Vesayeti Gerektiren Hallerden Akıl Hastalığı Sebebiyle Kısıtlama

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 46 - 50, 04.07.2024

Ceyda Çınar

https://doi.org/10.38175/phnx.1435697

Öz

Bu çalışma ile, akıl hastalığı nedeniyle ayırt etme gücünü yitiren kişilere sağlanan yasal koruma olan vesayetin akıl hastalıkları açısından incelenmesi amaçlanmıştır.
Makalede, Türk Medeni Kanunu’nun 405. maddesi kapsamında vesayet gerektiren akıl hastalıkları, yasal düzenleme kapsamında kısıtlamalara neden olabilecek akıl hastalıkları ve ayrıca yasal düzenleme kapsamında belirlenen akıl hastalıklarının bireyler üzerindeki kısıtlamalara olan etkileri incelenmiştir.
İncelenen akıl hastalıklarının, Türk Medeni Kanunu’nun 405. maddesi uyarınca vesayet gerektirecek düzeyde olduğu belirlenmiştir.
Sonuç olarak, bu çalışma ile vesayetin akıl hastalığı nedeniyle ayırt etme gücünü yitiren bireyleri korumak amacıyla önemli bir yasal araç olduğu ve bu aracın etkin kullanımının önemli olduğu sonucuna varılmıştır. Bununla birlikte, bu alanda daha fazla araştırma yapılması, mevcut yasal düzenlemelerin etkinliğini değerlendirmek açısından daha sağlıklı sonuçlar elde edilmesini sağlayacaktır.

Restriction due to Mental Illness among the Conditions Requiring Guardianship

Öz

This study aims to examine guardianship, which is the legal protection provided to people who lose the power of discernment due to mental illness, in terms of mental illnesses.
In the article, mental illnesses that require guardianship within the scope of Article 405 of the Turkish Civil Code and mental illnesses that may cause restrictions within the scope of the legal regulation, and also the effects of mental illnesses determined within the scope of the legal regulation on the restrictions on individuals were examined.
It was determined that the mental illnesses examined necessitate guardianship under Article 405 of the Turkish Civil Code.
In conclusion, this study concludes that guardianship is an important legal tool to protect individuals who have lost the power of discernment due to mental illness and also the effective usage of this tool is important. Therefore, further research in this field will provide healthier results in terms of evaluating the effectiveness of existing legal regulations.

Anahtar Kelimeler

Mental Illnesses, Guardianship, Restriction.

Etik Beyan

Çalışma etik kurul onayına tabi değildir.

Destekleyen Kurum

yok

Kaynakça

• Dural M, Öğüz T, Gümüş MA. Türk Özel Hukuku-Aile Hukuku 3.Cilt. 13th ed. İstanbul: Filiz Kitapevi; 2018.
• T.C. Adalet Bakanlığı Hukuk Sözlüğü [Internet]. [Cited 2024 January 15]. Available from: http://www.sozluk.adalet.gov.tr.
• Akıntürk T, Ateş D. Türk Medeni Hukuku-Aile Hukuku 2.Cilt. 19th ed. İstanbul: Beta Yayınevi; 2016.
• TDK, Türk Dil Kurumu. [Internet]. [Cited 2024 January 15] Available from: https://sozluk.gov.tr.
• APA Dictionary of Psychology [Internet]. [Cited 2024 January 15]. Available from: https://www.apa.org
• Faucault M. Akıl Hastalığı ve Psikoloji. Bayağlu E (Translator). 6th ed. İstanbul: Ayrıntı Yayınları; 2021.
• Kolektif. Psikoloji Kitabı. Lakşe E. (Translator). 1st ed. İstanbul: Alfa Yayınları; 2012.
• Gözütok T. Türkiye’ye Psikiyatrinin Giriş ve İlk Eserler [Doctoral Thesis]. Ankara, TR: Ankara Üniversitesi; 2019.
• Reed GM, First MB, Kogan CS, Hyman SE, Gureje O, Gaebel W, et al. Innovations and Changes in the ICD-11 Classification of Mental, Behavioural and Neurodevelopmental Disorders. World Psychiatry. 2019;18(1):3-19. DOI: 10.1002/wps.20611.
• WHO, World Health Organization. [Internet]. [Cited 2024 January 15]. Available from: https://icd.who.int/browse11/l-m/en.
• Öztürk A. Vesayet Davası Nedeniyle Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalına Başvuran Olguların Değerlendirilmesi (Dissertation). Kocaeli, TR: Kocaeli Üniversitesi; 2020.
• Aydın S, Batmaz S, Akpınar E, Çelikbaş Z, Çetin S. Adli Psikiyatri Raporlarının Değerlendirilmesinde Multidisipliner Yaklaşım. The Bulletin of Legal Medicine. 2021;26(2):101-111. DOI: 10.17986/blm.1416.
• Şen Gökçeimam P, Sünbül E, Gökbakan A, Özel M, Kurban R, Aşkın R. Bir Psikiyatri Dal Hastanesi Sağlık Kuruluna Vesayet Uygunluğu Açısından Gönderilen Kişilerin Değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2019;20(6):627-634. DOI: 10.5455/apd.31877.
• Aldemir S. Medeni Kanun Çerçevesinde Vesayet İlişkisi Vesayeti Gerektiren Haller [Master’s Thesis]. Erzurum, TR: Atatürk Üniversitesi; 2021.
• Erkan V, Yücer İ. Ayırt Etme Gücü. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2011; 60(3):485-522. DOI: 10.1501/Hukfak_0000001636.
• Açıkgöz A. Dar Anlamda Vesayeti Gerektiren Hȃller ve Vesayet Altına Almanın İşlem Ehliyeti Bakımından Sonuçları [Doctoral Thesis]. İstanbul, TR: İstanbul Üniversitesi; 2016.
• Riemer M. Grundriss des Vormundschaftsrecht, 2nd ed. Bern: Stämpli & Cie AG; 1981.
• Karancı N, Kökdemir D. Akıl Hastası: Tanımlaması Yarattığı Rahatsızlık ve Davranışları ile Başa Çıkma. Kriz Dergisi. 1995;3(1-2) 237-240. DOI: 10.1501/Kriz_0000000084.