Serdica Konsili M.S. 343: Doğu ve Batı Kiliselerinin Yol Ayrımı Mı?

Yıl 2016, Cilt: Suppl. 1, 461 - 470, 31.08.2016

Turhan Kaçar

Öz

Papalık temsilcisinin Konstantinopolis patriğini
aforoz ettiği 1054 yılında doğu ve batı kiliseleri birbirinden ayrılmıştır.
Serdica konsili batı literatüründe bu büyük dönüm noktasının başlangıcı olarak
kabul edilir. Son yıllarda ilk olarak L. Barnard söz konusu konsil üzerine
kaleme aldığı eserinde bu düşünceyi benimsemiştir. Bu çalışma ise bunun aksini
savunmaktadır. Çalışmanın arkasındaki ana argüman ise şudur: M.S. 343 yılında
batı ve doğu Hıristiyanlığı yollarını ayrıştırmamıştır zira o zamanın siyasi
koşulları herhangi bir ayrışmaya yarar sağlamıyordu. Öte yandan batı ve doğu
piskopos grupları katılım listeleri kültürel bir zemin üzerinde
bölümlenmemiştir. Burada, Ortaçağ’da kiliseler arasındaki bölünmenin geç antik
dönemdeki siyasi gelişmelerin bir sonucu olduğu ileri sürülmektedir, zira
beşinci yüzyıldan sonra birleştirici güç unsuru olarak Roma imparatorluğu
zayıflamaya başlamıştır. İslamiyet’in yükselişiyle birlikte Bizans
imparatorluğu kendi içişlerine dönmüş ve batı dünyasının dağınık siyasi kültürü
daha sonradan piskopos ve Bizans siyasi yapısıyla çatışan güçlü bir papalık
merkezinin oluşmasına neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Serdica Konsili, Büyük ayrışma, piskoposlar, Hıristiyanlık

Serdica Konsili M.S. 343: Doğu ve Batı Kiliselerinin Yol Ayrımı Mı?

Öz

The western and eastern churches were separated in
1054, when the representative of the pope had excommunicated the patriarch of
Constantinople. The council of Serdica was considered as the beginning of this
great turning point in the western literature. Recently this view has been pri­marily
held by L. Barnard in his book on the council. This article argues otherwise.
The main argument behind the paper is that in A.D. 343 the western and eastern
Christianity was not par­ting the ways, because the political circumstances of
the period was not in the favour of any divis­ion. On the other hand the
participation lists of the western and eastern groups of bishops were not
divided on the cultural base. It is offered here that the division between the
churches in the Middle Ages was the result of the political developments of the
late antiquity, because the uniting force the Roman empire had been waned after
the fifth century. And with the rise of Islam the Byzan­tine empire had also
turned on itself and the fragmentary political culture of the western World led
to the creation of a powerful papal centre, which conflicted later with the
patriarch and the Byzantine political system.

Anahtar Kelimeler

Council of Serdica, Great schism, bishops, Christianity, Balkan history

Kaynakça

• Albert 2006 O. Albert, The Council from Serdica (343) – Crossing Point between West and East, Studia Antiqua et Archaeologica 12, 2006, 95–100.
• Ayres 2004 Nicaea and its Legacy, An Approach to Fourth-Century Trinitarian Theology, Oxford 2004.
• Barnard 1980 L. W. Barnard, The Council of Serdica: Some Problems re-assessed, Annuarium Historiae Conciliorum 12/1–2, 1980, 1–25.
• Barnard 1982 L. W. Barnard, The Site of the Council of Serdica, Studia Patristica 17/1, 1982, 9–13.
• Barnard 1983 L. W. Barnard, The Council of Serdica 343 A.D, Sofya 1983.
• Barnes 1981 T. D. Barnes, Constantine and Eusebius, Londra 1981.
• Barnes 1993 T. D. Barnes, Athanasius and Constantius. Theology and Politics in the Constantinian Empire, Cambridge, Mass. – Londra 1993.
• Chadwick 1948 H. Chadwick, The Fall of Eustathius of Antioch, Journal of Theological Studies 49, 1948, 27–35.
• Chadwick 2003 H. Chadwick, East and West, The Making of a Rift in the Church, From Apostolic Times Until the Council of Florence, Oxford 2003.
• Dvornik 1958 F. Dvornik, The Idea of Apostolicity in Byzantium and the legend of the apostle Andrew, Cambridge 1958.
• Dvornik 1966a F. Dvornik, Byzantium and the Roman Primacy, New York 1966.
• Dvornik 1966b F. Dvornik, Constantinople and Rome, şurada: J. M. Hussey (ed.), The Cambridge Medieval History 4:The Byzantine Empire, Cambridge 1966, 431–472.
• Edwards 2003 M. Edwards, Constantine and Christiendom, Liverpool 2003.
• Elliott 1988 T. G. Elliott, The Date of the Council of Serdica, The Ancient History Bulletin 2/3, 1988, 65–72.
• Elliott 1992 T. G. Elliott, Constantine and ‘the Arian Reaction after Nicaea’ Journal of Ecclesiastical History 43/2, 1992, 169–194.
• Hall 1989 S. G. Hall, The Creed of Serdica, şurada: E. A. Livingstone (ed.), Studia Patristica 19, 1989, 172–184.
• Hanson 1988 R. P. C. Hanson, The Search for the Christian Doctrine of the God, The Arian Controversy 318–381, Edinburgh 1988.
• Hefele – Leclercq 1907 C. J. Hefele – H. Leclercq, Histoire des conciles, vol. 1.2, Paris 1907.
• Hess 2002 H. Hess, The Canons of the Council of Sardica AD 343, A Landmark in the early Development of Canon Law, Oxford 2002.
• Hussey 1986 J. M. Hussey, The Orthodox Church in the Byzantine Empire, Oxford 1986.
• Jonkers 1954 E. J. Jonkers, Acta et Symbola Conciliorum quae saeculo quarto habita sunt, Leiden 1954 (Textus Minores 19).
• Kaçar 2002 T. Kaçar, The Parting of the Ways: The East and the West at the Council of Serdica A.D. 343, Hacettepe University Journal of Faculty of Letters 19/1 2002, 139–151.
• Kelly 1972 J. N. D. Kelly, Early Christian Creeds, Harlow 1972.
• Klein 1977 R. Klein, Constantius II und die Christliche Kirche, Darmstadt 1977.
• Kolbaba 2008 T. M. Kolbaba, Latin and Greek Christians, şurada: T. F. X. Noble – J. M. H. Smith (ed.), The Cambridge History of Christianity, Vol. III: Early Medieval Christianities, c. 600 – c. 1100, Cambridge 2008, 213–229.
• Lietzmann 1993 H. Lietzmann, A History of the Early Church, Cambridge 1993.
• Millar 1992 F. Millar, The Emperor in the Roman World, Londra 1992.
• Ostrogosky 1957 G. Ostrogosky, History of Byzantine State, New Brunswick 1957.
• Parvis 2006 S. Parvis, Marcellus of Ancyra and the Lost Years of the Arian Controversy 325–345, Oxford 2006.
• Telfer 1950 W. Telfer, Paul of Constantinople, Harvard Theological Review 43, 1950, 30–92.
• Tezt 1985 M. Tetz, Ante omnia de sancta fide et de integritate veritatis: Glaubensfragen auf der Synode von Serdica (342), Zeitschrift für die Neutestamentliche Wissenschaft 76, 1985, 243–269.
• Ulrich 1997 J. Ulrich, Nicaea and the West, Vigiliae Christianae 51/1, 1997, 10–24.
• Wickham 1997 L. R. Wickham, Hilary of Poitiers, Conflict of Conscience and Law in the fourth-century Church, Liverpool 1997.
• Zinkeisen 1894 F. Zinkeisen, The Donation of Constantine as Applied by the Roman Church, The English Historical Review 9/36, 1894, 625–632.