Riva Kalesi Yapı Taşları, Sıva ve Harçlarının Petrografisi ve Kaynak Alanı

Yıl 2010, Sayı: 5, 24 - 30, 01.12.2010

Bengü Başol M. Okay Şahin Mustafa Baykır Gazanfer Akıncı

Öz

İstanbul’un Anadolu yakasının kuzeyinde, İstanbul Boğazı’na ve Karadeniz’e sahili bulunan Beykoz ilçesinin Riva semtinde bulunan kale, Riva Deresi’nin Karadeniz’e kavuştuğu noktada inşa edilmiştir (Şekil 1). Kale, düşman gemilerinin derin olan Riva Deresi ve İstanbul Boğazı’ndan içeri girişlerini engellemek ve sahil bölgesinin güvenliğini sağlamak amacıyla yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Riva Kalesi, Yapı Taşları, Sıva ve Harçları

PETROGRAPHICAL RESEARCH ON THE BUILDING STONES, PLASTERS AND MORTARS OF THE RIVA CASTLE, ISTANBUL

Öz

The Riva Castle was built near the break-in-point of the Riva Creek and the Black Sea, in the district of Riva in Beykoz, which is in the north of the Anatolian side of the Bosphorus. The castle was aimed to control the entrance and the exit of the enemy ships to the Riva Creek under the security objective of the Bosphorus and the coastline. The western gate opens into a small atrium, passing that comes the citadel of the castle. Mostly used material in the construction is stone. However, brick walls are also encountered. The Riva Castle is quite small sized and differs from the Eskihisar and Yoros Castles in terms of architectural structure and strategic location. The circular stone arches, cellars and large cesspools show similarities with the castles of 18th and 19th centuries in Istanbul. The existing castle has no characteristics with the one conquered in the 14th century by Yıldırım Bayezid. During the English invasion, the castle was destroyed and lost its strategic significance. Today the castle is a sightseeing place. It has been detected that the rock particles used in the plasters, mortars and the building stones were provided from Upper Cretaceous formation of old Garipçe.

Anahtar Kelimeler

PETROGRAPHICAL, BUILDING STONES, PLASTERS

Kaynakça

• Baykal, F., 1943, “Şile Bölgesinin Jeolojisi”, İÜ Fen Fak. Monog., 3, İstanbul.
• Gedik, İ., Pehlivan, Ş., Duru, M., Timur, E., Altun, İ., Akbaş, B., Özcan, İ., Alan, İ., 2003a, 1/50.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji
• Haritaları, (İstanbul F22-c,d; F23-c,d; Bursa G22-a,b; G23-a,b Paftaları), MTA yayınları, Ankara. Gedik, İ., Pehlivan, Ş., Timur, E., Duru, M., Altun, İ., Akbaş, B., Özcan, İ., Alan, İ., 2003b, Kocaeli Yarımadası’nın Jeoloji- si, MTA Rap., Ankara. http://www.beykoz.bel.tr
• Keskin, M., Ustaömer, T. ve Yeniyol, M., 2003, “İstanbul kuzeyinde yüzeylenen Üst Kretase yaşlı volkano-sedimenter birimlerin stratigrafisi, petrolojisi ve tektonik ortamı”, İstanbul’un Jeolojisi Sempozyumu I, İstanbul, s.23-35.
• Keskin, M., Ustaömer, T., Yeniyol M., 2007, “İstanbul Kuzeyindeki Üst Kretase Volkanojenik İstiflerinin Magmatik Ev- rimi ve Jeodinamik Ortamı”, İstanbul’un Jeolojisi Sempozyumu III (7-9 Aralık 2007), İstanbul.
• Özgül, N., Üner, K., Akmeşe, İ., Bilgin, İ., Kokuz, R., Özcan, İ., Yıldız, Z., Yıldırım, Ü., Akdağ, Ö., Tekin, M., 2005, İs- tanbul İl Alanının Genel Jeoloji Özellikleri, İBB Deprem Risk Yönetim ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı, Deprem ve Ze- min İnceleme Müdürlüğü, İstanbul.
• Yurtsever, A., 1996, İstanbul Yarımadasının (1/50.000 ölçekli haritasının) Jeolojisi, MTA Rap. No. 9989, Ankara. Tablo 2. Yapı taşlarında ger- çekleştirilen fi- ziksel ve me- kanik deneyle- rin sonuçları