Exploring Teachers’ Resilience in Relation to Job Satisfaction, Burnout, Organizational Commitment and Perception of Organizational Climate

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 3, 1 - 13, 01.09.2018

Deniz Demir Polat Murat İskender

https://doi.org/10.17220/ijpes.2018.03.001

Öz

This study is a descriptive research study investigating the relationship of teachers’ resilience levels with job satisfaction, burnout, organizational commitment and perception of organizational climate. Within the scope of the study, teachers’ resilience level was also investigated with regard to its relationship with gender, age, experience and the school level they teach. The study group consisted of 581 teachers. The data were collected through “Personal Information Form”, “The Resilience Scale for Adults”, “Job Satisfaction Scale”, “The Burnout Measure Short Version”, “Organizational Commitment Scale for Teachers” and “The Organizational Climate Description Questionnaire.” The results revealed a significant negative relationship between teachers’ resilience levels and burnout; and significant positive relationships between teachers’ resilience levels and organizational commitment, job satisfaction and perception of organizational climate. As a result of the one way ANOVA analysis regarding the differences between resilience levels of the teachers working at different school levels, it was found out that the resilience level of the teachers working at high schools differ significantly from the ones working at secondary schools in the family cohesion subscale, one of the sub dimensions of resilience. Additionally, resilience levels of the teachers who work at secondary schools were found to be significantly lower compared to the teachers who work at elementary schools and high schools. When the level of resilience was examined in relation to gender, it was concluded that there was no significant difference between the mean scores of the male and female teachers. The only significant difference was found in the perception of self subscale, where the mean scores of the male teachers were higher than the female teachers. There was no significant difference in teachers’ resilience or sub-scales of it in terms of age and experience of the participants.

Anahtar Kelimeler

resilience, burnout, job satisfaction, organizational commitment, organizational climate, gender, experience, age, school level

Kaynakça

• Abbott, G. N., White, F. A. and Charles, M.A. (2005). Linking Values and Organizational Commitment: A Correlational and Experimental İnvestigation in Two Organizations. Journal of Occupational & Organizational Psychology, 78(4), 531–551.
• Allen, N. J. and Meyer, J. P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization. Journal of Occupational Psychology, 63(1), 1-18.
• Bayrak, C. (2004). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ö. Demirel ve Z. Kaya (Editörler). (Beşinci Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Baltaş, A. ve Baltaş, Z. (2000). Stres ve Başaçıkma Yolları. (Yirminci Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Basım, H. N. ve Çetin, F. (2011). Yetişkinler İçin Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği'nin Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 22, 104-114.
• Bitmiş, M. G., Sökmen, A. ve Turgut, H. (2013). Psikolojik Dayanıklılığın Tükenmişlik Üzerine Etkisi: Örgütsel Özdeşleşmenin Aracılık Rolü. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 27-40.
• Bozgeyikli, H. ve Şat, A. (2014). Öğretmenlerde Psikolojik Dayanıklılık ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi: Özel Okul Örneği. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3 (5), 172-191.
• Britton, K. (2008). Increasing Job Satisfaction: Coaching with Evidence-based Interventions. Coaching: An International Journal of Theory, Research and Practice, 1(2), 176-185.
• Büyükşahin Çevik, G. Doğan, İ. ve Yıldız, M. A. (2016). Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan Öğrencilerin Yılmazlık ve Tükenmişliklerinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 971- 984.
• Çapri, B. (2013). The Turkish Adaptation of the Burnout Measure-Short Version (BMS) and Couple Burnout Measure-Short Version (CBMS) and the Relationship between Career and Couple Burnout Based on Psychoanalytic Existential Perspective. Educational Sciences: Theory & Practice , 13(3), 1408-1417.
• Chan, D. W. (2003). Hardiness and its Role in The Stres-Burnout Relationship Among Prospective Chinese Teachers in Hong Kong. Teaching and Teacher Education, 19, 381-395.
• Crossman, A. and Harris, P. (2006). Job Satisfaction of Secondary School Teachers. Educational Management Administration and Leadership, 34, 29-46. http://dx.doi.org/10.1177/1741143206059538
• Çelik, M., Sanberk, İ. ve Deveci, F. (2017). Öğretmen Adaylarının Yaşam Doyumlarının Yordayıcısı Olarak Psikolojik Dayanıklılık ve Umutsuzluk. İlköğretim Online, 16(2). 654-662
• Çetin, F., Şeşen, H. ve Basım, N. (2013). Örgütsel Psikolojik Sermayenin Tükenmişlik Sürecine Etkileri: Kamu Sektöründe Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(3), 95-108.
• Demir, M. K. ve Kara, N. (2014). İlkokul Birinci Sınıf Öğretmenlerinin Tükenmişlik Durumu. Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi, 10(2), 424-440.
• Farber, B. A. (1984). Stress and Burnout in Suburban Teachers. Journal of Educational Research. 77 (6), 325-332.
• Firestone, W. A. and Pennell, J. R. (1993). Teacher Commitment, Working Conditions, And Differantial İncentive Policies. Review of Educational Research, 63(4), 489-525.
• Friborg, O., Barlaug, D., Martinussen, M., Rosenvinge, J. H. and Hjemdal, O. (2005). Resilience in Relation to Personality and İntelligence. International Journal of Methods in Psychiatric Research, 14(1) 29-42.
• Genç, A. (2014). Psikolojik Dayanıklılığın Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Görgül Bir Araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gizir, C. A. (2004). Akademik Sağlamlık: Yoksulluk İçindeki Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarına Katkıda Bulunan Koruyucu Faktörlerin İncelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gürgan, U. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Yılmazlık ve İyilik Halinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. NWSA-Education Sciences, 9 (1), 18-35.
• Hackman, J. R. and Oldham, G. R. (1975). Development of the Job Diagnostic Survey. J Appl Psychol, 60, 159- 170.
• Hannah, T. E. and Morrisey, C. (1986). Correlates of Psychological Hardiness in Canadian Adolescents. The Journal of Social Psychology, 1271(4), 339-344.
• Hanton S., Evans L. and Neil R. (2003). Hardiness and the Competitive Trait Anxiety Response. Anxiety, Stress and Coping. An International Journal, 16, 167-184.
• Harrısson, M., Loıselle, C. G., Duquette, A. and Semenıc, S. E. (2002). Hardiness, Work Support and Psychological Distress Among Nursing Assistants and Registered Nurses in Quebec. Journal of Advanced Nursing, 38 (6), 584-591.
• Hoy, W. K., & Tarter, C. J. (1997). The road to open and healthy schools: A handbook for change, secondary edition. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
• Just, H. D. (1999). Hardiness: Is it still a valid concept? ERIC, ED 436 704.
• Kaner, S., Bayraklı, H. ve Güzeller, C. O. (2011). Anne-Babaların Yılmazlık Algılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 12(2) 63-78.
• Karadağ, E., Baloğlu, N., Korkmaz, T. ve Çalışkan, N. (2008). Eğitim Kurumlarında Örgüt İklimi ve Örgüt Etkinlik Algısı Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 63-71.
• Kırımoğlu, H., Yıldırım, Y. ve Temiz, A. (2010). İlk ve Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Yılmazlık Düzeylerinin İncelenmesi (Hatay İli Örneği). Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 8897.
• Lammers, J. C., Atouba, Y. L. and Carlson, E. J. (2013). Which İdentities Matter? A Mixed-Method Study of Group, Organizational, and Professional İdentities and Their Relationship to Burnout. Management Communication Quarterly, 27, 503-536. doi:10.1177/0893318913498824
• Larrabee, J.H., Wu, Y., Persily, C.A., Simoni, P.S., Johnston, … Gladden, S.D. (2010). Influence of Stress Resiliency on RN Job Satisfaction and Intent to Stay. Western Journal of Nursing Research, 32(1), 81102.
• Larson, M. and Luthans, F. (2006). Potential Added Value of Psychological Capital in Predicting Work Attitudes. Journal of Leadership and Organizational Studies, 13(2), 75-92.
• Luthans, F. (2005). Organisational Behaviour. McGraw-Hill, Irwin.
• Luthans, K. W. and Jensen, S. M. (2005). The Linkage Between Psychological Capital and Commitment to Organizational Mission. Journal of Nursing Administration, 35 (6), 304-310.
• Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B. and Norman S. M. (2007). Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance and Satisfaction. Personnel Psychology, 60, 541-572.
• Maddi, S. R. and Kobasa, S. C. (1984). The Hardy Executive: Health Under Stress. Homewood: Dow Jones-Irwin.
• Maddi, S. R., Harvey, R. H., Khoshaba, D. M., Lu, J. L., Persico, M. and Brow, M. (2006). The Personality Construct of Hardiness, III: Relationships with Repression, İnnovativeness, Authoritarianism, And Performance. Journal of Personality, 74(2), 575-598.
• O’Reilly, C. and Chatman, J. (1986). Organizational Commitment and Psychological Attachment: The Effects of Compliance, İdentification, and İnternalization On Prosocial Behavior. Journal Of Applied Psychology, 71(3), 492-500.
• Öğülmüş, S. (2001). Bir Kişilik Özelliği Olarak Yılmazlık. I. Ulusal Çocuk ve Suç Sempozyumu: Nedenler ve Önleme Çalışmaları. 29-30 Mart. Ankara.
• Özcan, B. (2005). Anne-Babaları Boşanmış ve Anne-Babaları Birlikte Olan Lise Öğrencilerinin Yılmazlık Özellikleri ve Koruyucu Faktörler Açısından Karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Pines, A. M. (2005). The Burnout Measure Short Version (BMS). International Journal of Stress Management, 12, 78–88.
• Pines, A. M. and Aronson, E. (1988). Career Burnout: Causes and Cures. New York: Free Press.
• Sezgin, F. (2009). Relationships Between Teacher Organizational Commitment, Psychological Hardiness and Some Demographic Variables İn Turkish Primary Schools. Journal Of Educational Administration, 47(5), 630-651.
• Sezgin, F. (2012). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Psikolojik Dayanıklılık Düzeylerinin İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 489-502.
• Silah, M. (2002). Sanayi İşletmelerinde Önemli ve Çağdaş Bir Gereksinim: Süreç Danışmanlığı Uygulamaları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26 (1), 143–168.
• Stewart, M., Reid, G. J. and Mangham, C. (1997). Fostering Children's Resilience. Journal of Pediatric Nursing, 12 (1), 21-31.
• Tagiuri, R. (1968). The Concept of Organizational Climate. In R. Tagiuri and G. H. Litwin (Eds.). Organizational Climate: Exploration of a Concept. USA: Boston, Harvard University.
• Taşdan, M. (2008). Türkiye’deki Kamu ve Özel İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Bireysel Değerleri ile Okulun Örgütsel Değerleri Arasındaki Uyum Düzeyi, İş Doyumu ve Algılanan Sosyal Destek ile İlişkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Terzi, Ş. (2008). Üniversite Öğrencilerinde Kendini Toparlama Gücünün İçsel Koruyucu Faktörlerle İlişkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 297-306.
• Tsui, K. T. and Cheng, Y. C. (1999). School Organizational Health and Teacher Commitment: A Contingency Study with Multi-Level Analysis. Educational Research and Evaluation, 5(3), 249268.
• Üstüner, M. (2009). Teachers’ Organizational Commitment Scale: A Validity and Reliability Study. Inonu Unıversıty Journal Of The Faculty Of Educatıon, 10 (1), 1-17.
• Yalçın, S. (2013). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile Stres, Psikolojik Dayanıklılık ve Akademik İyimserlik Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2013). Örgütsel İklim Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 1-11.
• Yılmaz, H. ve Sipahioğlu, Ö. (2012). Investigating Resilience of Adolescents in Different Risk Groups. Elementary Education Online, 11(4), 927-944.
• Youssef, C. M. and Luthans, F. (2007). Positive Organizational Behavior in The Workplace. Journal Of Management, 33 (5), 774-800.