PARKLARIN BİTKİSEL TASARIMINDA YENİLEBİLİR TÜRLERİN KULLANIMI ÜZERİNE KULLANICI GÖRÜŞLERİNİN ANTALYAKONYAALTI ÖRNEĞİNDE ARAŞTIRILMASI

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 42 - 48, 11.07.2018

Tahsin Yılmaz , Rifat Olgun Saliha Türk

Öz

Yapılan çalışmalar 2050 yılına
kadar dünya nüfusunun üçte ikisinin, Türkiye nüfusunun ise %95'inin kentsel
alanlarda yaşayacağını ve yalnızca çevre kalitesinin ve yaşanabilir alanların
değil, aynı zamanda gıda güvenliği ve esnek gıda sistemlerinin sağlanmasının da
öneminin artacağını göstermektedir. Bu kapsamda, geçmişi çok eski dönemlere
uzanmasına rağmen, kentlerde yer alan açık yeşil alanlara yönelik peyzaj
tasarımlarında yenilebilir peyzaj tasarımı yaklaşımı tekrar gündeme gelmiştir. Yenilebilir peyzaj, yenilebilir
bitki türlerinin (meyve ağaçları, sebze türleri, yenilebilir çiçek türleri ve
diğer süs bitkileri) kamu veya özel mülke ait alanlarda hem besin ihtiyacını
karşılama hem de fonksiyonel ve estetik beklentiyi yakalamak amacıyla
kullanılması sonucu ortaya çıkan peyzaj türüdür. Çalışmanın amacı, yenilebilir
peyzaj tasarımına yönelik kavramsal bir çerçeve oluşturmak, yenilebilir bitki
türlerinin parklarda kullanımına yönelik kullanıcıların görüşlerini tespit
etmek ve yenilebilir peyzaj tasarımına yönelik öneriler geliştirmektir. Bu
kapsamda konu ile ilgili literatür ve uygulamalar incelenmiş, Antalya Konyaaltı
bölgesinde yer alan parklarda anket çalışması gerçekleştirilmiş ve elde edilen
veriler SPSS programında analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara
göre; parkları kullanan bireyler yenilebilir bitki türlerinin parklarda
kullanımını olumlu olarak karşılamakta ve parklarda yenilebilir peyzaj
uygulamalarının gerçekleştirilmesinin parkların kullanımını arttıracağını
düşünmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Kentsel yeşil alan, park, yenilebilir peyzaj, yenilebilir bitki, Antalya

INVESTIGATION OF USER PREFERENCES ON THE USE OF EDIBLE PLANTS ON PLANTING DESIGNS OF PUBLIC PARKS, A CASE OF KONYAALTI, ANTALYA

Öz

Previous studies show that by
2050, two thirds of the world’s population and %95 of the Turkey's population
will live in urban areas, increasing the importance of providing not only
environmental quality and livable spaces but food security and resilient food
systems. In this context, despite the fact that the history of edible landscape
design dates back to ancient times, edible landscape design approach in landscape
designs for open green spaces in cities has come to the fore again. Edible landscape is a type of
landscape that is the result of the use of edible plant species (fruit trees,
vegetable species, edible flower species and other ornamental plants) to meet
both nutritional needs and functional and aesthetic expectations in public or
private property areas. The aim this study is to
establish a conceptual framework for edible landscape design, to identify the
opinions of users for the use of edible plant species in parks and to develop
recommendations for edible landscape design. In this context, literature and
applications related to the subject were examined, a questionnaire survey was
conducted in the parks located in Antalya Konyaaltı region and the data
obtained were analyzed in the SPSS program. According to the results obtained
from the research, The individuals who use the parks have a favourable opinion
the use of edible plant species in the parks and think that implementing edible
landscaping application in the parks will increase the use of parks.

Anahtar Kelimeler

Urban green space, park, edible landscape, edible plant, Antalya

Kaynakça

• Başaran, İ. (2008). Kent ve Yerel Yönetim.Okutan Yayınları, İstanbul, 95 s.
• Chiesura, A., The role of urban parks for the sustainable city. Landscape and Urban Planning, 68:129-138, 2004.
• Creasy, R. (2009). Edible Landscaping Basics. http://www.rosalindcreasy.com adresinden erişildi.
• Çelik, F., The ımportance of edible landscape in the cities. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 5(2): 118-124, 2017.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (2017). Şehircilik Alanında Genel Durum. http://www.csb.gov.tr adresinden erişildi.
• Dönmez, Ş.; Çakır, M.; Kef, Ş., Bartın’da yetişen bazı tıbbi ve aromatik bitkilerin peyzaj mimarlığında kullanımı, Süleyman Demirel Üniversitesi Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi, 1(2):1-8, 2016.
• Google Earth (2017). https://www.google.com.tr/intl/tr/earth/ adresinden erişildi.
• Haberman, D.; Gillies, L.; Canter, A.; Rinner, V.; Pancrazi, L.; Martellozzo, F., The potential of urban agriculture in montréal: a quantitative assessment. Int. J. Geo-Inf., 3 (3), 1101-1117, 2014.
• Lovell, S.T., Multifunctional urban agriculture for sustainable land use planning in the United States. Sustainability, 2(8): 2499-2522, 2010.
• Maas, J.; Verheij, R.A.; Groenewegen, P.P.; Vries, S.D.; Spreeuwenberg, P., Greenspace, urbanity, and health: how strong is therelation? Journal of Epidemiology&CommunityHealth, 60:587-592, 2006.
• Mackelvie, I. (2014) Edible Landscaping: Student Themes and İmplications for Decolonization, Master Thesis, Humboldt State University, Arcata, California.
• Russo, A.; Escobedo, F.J.; Cirella, G.T.; Zerbe, S Edible green infrastructure: An approach and review of provisioning ecosystem services and disservices in urban environments, Agriculture, Ecosystems and Environment, 242: 53-66, 2017.
• Tarakcı Eren, E. (2012) Kentsel Açık Yeşil Alanların Dağılımının Tarihi Süreç İçindeki Değişimi: Trabzon Kenti Boztepe-Ganita Aksı Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, Türkiye.
• Tarakcı Eren, E.; Var, M., Parkların bitkisel tasarımında kullanılan taksonlar: Trabzon kent merkezi örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(2): 200-213, 2016.
• Tercan S (1994) Ankara Mamak İlçesinde Açık-Yeşil Alan İlişkileri ve Peyzaj Mimarlığı Açısından Alınması Gerekli Önlemler, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Thompson M.; Sokolowski S. (2016). Edible landscapes in business owned green spaces. http://www.wrfoodsystem.ca/files/ www/Edible_Landscaping.pdf adresinden erişildi.
• TÜİK (2016). http://www.tuik.gov.tr/ adresinden erişildi.
• United Nations (2015). World Population Prospects: The 2015 Revision, Key Findings and Advance Tables. https://esa.un.org/unpd/wpp/publications/files/key_findings_wpp_2015.pdf adresinden erişildi.
• Xu, X.; Sun, S.; Liu, W.; García, E.H.; He, L.; Cai, Q.; Xu, S.; Wang, J.; Zhu, J., The cooling and energy saving effect of landscape design parameters of urban park in summer: a case of Beijing, China, Energy and Buildings, 149: 91-100, 2017.