Trabzon Zagnos Valley in Terms of Equipment Accessibility and Ergonomics

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 111 - 113, 29.12.2024

Pınar Civelek , Ömer Atabeyoğlu

https://doi.org/10.51552/peyad.1495792

Öz

Ergonomics is a field of science that prioritizes the harmony of all living spaces with humans. It improves living conditions, increases comfort and increases satisfaction. The ergonomics of the equipment, which directly affects comfort in outdoor use, increases user satisfaction and makes the space experience positive. The study was carried out in the Zağnos Valley of Trabzon province, located in the Eastern Black Sea Region. The study aims to evaluate the ergonomic suitability of the equipment elements in Zağnos Valley and question their accessibility possibilities. In this sense, equipment; It was evaluated in terms of ergonomics, aesthetics, functionality and materials. In the study; On-site measurements of the reinforcement elements in the area were made and photographs were taken. The use of the equipment, whose dimensions and compliance with ergonomic standards were determined, was also observed on site. Neufert and the Turkish Standards Institute were taken as reference in the evaluation of ergonomic standards. In line with the data obtained, suggestions were made about eliminating the deficiencies in the Zağnos Valley and what practices should be implemented.

Anahtar Kelimeler

Ergonomics, living space, equipment, comfort, standard

Donatı Erişilebilirliği ve Ergonomi Bakımından Trabzon Zağnos Vadisi

Öz

Ergonomi, her türlü yaşam alanının insanla uyumunu önceleyen bir bilim alanıdır. Yaşam şartlarını iyileştirir, konforu artırır, tatminini yükseltir. Dış mekan kullanımlarında konforu doğrudan etkileyen donatıların ergonomisi kullanıcı memnuniyetini artırarak mekan deneyimini olumlu kılar. Çalışma, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Trabzon ili Zağnos Vadisi’nde gerçekleştirilmiştir. Çalışma, Zağnos Vadisi’nde yer alan donatı elemanlarının ergonomik açıdan uygunluklarını değerlendirerek, erişebilirlik olanaklarını sorgulamaktır. Bu anlamda donatılar; ergonomi, estetik, işlevsellik ve malzeme bakımından değerlendirilmiştir. Çalışmada; alanda yer alan donatı elemanlarının yerinde ölçümleri yapılarak fotoğrafları alınmıştır. Ölçüleri ile ergonomik standartlara uygunluk düzeyleri belirlenen donatıların kullanımları da yerinde gözlemlenmiştir. Ergonomik standartların değerlendirilmesinde Neufert ve Türk Standartlar Enstitüsü referans alınmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda Zağnos Vadisi’nde bulunan eksikliklerin giderilmesi ve yapılması gereken uygulamaların neler olabileceği hakkında öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

ergonomi, donatı elemanı, yaşam alanı, konfor, standart

Kaynakça

• Akyol, E. (2006). Kent mobilyaları tasarım ve kullanım süreci (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Alpagut, Z. (2005). “Kamu Mekanlarında Kent Mobilyalarından Bilgilendirme, Yönlendirme ve İşaretlendirme Elemanlarının İrdelenmesi: Taksim Örneği”. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İTÜ.
• Anonim (2007). Trabzon Belediyesi İmar Planlama Müdürlüğü Zağnos Vadisi kentsel dönüşüm projesi raporu, Trabzon.
• Başal M, Memlük Y, Yılmaz O, Kurum E. (1997). Peyzaj Konstrüksiyonu, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1484, Ders Kitabı: 445, 160S. Ankara.
• Bayazıt, E., ve Kısakürek, Ş. (2020). Kentsel Donatı ElemanlarınınKent Estetiöi Açısından Değerlendirilmesi: Kahramanmaraş Örneği,Turkish Journal of Forest Science. Kahramanmaraş: 40-59.
• Bogenç, Ç. (2014). Trabzon Zağnos Vadisi kentsel dönüşüm örneğinin kentsel peyzaj planlama açısından değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Bulut, Y., Atabeyoğlu, Ö. ve Yeşil, P. (2008). Erzurum kent merkezi donatı elemanlarının ergonomik özelliklerinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Journal of Agricultural Sciences, 14(02).
• Bülbül, Ş. ve Yılmaz, C. (2010). Trabzon Zağnos Vadisi kentsel dönüşüm alanının tarihsel gelişiminin incelenmesinde, Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulaması.
• Chiesura, A. (2004). The role of urban parks for the sustainable city, Landscape and Urban Planning, 68(1):129- 138.
• Çelikyay, S. ve Karayılmazlar, A. S. (2016). Bartın kent merkezindeki kamusal alanların kentsel ergonomi ve kent kimliği açısından incelenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 18(2), 224-238.
• Çubuk, M. (1991). Kamu mekanları ve kentsel tasarım. Kamu Mekanları Tasarımı ve Kant Mobilyaları Sempozyumu. Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, 15-17, İstanbul.
• Doğan, C. ve Altan, O., 2007. Kamusal alanda oturma eylemi ve ergonomik ilkeler, Megaron, YTÜ. Mim. Fak. E-Dergisi, 2 (3), 159-166.
• Düzgüneş, E., & Saraç, E. (2018). Evaluation of urban transformation areas in terms of user satisfaction: the case study of Zağnos Valley (Trabzon/Turkey). Environmental monitoring and assessment, 190, 1-10.
• Ertan, K. ve Eldem, C. (2022). Temsili bir giyilebilir dış iskeletin ergonomik analiz yöntemleri ile incelenmesi. Ergonomi, 5(1), 18-25.
• Güney, A., Erdem, Ü., Zafer, B., ve Heppcan, Ş. (1996). Peyzaj Konstrüksiyonu (Donatı Elemanları) Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. İzmir.
• Gülgün, B. ve Türkyılmaz, B. (2001). Peyzaj mimarlığında ve insan yaşamında ergonominin yeri-önemi ve Bornova örneğinde bir araştırma. Ege Üni. Ziraat Fak. Derg., 2001, 38 (2-3):127-134.
• Güneroğlu, N., & Bekar, M. (2017). Dönüşüm ve kimlik kavramı: Trabzon örneği. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(4), 580-593.
• Güremen, L. (2011). Kent Kimliği ve Estetiği Yönüyle Kentsel Donatı Elemanlarının Amasya Kenti Özelinde Araştırılması. EJournal of New World Sciences Academy, 6(2). Amasya: 254-291.
• Karatay, A. ve Korkut, A.B. (2009). Peyzaj mimarlığı antropometri ilişkisi: İstanbul örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi. 6(3), 246-255.
• Kirazlı, M. B. ve Aşur,F., (2023). Examinatıon of the urban furniture elements of Van 15 Temmuz Şehitler Park in terms of landscape architecture. Journal of Environmental and Natural Studies, 5(2), 136-149.
• Kurdoğlu, B. Ç., Aktürk, E. ve Kurt, K. S. S. (2018). Trabzon kent parkları üzerine genel bir inceleme. 2. Uluslararası Bilimsel Çalışmalarda Yenilikçi Yaklaşımlar Sempozyumu, Samsun.
• Kuter, N. ve Kaya, Z. (2019). Kentsel donatı elemanlarının peyzaj mimarlığı açısından değerlendirilmesi: Çankırı Örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(1),s. 81-96.
• Külekçi, E. A. (2018). Kent donatı elemanlarında özgün tasarımların peyzaj ergonomisi yaklaşımıyla irdelenmesi. Journal of Architectural Sciences and Applications, 3(2), 89-109.
• Neufert, E., Neufert, P. (2002). Architects’ data, third edition. B. Baiche ve N. Walliman (Ed.). Wiley-Blackwell. Perçin, M. H. (2012). Peyzaj konstrüksiyonu 2 ders notları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü.
• Şerefhanoğlu, M. (1991, Mayıs). Kentsel tasarımda aydınlatmanın rolü. 1. Kentsel Tasarım ve Uygulamalar Sempozyumu, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul, 131-140.
• Şişman, E, E. ve Yetim, L. (2004). Tekirdağ kentinde donatı elemanlarının peyzaj mimarlığı açısından irdelenmesi. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 5(1): 43-51.
• Tanrıverdi, F. (1987). Peyzaj mimarlığı bahçe sanatının temel ilkeleri ve uygulama metotları. Atatürk Üniversitesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Ders Kitabı, No: 49, Erzurum.
• Türk Standartları Enstitüsü (TSE) (2024), Türkiye. Erişim Adresi (01.05.2024) https://www.tse.org.tr/
• URL 1. Ergonomi. Kentsel sözlük. Erişim adresi (01.05.2024) https://www.urbandictionary.com/
• Uzun, G. (2002). Peyzaj konstrüksiyonu II, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 137, Ders Kitapları Yayın No: A-42, Adana, 296 s.
• Yörük, İ., Gülgün, B., Sayman, M., ve Ankaya, F. Ü. (2006). Peyzaj Planlama Çalışmaları Kapsamında Ege Üniversitesi Kampüs Örneğindeki Peyzaj Donatı Elemanlarının Ergonomik-Antropometrik Açıdan İrdelenmesi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 43(1), 157-168.
• Yücel, G.F. (2006). Kamusal açık mekânlarda donatı elemanlarının kullanımı, Ege Mimarlık Dergisi, (4) 59, 26-29.