Nizâr Kabbânî’nin ‘Hubz, Haşîş ve Kamer’ Adlı Şiirindeki Semboller

Yıl 2023, Sayı: 24, 129 - 142, 20.10.2023

Ebrar Ayyıldız

https://doi.org/10.32950/rid.1316836

Öz

Nizâr Kabbânî, modern Arap şiirinin önde gelen isimlerinden biridir ve çağdaş Arap edebiyatında büyük öneme sahiptir. Suriye’nin başkenti Şam’da doğmuştur ve diplomatik kariyeri boyunca birçok ülkede büyükelçilik yapmıştır. Kabbânî, sanatın her yönüyle iç içe bir aile ortamında büyüdüğü için çocukluk yıllarında resim ve müzikle ilgilenmiştir. Ancak kendisini bu alanlarda başarılı bulamadığı için on altı yaşına geldiğinde, hislerini daha özgürce ifade edebileceği şiire yönelmiştir. İlk şiirlerinde, kendine has bir üslupla, Arap toplumunun alıştığı şiir anlayışından farklı bir tarz sergileyerek dikkatleri üzerine çekmeyi başarmıştır. Şair, genel olarak aşk, özgürlük ve kadın hakları gibi konuları ele alırken, Arap dünyasının geleneklerine, batıl inançlarına ve kültürüne de sık sık göndermeler yapar. Şiirlerinde serbest vezin kullanan Kabbânî, günlük hayattan ilham alarak sade ve çağdaş bir dil kullanır. Kabbânî, kendini sıradan bir şair olarak değerlendirmemiştir. Tam tersine, Arap toplumunun karşı karşıya kaldığı sorunları kendisi de yaşayıp gözlemleyerek şiirleri ve yazıları aracılığıyla sık sık dile getirmiştir. Kabbânî, Arap dünyasının geleneksel kültürünü modernizmle birleştiren bir yazar olarak tanınmaktadır. Kabbânî, şiirleri aracılığıyla Arap toplumunda kadın hakları ve özgürlükleri konularına değinerek kadınların toplumsal konumunu yükseltmeyi hedefler. Onun şiirleri, kadınların toplumda eşit haklara sahip olmaları gerektiğini vurgulayan mesajlar taşımaktadır. Kabbânî, sembolik dil kullanımı konusunda oldukça yetenekli bir şairdir. Şiirlerinde kullandığı semboller, yoğun imgeler ve mecazlar, okuyucuya farklı duygu ve düşünceleri çağrıştırmaktadır. Kabbânî’nin sembolik dil kullanımı, şiirlerindeki derinlik ve anlam zenginliği ile dikkat çekmiştir. Şair, bazı şiirlerinde Arap ülkelerindeki siyasi rejimleri eleştirir ve halkın özgürlükleri için mücadele etmeleri gerektiğini vurgular. Onun şiirleri, sadece Arap toplumunu değil, aynı zamanda tüm insanlığı ilgilendiren evrensel konuları ele alır. Kabbânî, şiirinde açık ve net bir dil kullanarak, okuyuculara hissettirdiği duyguları güçlü bir şekilde aktarır. Bu nedenle, Kabbânî’nin şiirleri, sadece edebi değerleriyle değil, aynı zamanda toplumsal ve siyasal yönleriyle de önemlidir. Kabbânî'nin sembolik dil kullanımı, Arap toplumunun gerçeklerine ışık tutan edebi eserleri ortaya çıkarmıştır. Şiirlerinde ele aldığı konular, hem Arap toplumunu hem de tüm insanlığı ilgilendiren evrenselkonular ve sorunlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle Kabbânî, Arap dünyasında ve dünya genelinde büyük bir hayran kitlesine sahip olan bir şair olarak kabul edilir. Özellikle “Hubz, Haşîş ve Kamer” adlı şiiri, içerdiği sembollerle Arap toplumunun sorunlarına ışık tutan bir eser olarak kabul edilir. Şiir, adı geçen üç sembol üzerine kuruludur ve her sembolün arkasında farklı anlamlar yatmaktadır; “hubz” (ekmek), “haşîş” (afyon) ve “kamer” (ay). Kabbânî’nin “Hubz, Haşîş ve Kamer” adlı şiiri, Arap toplumunun içinde bulunduğu kötü durumu ve çektiği sıkıntıları dile getiren siyasi içerikli bir şiirdir. Şiir, Arap toplumunu uyuşmuş olarak nitelendirmekte ve toplumun gerçeklerini yansıtan önemli bir edebi eser olarak kabul edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Nizâr Kabbânî, Arap Şiiri, Semboller, Arap Edebiyatı

Symbolsin Nizār Qabbānī's Poem ‘Khubz, Hashish wa Qamar’

Öz

Nizār Kabbānī is one of the leading figures of modern Arabic poetry and is of great importance in contemporary Arabic literature. He was born in Damascus, the capital of Syria, and served as ambassador to many countries during his diplomatic career. Kabbānī grew up in a family environment where he was involved in all aspects of art, and was interested in painting and music during his childhood. However, since he did not find himself successful in these fields, he turned to poetry at the age of sixteen, where he could express his feelings more freely. In his first poems, he succeeded in attracting attention with his unique style, displaying a different style from the poetry understanding that the Arab society was used to. While the poet generally deals with issues such as love, freedom and women's rights, he often refers to the traditions, superstitions and culture of the Arab world. Kabbānī, who uses free verse in his poems, uses a simple and contemporary language inspired by daily life. Kabbānī did not consider himself an ordinary poet. On the contrary, he often expressed the problems faced by the Arab society through his poems and writings by living and observing them himself. Kabbānī is recognised as a writer who combines the traditional culture of the Arab world with modernism. Through his poetry, Kabbānī aims to raise the social status of women by addressing the issues of women's rights and freedoms in Arab society. His poems carry messages emphasising that women should have equal rights in society. Kabbānī is a very talented poet in the use of symbolic language. The symbols, intense images and metaphors he uses in his poems evoke different feelings and thoughts to the reader. Kabbānī's use of symbolic language has attracted attention with the depth and richness of meaning in his poems. In some of his poems, the poet criticises the political regimes in Arab countries and emphasises that the people should fight for their freedom. His poems deal with universal issues that concern not only the Arab society but also the whole humanity. Kabbānī uses clear and precise language in his poetry and conveys his feelings to the readers in a powerful way. Therefore, Kabbānī's poems are important not only for their literary value but also for their social and political aspects. Kabbānī's use of symbolic language has produced literary works that shed light on the realities of Arab society. The subjects he deals with in his poems are universal issues and problems that concern both the Arab society and the whole humanity. For this reason, Kabbānī is regarded as a poet who has a large fan base in the Arab world and around the world. In particular, his poem "Hubz, Hashīsh and Qamar" is considered as a work that sheds light on the problems of the Arab society with the symbols it contains. The poem is based on the three symbols mentioned above, and behind each symbol lies different meanings; "hubz" (bread), "hashish" (opium) and "kamer" (moon). Kabbānī's poem "Hubz, Hashīsh, and the Qamar" was written in the context of Arab society.

Anahtar Kelimeler

Nizār Qabbānī, Arabic Poetry, Symbols, Arabic Literature

Kaynakça

• Akçay, Ramazan. Nizâr Kabbânî’nin Şiirlerinde İmge. Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2019.
• Ayyıldız, Esat. “‘Kudüs’ Adlı İki Şiirin Mukayesesi: Nizâr Kabbânî’nin Kaleminden Arapça ‘el-Kuds’ ve Else Lasker-Schüler’in Kaleminden Almanca ‘Jerusalem’”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 53 (Aralık 2022), 799-82.
• Dağbaşı, Gürkan. Şiir Çeviri Eleştirisi: Arapçadan Türkçeye Yapılan Şiir Çevirilerinin Şekil ve İçerik Bakımından İncelenmesi. İstanbul: Akdem Yayınları, 2017.
• Kabbani, Nizar. Kelimelere Benzemeyen Kelimeler. çev. Mehmet Şayır. Ankara: Hece Yayınları, 2018.
• Kabbiş, Ahmed. Târîhu’ş-şi‘ri’l-‘Arabiyyi’l-hadîs. Beyrut: 1971.
• Rıdvan, Muhammed. Esrâru’l-kasâ’idi’l-memnua li-şâ‘iri’l-hubbi ve’l-huriyye. Kahire: Dâru’l-Kitâbi’l-‘Arabî, 2004.
• Tur, Salih. Modern Arap Edebiyatının Ünlü Şairi Nizâr Kabbânî ve Poetikası. Ankara: Gece Yayınları, 2020.
• Tülücü, Süleyman. “Suriyeli Çağdaş Arap Şairi Nizâr Kabbânî Üzerine Bazı Notlar”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 28 (Aralık 2007), 1-8.
• Usta, İbrahim. Modern Suriye Şiiri: Edebî Akımlar ve Temsilcileri. Ankara: Araştırma Yayınları, 2018.
• Yalar, Mehmet. Modern Arap Şiiri. Bursa: Arasta Yayınları, 2003.