Political Misfits. April 8, 2017, https://citizentruth.org/syria-oil-pipelines/
• Zemach, S. (2016). Toward an Eastern Mediterranean Integrated gas Infrastructure?, Foreign and Security Policy Paper, No:20, http://www.gmfus.org/ listings/research /type/publication