Comparison of Cultural and Structural Features of Historical Turkish and Chinese Gardens

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 62 - 72, 30.12.2022

Selvinaz Gülçin Bozkurt

https://doi.org/10.51552/peyad.1174038

Öz

In this study, garden formations of Turkish and Chinese societies were compared in terms of cultural and structural features. Within the scope of the study, it has been tried to determine to what extent the historical development, cultural and structural characteristics of the historical gardens are similar. As a result of the examinations, Turkish and Chinese gardens were compared in terms of cultural (impactability, openness and closure, accessibility and permeability) and structural (plan scheme, structural area and elements). As a result of these comparisons, it was determined that similar cultural characteristics were symbolized and used in the formation of Turkish and Chinese gardens. In terms of structural features, it has been determined that the structural space and elements in the garden are not similar in terms of architectural style and style, but they are similar in terms of functionality. As a result, with this study, it has been revealed that the two societies that lived in a common geography may have a common cultural feature and that they can reflect these features in their garden designs. In addition, in this study, it was emphasized that these magnificent gardens, which reflect the cultural characteristics of the two communities, should be preserved, kept alive and transferred to future generations.

Anahtar Kelimeler

Historical gardens, Chinese gardens, Turkish gardens, Cultural and structural features

Tarihi Türk ve Çin bahçelerinin kültürel ve yapısal özellikler açısından karşılaştırılması

Öz

Bu çalışmada Türk ve Çin toplumunun bahçe oluşumları kültürel ve yapısal özellikler açısından karşılaştırılmıştır. Çalışma kapsamında tarihi bahçelerin tarihsel gelişimi, kültürel ve yapısal özelliklerinin ne ölçüde benzerlik gösterdiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda Türk ve Çin bahçeleri kültürel (etkilenebilirlik, açıklık ve kapalılık, erişebilirlik ve geçirgenlik) ve yapısal (plan şeması, yapısal alan ve elemanlar) açısından karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmalar sonucunda Türk ve Çin bahçelerinin oluşumunda benzer kültürel özelliklerin sembolleştirilerek kullanıldığı belirlenmiştir. Yapısal özellikler açısından da, bahçede yer alan yapısal alan ve elemanların mimari tarz ve üslup açısından benzer olmadığı ancak işlevsel açıdan benzer oldukları tespit edilmiştir. Sonuç olarak bu çalışma ile ortak bir coğrafyada yaşamış olan iki toplumun ortak bir kültürel özelliğe sahip olabileceği ve bu özelliklerini bahçe tasarımlarına yansıtabilecekleri ortaya konulmuştur. Ayrıca bu çalışmada iki toplumun kültürel özelliklerini yansıtan bu görkemli bahçelerin günümüzde de korunması, yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması gerektiği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

kültürel ve yapısal özellikler, Tarihi bahçeler, Çin bahçeleri, Türk bahçeleri, Historical gardens, Chinese gardens, Turkish gardens, Cultural and structural features

Kaynakça

• Akdoğan, G., (1995). Dünden Bugüne Bahçe Kültürümüz. Sanat Dünyamız, 3 Aylık Kültür Dergisi, Yıl: 20, Sayı:58, Kış (Bahçe Kültürü), ISBN:1300–2740, Yapı Kredi Yayınları, s:7–14, İstanbul.
• Dai, X.L., Luo, C. H., Jun, X., Dai, C., (2012). The Creation of Complexity in Chinese Garden, Applied Mechanics and Materaials, 209 (211): 380-383.
• Ding, G., (2020). The Return of Repressed Subjectivity in China:Feng Jizhong and Wang Shu, https://doi.org/10.1080/20507828.2020.1794130, Erişim Tarihi: 06-006-2022.
• Ergun, P., (2004). Türk Kültüründe Ağaç Kültü, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara.
• Erdoğan, E., (2012). Dile Benden Ne Dilersen: Ağaç ve Dilekler, https://indigodergisi.com/2012/02/dile-benden-ne-dilersen-i/, Erişim Tarihi: 25-02-2021.
• Eldem, S. H., (1976). Türk Bahçeleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.Evyapan, A. G., (1974). Tarih içinde formel bahçenin gelişimi ve Türk bahçesinde etkileri, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Yayınları, Ankara.
• Evyapan, A. G., (1995). 18. ve 19. yüzyıllarda Türk bahçe sanatında Batı etkileri, Sanat Dünyamız, Yapı Kredi Yayınları, 58: 15–19, İstanbul.
• Eberhard, W., (1977). Çin Tarihi, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
• Işık, S., (2019). Hayat Ağacı ve Kutsal Ağaçlar: Türk ve Çin Mitolojisinin Karşılaştırılması, Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 5 (11): 546-566.
• Karaçizmeli, E. B., (2011). Gelenekselden Küresele Bahçe Tasarımı: Çin ve Japonya'dan Örnekler, Yüksek lisans tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Mamut, M. ve Barış, M. E., (2012). Çin bahçesi ve Çin bahçe sanatı, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 14 (22): 47-52.
• Qingxi, L., (2010). Zhongguo Yuanlin, Wu-zhou Chuan-bo Publications, Beijing-China.
• Özçalık, M., (2015). Türk Kültürünün Çin Bahçe Felsefesi ve Sanatı Üzerinde Etkileri, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Rapoport, A., (1969). Hause Form and Culture, Prentice‐Hall İnternational, INC., London,
• Tazebay, İ. ve Akpınar, N., (2010). Türk Kültüründe Bahçe, Journal Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 54: 243-253.
• Yu Lan, F., (2010). A Brief History of Chinese Philosophy, Chinese Public Publishing, China.
• Xiaofeng, F., (2010). The Great Gardens of China: History, Concepts, Techniques, Monacelli Press, London. Zhang, D., (2018). Classical Chinese Gardens: Landscapes for Self-Cultivation, Journal of Contemporary Urban Affairs, 2 (1): 33-34.
• Zhongxin, L. (2015). Application of Traditional Chinese Gardening Elements in Modern Garden Design, Cross-Cultural Communication, 11 (1): 117-120, DOI: 10.3968/4368.
• Zhao, S. B., (2008). Garden History of China and Foreign Countries, Beijing Shuang-qing Publications, Beijing, pp:342.
• Zorlu, T., & Keskin, K. (2017). Kültür-Konut Etkileşiminde Mahremiyet Olgusu: Geleneksel Urfa Akçaabat/Ortamahalle Evleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Analiz. Online Journal of Art and Design, 5(2).
• URL-1: http://www.astronomynotes.com/china/garden/Pages/map.html, Erişim Tarihi: 07-05-2022.