Kanser Hastalarında Narrative Terapi Yaklaşımları: Hayatın Boncukları

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 9, 02.10.2024

Canahmet Boz

Öz

Kanser insanların hayatına beklenmedik bir şekilde ve davetsiz bir misafir olarak girmektedir. Tanı aldıktan sonra insanlar hem bireysel hem de toplumsal birtakım söylemlerle hastalığı ya da problemi içselleştirmeye başlamaktadırlar. Bu durumda da insanlar problem karşısında daha güçsüz, umutsuz hissedebilmektedirler. Bunun nedeni olarak insanlar sadece hasatlıktan ibaretmiş gibi bir algının oluşması olarak düşünülebilir. Hayatın boncukları (Beads of life) etkinliğinde amaç kişilerin zorluklarla mücadele etmelerinde daha güçlü hissetmelerini sağlamaktır. Hayatın boncukları uygulamasında alternatif bazı yolların (hikayeler) olabileceğine dair hayatlarına boncuklarla bazı işaretler bırakmak amaçlamaktadır. Bunu da hayat hikayelerinden yola çıkarak onların güçlü, iyi, güzel yetenek ve becerilerini boncuklarla eşleştirerek kendi hayatlarında küçük işaretler bırakmak hedeflenmektedir. Kanser hastalarıyla yapılan hayatın boncukları uygulamalarında kanser hastalarının hastalıktan öte hikayelerinin ortaya çıkartılması kişileri psikolojik olarak güçlendirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kanser, narrative terapi, psikolojik dayanıklılık, psiko-onkoloji, travma.

Kaynakça

• Abdalla, L. H., ve Novis, A. L. (2014). Uh Oh! I have received an unexpected visitor: The visitor's name is chronic disease. A Brazilian family therapy approach. Australian and New Zealand Journal of Family Therapy, 35(1), 100-104. https://doi.org/10.1002/anzf.1047
• Baruch, J. M. (2010). The beads of courage program for children coping with cancer Dissertation, University of Arizona). Erişim Linki: https://w3.nursing.arizona.edu/Library/Baruch_Jean_Dissertation.pdf
• Brothers, B. M., ve Andersen, B. L. (2009). Hopelessness as a predictor of depressive symptoms for breast cancer patients coping with recurrence. Psycho‐Oncology: Journal of the Psychological, Social and Behavioral Dimensions of Cancer, 18(3), 267-275. https://doi.org/10.1002/pon.1394
• Bruner, J. S. (1986). Actual minds, possible worlds. Harvard University Press.
• Gil, S., ve Gilbar, O. (2001). Hopelessness among cancer patients. Journal of Psychosocial Oncology, 19(1) 21-33. https://doi.org/10.1300/J077v19n01_02
• Morgan, A. (2000). What is narrative therapy?. Dulwich Centre Publications Adelaide.
• Öztunç, G., Yesil, P., Paydaş, S., ve Erdogan, S. (2013). Social support and hopelessness in patients with breast cancer. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, 14(1). 10.7314/apjcp.2013.14.1.571
• Portnoy, S., Girling, I., ve Fredman, G. (2016). Supporting young people living with cancer to tell their stories in ways that make them stronger: The Beads of Life approach. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 21(2), 255-267. https://doi.org/10.1177/1359104515586467
• Portnoy, S. ve Ireland, L. (2019). The “Beads of Life” approach adapted for young people with an acquired brain injury. Psychological Therapy for Paediatric Acquired Brain Injury içinde (ss. 151-163). Routledge Snowdon, P. R. (2021). Exploring Educational Psychologists’ views and experiences of the Beads of Life narrative therapy based intervention (Doctoral dissertation, Tavistock and Portman NHS Foundation Trust/University of Essex).
• Stutzer, C. A., ve Gove, S. (2000). Creating meaning: A bead program for children with cancer. Journal of Pediatric Oncology Nursing, 17, 100. https://doi.org/10.1177/104345420001700223
• Valentino, C., Daniilidi, X., ve Portnoy, S. (2023). Evaluating the beads of life groups: hearing from our participants. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 28(1), 70-83.
• White, M. (2004). Working with people who are suffering the consequences of multiple trauma: A narrative perspective. International Journal of Narrative Therapy & Community Work, 2004(1), 45-76 White, M. (2005). Children, trauma and subordinate storyline development. International Journal of Narrative Therapy & Community Work, 2005(3/4), 10–22.
• White, M. (2007). Maps of narrative practice. WW Norton & Company.
• White, M. (1997). Re-membering and professional lives. M. White, Narratives of therapists’ lives, 53-92.
• White, M. ve Epston, D. (1990). Narrative means to therapeutic ends. WW Norton & Company.
• Wingard, B. ve Lester, J. (2001). Telling our stories in ways that make us stronger. Dulwich Centre Publications Adelaide.