Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The optio bandi tertii Armeniorum Theodotos from Prusias ad Hypium

Yıl 2020, Cilt: 6, 180 - 193, 15.12.2020

Öz

This article presents the funerary inscription of a late Roman military officer named Theodotos who served as optio in the third bandon of Armenians. An epigraphical rarity, the designation of this type of military unit is not attested before the sixth century. The different meanings of ban-don are highlighted as well as the tasks of optiones in the late Roman army. This first-time evi-dence for a bandon in Prusias ad Hypium is then placed in the wider context of attestations of banda in the sixth and the following centuries. Possible origins of banda are highlighted as well as contexts in which banda of Armenians may have been recruited. Finally, an attempt is made to ex-plain the presence of this military unit at Prusias as Hypium.

Kaynakça

  • Acta Anast. Persae Acta sancti Anastasii Persae, hg. v. H. Usener, Bonn 1894 (Sacram Memo-riam Regis Serenissimi Friderici Guilelmi III Universitatis Fridericiae Guilelmiae Rhenanae Condi-toris Munificentissimi ab eadem Universitate Die III Mensis Augusti Anni MDCCCXCIV).
  • Agn. lib. pont. Agnellus von Ravenna, Liber Pontificalis. Bischofsbuch, 2 Bde., übers. u. eingel. v. Cl. Nauerth (Fontes Christiani 21), Freiburg et al. 1996.
  • Ayvazyan 2012 A. Ayvazyan, The Armenian Military in the Byzantine Empire. Conflict and Alli-ance under Justinian and Maurice, Alfortville 2012.
  • Belke 1996 K. Belke, Tabula Imperii Byzantini 9. Paphlagonien und Honorias, Wien 1996.
  • Belke 2020 K. Belke, Tabula Imperii Byzantini 13. Bithynien und Hellespont, Wien 2020.
  • Brennan 2015 P. Brennan, Units in the Notitia Dignitatum, in: Y. Le Bohec, The Encyclopedia of the Roman Army, 3 Bde., Malden, MA. 2015, 1049–1054.
  • Brown 1984 T. S. Brown, Gentlemen and Officers. Imperial Administration and Aristocratic Power in Byzantine Italy A. D. 554–800, London 1984.
  • Charanis 1963 P. Charanis, The Armenians in the Byzantine Empire, Lissabon 1963.
  • Chatzelis – Harris 2017 G. Chatzelis, J. Harris, A Tenth-Century Byzantine Military Ma-nual: The Sylloge Tacticorum, London/New York 2017.
  • Christie 1985 N. Christie, Settlement and Defence of Byzantine and Longobard Northern and Central Italy (Diss.), University of Newcastle upon Tyne 1985.
  • Cosentino 2018 S. Cosentino, Naval Warfare. Military, Institutional and Economic Aspects in: Stouraitis 2018, 308–355.
  • CosmInd The Christian Topography of Cosmas Indicopleustes, hg. v. E. O. Winstedt, Cambridge 1909.
  • Cowan 2015 R. Cowan, Roman Legionary AD 284–337. The Age of Diocletian and Constanti-ne the Great. Illustrated by S. ÓʼBrógáin, Oxford 2015.
  • de Blois 2019 L. de Blois, Image and Reality of Roman Imperial Power in the Third Century AD. The Impact of War, London/New York 2019.
  • DeCer Constantini Porphyrogeniti imperatoris De cerimoniis aulae Byzantinae libri duo, hg. v. I. Reiske, 2 Bde., Bonn 1829–1830; engl. Übers.: A. Moffatt, M. Tall, Constantine Porphyrogenne-tos, The Book of Ceremonies (Byzantina Australiensia 18) Leiden/Boston 2017; darin auch Übers. v. KletPhil.
  • Dikmen – Toruk 2017 Ç. B. Dikmen – F. Toruk, Prusias ad Hypium Antik Kenti Üzerinde Bir Yerleşim: Konuralp, Researcher: Social Science Studies 5/4, 2017, 176–210.
  • DRM De re militari, unter dem Titel: Campaign Organization and Tactics, in: Three Byzantine Military Treatises. Text, Translation, and Notes by G. T. Dennis, Washington, D. C. 1985, 241–335.
  • GMIL Glossarium Mediae et Infimae Latinitatis, 10 Bde., hg. v. Ch. Du Cange et al., Niort 1883–1887 (ND in 5 Bden., Graz 1954).
  • Grosse 1920 R. Grosse, Römische Militärgeschichte von Gallienus bis zum Beginn der Byzanti-nischen Themenverfassung, Berlin 1920.
  • Grosse 1924 R. Grosse, Die Fahnen in der römisch-byzantinischen Armee des 4.–10. Jahrhun-derts, Byzantinische Zeitschrift 24, 1924, 359–372.
  • Haldon 1979 J. F. Haldon, Recruitment and Conscription in the Byzantine Army c. 550–950. A Study on the Origins of the Stratiotika Ktemata, Österr. Akademie d. Wiss., phil.-hist. Klasse, Sitzungsberichte, 357. Band, Wien 1979.
  • Haldon 1984 J. F. Haldon, Byzantine Praetorians. An Administrative, Institutional and Social Survey of the Opsikion and Tagmata, c. 580–900, Bonn 1984.
  • Haldon 1993 J. F. Haldon, Military Service, Military Lands, and the Status of Soldiers: Current Problems and Interpretations, Washington, D. C. 1993, 1–67 = J. Haldon, State, Army and Society in Byzantium. Approaches to Military, Social and Administrative History, 6th–12th Centuries, Aldershot 1995, Chap. VII.
  • Haldon 1999 J. F. Haldon, Warfare, State and Society in the Byzantine World, 565–1204, Lon-don 1999.
  • Haldon 2002 J. F. Haldon, Byzantium at War. AD 600–1453, New York, London 2002.
  • Hartmann 1889 L. M. Hartmann. Untersuchungen zur Geschichte der byzantinischen Verwaltung in Italien (540–750), Leipzig 1889.
  • IGBulg I² G. Mihailov, Inscriptiones Graecae in Bulgaria repertae, 5 Bde., Sofia 1958–1970; I²: Inscriptiones orae Ponti Euxini, 1970.
  • Iul. Tol. Iulianus Toletanus, Historia Wambae regis, Corpus Christianorum Series Latina, Bd. 115, hg. v. W. Levison, Turnhout 1976.
  • Kaegi 1975 W. E. Kaegi, Notes on Hagiographic Sources for Some Institutional Changes and Continuities in the Early Seventh Century, Byzantina 7, 1975, 61–70.
  • Kaegi 1981 W. E. Kaegi, Byzantine Military Unrest 471–843. An Interpretation, Amsterdam 1981.
  • Kaegi 1992 W. E. Kaegi, Byzantium and the Early Islamic Conquests, Cambridge 1992.
  • Kazhdan 1991 A. P. Kazhdan et al. (Hgg.), The Oxford Dictionary of Byzantium, III Bde., Oxford/New York 1991.
  • KletPhil Kletorologion des Philotheos, in: Oikonomides 1972, 65–235; engl. Übers. s. o. DeCer.
  • Koehn 2018 C. Koehn, Justinian und die Armee des frühen Byzanz, Berlin/Boston 2018.
  • Kolias 1988 T. G. Kolias, Byzantinische Waffen. Ein Beitrag zur byzantinischen Waffenkunde von den Anfängen bis zur lateinischen Eroberung (Byzantina Vindobonensia, Bd. 17), Wien 1988.
  • Kovács 2008 P. Kovács, A Phrygian Soldier in Pannonia – Some Notes on the Stela SEG 31, 1116, Anodos. Studies of the Ancient World 8, 2008, 241–247.
  • Kramer 1987 J. Kramer, Ein Gräzismus gotischer Herkunft im Italienischen: Bando, Balkan-Archiv 12, 1987, 197–207.
  • Kramer 2011 J. Kramer, Von der Papyrologie zur Romanistik, Berlin/New York 2011.
  • Kyriakidis 2018 S. Kyriakidis, Army Structure: Roman Continuity and Byzantine Change, in: Stouraitis 2018, 229–258.
  • Laurent 1952 V. Laurent, Documents de sigillographie byzantine (La collection C. Orghidan), Paris 1952.
  • Laurent 1981 V. Laurent, Le Corpus des Sceaux de l'Empire Byzantin, Tome II: L’administration centrale, Paris 1981.
  • LDiac Leonis Diaconi Caloënsis historiae libri decem, hg. v. C. B. Hase, Bonn 1828; engl. Übers.: A. M. Talbot, D. F. Sullivan, The History of Leo the Deacon, Byzantine Military Expan-sion in the Tenth Century, Washington, D. C. 2005.
  • LeoTactD The Taktika of Leo VI. Text, Translation, and Commentary (CFHB 49), hg. v. G. Dennis, Washington, D. C. 2010.
  • Macrides et al. 2013 R. Macrides, J. A. Munitiz, D. Angelov, Pseudo-Kodinos and the Constan-tinopolitan Court: Offices and Ceremonies, Farnham 2013.
  • Maksimović 1988 L. Maksimović, The Byzantine Provincial Administration under the Palaio-logoi, Amsterdam 1988.
  • MalalT Ioannis Malalae, Chronographia, rec. I. Turn (CFHB 35), Berlin/New York 2000.
  • Marek – Adak 2016 C. Marek – M. Adak, Epigraphische Forschungen in Bithynien, Paphlago-nien, Galatien und Pontos (Philia Supplements 2), Istanbul 2016.
  • MaurD Das Strategikon des Maurikios. Einführung, Edition und Indices von G. T. Dennis. Über-setzung von E. Gamillscheg (CFHB 17), Wien 1981.
  • Mazal 1997 O. Mazal, Handbuch der Byzantinistik. Geschichte, Religion, Gesellschaft, Spra-che, Kunst, Wiesbaden 1997.
  • McGeer 1995 E. McGeer, Sowing the Dragon’s Teeth. Byzantine Warfare in the Tenth Century, Washington, D. C. 1995.
  • MGH Monumenta Germaniae Historica: Epp.: Epistolae, Bd. 3: Epistolae Merowingici et Caro-lini aevi (I), Berlin 1892 – SS rer Lang.: Scriptores rerum Langobardicarum, Hannover 1878.
  • Mitthof 2001 F. Mitthof, Annona militaris. Die Heeresversorgung im spätantiken Ägypten. Ein Beitrag zur Verwaltungs- und Heeresgeschichte des Römischen Reiches im 3. bis 6. Jh. n. Chr., 2 Bde., Florenz 2001.
  • MonPerg Monumentum Pergense: F. Onur, The Anastasian Military Decree from Perge in Pamphylia: Revised 2nd Edition, Gephyra 14, 2017, 133–212.
  • Nicolle 1992 D. Nicolle, A. McBride, Romano-Byzantine Armies, 4th–9th Centuries, London 1992.
  • Oikonomides 1972 N. Oikonomides, Les listes des préséance byzantines des IXe et Xe siècles. Introduction, texte, traduction et commentaire, Paris 1972.
  • Oikonomides 1997 N. Oikonomides, Title and Income at the Byzantine Court, in: H. Maguire, Byzantine Court Culture from 829 to 1204, Washington, D. C. 1997.
  • Pargoire 1905 J. Pargoire, Les LX soldats martyrs de Gaza, Échos dʼOrient 8, 1905, 40–43.
  • Passio LX mart. H. Delehaye, Passio sanctorum sexaginta martyrum, Analecta Bollandiana 23, 1904, 289–307.
  • Passio XLII mart. Amor. B. Wassiliewsky, P. Nikitine, De XLII Martyribus Amoriensibus narrationes et carmina, in: Mémoires de l’Académie impériale des sciences de St.-Pétersbourg. VII-Ie série, Classe historico-philologique, vol. VII.2, St. Petersburg 1905, 22–36 (= Bibliotheca Ha-giographica Graeca II 1213).
  • Petersen 2013 L. I. R. Petersen, Siege Warfare and Military Organization in the Successor States (400–800 AD). Byzantium, the West and Islam, Leiden/Boston 2013.
  • Pizarro 2005 J. M. Pizarro, The Story of Wamba. Julian of Toledo’s Historia Wambae regis, translated with an introduction and notes, Washington, D. C. 2005.
  • PMBZ Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online (https://www.degruyter. com/view/db/pmbz [20.09.2020]).
  • PraecMil The Praecepta militaria of the Emperor Nikephoros II Phokas (963–969), in: McGeer 1995, 12–59.
  • Ravegnani 1988 G. Ravegnani, Soldati di Bisanzio in età Giustinianea, Roma 1988.
  • RIS III L. A. Muratori, Rerum Italicarum scriptores, Bd. 3, Mailand 1723.
  • Robert 1980 L. Robert, Le fleuve Hypios dans les Argonautiques et le territoire de Prousias vu par les voyageurs, in: A travers l’Asie Mineure, Paris 1980, 11–128.
  • Sayar 1998 M. H. Sayar, Perinthos-Herakleia (Marmara Ereğlisi) und Umgebung. Geschichte, Testimonien, griechische und lateinische Inschriften, Wien 1998.
  • Scharf 1997 R. Scharf, Constantiniaci = Constantiniani? Ein Beitrag zur Textkritik der Notitia Dignitatum am Beispiel der «constantinischen» Truppen, Tyche 12, 1997, 189–212.
  • Schwarze ³2018a M. F. Schwarze, Römische Militärgeschichte, Bd. 1: Rekonstruktionsver-such einer römischen Truppenliste des sechsten Jahrhunderts, Norderstedt ³2018.
  • Schwarze 72018 M. F. Schwarze, Römische Militärgeschichte, Bd. 2: Studie zur römischen Armee und ihrer Organisation im sechsten Jahrhundert n. Chr., Norderstedt 72018.
  • Schwarze ³2018b M. F. Schwarze, Die letzten Legionen Konstantinopels, Pfungstadt ³2018.
  • SGLIBulg V. Beševliev (Hg.), Spätgriechische und spätlateinische Inschriften aus Bulgarien (Berliner byzantinische Arbeiten, Bd. 30), Berlin 1964.
  • Shepard 2008 J. Shepard (Hg.), The Cambridge Ancient History of The Byzantine Empire c. 500–1492, Cambridge 2008.
  • Simoc Theophylacti Simocattae Historiae, hg. v. C. de Boor, P. Wirth, Stuttgart 1972.
  • Stauner 2005 K. Stauner, Militär und Wirtschaft: Überlegungen zu den wirtschaftlichen Vor- und Nachteilen römischer Heereszüge durch Kleinasien von Septimius Severus bis Tacitus, Ge-phyra 2, 2005, 21–46.
  • Stein 1920 E. Stein, Beiträge zur Geschichte von Ravenna in spätrömischer und byzantini-scher Zeit, Klio 16, 40–71.
  • Stouraitis 2018 Y. Stouraitis (Hg.), A Companion to the Byzantine Culture of War, ca. 300–1204, Leiden 2018.
  • SylTakt Sylloge Tacticorum quae olim «Inedita Leonis Tactica» dicebatur, hg. v. A. Dain, Paris 1938. Engl. Übers.: Chatzelis – Harris 2017.
  • Theotokis 2018 G. Theotokis, Byzantine Military Tactics in Syria and Mesopotamia in the Tenth Century. A Comparative Study, Edinburgh 2018.
  • Thomson 2000 The Armenian History attributed to Sebeos. Translated, with notes, by R. W. Thomson. Historical commentary by J. Howard-Johnston. Assistance from T. Greenwood. Part I. Translation and Notes, Liverpool 1999.
  • TNO The Taktika of Nikephoros Ouranos, Chapters 56 through 65, in: McGeer 1995, 79–167.
  • Tougard 1874 A. Tougard, De l’histoire profane dans les actes grecs des Bollandistes, Paris 1874.
  • Trapp 2001 E. Trapp, Lexikon zur byzantinischen Gräzität, besonders des 9.–12. Jahrhun-derts, 1. Band A–K, Wien 2001.
  • Treadgold 1995 W. Treadgold, Byzantium and Its Army. 284–1081, Stanford 1995.
  • Zervan 2019 V. Zervan (Hg.), Die Lehnwörter im Wortschatz der spätbyzantinischen historio-graphischen Literatur, Berlin/Boston 2019.
  • Zeyrek – Baran-Çelik 2005 T. H. Zeyrek – G. Baran-Çelik, Prusias ad Hypium. Anadolu’nun Kuzeybatısında Antik Bir Kent, Istanbul 2005.
  • Zuckerman 1995 C. Zuckerman, Le δεύτερον βάνδον Κωνσταντινιακῶν dans une épita-phe de Pylai, Tyche 10, 1995, 233–235.
  • Zuckerman 1998 C. Zuckerman, Constantiniani – Constantiniaci from Pylai. A Rejoinder, Tyche 13, 1998, 255–258.
Yıl 2020, Cilt: 6, 180 - 193, 15.12.2020

Öz

Makalede Theodotos adında bir subaya ait, Prusias ad Hypium kentinde ele geçmiş bir Geç Roma Dönemi mezar steli incelenmektedir. Stelin sahibi Theodotos βάνδον τρίτον Ἀρμενίων adında bir askeri birlikte optio olarak görev yapmıştır. Epigrafik belgelerde pek rastlanmayan bandon sözcüğü İS VI. yüzyıldan itibaren belgelenmiştir. Makalede bandon sözcüğünün anlamlarına açıklık getirilmekte ve optio rütbeli subayların görev alanları tespit edilmektedir. Ardından banda birimlerinin VI. yüzyıldan itibaren orduda oynadıkları rol incelenmektedir. Bu bağlamda bandon birliklerinin kökeni ve Ermeniler ile bağı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Yazar ayrıca üçüncü ban-don birliğinin yazıtın buluntu yeri olan Prusias as Hypium ile ilişkisi hakkında öneri sunmaktadır.

Kaynakça

  • Acta Anast. Persae Acta sancti Anastasii Persae, hg. v. H. Usener, Bonn 1894 (Sacram Memo-riam Regis Serenissimi Friderici Guilelmi III Universitatis Fridericiae Guilelmiae Rhenanae Condi-toris Munificentissimi ab eadem Universitate Die III Mensis Augusti Anni MDCCCXCIV).
  • Agn. lib. pont. Agnellus von Ravenna, Liber Pontificalis. Bischofsbuch, 2 Bde., übers. u. eingel. v. Cl. Nauerth (Fontes Christiani 21), Freiburg et al. 1996.
  • Ayvazyan 2012 A. Ayvazyan, The Armenian Military in the Byzantine Empire. Conflict and Alli-ance under Justinian and Maurice, Alfortville 2012.
  • Belke 1996 K. Belke, Tabula Imperii Byzantini 9. Paphlagonien und Honorias, Wien 1996.
  • Belke 2020 K. Belke, Tabula Imperii Byzantini 13. Bithynien und Hellespont, Wien 2020.
  • Brennan 2015 P. Brennan, Units in the Notitia Dignitatum, in: Y. Le Bohec, The Encyclopedia of the Roman Army, 3 Bde., Malden, MA. 2015, 1049–1054.
  • Brown 1984 T. S. Brown, Gentlemen and Officers. Imperial Administration and Aristocratic Power in Byzantine Italy A. D. 554–800, London 1984.
  • Charanis 1963 P. Charanis, The Armenians in the Byzantine Empire, Lissabon 1963.
  • Chatzelis – Harris 2017 G. Chatzelis, J. Harris, A Tenth-Century Byzantine Military Ma-nual: The Sylloge Tacticorum, London/New York 2017.
  • Christie 1985 N. Christie, Settlement and Defence of Byzantine and Longobard Northern and Central Italy (Diss.), University of Newcastle upon Tyne 1985.
  • Cosentino 2018 S. Cosentino, Naval Warfare. Military, Institutional and Economic Aspects in: Stouraitis 2018, 308–355.
  • CosmInd The Christian Topography of Cosmas Indicopleustes, hg. v. E. O. Winstedt, Cambridge 1909.
  • Cowan 2015 R. Cowan, Roman Legionary AD 284–337. The Age of Diocletian and Constanti-ne the Great. Illustrated by S. ÓʼBrógáin, Oxford 2015.
  • de Blois 2019 L. de Blois, Image and Reality of Roman Imperial Power in the Third Century AD. The Impact of War, London/New York 2019.
  • DeCer Constantini Porphyrogeniti imperatoris De cerimoniis aulae Byzantinae libri duo, hg. v. I. Reiske, 2 Bde., Bonn 1829–1830; engl. Übers.: A. Moffatt, M. Tall, Constantine Porphyrogenne-tos, The Book of Ceremonies (Byzantina Australiensia 18) Leiden/Boston 2017; darin auch Übers. v. KletPhil.
  • Dikmen – Toruk 2017 Ç. B. Dikmen – F. Toruk, Prusias ad Hypium Antik Kenti Üzerinde Bir Yerleşim: Konuralp, Researcher: Social Science Studies 5/4, 2017, 176–210.
  • DRM De re militari, unter dem Titel: Campaign Organization and Tactics, in: Three Byzantine Military Treatises. Text, Translation, and Notes by G. T. Dennis, Washington, D. C. 1985, 241–335.
  • GMIL Glossarium Mediae et Infimae Latinitatis, 10 Bde., hg. v. Ch. Du Cange et al., Niort 1883–1887 (ND in 5 Bden., Graz 1954).
  • Grosse 1920 R. Grosse, Römische Militärgeschichte von Gallienus bis zum Beginn der Byzanti-nischen Themenverfassung, Berlin 1920.
  • Grosse 1924 R. Grosse, Die Fahnen in der römisch-byzantinischen Armee des 4.–10. Jahrhun-derts, Byzantinische Zeitschrift 24, 1924, 359–372.
  • Haldon 1979 J. F. Haldon, Recruitment and Conscription in the Byzantine Army c. 550–950. A Study on the Origins of the Stratiotika Ktemata, Österr. Akademie d. Wiss., phil.-hist. Klasse, Sitzungsberichte, 357. Band, Wien 1979.
  • Haldon 1984 J. F. Haldon, Byzantine Praetorians. An Administrative, Institutional and Social Survey of the Opsikion and Tagmata, c. 580–900, Bonn 1984.
  • Haldon 1993 J. F. Haldon, Military Service, Military Lands, and the Status of Soldiers: Current Problems and Interpretations, Washington, D. C. 1993, 1–67 = J. Haldon, State, Army and Society in Byzantium. Approaches to Military, Social and Administrative History, 6th–12th Centuries, Aldershot 1995, Chap. VII.
  • Haldon 1999 J. F. Haldon, Warfare, State and Society in the Byzantine World, 565–1204, Lon-don 1999.
  • Haldon 2002 J. F. Haldon, Byzantium at War. AD 600–1453, New York, London 2002.
  • Hartmann 1889 L. M. Hartmann. Untersuchungen zur Geschichte der byzantinischen Verwaltung in Italien (540–750), Leipzig 1889.
  • IGBulg I² G. Mihailov, Inscriptiones Graecae in Bulgaria repertae, 5 Bde., Sofia 1958–1970; I²: Inscriptiones orae Ponti Euxini, 1970.
  • Iul. Tol. Iulianus Toletanus, Historia Wambae regis, Corpus Christianorum Series Latina, Bd. 115, hg. v. W. Levison, Turnhout 1976.
  • Kaegi 1975 W. E. Kaegi, Notes on Hagiographic Sources for Some Institutional Changes and Continuities in the Early Seventh Century, Byzantina 7, 1975, 61–70.
  • Kaegi 1981 W. E. Kaegi, Byzantine Military Unrest 471–843. An Interpretation, Amsterdam 1981.
  • Kaegi 1992 W. E. Kaegi, Byzantium and the Early Islamic Conquests, Cambridge 1992.
  • Kazhdan 1991 A. P. Kazhdan et al. (Hgg.), The Oxford Dictionary of Byzantium, III Bde., Oxford/New York 1991.
  • KletPhil Kletorologion des Philotheos, in: Oikonomides 1972, 65–235; engl. Übers. s. o. DeCer.
  • Koehn 2018 C. Koehn, Justinian und die Armee des frühen Byzanz, Berlin/Boston 2018.
  • Kolias 1988 T. G. Kolias, Byzantinische Waffen. Ein Beitrag zur byzantinischen Waffenkunde von den Anfängen bis zur lateinischen Eroberung (Byzantina Vindobonensia, Bd. 17), Wien 1988.
  • Kovács 2008 P. Kovács, A Phrygian Soldier in Pannonia – Some Notes on the Stela SEG 31, 1116, Anodos. Studies of the Ancient World 8, 2008, 241–247.
  • Kramer 1987 J. Kramer, Ein Gräzismus gotischer Herkunft im Italienischen: Bando, Balkan-Archiv 12, 1987, 197–207.
  • Kramer 2011 J. Kramer, Von der Papyrologie zur Romanistik, Berlin/New York 2011.
  • Kyriakidis 2018 S. Kyriakidis, Army Structure: Roman Continuity and Byzantine Change, in: Stouraitis 2018, 229–258.
  • Laurent 1952 V. Laurent, Documents de sigillographie byzantine (La collection C. Orghidan), Paris 1952.
  • Laurent 1981 V. Laurent, Le Corpus des Sceaux de l'Empire Byzantin, Tome II: L’administration centrale, Paris 1981.
  • LDiac Leonis Diaconi Caloënsis historiae libri decem, hg. v. C. B. Hase, Bonn 1828; engl. Übers.: A. M. Talbot, D. F. Sullivan, The History of Leo the Deacon, Byzantine Military Expan-sion in the Tenth Century, Washington, D. C. 2005.
  • LeoTactD The Taktika of Leo VI. Text, Translation, and Commentary (CFHB 49), hg. v. G. Dennis, Washington, D. C. 2010.
  • Macrides et al. 2013 R. Macrides, J. A. Munitiz, D. Angelov, Pseudo-Kodinos and the Constan-tinopolitan Court: Offices and Ceremonies, Farnham 2013.
  • Maksimović 1988 L. Maksimović, The Byzantine Provincial Administration under the Palaio-logoi, Amsterdam 1988.
  • MalalT Ioannis Malalae, Chronographia, rec. I. Turn (CFHB 35), Berlin/New York 2000.
  • Marek – Adak 2016 C. Marek – M. Adak, Epigraphische Forschungen in Bithynien, Paphlago-nien, Galatien und Pontos (Philia Supplements 2), Istanbul 2016.
  • MaurD Das Strategikon des Maurikios. Einführung, Edition und Indices von G. T. Dennis. Über-setzung von E. Gamillscheg (CFHB 17), Wien 1981.
  • Mazal 1997 O. Mazal, Handbuch der Byzantinistik. Geschichte, Religion, Gesellschaft, Spra-che, Kunst, Wiesbaden 1997.
  • McGeer 1995 E. McGeer, Sowing the Dragon’s Teeth. Byzantine Warfare in the Tenth Century, Washington, D. C. 1995.
  • MGH Monumenta Germaniae Historica: Epp.: Epistolae, Bd. 3: Epistolae Merowingici et Caro-lini aevi (I), Berlin 1892 – SS rer Lang.: Scriptores rerum Langobardicarum, Hannover 1878.
  • Mitthof 2001 F. Mitthof, Annona militaris. Die Heeresversorgung im spätantiken Ägypten. Ein Beitrag zur Verwaltungs- und Heeresgeschichte des Römischen Reiches im 3. bis 6. Jh. n. Chr., 2 Bde., Florenz 2001.
  • MonPerg Monumentum Pergense: F. Onur, The Anastasian Military Decree from Perge in Pamphylia: Revised 2nd Edition, Gephyra 14, 2017, 133–212.
  • Nicolle 1992 D. Nicolle, A. McBride, Romano-Byzantine Armies, 4th–9th Centuries, London 1992.
  • Oikonomides 1972 N. Oikonomides, Les listes des préséance byzantines des IXe et Xe siècles. Introduction, texte, traduction et commentaire, Paris 1972.
  • Oikonomides 1997 N. Oikonomides, Title and Income at the Byzantine Court, in: H. Maguire, Byzantine Court Culture from 829 to 1204, Washington, D. C. 1997.
  • Pargoire 1905 J. Pargoire, Les LX soldats martyrs de Gaza, Échos dʼOrient 8, 1905, 40–43.
  • Passio LX mart. H. Delehaye, Passio sanctorum sexaginta martyrum, Analecta Bollandiana 23, 1904, 289–307.
  • Passio XLII mart. Amor. B. Wassiliewsky, P. Nikitine, De XLII Martyribus Amoriensibus narrationes et carmina, in: Mémoires de l’Académie impériale des sciences de St.-Pétersbourg. VII-Ie série, Classe historico-philologique, vol. VII.2, St. Petersburg 1905, 22–36 (= Bibliotheca Ha-giographica Graeca II 1213).
  • Petersen 2013 L. I. R. Petersen, Siege Warfare and Military Organization in the Successor States (400–800 AD). Byzantium, the West and Islam, Leiden/Boston 2013.
  • Pizarro 2005 J. M. Pizarro, The Story of Wamba. Julian of Toledo’s Historia Wambae regis, translated with an introduction and notes, Washington, D. C. 2005.
  • PMBZ Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online (https://www.degruyter. com/view/db/pmbz [20.09.2020]).
  • PraecMil The Praecepta militaria of the Emperor Nikephoros II Phokas (963–969), in: McGeer 1995, 12–59.
  • Ravegnani 1988 G. Ravegnani, Soldati di Bisanzio in età Giustinianea, Roma 1988.
  • RIS III L. A. Muratori, Rerum Italicarum scriptores, Bd. 3, Mailand 1723.
  • Robert 1980 L. Robert, Le fleuve Hypios dans les Argonautiques et le territoire de Prousias vu par les voyageurs, in: A travers l’Asie Mineure, Paris 1980, 11–128.
  • Sayar 1998 M. H. Sayar, Perinthos-Herakleia (Marmara Ereğlisi) und Umgebung. Geschichte, Testimonien, griechische und lateinische Inschriften, Wien 1998.
  • Scharf 1997 R. Scharf, Constantiniaci = Constantiniani? Ein Beitrag zur Textkritik der Notitia Dignitatum am Beispiel der «constantinischen» Truppen, Tyche 12, 1997, 189–212.
  • Schwarze ³2018a M. F. Schwarze, Römische Militärgeschichte, Bd. 1: Rekonstruktionsver-such einer römischen Truppenliste des sechsten Jahrhunderts, Norderstedt ³2018.
  • Schwarze 72018 M. F. Schwarze, Römische Militärgeschichte, Bd. 2: Studie zur römischen Armee und ihrer Organisation im sechsten Jahrhundert n. Chr., Norderstedt 72018.
  • Schwarze ³2018b M. F. Schwarze, Die letzten Legionen Konstantinopels, Pfungstadt ³2018.
  • SGLIBulg V. Beševliev (Hg.), Spätgriechische und spätlateinische Inschriften aus Bulgarien (Berliner byzantinische Arbeiten, Bd. 30), Berlin 1964.
  • Shepard 2008 J. Shepard (Hg.), The Cambridge Ancient History of The Byzantine Empire c. 500–1492, Cambridge 2008.
  • Simoc Theophylacti Simocattae Historiae, hg. v. C. de Boor, P. Wirth, Stuttgart 1972.
  • Stauner 2005 K. Stauner, Militär und Wirtschaft: Überlegungen zu den wirtschaftlichen Vor- und Nachteilen römischer Heereszüge durch Kleinasien von Septimius Severus bis Tacitus, Ge-phyra 2, 2005, 21–46.
  • Stein 1920 E. Stein, Beiträge zur Geschichte von Ravenna in spätrömischer und byzantini-scher Zeit, Klio 16, 40–71.
  • Stouraitis 2018 Y. Stouraitis (Hg.), A Companion to the Byzantine Culture of War, ca. 300–1204, Leiden 2018.
  • SylTakt Sylloge Tacticorum quae olim «Inedita Leonis Tactica» dicebatur, hg. v. A. Dain, Paris 1938. Engl. Übers.: Chatzelis – Harris 2017.
  • Theotokis 2018 G. Theotokis, Byzantine Military Tactics in Syria and Mesopotamia in the Tenth Century. A Comparative Study, Edinburgh 2018.
  • Thomson 2000 The Armenian History attributed to Sebeos. Translated, with notes, by R. W. Thomson. Historical commentary by J. Howard-Johnston. Assistance from T. Greenwood. Part I. Translation and Notes, Liverpool 1999.
  • TNO The Taktika of Nikephoros Ouranos, Chapters 56 through 65, in: McGeer 1995, 79–167.
  • Tougard 1874 A. Tougard, De l’histoire profane dans les actes grecs des Bollandistes, Paris 1874.
  • Trapp 2001 E. Trapp, Lexikon zur byzantinischen Gräzität, besonders des 9.–12. Jahrhun-derts, 1. Band A–K, Wien 2001.
  • Treadgold 1995 W. Treadgold, Byzantium and Its Army. 284–1081, Stanford 1995.
  • Zervan 2019 V. Zervan (Hg.), Die Lehnwörter im Wortschatz der spätbyzantinischen historio-graphischen Literatur, Berlin/Boston 2019.
  • Zeyrek – Baran-Çelik 2005 T. H. Zeyrek – G. Baran-Çelik, Prusias ad Hypium. Anadolu’nun Kuzeybatısında Antik Bir Kent, Istanbul 2005.
  • Zuckerman 1995 C. Zuckerman, Le δεύτερον βάνδον Κωνσταντινιακῶν dans une épita-phe de Pylai, Tyche 10, 1995, 233–235.
  • Zuckerman 1998 C. Zuckerman, Constantiniani – Constantiniaci from Pylai. A Rejoinder, Tyche 13, 1998, 255–258.

Der optio bandi tertii Armeniorum Theodotos aus Prusias ad Hypium

Yıl 2020, Cilt: 6, 180 - 193, 15.12.2020

Öz

In diesem Artikel wird die Grabinschrift des spätrömischen Offiziers Theodotos vorgestellt, der als optio im dritten bandon der Armenier diente. Die epigraphisch bislang sehr selten belegte Trup-penbezeichnung tritt nicht vor dem 6. Jahrhundert in Erscheinung und ist mit dieser Inschrift erstmals für Prusias nachgewiesen. Es werden zunächst die ver¬schiedenen Bedeutungen von ban-don aufgezeigt und die Funktion des optio im spät¬römischen Heer vorgestellt. Anschließend wird dieser neue Beleg im größeren Kontext der Nachweise für banda im sechsten und in nachfolgen-den Jahrhunderten betrachtet. Auf die Herkunft von banda wird ebenso eingegangen wie auf die Kontexte, in denen banda von Armeniern möglicherweise aufgestellt wurden. Abschließend wird eine Erklärung für die Anwesenheit des bandon in Prusias versucht.

Kaynakça

  • Acta Anast. Persae Acta sancti Anastasii Persae, hg. v. H. Usener, Bonn 1894 (Sacram Memo-riam Regis Serenissimi Friderici Guilelmi III Universitatis Fridericiae Guilelmiae Rhenanae Condi-toris Munificentissimi ab eadem Universitate Die III Mensis Augusti Anni MDCCCXCIV).
  • Agn. lib. pont. Agnellus von Ravenna, Liber Pontificalis. Bischofsbuch, 2 Bde., übers. u. eingel. v. Cl. Nauerth (Fontes Christiani 21), Freiburg et al. 1996.
  • Ayvazyan 2012 A. Ayvazyan, The Armenian Military in the Byzantine Empire. Conflict and Alli-ance under Justinian and Maurice, Alfortville 2012.
  • Belke 1996 K. Belke, Tabula Imperii Byzantini 9. Paphlagonien und Honorias, Wien 1996.
  • Belke 2020 K. Belke, Tabula Imperii Byzantini 13. Bithynien und Hellespont, Wien 2020.
  • Brennan 2015 P. Brennan, Units in the Notitia Dignitatum, in: Y. Le Bohec, The Encyclopedia of the Roman Army, 3 Bde., Malden, MA. 2015, 1049–1054.
  • Brown 1984 T. S. Brown, Gentlemen and Officers. Imperial Administration and Aristocratic Power in Byzantine Italy A. D. 554–800, London 1984.
  • Charanis 1963 P. Charanis, The Armenians in the Byzantine Empire, Lissabon 1963.
  • Chatzelis – Harris 2017 G. Chatzelis, J. Harris, A Tenth-Century Byzantine Military Ma-nual: The Sylloge Tacticorum, London/New York 2017.
  • Christie 1985 N. Christie, Settlement and Defence of Byzantine and Longobard Northern and Central Italy (Diss.), University of Newcastle upon Tyne 1985.
  • Cosentino 2018 S. Cosentino, Naval Warfare. Military, Institutional and Economic Aspects in: Stouraitis 2018, 308–355.
  • CosmInd The Christian Topography of Cosmas Indicopleustes, hg. v. E. O. Winstedt, Cambridge 1909.
  • Cowan 2015 R. Cowan, Roman Legionary AD 284–337. The Age of Diocletian and Constanti-ne the Great. Illustrated by S. ÓʼBrógáin, Oxford 2015.
  • de Blois 2019 L. de Blois, Image and Reality of Roman Imperial Power in the Third Century AD. The Impact of War, London/New York 2019.
  • DeCer Constantini Porphyrogeniti imperatoris De cerimoniis aulae Byzantinae libri duo, hg. v. I. Reiske, 2 Bde., Bonn 1829–1830; engl. Übers.: A. Moffatt, M. Tall, Constantine Porphyrogenne-tos, The Book of Ceremonies (Byzantina Australiensia 18) Leiden/Boston 2017; darin auch Übers. v. KletPhil.
  • Dikmen – Toruk 2017 Ç. B. Dikmen – F. Toruk, Prusias ad Hypium Antik Kenti Üzerinde Bir Yerleşim: Konuralp, Researcher: Social Science Studies 5/4, 2017, 176–210.
  • DRM De re militari, unter dem Titel: Campaign Organization and Tactics, in: Three Byzantine Military Treatises. Text, Translation, and Notes by G. T. Dennis, Washington, D. C. 1985, 241–335.
  • GMIL Glossarium Mediae et Infimae Latinitatis, 10 Bde., hg. v. Ch. Du Cange et al., Niort 1883–1887 (ND in 5 Bden., Graz 1954).
  • Grosse 1920 R. Grosse, Römische Militärgeschichte von Gallienus bis zum Beginn der Byzanti-nischen Themenverfassung, Berlin 1920.
  • Grosse 1924 R. Grosse, Die Fahnen in der römisch-byzantinischen Armee des 4.–10. Jahrhun-derts, Byzantinische Zeitschrift 24, 1924, 359–372.
  • Haldon 1979 J. F. Haldon, Recruitment and Conscription in the Byzantine Army c. 550–950. A Study on the Origins of the Stratiotika Ktemata, Österr. Akademie d. Wiss., phil.-hist. Klasse, Sitzungsberichte, 357. Band, Wien 1979.
  • Haldon 1984 J. F. Haldon, Byzantine Praetorians. An Administrative, Institutional and Social Survey of the Opsikion and Tagmata, c. 580–900, Bonn 1984.
  • Haldon 1993 J. F. Haldon, Military Service, Military Lands, and the Status of Soldiers: Current Problems and Interpretations, Washington, D. C. 1993, 1–67 = J. Haldon, State, Army and Society in Byzantium. Approaches to Military, Social and Administrative History, 6th–12th Centuries, Aldershot 1995, Chap. VII.
  • Haldon 1999 J. F. Haldon, Warfare, State and Society in the Byzantine World, 565–1204, Lon-don 1999.
  • Haldon 2002 J. F. Haldon, Byzantium at War. AD 600–1453, New York, London 2002.
  • Hartmann 1889 L. M. Hartmann. Untersuchungen zur Geschichte der byzantinischen Verwaltung in Italien (540–750), Leipzig 1889.
  • IGBulg I² G. Mihailov, Inscriptiones Graecae in Bulgaria repertae, 5 Bde., Sofia 1958–1970; I²: Inscriptiones orae Ponti Euxini, 1970.
  • Iul. Tol. Iulianus Toletanus, Historia Wambae regis, Corpus Christianorum Series Latina, Bd. 115, hg. v. W. Levison, Turnhout 1976.
  • Kaegi 1975 W. E. Kaegi, Notes on Hagiographic Sources for Some Institutional Changes and Continuities in the Early Seventh Century, Byzantina 7, 1975, 61–70.
  • Kaegi 1981 W. E. Kaegi, Byzantine Military Unrest 471–843. An Interpretation, Amsterdam 1981.
  • Kaegi 1992 W. E. Kaegi, Byzantium and the Early Islamic Conquests, Cambridge 1992.
  • Kazhdan 1991 A. P. Kazhdan et al. (Hgg.), The Oxford Dictionary of Byzantium, III Bde., Oxford/New York 1991.
  • KletPhil Kletorologion des Philotheos, in: Oikonomides 1972, 65–235; engl. Übers. s. o. DeCer.
  • Koehn 2018 C. Koehn, Justinian und die Armee des frühen Byzanz, Berlin/Boston 2018.
  • Kolias 1988 T. G. Kolias, Byzantinische Waffen. Ein Beitrag zur byzantinischen Waffenkunde von den Anfängen bis zur lateinischen Eroberung (Byzantina Vindobonensia, Bd. 17), Wien 1988.
  • Kovács 2008 P. Kovács, A Phrygian Soldier in Pannonia – Some Notes on the Stela SEG 31, 1116, Anodos. Studies of the Ancient World 8, 2008, 241–247.
  • Kramer 1987 J. Kramer, Ein Gräzismus gotischer Herkunft im Italienischen: Bando, Balkan-Archiv 12, 1987, 197–207.
  • Kramer 2011 J. Kramer, Von der Papyrologie zur Romanistik, Berlin/New York 2011.
  • Kyriakidis 2018 S. Kyriakidis, Army Structure: Roman Continuity and Byzantine Change, in: Stouraitis 2018, 229–258.
  • Laurent 1952 V. Laurent, Documents de sigillographie byzantine (La collection C. Orghidan), Paris 1952.
  • Laurent 1981 V. Laurent, Le Corpus des Sceaux de l'Empire Byzantin, Tome II: L’administration centrale, Paris 1981.
  • LDiac Leonis Diaconi Caloënsis historiae libri decem, hg. v. C. B. Hase, Bonn 1828; engl. Übers.: A. M. Talbot, D. F. Sullivan, The History of Leo the Deacon, Byzantine Military Expan-sion in the Tenth Century, Washington, D. C. 2005.
  • LeoTactD The Taktika of Leo VI. Text, Translation, and Commentary (CFHB 49), hg. v. G. Dennis, Washington, D. C. 2010.
  • Macrides et al. 2013 R. Macrides, J. A. Munitiz, D. Angelov, Pseudo-Kodinos and the Constan-tinopolitan Court: Offices and Ceremonies, Farnham 2013.
  • Maksimović 1988 L. Maksimović, The Byzantine Provincial Administration under the Palaio-logoi, Amsterdam 1988.
  • MalalT Ioannis Malalae, Chronographia, rec. I. Turn (CFHB 35), Berlin/New York 2000.
  • Marek – Adak 2016 C. Marek – M. Adak, Epigraphische Forschungen in Bithynien, Paphlago-nien, Galatien und Pontos (Philia Supplements 2), Istanbul 2016.
  • MaurD Das Strategikon des Maurikios. Einführung, Edition und Indices von G. T. Dennis. Über-setzung von E. Gamillscheg (CFHB 17), Wien 1981.
  • Mazal 1997 O. Mazal, Handbuch der Byzantinistik. Geschichte, Religion, Gesellschaft, Spra-che, Kunst, Wiesbaden 1997.
  • McGeer 1995 E. McGeer, Sowing the Dragon’s Teeth. Byzantine Warfare in the Tenth Century, Washington, D. C. 1995.
  • MGH Monumenta Germaniae Historica: Epp.: Epistolae, Bd. 3: Epistolae Merowingici et Caro-lini aevi (I), Berlin 1892 – SS rer Lang.: Scriptores rerum Langobardicarum, Hannover 1878.
  • Mitthof 2001 F. Mitthof, Annona militaris. Die Heeresversorgung im spätantiken Ägypten. Ein Beitrag zur Verwaltungs- und Heeresgeschichte des Römischen Reiches im 3. bis 6. Jh. n. Chr., 2 Bde., Florenz 2001.
  • MonPerg Monumentum Pergense: F. Onur, The Anastasian Military Decree from Perge in Pamphylia: Revised 2nd Edition, Gephyra 14, 2017, 133–212.
  • Nicolle 1992 D. Nicolle, A. McBride, Romano-Byzantine Armies, 4th–9th Centuries, London 1992.
  • Oikonomides 1972 N. Oikonomides, Les listes des préséance byzantines des IXe et Xe siècles. Introduction, texte, traduction et commentaire, Paris 1972.
  • Oikonomides 1997 N. Oikonomides, Title and Income at the Byzantine Court, in: H. Maguire, Byzantine Court Culture from 829 to 1204, Washington, D. C. 1997.
  • Pargoire 1905 J. Pargoire, Les LX soldats martyrs de Gaza, Échos dʼOrient 8, 1905, 40–43.
  • Passio LX mart. H. Delehaye, Passio sanctorum sexaginta martyrum, Analecta Bollandiana 23, 1904, 289–307.
  • Passio XLII mart. Amor. B. Wassiliewsky, P. Nikitine, De XLII Martyribus Amoriensibus narrationes et carmina, in: Mémoires de l’Académie impériale des sciences de St.-Pétersbourg. VII-Ie série, Classe historico-philologique, vol. VII.2, St. Petersburg 1905, 22–36 (= Bibliotheca Ha-giographica Graeca II 1213).
  • Petersen 2013 L. I. R. Petersen, Siege Warfare and Military Organization in the Successor States (400–800 AD). Byzantium, the West and Islam, Leiden/Boston 2013.
  • Pizarro 2005 J. M. Pizarro, The Story of Wamba. Julian of Toledo’s Historia Wambae regis, translated with an introduction and notes, Washington, D. C. 2005.
  • PMBZ Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online (https://www.degruyter. com/view/db/pmbz [20.09.2020]).
  • PraecMil The Praecepta militaria of the Emperor Nikephoros II Phokas (963–969), in: McGeer 1995, 12–59.
  • Ravegnani 1988 G. Ravegnani, Soldati di Bisanzio in età Giustinianea, Roma 1988.
  • RIS III L. A. Muratori, Rerum Italicarum scriptores, Bd. 3, Mailand 1723.
  • Robert 1980 L. Robert, Le fleuve Hypios dans les Argonautiques et le territoire de Prousias vu par les voyageurs, in: A travers l’Asie Mineure, Paris 1980, 11–128.
  • Sayar 1998 M. H. Sayar, Perinthos-Herakleia (Marmara Ereğlisi) und Umgebung. Geschichte, Testimonien, griechische und lateinische Inschriften, Wien 1998.
  • Scharf 1997 R. Scharf, Constantiniaci = Constantiniani? Ein Beitrag zur Textkritik der Notitia Dignitatum am Beispiel der «constantinischen» Truppen, Tyche 12, 1997, 189–212.
  • Schwarze ³2018a M. F. Schwarze, Römische Militärgeschichte, Bd. 1: Rekonstruktionsver-such einer römischen Truppenliste des sechsten Jahrhunderts, Norderstedt ³2018.
  • Schwarze 72018 M. F. Schwarze, Römische Militärgeschichte, Bd. 2: Studie zur römischen Armee und ihrer Organisation im sechsten Jahrhundert n. Chr., Norderstedt 72018.
  • Schwarze ³2018b M. F. Schwarze, Die letzten Legionen Konstantinopels, Pfungstadt ³2018.
  • SGLIBulg V. Beševliev (Hg.), Spätgriechische und spätlateinische Inschriften aus Bulgarien (Berliner byzantinische Arbeiten, Bd. 30), Berlin 1964.
  • Shepard 2008 J. Shepard (Hg.), The Cambridge Ancient History of The Byzantine Empire c. 500–1492, Cambridge 2008.
  • Simoc Theophylacti Simocattae Historiae, hg. v. C. de Boor, P. Wirth, Stuttgart 1972.
  • Stauner 2005 K. Stauner, Militär und Wirtschaft: Überlegungen zu den wirtschaftlichen Vor- und Nachteilen römischer Heereszüge durch Kleinasien von Septimius Severus bis Tacitus, Ge-phyra 2, 2005, 21–46.
  • Stein 1920 E. Stein, Beiträge zur Geschichte von Ravenna in spätrömischer und byzantini-scher Zeit, Klio 16, 40–71.
  • Stouraitis 2018 Y. Stouraitis (Hg.), A Companion to the Byzantine Culture of War, ca. 300–1204, Leiden 2018.
  • SylTakt Sylloge Tacticorum quae olim «Inedita Leonis Tactica» dicebatur, hg. v. A. Dain, Paris 1938. Engl. Übers.: Chatzelis – Harris 2017.
  • Theotokis 2018 G. Theotokis, Byzantine Military Tactics in Syria and Mesopotamia in the Tenth Century. A Comparative Study, Edinburgh 2018.
  • Thomson 2000 The Armenian History attributed to Sebeos. Translated, with notes, by R. W. Thomson. Historical commentary by J. Howard-Johnston. Assistance from T. Greenwood. Part I. Translation and Notes, Liverpool 1999.
  • TNO The Taktika of Nikephoros Ouranos, Chapters 56 through 65, in: McGeer 1995, 79–167.
  • Tougard 1874 A. Tougard, De l’histoire profane dans les actes grecs des Bollandistes, Paris 1874.
  • Trapp 2001 E. Trapp, Lexikon zur byzantinischen Gräzität, besonders des 9.–12. Jahrhun-derts, 1. Band A–K, Wien 2001.
  • Treadgold 1995 W. Treadgold, Byzantium and Its Army. 284–1081, Stanford 1995.
  • Zervan 2019 V. Zervan (Hg.), Die Lehnwörter im Wortschatz der spätbyzantinischen historio-graphischen Literatur, Berlin/Boston 2019.
  • Zeyrek – Baran-Çelik 2005 T. H. Zeyrek – G. Baran-Çelik, Prusias ad Hypium. Anadolu’nun Kuzeybatısında Antik Bir Kent, Istanbul 2005.
  • Zuckerman 1995 C. Zuckerman, Le δεύτερον βάνδον Κωνσταντινιακῶν dans une épita-phe de Pylai, Tyche 10, 1995, 233–235.
  • Zuckerman 1998 C. Zuckerman, Constantiniani – Constantiniaci from Pylai. A Rejoinder, Tyche 13, 1998, 255–258.
Toplam 88 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Almanca
Konular Dilbilim
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Konrad Stauner Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 15 Aralık 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 6

Kaynak Göster

APA Stauner, K. (2020). Der optio bandi tertii Armeniorum Theodotos aus Prusias ad Hypium. PHILIA, 6, 180-193.
AMA Stauner K. Der optio bandi tertii Armeniorum Theodotos aus Prusias ad Hypium. PHILIA. Aralık 2020;6:180-193.
Chicago Stauner, Konrad. “Der Optio Bandi Tertii Armeniorum Theodotos Aus Prusias Ad Hypium”. PHILIA 6, Aralık (Aralık 2020): 180-93.
EndNote Stauner K (01 Aralık 2020) Der optio bandi tertii Armeniorum Theodotos aus Prusias ad Hypium. PHILIA 6 180–193.
IEEE K. Stauner, “Der optio bandi tertii Armeniorum Theodotos aus Prusias ad Hypium”, PHILIA, c. 6, ss. 180–193, 2020.
ISNAD Stauner, Konrad. “Der Optio Bandi Tertii Armeniorum Theodotos Aus Prusias Ad Hypium”. PHILIA 6 (Aralık 2020), 180-193.
JAMA Stauner K. Der optio bandi tertii Armeniorum Theodotos aus Prusias ad Hypium. PHILIA. 2020;6:180–193.
MLA Stauner, Konrad. “Der Optio Bandi Tertii Armeniorum Theodotos Aus Prusias Ad Hypium”. PHILIA, c. 6, 2020, ss. 180-93.
Vancouver Stauner K. Der optio bandi tertii Armeniorum Theodotos aus Prusias ad Hypium. PHILIA. 2020;6:180-93.