II. Abdülhamid’in diplomasisinde yüksek topuklar: Karadağ Prensesi Milena ve Sultan Abdülhamid

Yıl 2012, Sayı: 32, 113 - 140, 01.06.2012

Uğur Özcan

https://doi.org/10.1501/OTAM_0000000605

Öz

Anahtar Kelimeler

-

II. Abdülhamid’in diplomasisinde yüksek topuklar: Karadağ Prensesi Milena ve Sultan Abdülhamid

Öz

Diplomasinin gücüne inanan II. Abdülhamid, saltanatı boyunca ülkeler arasında ilişkilerde sorunların çözümünde diplomasiyi bir silah gibi kullanmıştır. Bu bağlamda teşrifatı ve ikili diyaloğu hep birinci planda tutmuş, konuklarına büyük bir misafirperverlik örneği göstererek onları memnun etmeye çalışmıştır. II. Abdülhamid’in yaklaşımı diplomatik nezaket ve saygı çerçevesinde verdiği hediyeler, madalyalar ve jestlerle sadece konuklarının değil, onların halklarının da sevgisini kazanmak şeklinde olmuştur. II. Abdülhamid’in barışçıl yaklaşımına en güzel örneklerden birisi de, Balkanların Adriyatik Denizi kenarındaki ülkelerinden Karadağ Devleti ile ilişkilerde uyguladığı diplomasidir. Bu diplomaside Karadağ Prensi Nikola’ya uygulanan teşrifatın rolü olduğu kadar, onun eşi Prenses Milena’ya uygulanan teşrifatın da rolü vardır. Bu çalışmada II. Abdülhamid’in Karadağ Prensi ile kurduğu diplomatik ilişkilerde, Prenses Milena’ya verdiği önem, arşiv belgeleri ve Nikola’nın günlüklerinden istifade ederek anlatılacak ve yine onun dış politikasında kadın faktörüne vurgu yapılacaktır

Anahtar Kelimeler

II. Abdülhamid, Prenses Milena, Karadağ

Kaynakça

• Arşiv Belgeleri
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA), İ.TAL, DH.MKT, İ.HR, İ.HUS, MF.MKT., Y.PRK.NMH., Y.A.HUS, Y.E.E, Y.MTV, Y.PRK.BŞK, Y.PRK.EŞA. Y.PRK.HR, Y.PRK.ASK,
• Gazeteler, İkdam, Malumat, New York Times.
• Kitaplar ve Makaleler
• AKGÜNDÜZ, Ahmet, Tüm Yönleriyle Osmanlı’da Harem, Timaş Yayınları, İstanbul 2007.
• ANDRIJAŞEVIÇ, Zivko M., “Montenegro from Ancient Times to the Balkan Wars” The History of Montenegro, CICG, Podgorica 2006, s. 126.
• BARDAKOĞLU, Ali, “Hediye” DİA, C. 17, TDVY, İstanbul 1998, s. 151-155.
• BOEHM, Cristopher, Blood Revenge, The Anthropology of Feuding in Montenegro and Other Tribal Societies, University Press of Kansas, Kansas 1984.
• CANAN, İbrahim, Kütüb-i Sitte Muhtasarı ve Şerhi, c.16, Akçağ Yayınları, Ankara 1992.
• CASTELLAN, Georges, Balkanların Tarihi, Çev: Ayşegül Yaraman-Başbuğu, Milliyet Yayınları, İstanbul 1995.
• DEMİREL, Fatmagül, Dolmabahçe ve Yıldız Saraylarında Son Ziyafetler Son Ziyaretler, Doğan Kitap Yayınları, İst. 2007.
• DEVİNE, Alexandre, Montenegro The Warrior People Of The Black Mauntain, Grafos Dignitas Cetinje 1997 Ayrı Basım.
• EDMONS,Paul, To The Land Of The Eagle: Travels in Montenegro and Albania, 1927.
• Encyclopædia Britannica, "Gift Exchange". <http://www.britannica.com/EBchecked /topic/233393/gift-exchange> e.t. 02 Oct. 2008.
• GEORGEON, François, Sultan Abdülhamid, Homer Kitabevi, Çev. Ali Berktay, İstanbul 2006.
• HOUSTON, Marco, Nikola &Milena King and the Quin of The Black Mountain, Leppi Publication, London 2003.
• İRTEM, Süleyman Kani, Bilinmeyen Abdülhamid, Hususi Ve Siyasi Hayatı, Cilt. 1, Haz. Osman Selim Kocahanoğlu, Temel Yayınları, İstanbul 2003.
• KÂMİL KAPUDAN, Karadağ Hakkında Bazı Ma’lûmata Şamildir, Maârif Nezâret-i Celîlesi, İstanbul 1294.
• KARPAT, Kemal H., İslam’ın Siyasallaşması, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2004.
• KOLOĞLU, Orhan, Abdülhamid Gerçeği, Pozitif Yayınları, İstanbul 2007.
• LE QUEUX, William, The Near East; The Present Situation in Montenegro, Bosnia, Servia, Bulgaria, Roumania, Turkey and Macedonia, Doubleday, New York 1907.
• AÇBA, Leyla, Bir Çerkes Prensesinin Harem Hatıraları, L&M Yayıncılık, Haz: Harun Açba, İstanbul 2005.
• MCNAUGHTON, C. Arnold, The Book of Kings: A Royal Genealogy, V. 1, Garnstone Press, London 1973.
• MERCAN, Mehmet, “Sadrıazam Ahmet Cevat Paşa’nın Seyahatnamesi” Türk Dünyası Araştırmaları, Haziran S. 102, Mercan 1996 s. 158-159
• MIJATOVICH, Chedomille, A Royal Tragedy. Being the Story of the Assassination of King Alexander and Queen Draga of Servia, Eveleigh Nash, London 1906.
• National Museum Of Montenegro, Court Library (First Room) Dispatched Letters, F. XXXI, Doc.No.189, Dated 24 September 1883 <http://www.mnmuseum.org/ StartE.htm> e.t. 2.11.2008
• NIKOLA I. PETROVICH-NJEGOSH, Autobiographia Memoari Putopisi, Ed: Dusan Vuksan, Cetinje 1969.
• ORTAYLI, İlber, Osmanlı Sarayında Hayat, Yitik Hazine Yayınları, İstanbul 2008.
• OSMANOĞLU, Ayşe, Babam Sultan Abdülhamid, Selis Kitapları, İstanbul 2008.
• OSMANOĞLU, Şadiye, “Sultan II. Abdülhamid Devrinde Harem Hayatı” Hayat Mecmuası, S. 1–10, İst. 1963.
• ÖZBEK, Nadir, Osmanlı İmparatorluğunda Sosyal Devlet, Siyaset, İktidar ve Meşruiyet (1876- 1914), İletişim Yayınları, İstanbul 2004, s. 121.
• ÖZCAN, Uğur, II Abbdül Hamid Dönemi Osmanlı Karadağ Siyasi İlişkileri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Isparta 2009.
• ÖZCAN, Uğur, “Yabancıların Gözüyle 19.yüzyılda Karadağ Kadını” SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs 2009, S.19, s. 25-36
• PAKALIN, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, c.III, MEB, İstanbul 1971.
• STEVENSON, Francis Seymour, History of Montenegro, London Jarrold, London 1914.
• TEZCAN, Mahmut, “Folklorik ve Antropolojik Yönleriyle Hediye Geleneği ve Türk Kültüründeki Yeri” Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt 22, S. 1, Ankara 1989, s. 32.
• Time Magazine, Milestones: Mar. 24, 1923.
• WILKINSON, John Gardner, Dalmatia and Montenegro Vol. 1, John Murray, London 1848.
• WYON, Reginald, Gerald Prance, The Land of the Black Mountain; Adventures of Two English Men in Montenegro, Methuen&Co, London 1905.