Ses temelli cümle yöntemi uygulamasını okuma yazma becerilerinde yetersizlik gösteren bireyler açısından inceleyen çalışmaların derlenmesi (2005-2019)

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 124 - 141, 31.12.2019

Esra Yavuzaslan Ayten Düzkantar

https://doi.org/10.35233/oyea.603946

Öz

Bu araştırmanın amacı ses temelli cümle
yöntemine geçildikten sonraki yıllarda bu yönteme ilişkin öğretmen görüşlerini
içeren araştırmaların derlenmesi ve farklı yönlerden inceleyerek hafif zihinsel
yetersizlik grubuna öğretim yapılırken yapılacak uyarlamalara ilişkin
ipuçlarının çıkarılmasıdır. Bu amaçla 2005-2019 yılları arasında okuma yazma
öğretiminde sorun yaşayan öğrencilerin sorunlarının nedenlerini ve çözüm
önerileri ile ilgili uygulama içeren çalışmalar belirlenmiş ve incelenmiştir.
Araştırma sürecinde ulaşılan dokümanlar internet aracılığı ile elektronik bir
formatta elde edilmiştir. Mevcut araştırmada dokümanlara ulaşmak amacı ile Google Akademik arama
motoru, Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) Ulusal Tez Merkezi internet
sitesi kullanılmıştır. Bu veri tabanlarına “özel öğrenme güçlüğü”, “okuma yazma
öğretimi” gibi anahtar kelimeler kullanılarak dokümanlara ulaşılmıştır.
İnceleme sonucunda ses temelli cümle yönteminin kullanılmadığı dönemi kapsayan
araştırmalar mevcut araştırmaya dâhil edilmemiştir. Ayrıca hem tezi hem de
tezden üretilen makalesi olan araştırmalardan yalnızca biri değerlendirmeye
alınmıştır. Çalışmalar betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırma kapsamında
incelenecek çalışmalar tablolar ile sunularak yorumlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Okuma Yazma Öğretimi, Özel Öğrenme Güçlüğü, Yetersizlikten Etkilenmiş Bireyler

Kaynakça

• Akyol, H., Ketenoğlu Kayabaşı, Z.E. (2018).Improving the Reading Skills of a Students with Reading Difficulties: An Action Research. Education and Science Vol 43 (2018) No 193 143-158.
• Arslan, D. , Dirik. M. ( 2008). İlköğretim İkinci Sınıf Öğrencilerinin Okuma Güçlüklerini Gidermede Okumayı Geliştirici Duyuşsal Yaklaşımın Etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Ataman, A. (2003). Özel Gereksinimli Çocuklar ve Özel Eğitime Giriş. Ankara: Gündüz Yayıncılık.
• ATİK ÇATAK, A. TEKİNARSLAN, E. (2006). Powerpoint Programında Hazırlanan Okuma Materyalinin 12-13 Yaşlarında Kaynaştırma Programına Devam Eden Hafif Düzeyde Zihinsel Engelli Öğrencilerin Okuduğunu Anlama Becerilerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi A. İ. B. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi.
• BAŞARAN, M. ATEŞ, S., (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Okumaya İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 29, Sayı BAY, Y., (2010). Ses Temelli Cümle Yöntemiyle İlk Okuma-Yazma Öğretiminin Değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim, 3 (1), 164-181.
• BAYAT, S., ÇELENK, S. (). İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okuma Yazma Becerileri Başarı Düzeylerinin Belirlenmesi. İlköğretim Online, 14(1), 13-28, 2015.
• Bozkurt, F.(2009). Zihinsel yetersiz tanısı alan çocukların tanılama süreçlerinin betimlenmesi( Doktora Tezi), Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Ceylan, M., Laçin, E. & Çetin, E. (2018) Effects Of Repeated Readıng Method On Readıng Faılures And Readıng Rate Wıth Autısm Students International Journal Of New Approaches İn Special Education (IJNASE) 1 (1) , 22-45. http://dergipark.gov.tr/ijnase.
• Coşkun, İ. ve Geç, H. E. (2018). Hafif Zihin Engelli Öğrencilere Cümle Çözümleme Yöntemiyle Sesli Harflerin Öğretimi: Eylem Araştırması. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 3 (1), 61-79. DOI: 10.29250/sead.469330 .Coşkun, İ., Gür, T. ve Aykutlu, H. (2014). Hafif Düzey Zihin Engelli Bireylerin Okuduğunu Anlama Düzeyinin Belirlenmesi ve Yorumlanması Amacıyla Metin Sonrası Çizilen Resimlerin İncelenmesi Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 14, ss: (17-42)
• Çakır, Ş., Özdemir, S. ,(2015). Az Gören Öğrencilerin Okuma Akıcılığının Artırılmasında Beceri Temelli, Performans Temelli ve Birleştirilmiş Müdahale Programlarının Etkililiklerinin Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi 2015, 16(1) 75-97.ÇAYIR, A. ve BALCI, E. (2017). Bireyselleştirilmiş Okuma Programının Disleksi Riski Olan Bir İlkokul Öğrencisinin Okuma Becerileri Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(1), 455-470.
• Çelenk, S. (2002). İlkokuma Yazma Öğretimi ve Programı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çeliktürk Sezgin,Z., Akyol, H.,(2016). Okuma güçlüğü olan dördüncü sınıf öğrencisinin okuma becerilerinin geliştirilmesi. Turkish Journal of Education.
• Çıkılı, Y., Deniz, S., Kaya, H.B(2019).Dik Temel Yazı Çalışmalarının Özel Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrencinin Yazım Hatalarını Düzeltmesine Etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi.
• Dağ, N. (2010). Okuma Güçlüğünün Giderilmesinde 3P Metodu ile Boşluk Tamamlama (Cloze) Tekniğinin Kullanımı Üzerine Bir Çalışma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi.
• Duman, N.Çifci Tekinarslan, İ.(2007). Hikâye Haritası Yönteminin Hafif Düzeyde Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilerin Okuduğunu Anlama Becerileri Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• DÜNDAR, H., Akyol, H.,(2014).Okuma ve Anlama Problemlerinin Tespiti ve Giderilmesine İlişkin Örnek Olay Çalışması .Eğitim ve Bilim Education and Science 2014, Cilt 39, Sayı 171 2014, Vol. 39, No 171.
• ELİÇİN,Ö., YIKMIŞ,A., CAVKAYTAR, A. (2015). Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklara İşlevsel Okuma Becerilerinin Kazandırılmasında Tablet Bilgisayar Aracılığı İle Sunulan Programın Etkililiği. Doktora Tezi Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Ergül, C., Akoğlu, G., Karaman, G., & Sarıca, A. D. (2017). Anasınıfında uygulanan etkileşimli kitap okuma programının sonraki okuma becerilerine etkisi: İzleme çalışması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science], 10(2), 191-219.
• Eripek, S. (2012). Zihinsel Yetersizliği Olan Bireyler ve Eğitimleri. Ankara: Eğiten Kitap.
• GÜLERYÜZ, H. (1991). Programlanmış İlkokuma Yazma Öğretimi Öğretmen EI Kitabi.Ankara. SEK Yay.
• Güleryüz, H. (2004). Türkçe İlkokuma Yazma Öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• GÜNŞEN, M.O. ( 2016). Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklarda Basılı Ve Elektronik Ortam Metinlerinin Okuduğunu Anlama Becerilerine Etkileri. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• Kardaş İşler, N. ve Şahin, A.E. (2016) Bir ilkokul 4. sınıf öğrencisinin okuma bozukluğu ve anlama güçlüğü: bir durum çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 174-186.
• KAYA,B. (2016). Yazma Güçlüğü Olan Bir İlkokul 4. Sınıf Öğrencisine Bitişik Eğik Yazı Öğretimi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11/3 Winter 2016, p. 1407-1434.
• Kırcaali-İftar, G. (1996). Özel eğitimde değerlendirme. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 89-93.
• KODAN, H. ,(2016).Yazma Güçlüğü Olan Üçüncü Sınıf Öğrencisinin El Yazısı Okunaklılığının Geliştirilmesi: Eylem Araştırması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Ağustos Dergisi.
• Kodan, H., Akyol, H.,(2016). Okuma Güçlüğünün Giderilmesine Yönelik Bir Uygulama: Akıcı Okuma Stratejilerinin Kullanımı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Kodan, H., Akyol, H.,(2018). Effects of Choral, Repeated and Assisted Reading Strategies on Reading and Reading Comprehension Skills of Poor Readers. Education and Science Vol 43 (2018) No 193 159-179.
• KURTDEDE FİDAN, N., AKYOL, H. (2011). Hafif Düzeyde Zihinsel Öğrenme Güçlüğü Olan Bir Öğrencinin Okuma Ve Anlama Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Nitel Bir Çalışma. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi,, 4 (2), 16-29.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (31.05.2006- 6184 Sayılı Resmi Gazete). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği.
• Özak, H., Avcıoğlu, H. (2008). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma becerilerinin öğretiminde bilgisayar aracılığıyla sunulan eş zamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği.Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• ÖZBEK, A.B., (2015). Okuma Güçlüğü Müdahalelerinde Teknoloji Kullanımı. Journal of Education & Special Education Technology Vol 1 No 1 (2015),48-53.
• ÖZKARA, Y., (2010). OKUMA GÜÇLÜĞÜ OLAN ÖĞRENCİLERİN OKUMA DÜZEYLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK BİR UYGULAMA. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı 5, 2010, Sayfa 109-119.
• Özgür, G. (2004). Engelli Çocuklar ve Eğitim- Özel Eğitim. Adana: Karhan Kitabevi.
• SEÇKİN YILMAZ, Ş., BAYDIK, B. ,(2017). Okuma Performası Düşük Olan ve Olmayan İlkokul Öğrencilerinin Okuma Akıcılıkları. İlköğretim Online, 16(4), 1652-1671, 2017.
• SIDEKLI, S. ,YANGIN S.,(2005). OKUMA GÜÇLÜGÜ OLAN ÖGRENCİLERİN OKUMA BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİKBİR UYGULAMA . Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi Yıl: 2005 Sayı: 11.
• SIDEKLI, S. ,YANGIN S.,(2006). OKUMA GÜÇLÜĞÜ YAŞAYAN ÖĞRENCİLERİN KELİME TANIMA BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK BİR UYGULAMA. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İlke) Bahar 2006 Sayı 16.
• Sucuoğlu, B. (2010). Zihin Engelliler ve Eğitimleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Şenel, H. G. (2004). İlköğretim- online. http://ilkögretim-online.org.tr: http://ilkögretim-online.org.tr adresinden alındı.Şenol, S. (2006). Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı. Ankara: HYB Yayıncılık.
• Topaloğlu, O. (2003). Özel Eğitim Sorunlar, Yaklaşımlar, Öneriler. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi.
• Türkmenoğlu,M., Baştuğ, M.,( 2017). İlkokulda Akran Öğretimi Aracılığıyla Okuma Güçlüğünün Giderilmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi.
• UZUNKOL, E. (2013). Akıcı Okuma Sürecinde Karşılaşılan Sorunların Tespiti ve Giderilmesine Yönelik Bir Durum Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 1.
• YAMAÇ, A., İkokul Dördüncü Sınıf Düzeyinde Bir Öğrencinin Sesli Okuma Akıcılığını Artırmaya Yönelik Bir Uygulama. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (2),631-644.
• Yıldız,M. (2013).Yazma Güçlüğü (Disgrafi) Olan Bir İlkokul 2. Sınıf Öğrencisinin El Yazısı Okunaklılığının Geliştirilmesi: Eylem Araştırması.Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi sayı:13, yıl:2013.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• YÜKSEL, A. (2010). Okuma Güçlüğü Çeken Bir Öğrencinin Okuma Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Bi Çalışma . Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3 (1), 124-134.