Bithynia’da «Ünlü Cassius’lar»

Yıl 2016, Cilt: Suppl. 1, 206 - 210, 31.08.2016

Thomas Corsten

Öz

Nikomedeia’da ele geçen bir Erken Bizans Dönemi
lahtinin üzerinde ruhban sınıfına ait, adını bil­me­di­ğimiz mezar sahibi
kendisinin «ünlü Cassii» soyundan geldiğini belirtmektedir. Birçok Bithynia
kentin­de Cassius ismini  taşıyan
şahıslara rastlansa da, Cassius’lar ünlü bir soy olarak sadece Nikaia’da belge­len­miştir.
Olasılıkla Caesar katili Cassius’tan Roma vatandaşlığını alan Nikaia’lı bu
soyun fertleri İ.S. 1. yüz­­yılın ortalarından itibaren takip edilebilmektedir.
Kentin soyluları arasında önemli bir ko­nu­ma sa­hip olan Cassius Asklepiodotos
İmparator Nero tarafından sürgüne gönderil­miş­tir. İznik Gö­lü’nün ku­ze­yinde
bir tepe üzerine kendisine on iki metre yükseklikte bir obelisk yaptıran Cassius
Philis­kos ola­sı­lıkla bu şahsın oğludur. Vespasianus Dönemi’nde kentin doğu
kapısında vali Plancius Varus’un hey­kel­lerini diktiren Cassius Khrestos bu Philiskos’un
bir yakını olmalıdır. Bu ailenin bazı men­supları sena­to sını­fına yükselmeyi
başarmıştır. İ.S. 130 yılının consul suffectus’u Cassius Agrippa muh­temelen
Nikaia kö­kenlidir. Cassius Apronianus ise Commodus Dönemi’nde Lycia ve
Pamphylia eya­letinin vali­li­ğini yap­mış ve ardından İ.S. 182 yılında consul
seçilmiştir. Apronianus ünlü tarihçi Cas­sius Dio’nun ba­ba­sıdır. Bu
tarihçinin torunu veya büyük torunu 3. yüzyılın sonunda consul olarak bel­gelenmiştir.
Böy­­lece Nikaia’lı bu ünlü soyun mensuplarını neredeyse 300 yıl boyunca takip
etmek müm­­kündür. Cas­­sius gen­tilicum’u Bithynia’da Nikaia dışında
Nikomedeia, Prusias ad Hypium ve Kios’ta bel­gelen­miştir.

Anahtar Kelimeler

Soylular, Cassii, Bithynia, Nikaia, kent memuriyetleri, senatör sınıfı

«Die berühmten Kassier» in Bithynien

Öz

A diakon in Bithynian Nikomedeia, who had a
sarcophagus repaired, claims to be a de­scen­­dant of the “famous Cassii” (TAM
IV.1 no. 368). It is argued that these were the Cassii to which the historian
Cassius Dio from Nikaia belonged. His family is frequently attested in in­scrip­tions
in this city and their first known member was C. Cassius Asclepiodotus under
Nero and Gal­ba, who was the father of C. Cassius Philiscus. The latter’s
contemporary relations include anot­her Asclepiodotus (his son or grandson) and
a C. Cassius Chrestus. This Chrestus was a friend of the governor M. Plancius
Varus, a second, but older Chrestus was priest of the imperial cult and sebas­to­phantes.
Later, several consuls are known: C. Cassius Agrippa (?), the historian’s
father, Cas­sius Apro­nianus, and his homonymous (great-)grandson. Finally,
there is an undated P. Cas­sius Epi­genes. In sum, the fame of the Cassii was
such that it could still be recalled in the Christian period.

Anahtar Kelimeler

The Elites, Cassii, Bithynia, Nikaia, civic institutions, ordo senatorius

Kaynakça

• Ameling 1984 W. Ameling, Cassius Dio und Bithynien, Epigr.Anat. 4, 1984, 123–138.
• Cumont 1895 F. Cumont, Les inscriptions chrétiennes de l’Asie Mineure, Mélanges d’Ar¬chéo¬logie et d’Histoire 15, 1895, 245–299.
• Çokbankir 2010 N. Çokbankir, Modrena ve Nikaia Teritoryumundan Yeni Yazıtlar, Olba 18, 2010, 323–345.
• Gowing 1990 A. M. Gowing, Dio’s Name, Classical Philology 85, 1990, 49–54.
• Fernoux 2004 H.-L. Fernoux, Notables et élites des cités de Bithynie aux époques hellénistique et romaine (IIIe siècle av. J.-C. – IIIe siècle ap. J.-C.). Essai d’his¬toire sociale, Lyon 2004.
• Halfmann 1979 H. Halfmann, Die Senatoren aus dem östlichen Teil des Imperium Ro¬ma¬num, Göttingen 1979.
• Heller 2006 A. Heller, Les bêtises des Grecs. Conflits et rivalités entre cités d’Asie et de Bithynie à l’époque romaine (129 a.C.–235 p.C.), Bordeaux 2006.
• IBeroia L. Gounaropoulou – M. B. Hatzopoulos, Ἐπιγραφὲς Κάτω Μακεδονίας (μεταξὺ τοῦ Βερμίου Ὄρους καὶ τοῦ Ἀξίου Ποταμοῦ). Τεῦχος α΄. Ἐπιγραφὲς Βεροίας, Athen 1998.
• Kalinowski 2002 A. Kalinowski, The Vedii Antonini: Aspects of Patronage and Benefaction in 2nd c. Ephesos, Phoenix 56, 2002, 109–149.
• Kleonymos – Papadopoulos 1867 M. Kleonymos – Chr. Papadopoulos, Βιθυνικά, ή επίτομος μονογραφία της Βιθυνίας και των πόλεων αυτής, Konstantinopel 1867.
• Millar 1964 F. Millar, A Study of Cassius Dio, Oxford 1964.
• Papadopoulos 1864 Chr. Papadopoulos, Περὶ τινων ἀνεγδότων ἐπιγραφῶν τῆς Νικομήδειας, in: Ο εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικός Φιλολογικὸς Σύλλογος: Σύγγραμμα περιοδικόν 2, 1864, 251–254.
• PLRE I A. H. M. Jones – J. R. Martindale – J. Morris, The Prosopography of the Later Roman Empire I, Cambridge etc. 1971.
• RMD II M. M. Roxan, Roman Military Diplomas 1978 to 1984, London 1985.
• Robert 1977 L. Robert, La Titulature de Nicée et de Nicomédie: La Gloire et la haine, Har¬vard Studies in Classical Philology 81, 1977, 1–39.
• Robert 2007 L. Robert, Choix d’écrits, hrsg. v. D. Rousset, Paris 2007.
• Salomies 2005 O. Salomies, Polyonymous Nomenclature in Consular Dating, Arctos 39, 2005, 103–135.
• Şahin 1978 S. Şahin, Bithynische Studien. Bithynia İncelemeleri, Bonn 1978 (IK 7).
• Thomasson 1984 B. E. Thomasson, Laterculi Praesidum I, Göteborg 1984.
• Vitale 2012 M. Vitale, Eparchie und Koinon in Kleinasien von der ausgehenden Re¬pub¬lik bis ins 3. Jh. n. Chr., Bonn 2012 (Asia Minor Studien 67).