İŞ-AİLE YAŞAM DENGESİ ÖLÇEĞİNİ TÜRKÇEYE UYARLAMA ÇALIŞMASI: SAĞLIK SEKTÖRÜ ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Cilt: 19 Sayı: 1, 23 - 31, 30.07.2024

Elcin Akdogan Göksel Ataman Berk

https://doi.org/10.17261/Pressacademia.2024.1904

Öz

Amaç- Günümüzde iş-aile yaşam dengesinin örgütler için araştırılması önem arz eden bir kavram haline geldiği görülmektedir. Ulusal alan yazında iş-aile yaşam dengesinin iş-aile çatışması veya iş-aile zenginleştirmesinden bağımsız bir kavram olarak ölçümleyen bir araç olmadığı görülmektedir. İş-aile yaşam dengesi bireylerin iş ve aile alanları dahilinde olan kişiler ile mutabık kaldıkları rol sorumluluklarını sürdürülebilir şekilde yerine getirilmesi olarak tanımlanmaktadır (Grzywacz ve Carlson, 2007). Bu çalışmanın amacı iş-aile yaşam dengesini iş-aile çatışmasından ve iş-aile zenginleştirmesinden bağımsız bir kavram olarak ortaya koyan Carlson, Grzywacz ve Zivnuska (2009) tarafından geliştirilmiş olan iş-aile yaşam dengesi ölçeğinin Türkçe çevirisi ve uyarlaması yapılarak ulusal alan yazına katkı sağlamaktır.
Yöntem- Araştırmanın amacını gerçekleştirmek hususunda İstanbul ilinde hizmet veren özel hastanelerde çalışan 429 sağlık çalışanından anket yöntemi ile veri toplanmıştır. Elde edilen verilerin SPSS 25.0 programı ve LISREL 8.7 analiz programları kullanılarak analizi gerçekleştirilmiştir.
Bulgular- Bu araştırmada uyarlanan ölçeğin madde tutarlılığı, güvenilirliği ve faktör yapısı incelenmiştir. Araştırmanın evrenini Türkiye’nin İstanbul ilinde hizmet veren özel hastanelerde çalışan sağlık personeli oluşturmaktadır. Katılımcıların çoğunlukla kadın, 46-55 yaş aralığında, evli, çocuğu olmayan veya 1 çocuk sahibi, lisans mezunu, 40.001- 50.000 aralığında gelire sahip olduğu, 15 yıl veya üzeri tecrübeye sahip olduğu ve hemşire olduğu bulgular arasında yer almaktadır. Pilot çalışma kapsamındaki verilerin analizi sonucunda maddelerin birbirleri ile olan ilişki düzeyinin 0.664-0.886 arasında olduğu, ölçeğin güvenilirliğini ortaya koyan Cronbach alpha katsayısının 0.899 olduğu görülmektedir. Ölçeğin maddeleri ile toplam kolerasyon değerini ortaya koyan pearson kolerasyon testi sonucunda elde edilen toplam puan arasındaki ilişkilerin 0.766-0.929 arasında değişmekte olduğu ve ilişkilerin istatistiki açıdan anlamlı olduğu belirlenmiştir. Faktör analizi yapılabilmesi için katılımcı yeterliliğine karar vermek amacıyla KMO, verinin yapısının uygunluğunun kontrolü için Barlett Küresellik testleri yapılmışıtır. Pilot araştırma sonucundaki katılımcı sayısının faktör analizine uygun olduğu (KMO: 0,893; Bartlett's Test of Sphericity = X2(15)=690,665) sonucuna varılmıştır. Geçerliği, güvenilirliği ve faktör yapısı pilot çalışma ile ortaya konan araştırmada uyarlanan ölçeğin ana çalışma kapsamında Cronbach alpha değerinin 0,894 olduğu belirlenmiştir. Gerçekleştirilen DFA bulgularına göre, maddelere ait standardize edilmiş faktör yük değerlerinin 0,71–0,93 arasında olduğu maddeler ile örtük değişkenler arasındaki korelasyonların anlamlı olduğu belirlenmiştir (t>1,96). Tüm maddelere ait faktör yüklerinin ölçek boyutları üzerindeki etkilerinin %95 güven düzeyinde anlamlı olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırma kapsamında uyarlanan ölçek ile test tekrar testi arasında yüksek düzeyde anlamlı bir ilişkisi olduğu belirlenmiştir (r:0.949; p<0.05). Bu korelasyon düzeyleri yüksek düzeyde olduğundan ölçeğin zamana bağlı değişimi olmadığı belirlenmiştir.
Sonuç- Araştırmanın bulgularının iş-aile yaşam dengesi ölçeğinin ulusal alan yazında sağlık sektörü kapsamında geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu desteklediği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ölçek uyarlama, iş-aile yaşam dengesi, iş-aile yaşam dengesi ölçeği, geçerlilik, güvenilirlik

THE ADAPTATION OF WORK-FAMILY LIFE BALANCE SCALE INTO TURKISH: A VALIDITY AND RELIABILITY STUDY AMONG HEALTHCARE PROFESSIONALS

Öz

Purpose- Nowadays, it is seen that work-family life balance has become an important concept to be researched for organisations. In the national literature, it is seen that there is no tool that measures work-family life balance as a concept independent of work-family conflict or work-family enrichment. Work-family life balance is defined as the sustainable fulfilment of the role responsibilities that individuals have agreed with the people within the work and family areas (Grzywacz and Carlson, 2007). The aim of this study is to contribute to the national literature by translating and adapting the work-family life balance scale developed by Carlson, Grzywacz, and Zivnuska (2009), which presents work-family life balance as a concept independent of work-family conflict and work-family enrichment.
Methodology- Data was collected by survey method from 429 healthcare professionals working in private hospitals serving in Istanbul. The data obtained was analyzed using SPSS 25.0 programı and LISREL 8.7 analysis programs.
Findings- In this study, item consistency, reliability and factor structure of the adapted scale were analysed. The population of the study consists of health personnel working in private hospitals in Istanbul, Turkey. It is among the findings that the participants were mostly female, between the ages of 46-55, married, without children or with 1 child, bachelor's degree, income between 40.001- 50.000, experience of 15 years or more and nurse. As a result of the analysis of the data within the scope of the pilot study, it is seen that the correlation level of the items with each other is between 0.664-0.886 and the Cronbach alpha coefficient revealing the reliability of the scale is 0.899. It was determined that the relationships between the items of the scale and the total score obtained as a result of the Pearson correlation test, which revealed the total correlation value, ranged between 0.766-0.929 and the relationships were statistically significant. In order to decide on the adequacy of the participants for factor analysis, KMO and Barlett Sphericity tests were performed to check the suitability of the structure of the data. It was concluded that the number of participants in the pilot study was suitable for factor analysis (KMO: 0,893; Bartlett's Test of Sphericity = X2(15)=690,665). The Cronbach alpha value of the adapted scale in the main study was found to be 0.894, and its validity, reliability and factor structure were revealed by the pilot study. According to the CFA findings, it was determined that the standardised factor loadings of the items were between 0.71-0.93 and the correlations between the items and latent variables were significant (t>1.96). It was concluded that the effects of the factor loadings of all items on the scale dimensions were significant at 95% confidence level. It was determined that there was a highly significant relationship between the scale adapted within the scope of the research and the test-retest (r: 0.949; p<0.05). Since these correlation levels were at a high level, it was determined that the scale did not change over time.
Conclusion- It seems that the findings of the research support that the work-family life balance scale is a valid and reliable measurement tool in the national literature.

Anahtar Kelimeler

Scale adaptation, work-family life balance, work-family life balance scale, validity, reliability

Kaynakça

• Allen, T., Herst, D., Burck, C., Sutton, M. (2000). Consequences associated with work-to-family conflict: a review and agenda for future research. Journal of Occupational Health Psychology, 5(2), 278-308.
• Anatan, L. (2013). A proposed conceptual framework of work-family/family-work facilitation (WFF/FWF) approach in inter-role conflict. Journal of Global Management, 89-100.
• Ashforth, B., Kreiner, G., Fugate, M. (2000). All in a day's work: boundaries and micro role transitions. Academy of Management, 25(3), 472-491.
• Blazovich, J., Smith, K. T., Smith, M. (2014). Employee-friendly companies and work-life balance: is there an impact on financial performance and risk level? Journal of Organizational Culture, Communications and Conflict, Forthcoming, 1-19.
• Bora Başara, B., Aygün Asiye, Soytutan Çağlar, İ., Kulali, B., & Ünal , G. (2023). Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2022 Haber Bülteni. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü.
• Buffardi, L., Smith, J., O'Brien, A., Erdwins, C. (1999). The impact of dependent-care responsibility and gender on work attitudes. Journal of Occupational Health Psychology, 4(4), 356-367.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi
• Carlson, D., Grzywacz, J., Kacmar, M. (2010). The relationship of schedule flexibility and outcomes via the work-family interface. Journal of Managerial Psychology, 330-355.
• Carlson, D., Grzywacz, J., Zivnuska, S. (2009). Is work–family balance more than conflict and enrichment? Human Relations, 62(10), 1459-1486.
• Cinamon, R. G. (2002). Gender differences in the importance of work and family roles: implications for work–family conflict. Sex Roles, 47(11/12), 531-541.
• Clark, S. C. (2000). Work/family border theory: a new theory of work/family balance. Human Relations, 53(6), 747-770.
• Çapık, C., Gözüm, S., Aksayan, S. (2018). Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: güncellenmiş rehber. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 26(3), 199-210.
• De Simone, S., Jessica, L., Lasio, D., Serri, F., Cicotto, G., Put, D. (2014). Influences of work-family interface on job and life satisfaction. Applied Research Quality Life, 9(4), 831-861.
• English, J., Underwood, T. (2016). Shifting scales: between literature and social science. Modern Language Quarterly, 77(3), 277–295.
• Fisher, G., Bulger, C., Smith, C. (2009). Beyond work and family: A measure of work/nonwork ınterference and enhancement. Journal of Occupational Health Psychology, 14(4), 441-456.
• Flanagan, J. C. (1952). The effectiveness of short methods for calculating correlation coefficients. Psychological Bulletin, 49(4), 342–348
• Frone, M., Yardley, J., Karen, M. (1997). Developing and testing an integrative model of the work—family interface. Journal of Vocational Behavior, 50, 145-167.
• Greenhause, J., Collins, K., Shaw, J. (2003). The relation between work–family balance and quality of life. Journal of Vocational Behavior, 63, 510-531..
• Greenhause, J., Allen, T. (2006). Work–family balance: Exploration of a Concept. Families and Work Conference.
• Grzywach, J., Carlson, D. (2007). Conceptualizing work–family balance: implications for practice and research. Advances in Developing Human Resources, 9(4), 455-471.
• Guilford, J. P. (1954). Psychometric Methods. New York: McGraw-Hill.
• Hill, J., Hawkins, A., Ferris, M., Weitzman, M. (2001). Finding an extra day a week: the positive influence of perceived job flexibility on work and family life balance. Family Relations, 50(1), 49-58.
• Konrad, A., Yang, Y. (2012). Is using work-life interface benefits a career limiting move? an examination of women, men, lone partners, and parents with partners. Journal of Organizational Behavior, 33, 1095–1119.
• Kuzulu, E., Kurtuldu, S., Vural Özkan, G. (2013). İş yaşam dengesi ile iş yaşam doyumu ilişkisi üzerine bir araştırma. Sakarya İktisat Dergisi, 2(1), 88-127.
• Landolfi, A., Lo Presti, A. (2020). A psychometric examination of the work-family balance scale. a multisample study on Italian Workers. Current Psychology, 41, 3778–3787
• Maraco, A.L., Gonçalves, S.P., Nogueira, F., (2023). Work–family balance – validation of a measurement instrument in a sample of Portuguese Workers. Academia Revista Latinoamericana de Administracion, 36(3), 426-441.
• Marks, S., Macdermid, S. (1996). Multiple roles and the self: a theory of role balance. Journal of Marriage and Family, 58(2), 417-432.
• Munn, S. (2013). Unveiling the work–life system: the influence of work–life balance on. Developing Human Resource, 15(4), 401-417.
• Özer Topaloğlu, E., Sönmez, R., Yazgan, A. E. (2019). Çalışmaya tutkunluk ve iş yaşam ilişkilerinde ilişki: Banka büyüme yolunda. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 66-83.
• Peeters, M., Montgomery, A., Bakker, A., Scahefeli, W. (2005). Balancing work and home: how job and home demands are related to burnout. International Journal of Stress Management, 12(1), 43-61.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. (2014). Using Multivariate Statistics (6th ed.). Harlow: Pearson Education.
• Tavşancıl, E.(2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi Ankara: Nobel Yayınevi.
• Valcour, M. (2007). Work-based resources as moderators of the relationship between work hours and satisfaction with work-family balance. Journal of Applied Psychology, 92(6), 1512–1523
• Voydanoff, P. (2005). Toward a conceptualization of perceived work-family fit and balance: a demands and resources approach. Journal of Marriage and Family, 67(4), 822-836.
• Wayne, J. H., Musisca, N., Fleeson, W. (2004). Considering the role of personality in the work–family experience: relationships of the big five to work–family conflict and facilitation. Journal of Vocational Behavior, 64, 108-130.
• Whiston, S., Cinamon, R. (2015). The work–family interface: integrating research and career counseling practice. The Career Development Quarterly, 63(1), 44-56.
• Yılmaz, S., Söyük, S. (2022). Determination of work–life balance in healthcare professionals: validity and reliability of the new work–life balance scale. Arch Health Science Research, 9(2), 130-137.
• Zhang, H., Yip, P.S.F., Chi, P., Chan, K., Cheung, Y.T., Zhang, X. (2011). Factor structure and psychometric properties of the work-family balance scale in an urban Chinese Sample. Social Indicators Research, 105(3), 409-418