ANTALYA AKDENİZ ÖRNEKLERİ İLE KIRSAL KÜLTÜREL PEYZAJ KARAKTERLERİ

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 18 - 25, 16.07.2019

Meryem Atik

Öz

Peyzaj
bir alandaki doğal ve kültürel unsurların tümü, kültür ise geçmişten günümüze
taşınmış değerler bütünüdür. Kültürel peyzajlar insanoğlu ve doğal çevre
arasındaki karşılıklı ilişkiler bütünü olup, insan ve doğa arasındaki etkileşim
peyzaja farklı karakterler katmaktadır. Kırsal kültürel peyzajlar, geleneksel alan
kullanım örneklerini içeren, yerel mimari ve yöreye özgü yapıların doğal çevre
ile tamamlandığı alanlardır. Bu çalışmada Antalya,
Akdeniz örneğinde kırsal peyzajlar farklı karakterleri ve kültürel arayüzleri
ile alınmıştır. Başta geleneksel alan kullanım modelleri, yöresel mimari ve
yerleşimleri ile öne çıkan kırsal peyzaj karakterleri ve geçmiş ve bugün, insan
ve doğa, kültür ve mekan arasındaki arayüzleri ile çalışma sonuçlarının
kırsal alanlara peyzaj ölçeğinde bir yaklaşım getirmesi ve kırsal kültürel
peyzajların anlaşılmasına katkı sunması beklenmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Kültürel peyzaj, kırsal peyzaj, peyzaj karakteri, arayüz

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Grubu

Proje Numarası

214O393

Teşekkür

Bu çalışmanın gerçekleştirilmesini 214O393 Nolu Araştırma Projesi ile destekleyen Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Grubu (TÜBİTAK)’a teşekkür ederim.

Kaynakça

• Adak, M. 1997. Kırsal alan planlamasında politikalar Çorum İli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir Bölge Planlama Anabilim Dalı, Ankara.Akdoğu, G. 2014. Kentleşme Sürecinde Kırsal Yerleşmelerde Yaşanan Peyzaj Değişimlerinin İrdelenmesi. TC İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.Antrop, M. 2005. Why landscapes of the past are important for the future, Landscape and Urban Planning 70: 21–34.ASLA, 2006. “Rural Landscape, An ASLA Professional Practice Network”. Fall 2006 http://host.asla.org/groups/ruldpigroup (Erişim 22.012013).Atik, M., Danacı, H.M., Erdoğan, R. 2010. Perception of Plants in Ancient Times and Their Use as Motifs Revealing Aspects of the Cultural Landscape in Side, Turkey. Landscape Research 35 (3): 281-297.Atik, M., Bell, S., Erdoğan, R. 2013. Understanding Cultural Interfaces in the Landscape: a Case study of Ancient Lycia in the Turkish Mediterranean. Landscape Research 38 (2): 222-242.Atik, M., Karadeniz, N. 2018. New approaches for new regions – Turkey. In Routledge Handbook of Landscape Character Assessment Current Approaches to Characterisation and Assessment Edited by Graham Fairclough, Ingrid Sarlöv Herlin, Carys Swanwick, Routledge Abington, UK, ISBN 9781138803886, pages 69 – 79. Atik, M. 2019. Kültürel Peyzajlar – Dünyadan Örnekleri. In XXI. Peyzaj Mimarliği Akademik Topluluğu Toplantısı Çalışma Sonuçları Edit. Şevket Alp, Emel Baylan, Pınar Bostan, Onur Şatır, Üyesi Feran Aşur, Gülçinay Başdoğan, Hilmi Ekin Oktay, XXI. PEMAT 2018 Yılı Toplantısı Van YYÜ/Türkiye, Vameda Ofset Maatbacılık Reklam Sn. Tic. Ltd. Şti, Van, ISBN 978-975-7616-68-9, Sayfa 84.Balta, S., Atik, M. 2019. Köy tasarım rehberlerinin hazırlanmasında kırsal peyzaj karakterlerinin yeri: Antalya Elmalı örneği. Mediterranean Agricultural Sciences Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi 32(1):1-9.Cloke, P. 1977. “An index of rurality for England and Wales”. Regional Studies 2(1): 31-46.Coleman, V. 2003. Cultural landscapes Charette, Background Paper, Cultural Landscapes Charette, NSW Heritage Office. http://www.heritage.nsw.gov.au/docs/CLBackground9.03.pdf (Erişim 20.04.2010) Council of Europe, 2000. The European Landscape Convention (STE n°176). http://www.coe.int (Erişim 20.04.2010)Bayer, M.Z. 1977. Peyzaj Mimarisi Bölüm 1. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.Geray, C. 1999. İslendirme Açısından Kırsal Gelişme Yöneltilerimiz. AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 54 (2): 61-100.Gottfried, H. 1996. Corridors of Value Rural Land in Rural Life. Rural Development Perspectives 12 (1): 11-14.Güler, A.S. 1994. İkinci Meşrutiyet Ortamında Osmanlı Ressamlar Cemiyeti ve Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Gazetesi. Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı Batı Sanatı ve Çağdaş Sanatlar Programı, İstanbul.IUCN, 2014. IUCN World Heritage Outlook 2014 - A conservation assessment of all natural World Heritage sites, IUCN International Union for Conservation of Nature Gland, Switzerland, ISBN 978-2-8317-1690-9, pages 35.Kanabakan, A. 2011. Tanımlanması, Sınıflandırılması ve Envanter Örnekleri İle “Kırsal Peyzajlar. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Seminer Notu, Sayfa 37.Kiper, T. 2013. Kentsel ve Kırsal Alanların Planlanmasında Kimliğin Rolü. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi 6 (2): 69-73.Krönert, R., Steinhardt, U., Volk, M. 2001. Landscape Balance and Landscape Assessment. Springer-Verlag ISBN 3-540-67399-7.McClelland, L.F., Keller J.T. 1999. Guidelines for Evaluating and Documenting Rural Historic Landscapes. National Register Bulletin, U.S. Department of the Interior National Park Service Cultural Resources, USA. Naveh, Z. 1995. Interactions of landscapes and cultures, Landscape and Urban Planning 32: 43–54. NPS, 2014. Characteristics of the Rural Landscape. National Register Bulletin, Guidelines for Evaluating and Documenting Rural Historical Landscapes, U.S. Department of the Interior, National Park Service. http://www.nps.gov (Erişim 07.09.2104).Öztan, Y. 1969. Dendroloji ve Bitki Kompoziyonu Ders Notları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Ankara.Palang, H., Fry, G. 2003. Landscape interfaces. In: Palang, H., Fry, G. (Eds.), Landscape Interfaces. Cultural heritage in changing landscapes, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, pp 1–14.PECSRL, 2006. European rural future: Landscape as an interface, 22nd Conference of the Permanent European Conference for the Study of the Rural Landscape, 4–9 September, Berlin/Brandenburg, http://www.geog.fu-berlin.de/*pecsrl/index.html (Erişim 05.11.2009).RedCar, Cleveland Village. 2010. "Redcar & Cleveland Local Development Framework", Landscape Character SPD Resmi Gazete, 2003. Avrupa Peyzaj Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun. Resmi Gazete tarih 10.06.2003, Kanun No 4881, http://www.basbakanlik.gov.tr (Erişim 14.05.2012)Rössler, M. 2006. World Heritage Cultural Landscapes: A UNESCO Flagship Programme. Landscape Research 31 (4): 333-353. Sauer, C.O. 1945. The Morphology of Landscape. University of California Publications in Geography 11(2): pages 19-53.Swanwick, C. 2002. "Landscape Character Assessment Guidance for England and Scotland", The Countryside Agency and Scottish Natural Heritage, 84 p, England.Taylor, K. 2011. "Landscape and meaning Context for a global discourse on cultural landscapes values", In Managing Cultural Landscapes, Edit Ken Taylor, Jane Lennon, Routledge, 400 pages.TDK, 2005. Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu 4. Akşam Sanat Okulu Matbaası, ISBN 975- 16-0070-7 Ankara, 2243 sayfa.Tudor, C. 2014. An Approach to Landscape Character Assessment. Natural England, ISBN: 978-78367-141-0, p:56. UNESCO, 2017. "Cultural Landscapes History and Terminology". http://whc.unesco.org/en/culturallandscape/#2 (Erişim 07.06.2018)UNESCO, 2018. World Heritage Cultural Landscapes. WHC-World Heritage Centre, https://whc.unesco.org/en/culturallandscape/ (Erişim 30.04.2018)Ürgenç, S.İ. 2000. Kırsal Peyzaj (Koruma-Onarım-Düzenleme). Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Fak. Yayın No-2000.004, ISBN 975-461-283-8.Wascher, D.M. 2005. "European Landscape Character Areas -Typologies, Cartography and Indicators for the Assessment of Sustainable Landscapes", Landscape Europe, Oxford (2005).Yu, B.C. 2008. Concept Interpretation: Landscape Scene Characteristic. Journal of Urban Planning and Development 11: 95-101.