Son Dönem Osmanlı Konutlarında Mimari Elemanlar

Yıl 2019, Sayı: 22, 66 - 75, 15.11.2019

Feyza Yağcı

Öz

Ahşap Türk Evi kendine has pek çok karakteristik özellik taşımakla birlikte,ait olduğu döneme ve bölgeye dair belirleyici bir takım unsurlar da barındırır. İstanbul, son Osmanlı başkenti olarak zenginlerin, elçilerin, yabancıların, farklı grupların bir arada yaşadığı ve etkileşimin yüksek olduğu bir kentti. Bu çoğulcu özelliklerin de etkisiyle, kent ahşap mimari örnekleri bakımından oldukça zengindir. Hatta 20. yüzyıl başında ahşapta görülen üslup çeşitliliği Viyana ve Paris’tekinden bile fazladır (Kuban, 2008). Osmanlı döneminde kentlerde bulunan konutlarda malzeme olarak ahşap kullanımı özellikle 19. yüzyıl sonuna kadar çok yoğundur. Günümüzde mevcut ahşap yapıların yalnızca çok küçük bir kısmı 18. yüzyıl, çoğunluğu ise 19. yüzyıl ve sonrasına aittir. Osmanlı Devleti’nin son döneminde inşa edilen evlerden özgünlüğünü koruyan örnek sayısı hâlâ önemli bir rakam olduğundan, bu döneme dair özellikler yerinde gözlemlenebilir niteliktedir ve oldukça güçlü bir veri akışı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Konutları, Mimari Eleman

Kaynakça

• 1. Akgün Özkaya, H. G., 2015, 18. yüzyılda İstanbul evleri Mimarlık, Rant, Konfor, Mahremiyet, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul.
• 2. Acar, D., Mazlum D., 2016, “Timber-framed Houses Built for the Court Members after the 1894 Earthquake in Istanbul: Rationalization of Construction Techniques”, International Journal of Architectural Heritage, c. 10, sayı 5, s. 604-619.
• 3. Akpolat, M. S., 1991, Fransız Kökenli Mimar Alexandre Vallaury, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yayımlanmamış doktora tezi, Ankara.
• 4. Bachmann, M., 2008, “The Technical and Constructive Characteristics of the Wooden Houses of Istanbul”, Wooden Istanbul: Examples from Housing Architecture, yay. haz. M. Bachmann, M.B. Tanman, İstanbul Research Institute, Istanbul, s. 20-62.
• 5. Bakır, B., 2003, Mimaride Rönesans ve Barok Osmanlı Başkenti İstanbul’da Etkileri, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• 6. Barillari D., Godoli E., 1996, Istanbul 1900: Art Nouveau Architecture and Interiors, Rizzoli, New York.
• 7. Canbulat, İ., 2016, Osmanlı Evi Anadolu-Osmanlı Sentezinde Strüktür ve Form, KUDEB Ahşap Yapılarda Koruma ve Onarım Sempozyumu 4, 26-27 Nisan 2016, s. 194-301.
• 8. Ciner, S., 1982, Son Osmanlı Dönemi İstanbul Ahşap Konutlarında Cephe Bezemeleri, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul.
• 9. Eldem, S. H., 1984, Turkish Houses Ottoman Period, T.A.Ç Vakfı, c. 1, Istanbul.
• 10. Kuban, D., 2008, “Wooden Housing Architecture of Istanbul”, Wooden Istanbul: Examples from Housing Architecture, yay. haz. M. Bachmann, M.B. Tanman, İstanbul Research Institute, Istanbul, s. 14-17.
• 11. Kuban, D., 1995, The Turkish Hayat House, Eren Yayıncılık, Istanbul.
• 12. Kuban, D., 2017, Türk Ahşap Konut Mimarisi 17.-19. yüzyıllar, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• 13. Kuban, D., 1994, “Ev Mimarisi”, Dünden Bügüne İstanbul Ansiklopedisi, c. 3, s. 227-234.
• 14. Saner, T., 2008, “Style and Character in the Wooden Housing Architecture of Istanbul”, Wooden Istanbul: Examples from Housing Architecture, yay. haz. M. Bachmann, M.B. Tanman, İstanbul Research Institute, Istanbul, s. 64-89.
• 15. Sembach K. J., 2014, Jugendstil, Taschen, Almanya.
• 16. Uluengin Yöney, N., 2000, Osmanlı-Türk Sivil Mimarisinde Pencere Açıklıklarının Gelişimi, YEM Yayın, İstanbul.
• 17. Yağcı, S. F, 2016, “The roofs of Istanbul’s wooden houses with the infl uence of European styles”, WIT Transactions on The Built Environment, c. 159, s.197-208.
• 18. Yağcı, S. F., 2017, “Historic Wooden Houses of Istanbul with the infl uence of European Styles”, Proceedings of the 4th WTA International PHD Symposium, yay. haz. W. J. Quist, S. J. C. Granneman, R. P. J. van Hees, Delft, s. 65-74.
• URL 1: Cihannüma: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5d80ae279115a0.01899187 Erişim tarihi: 07.08.2017.
• URL 2: https://www.britannica.com/technology/mansard-roof, Erişim tarihi: 08.08.2017.