POWER STRUGGLES AND ALLIANCES IN EASTERN EUROPE: THE BATTLE OF THE VORSKLA RIVER

Yıl 2025, Cilt: 1 Sayı: 1, 17 - 23, 31.10.2025

Elnara Madatova

Öz

After losing political and military power in his struggle against Timur, Tokhtamysh was deposed from the Sarai throne in 1398 by Timur-Kutlug and Edigu Mirza. To regain his throne, Tokhtamysh sought help from the Grand Duke of Lithuania, Vytautas, offering territory in exchange. Vytautas accepted, gathered a large army, and set the stage for the Battle of the Vorskla River. This battle significantly impacted the internal dynamics of the Golden Horde and the power balance in Eastern Europe. This study aims to evaluate the aforementioned battle within its historical context. The study consists of two parts. The first part addresses the pre-battle relations between the Grand Duchy of Lithuania and the Golden Horde, analyzing the reasons behind Vytautas’s support. The second part examines the course and outcomes of the Battle of the Vorskla River. The findings provide insight into the shifting alliances and the broader geopolitical consequences of the battle, shedding light on how it altered the region's power structure.

Anahtar Kelimeler

Golden Horde-Lithuania relations , alliance politics , struggles for the throne , power balances , Medieval Eastern European history , steppe diplomacy

DOĞU AVRUPA’DA İKTİDAR MÜCADELELERİ VE İTTİFAKLAR: VORSKLA NEHRİ MUHAREBESİ

Öz

Emir Timur ile giriştiği mücadele sonucunda siyasî ve askerî gücünü yitiren Toktamış, 1398 yılında Timur-Kutluk ve Edigey Mirza tarafından Saray tahtından uzaklaştırılmıştır. Bunun üzerine Toktamış, yeniden iktidara gelebilmek için Litvanya Büyük Dükü Vitovt’tan yardım talep etmiş ve karşılığında toprak teklif etmiştir. Bu öneriyi kabul eden Vitovt, geniş çaplı bir ordu toplamış; böylece Vorskla Nehri Muharebesi’ne giden süreç başlamıştır. Bu gelişme, sadece Altın Orda’nın iç dinamiklerini değil, Doğu Avrupa’daki güç dengelerini de doğrudan etkilemiştir. Bu çalışmanın amacı, söz konusu muharebeyi tarihsel bağlamı içinde değerlendirmektir. İki bölümden oluşan çalışmanın ilk kısmında, muharebe öncesi Litvanya Büyük Dükalığı ile Altın Orda arasındaki ilişkiler ele alınmakta; Vitovt’un desteğinin arkasındaki nedenler analiz edilmektedir. İkinci bölümde ise Vorskla Nehri Muharebesi’nin seyri ve sonuçları incelenmektedir. Bulgular, değişen ittifaklara ve muharebenin daha geniş jeopolitik sonuçlarına dair bir bakış sunmakta, muharebenin bölgedeki güç yapısını nasıl dönüştürdüğünü ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Altın Orda-Litvanya ilişkileri , ittifak siyaseti , taht mücadeleleri , güç dengeleri , Doğu Avrupa tarihi , bozkır diplomasisi

Kaynakça

• Aka, İ. (2012). “Timur”. TDV İslam Ansiklopedisi (XLI, 73-177). İstanbul: TDV Yayınları.
• Alpargu, M. (2017). “Nogay Ordası”. Haz. Alan H. Ve Kemaloğlu İ. Avrasya’nın Sekiz Asrı Çengizoğulları (ss. 407-440). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Bespalov, P. A. (2013). “Litovsko-Ordınskie Otnoşeniya 1419-1429 Godov i Pervaya Popıtka Obrazovaniya Krımskogo Hanstva”. Red. Çoref M. M. Materialı po Arheologii i İstorii Antiçnogo i Srednevekovogo Krıma (ss. 30-52). Sevastopol-Tümen: Tümenskiy Gosudarstvennıy Universitet Institut İstorii i Politiçeskik Nauk Tümenskogo Gosudarstvennogo Universiteta.
• Bıçkov, A. F. (1885). PSRL X, Letopisnıy Sbornik, İmenuemıy Patrierşeyu ili Nikonovskuyu Letopisyu. SPb.: Tipografiya Ministerstva Vnutrennıh Del.
• Dlugosz, J. (2009). Roczniki Czyli Kroniki Sławnego Królestwa Polskiego: Ks. 9. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Haviç, O. (2024). “Bitva na Vorskle: Kak Vitovt Poteryal Şans Obyedinit Vokrug Sebya Rus”, https://ukraina.ru/20240812/1056821116.html, 29.10.2025. I vinkis, Z. (1978). Lietuvos İstorija Iki Vytauto Didžiojo Mirties. Roma: Lietuvių Katalikų Mokslo Akademija.
• İzmaylov, İ. (1994). “Bitva na Vorskle 1399, Zvednıy Ças İdegeya”, Tseyhgauz, Rossiyskiy Voenno İstoriçeskiy Jurnal, 1 (3), 21-25, 31.
• Kemaloğlu, İ. (2017). “Altın Orda Devleti”. Haz. Alan H. ve Kemaloğlu İ. Avrasya’nın Sekiz Asrı Çengizoğulları (ss. 98-150). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Kuçkin, V. A. (2003). PSRL XL, Gustınskaya Letopis. SPb.: İzdatelsvo Dmitriy Bulanin.
• Lihaçev, N. P. (1922). PSRL XV, Rogojskiy Letopisets. Petrograd: İzdanie İmparatorskoy Arherografiçeskoy Komissii.
• Özyetgin, A. M. ve Kemaloğlu, İ. (2017). Altın Orda Hanlığı’na Ait Resmi Yazışmalar. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Paşaoğlu, D. D. (2014). “Altın Orda ve Kırım Sahasında Bozkır Aristokrasinin Güçlü Temsilcileri: Emir Rektemür ve Şirin Mirzalar”, Tarih Araştırmaları Dergisi, 33 (56), 147-190.
• Petrov, S. A. (2015). “Litva-Orda”, Voprosı Natsionalizma, 1 (21), 172-187.
• Platonov, S. F. (1897). PSRL XI, Letopisnıy Sbornik, İmenuemıy Patrierşeyu ili Nikonovskuyu Letopisyu. SPb.: Tipografiya İ. N. Skorohodova.
• Platonov, S. F. (1897). PSRL XII, Letopisnıy Sbornik, İmenuemıy Patrierşeyu ili Nikonovskuyu Letopisyu. SPb.: Tipografiya İ. N. Skorohodova.
• Presnyakov, A. E. (1913). PSRL XVIII, Simenovskaya Letopis. SPb.: Tipografiya M. A. Aleksandova. Rozanova, S. P. (1911). PSRL XXII, Russkiy Hronograf. SPb.: Tipografiya M. A. Aleksandrova.
• Stryjkowski, M. (1846). Kronika Polska, Litewska, Zmódzka i Wszystkiéj Rusi. Warszawa: Nakład Gustawa Leona Glücksberga, Ksiegarza.
• Şabuldo, F. (2005). “Çi İsnuvav Yarlik Mamaya na Ukrainski Zemli (Do Postonovki Problemi). Red. Şabuldo F. Sinovodska Problema u Novitnih Doslicennyah. (ss. 100-122). Kiiv: İnstitut İstoii Ukrainii.
• Tihomirov, M. N. (1966). Hronika Bıhovtsa. Moskva: Nauka.
• Trepavlov, V. V. (2007). “Edigey”. BRE (IX, 618). Moskva: BRE.