In the protection of children who cannot be brought up in their biological family, the institution of “foster family,” which is the placement of the child with an unrelated family as alternative care, has been widely accepted. Examining the national and international regulations regarding foster families illustrates the legal concept that the foster family is the person or persons who temporarily undertake the car of a child without establishing a paternity relationship with the child and without having the right of custody over the child. If the child who is to be protected is a foreigner, or if a dispute arising from the foster family relationship established between the child and the foster family in a foreign country comes before the Turkish courts, issues related to the law applicable to the foster family in private international law will arise. As a matter of fact, there is at present no conflict of laws rule regarding the foster family in the Turkish Private International Law Act (“TPILA”). However, in the Hague Convention of 1996, to which Turkey is a party, placement of the child in a foster family was regulated among the various measures aimed at protecting the person and property of the child. According to Article 15 of the Hague Convention, the authorities of the Contracting States must apply their own law. On the other hand, certain issues, such as how the foster family should be qualified and the name and surname of the child are considered outside the scope of the Convention. In our study, the nature of the foster family will be briefly examined through the national and international regulations regarding the institution of the foster family. After examining the applicable law, an answer will be sought to the question of which article will be applicable in determining the law to be applied to the foster family in terms of TPILA.
Foster Family Adoption Guardianship Paternity Applicable Law
Aile ortamı içinde yetişmesi mümkün olmayan çocukların devlet tarafından korunmasında alternatif bakım olarak çocuğun
koruyucu aile yanına yerleştirilmesi şeklinde gerçekleşen “koruyucu aile” kurumu kabul edilmiştir. Koruyucu aile kurumuna
ilişkin ulusal ve uluslararası düzenlemeler incelendiğinde koruyucu ailenin, çocuk ile soybağı ilişkisi kurulmadan ve çocuğun
üzerinde velayet hakkına sahip olmadan çocuğun bakımını geçici süre ile üstlenen kişi ya da kişiler olduğu görülmektedir.
Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocuğun yabancı olması, yabancı ülkede çocuk ile koruyucu aile arasında kurulan
koruyucu aile ilişkisinden doğan bir ihtilâfın Türk mahkemeleri önüne gelmesi gibi yabancılık unsuru taşıyan uyuşmazlıklarda
milletlerarası özel hukukta koruyucu aile kurumuna uygulanacak hukuka ilişkin meseleler ile karşı karşıya kalınacaktır.
Nitekim, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’umuzda (“MÖHUK”) koruyucu aile kurumuna ilişkin özel
bir bağlama kuralı bulunmamaktadır. Bununla birlikte Türkiye’nin taraf olduğu 1996 tarihli Lahey Sözleşmesi’nde çocuğun
şahıs ve malvarlığını korumaya yönelik tedbirler arasında çocuğun koruyucu aile yanına yerleştirilmesi düzenlenmiştir.
Sözleşme’nin m. 15 hükmünde koruma tedbirine uygulanacak hukuk, yetkili akit devlet makamının hukuku olarak
belirlenmiştir. Bununla birlikte Sözleşme’nin uygulama alanı dışında kalan çocuğun adı, soyadı gibi konular açısından
koruyucu aile kurumunun nasıl vasıflandırılacağı ve buna göre MÖHUK’da yer alan hangi bağlama kuralının uygulanacağının
belirlenmesi gerekmektedir. Çalışmamızda, koruyucu aileye ilişkin ulusal ve uluslararası düzenlemeler incelenerek koruyucu
aile kurumunun niteliğine kısaca değinilecek, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatlarından yola çıkarak koruyucu aile ile
çocuk arasındaki ilişkinin nasıl değerlendirildiği tespit edilecek, Türkiye’nin taraf olduğu 1996 tarihli Lahey Sözleşmesi’nde
koruyucu aile kurumuna uygulanacak hukuk incelendikten sonra MÖHUK bakımından koruyucu aile kurumuna uygulanacak
hukukun tespitinde hangi madde düzenlemesinin uygulama alanı bulacağı sorusuna cevap aranacaktır.
Koruyucu Aile Evlât Edinme Vesayet Soybağı Uygulanacak Hukuk
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Hukuk |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 29 Haziran 2022 |
Gönderilme Tarihi | 12 Ağustos 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 42 Sayı: 1 |