Türkçe Öğretmeni Adaylarının Oluşturdukları İkna Edici Metinlerin Yapı Açısından İncelenmesi

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 1, 20 - 29, 30.06.2014

Mehmet Kurudayıoğlu , Eren Yılmaz

Öz

İkna, kelimelerle, görsellerle, çeşitli stratejilerle insanların davranışlarını, tutumlarını ve düşüncelerini biçimlendirme ya da değiştirme sürecidir. Bu süreçte çok çeşitli yöntem ve teknikler kullanılır. İkna yöntemlerden biri olan ikna edici yazma, aynı zamanda dünyada en çok kullanılan yazma türlerinden birisidir. İkna edici yazmada; yazar kendi düşünce ve değerlerine göre bir önerme sunar ve çeşitli argümanlarla bunu desteklemeye çalışır. İkna edici yazma öğrencinin kendi düşüncesini öne sürmesini, kabul etmediği düşünceye karşı mantıklı bir şekilde cevap vermesini, ikna yeteneğinin gelişmesini ve ikna tekniklerini çözümlemesini sağlar. Kitaplar, filmler, reklamlar bütün hepsi yazılı metinlerden oluşur. Bu metinler -medya metinleri, günlük ve çalışma yaşamı metinleri- sık sık ikna etme yöntemine başvururlar. Bu açıdan öğrencilerin, öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının ikna edici metinlerin oluşum aşamalarını bilmesi, çözümlemesi ve uygulaması gerekir. Türkçe Öğretim Programı’na göre de öğrencilere ikna etme yöntem ve tekniklerden yararlanarak konuşma ve yazma çalışmaları yaptırılmalıdır. Araştırmanın çalışma grubunu Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Türkçe Eğitimi Bölümü'nde öğrenim görmekte olan 30 öğrenci oluşturmuştur. Katılımcıların hepsi lisans 1. sınıf öğrencisidir. Veriler öğrencilerden alınan yazılı anlatımlar vasıtasıyla toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesi, nitel araştırma yöntemlerinden olan içerik analizi tekniği ile yapılmıştır. Bu tekniğin seçilmesindeki iki önemli sebep; toplanan verileri açıklayabilecek kavramlara ulaşmak ve bu verileri daha derin analize tabi tutup, elde edilen verileri açıklayan temaları bulmaktır. Araştırmamızda, Türkçe öğretmeni adaylarının oluşturdukları ikna edici metinler incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda üniversite öğrencilerinin ikna edici metin oluşturmada sorunlar yaşadıkları gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yazma eğitimi, ikna edici metinler, metin yapısı

Kaynakça

• Akyol, H. (2012). Türkçe Öğretim Yöntemleri. An- kara: Kök Yayıncılık.
• Armbruster, B. B., Anderson, T. H., & Ostertag, J. (1989). Teaching text structure to improve reading and writing. The Reading Teacher, 130-137.
• Buehl, M. M., Alexander, P. A., Murphy, P. K., & Sperl, C. T. (2001). Profiling persuasion: The role of be- liefs, knowledge, and interest in the processing of per- suasive texts that vary by argument structure. Journal of Literacy Research, 33(2), 269-301.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları.
• Clark, S. K., Jones, C. D., & Reutzel, D. R. (2013). Using the text structures of information books to teach writing in the primary grades. Early Childhood Educa- tion Journal, 41(4), 265-271.
• Coşkun, E. & Tiryaki, E. (2011). Tartışmacı metin yapısı ve öğretimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 63-73.
• Coşkun, E. & Tiryaki, E. (2013). Üniversite öğren- cilerinin tartışmacı metin yapısını oluşturmadaki sorun- ları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 101-140.
• Crammond, J. G. (1998). The uses and complexity of argument structures in expert and student persuasive writing. Written Communication, 15(2), 230-68.
• Creswell, J. W. (2008). Research Design: Qualita- tive, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. Thousand Oaks, CA.: Sage Publications.
• Demirtaş, H. A. (2004). Temel ikna teknikleri: Tu- tum oluşturma ve tutum değiştirme süreçlerindeki etki- lerinin altında yatan nedenleri üzerine bir derleme. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (19), 73-91.
• Deniz, K. (2007). İlköğretim ikinci kademede ko- nuşma ve dinleme yoluyla öğrencileri ikna üzerine bir araştırma Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversi- tesi, Ankara.
• Hogan, K. (2007). Gizli ikna teknikleri. İstanbul: Yakamoz Kitap/Sonsuz Kitap.
• Kirkpatrick, L. C., & Klein, P. D. (2009). Planning text structure as a way to improve students’ writing from sources in the compare–contrast genre. Learning and Instruction, 19(4), 309-321.
• Kurudayıoğlu, M. & Yılmaz, E. (2013). İkna edici yazma açısından Türkçe öğretmeni adaylarının oluştur- dukları metinlerin incelenmesi. VIII. Uluslararası Bü- yük Türk Dili Kurultayı, Bilkent Üniversitesi ve Tiran Üniversitesi, 25-28 Eylül 2013, Tiran, Arnavutluk.
• Kurudayıoğlu, M. & Yılmaz, E. (2014). Nasıl ikna ediliyoruz? İkna edici metinler ve yapısı. Eğitimde Ku- ram ve Uygulama Dergisi, 10(1), 75-102.
• MEB. (2009). İlköğretim Türkçe Dersi (1-5. Sınıf- lar) Öğretim Programı ve Klavuzu. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB. (2012). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaoku- lu Yazarlık ve Yazma Becerileri Dersi (5., 6., 7. ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Montante, S. (2003). Introduction to a Persuasive Essay. Literacy Cavalcade.
• Powell, E. (2009). “How Do I Start?” Using t-chart graphic organizers to improve structure and organazi- tion in persuasive writing Doktora Tezi. University of California, Davis.
• NAPLAN (The National Assessment Program–Li- teracy and Numeracy), (2011). Persuasive writing mar- king guide.
• Tompkins, G. E. (1998). Language arts 4. edition content and teaching strategies. New Jersey: Prenti- ce-Hall Inc.
• Tuncer, H. (2009). Anlatma teknikleri (konuşma, yazma). İzmir: Orkun Kitabevi
• Yeh, S. S. (1998). Validation of a scheme for asses- sing writing argumentative writing of middle school students. Assessing Writing, 5(1), 123-150.
• Yin, R. K. (2009). Case study research: Design and method (Fourth Edition). Los Angeles: Sage Publica- tion.
• Yurdakul, S. (2013). Filmlerden ve yaşamdan ör- nekleriyle etkileme-ikna ve müzakere teknikleri. İstan- bul: Sokak Kitapları Yayınları.
• Whitfield, M. (2010). NAPLAN (The National As- sessment Program – Literacy and Numeracy)* Persua- sive Text sample work sheets. Blake Education.
• The Investigation of Turkish
• Language Arts Preservice Teachers’
• Texts Organized with Regard to Persuasive Writing