Yunanlı bir yazar olan Panayotis Oikonomos Almanya’da yayınlanan
bir pedagoji ansiklopedisine yazdığı Rum okulları ile ilgili bölümün
sonuna Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Rum okulları hakkında bir ek yapmıştır.
Türk eğitimcilerinden Ali Haydar bu bölümü Osmanlı dönemi
Türkçesine çevirmiş ve 1916 yılında “Muallim” dergisinde yayınlamıştır.
Ali Haydar, Oikonomos’un yazdıklarına hiçbir yorum getirmeden aynen
çevirmiştir. Bu metin Osmanlı Türkçesinden günümüz Türkçesine çevrilmiştir.
Bu çalışmada Oikonomos’un Osmanlı İmparatorluğundaki Rum
okulları ile ilgili görüşleri değerlendirilmiştir. Metinde zaman zaman çelişkili ifadelere rastlanmaktadır. Ali Haydar’ın orijinal çevirisi de ek olarak
çalışmanın sonuna konulmuştur.
Osmanlı topraklarında yaşayan Gayrimüslimler arasında çocuklarının eğitimi konusunda en çok çaba harcayan Rum toplumudur. Hoşgörülü Osmanlı yönetimi altında yaşamalarına rağmen ulusal kimliklerini kaybetmemek
için nasıl yoğun bir eğitim çabası içinde oldukları yazı boyunca
görülecektir. Bu makale aynı zamanda Batılı yazarların Türkler hakkında
önyargılı olduğu konusunda da bir örnektir. Bir zamanlar uyum içinde
yaşayan ve sorun çıkarmayan Gayrimüslimler, Osmanlı Devleti’nin zayıfladığı anda sömürgeci Avrupa devletleri ile işbirliğine girmişlerdir. P. P.
Oikonomos’un yazısı bu tarihi gerçeğe de zaman zaman örnek oluşturmaktadır.
Bu çalışmada Yunanca veya diğer dillerdeki özel adların Osmanlı alfabesiyle
yazılışları dipnotlarda verilip, gerektiğinde okuyucuya kontrol
etme imkânı sağlanmıştır. Yunanca kelimelerin de Ali Haydar’ın imlâsı
veya Türkçe okunuşları yanında Yunanca transkripsiyonu verilmiştir
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2008 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2008 Sayı: 23 |