Mâide 44, 45 ve 47. Âyetlerin Güncel Siyaset Dili ile Anlaşılması Sorunu

Yıl 2023, Sayı: 24, 245 - 257, 20.10.2023

Muhammet Karaosman

https://doi.org/10.32950/rid.1330986

Öz

Kur’ân âyetlerinin her fırsatta referans gösterilip görüş ve düşüncelere meşruiyet kazandırılması sık karşılaşılan durumlardandır. Bu çerçevede Mâide 44, 45 ve 47. âyetler güncel siyaset diliyle yorumlanarak oy vermek küfür olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışma Mâide 44, 45 ve 47. âyetlerinin günümüz seçim sistemlerinin önemli bir parçası olan oy vermeyle bir bağlantısının olmadığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda âyetlerin doğru anlaşılmasında önemli bir usül kaidesi olan muhatapların tespiti Mekki-Medenilik, siyak-sibak bütünlüğü ve esbab-ı nüzul rivayetleri ile yapılmaktadır. Bu durumda âyetlerin muhatapları ile ilgili farklı görüşler olmakla birlikte Yahudiler olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca kâfir, müşrik, yahudi, hristiyan ve münafıklarla ilgili âyetler Mü’minler için ne anlam ifade ettiği meselesine de aydınlık getirilmektedir. Buna göre gayr-i müslimlerle ilgili âyetler dolaylı olarak Müslümanları ilgilendirmekte ve onlar gibi olmayın anlamına gelmektedir. Mâide 44, 45 ve 47. âyetlerin tefsir incelemelerinde de oy verme ile ilgili herhangi bir veri bulunmamaktadır. Dolayısıyla oy vermeyi küfür olarak görmenin dinî ve ilmî bir temelinin olmadığı anlaşılmıştır. Ancak te’vil yoluyla Müslümanlar bu âyetlerin kapsamı içine sokulmuş ve küfürle itham edilmiştir. Bu durumda da “te’vilin olduğu yerde tekfire yer yoktur” ve “ehl-i kıble tekfir edilemez” ehl-i sünnet prensipleri çiğnenmektedir. Çalışmamız nitel araştırma yönteminin bir parçası olan doküman araştırması şeklinde yapılmıştır. Mâide 44, 45 ve 47. âyetler analiz edilerek elde edilen verilerin tahlili içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Mevzuyla alakalı görüşler yorumlanmış ve veriler arasındaki ilişki yapıları kritize edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kur’ân, Tefsir, Mâide 44-47, Siyaset, Oy Kullanmak

Teşekkür

Şimdiden emekleriniz için teşekkürler. Bereketli bir sayı olması dileğiyle...

Understanding Verses 44, 45, and 47 of Surah Al-Ma'idah in the Context of Contemporary Politics

Öz

One common occurrence is the reference to Quranic verses to legitimize various opinions and beliefs in politics. In this context, verses 44, 45, and 47 of Surah Al-Ma'idah have been interpreted in the contemporary political language to consider voting as an act of disbelief . This study aims to demonstrate that these verses do not have any connection to the act of voting, which is an essential part of modern electoral systems. To understand the verses correctly, the study employs the principles of identifying the recipients through the context of revelation (Mekki-Medeni), coherence (siyak-sibak), and the reasons for revelation narratives. Despite differing opinions on the recipients, the study establishes that these verses were addressing the Jews. Additionally, the verses related to unbelievers, polytheists, Jews, Christians, and hypocrites shed light on their significance for the believers. Consequently, the verses concerning non-Muslims indirectly relate to Muslims, emphasizing the importance of not resembling them. The analysis of verses 44, 45, and 47 does not yield any evidence related to voting, thus indicating that viewing voting as disbelief lacks a religious and scholarly foundation. However, through interpretation (te'vil), Muslims have brought voting under the scope of these verses, leading to accusations of disbelief. This approach contradicts the principles of Ahl al-Sunnah, such as "there is no place for takfir (accusations of disbelief) in the realm of interpretation" and "followers of the Qibla cannot be declared as disbelievers." This study adopts the qualitative research method, focusing on document analysis. The verses in question are analyzed, and the data obtained is examined using content analysis. Various opinions related to the topic are interpreted, and the relationships between the data are critiqued.

Anahtar Kelimeler

Quran, Tafsir, Surah Al-Ma, Verses 44-47, Politics, Voting

Kaynakça

• Abdülhak. “Seçimlerde Oy Kullanmak”. İslami Forum, Dini Forum, islami site, islami sohbet, radyo, islami bilgiler. 19 Ağustos 2008. Erişim 21 Temmuz 2023. https://islam-tr.org/konu/secimlerde-oy-kullanmak.7968/
• Bakkal, Ali. “Kur’ân’ı Anlamada Siyak-Sibakın Önemi”. Kur’ân İlimleri ve Tefsir Usulü. İstanbul: İlim Yayma Vakfı Yayınları, 1. Basım, 2009.
• Başkan, Ömer. Kur’ân Yorumunun Politik Bağlamı-Mevdûdî Örneği-. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2004.
• Büyük, Enes. “Klasik Dönemde Mevcut ve Ma‘dûm Muhataplar Açısından Kur’an Hitabının Kapsamı Sorunu ve Tarihselcilikle İlişkisi Problem”. Tefsir Araştırmaları Dergisi 4/2 (2020), 225-255. https://orcid.org/0000-0002-9619-9450
• Çakmak, Fevzi - Kubat, Mehmet. “Bir Aksiyon Adamı Olarak Abdullâh Azzam ve Cihâdî Selefi Perspektifi”. E-Makalat Mezhep Araştırmaları 14/2 (2021), 823-861.
• Çalışkan, İsmail. Siyasal Tefsirin Oluşum Süreci. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2003.
• Çeker, Orhan. Orhan Çeker Twitter’da (Mektup 30 Nisan 2023). https://twitter.com/ProfOrhanCeker/status/1652609333178298369
• Demirci, Sabri. “Maide Suresi 44, 45 Ve 47. Ayetleri Hakkında Müfessirlerin Görüşlerinin Tahlili”. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 11/2 (2013), 391-413.
• Derveze, Muhammed İzzet Derveze b. Abdülhadi b. Derviş. et-Tefsîru’l-hadîs/Murettebun-hasebu tertîbu’n-nüzûl. Kahire: Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-Arabiyye, 1963.
• Eliaçık, Recep İhsan. Yaşayan Kur’an Türkçe Meal/Tefsir. 3 Cilt. İstanbul: İnşa Yayınları, 2007.
• İbn Aşûr, Muhammed Tâhir. Tefsîrü’t-tahrîr ve’t-tenvîr. Tunus: ed-Dâru’t-Tûnusiyye, 1984.
• Kandemir, Ahmet Mekin. “Te’vil ve Tekfir Kuramı Çerçevesinde Gazzâlî’nin Toplumsal Barışa Katkısı”. Kelam Araştırmaları Dergisi 15/2 (2017), 343-361.
• Karaman, Fatih. “İman-Amel İlişkisi Meselesinin ‘Ey İman Edenler’ Hitabıyla Başlayan Ayetler Açısından Değerlendirilmesi”. İlahiyat Araştırmaları Dergisi 17 (2022), 26-69. https://orcid.org/0000-0003-3886-2960
• Karaman, Hayrettin vd. Kur’ân Yolu : Türkçe Meal ve Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2014.
• Karaman, Hayrettin. “Oy kullanmak”. Yeni Şafak (06 2007). https://www.yenisafak.com/yazarlar/hayrettin-karaman/oy-kullanmak-5823
• Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ebû Abdullâh Muhammed b. Ahmed el-Hazrecî. el-Câmi li-aḥkâmi’l-Ḳurʾân. thk. Hişâm Semîr el-Buhârî. Riyad: Dâru Âlemi’l-Kutub, 2003.
• Maden, Gülhan. “Münâsebâtü’l-Kur’ân İlmi Çerçevesinde Mâide Suresinin Değerlendirilmesi”. Darulhadis 3 (2022), 164-206.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed el-. Te’vîlâtü’l-Kur’ân. thk. Mecdî Bâsellûm. 1-10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2005.
• Mukâtil b. Süleymân. Tefsîru Mukâtil b. Süleyman. ed. Ahmed Ferîd. 3 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
• Okumuş, Mesut. “Tefsir Usulü”. Kur’an İlimleri ve Tefsir Tarihi. ed. Mehmet Akif Koç. Ankara: Grafiker Yayınları, 2021.
• Öztürk, Yaşar Nuri. Mâûn Suresi Böyle Buyurdu. İstanbul: Yeni Boyut Yayınları, 2013.
• Râzi, Fahrüddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn er-Râzî. Mefâtihu’l-gayb. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʿİlmiyye, 1421.
• Sancar, Faruk. “Selefîlik Bir Mezhep mi Yoksa Bir Düşünme Tarzı mı? Selefi Düşüncenin Şifrelerine Dair Bir Değerlendirme”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 15/3 (2015), 21-49.
• Sinanoğlu, Mustafa. “Küfür”. Türkiye Diyanet Vakfı Diyanet İslam Ansiklopedisi. 533-536. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 2002.
• Taberî, Muhammed b. Cerîr et-Taberî. Câmiu’l-beyân fî teʾvîli âyi’l-Ḳur’ân. ed. Abdullâh b. Abdilmuḥsin et-Turkî. Beyrut: Dâru Hicr, 1422.
• Taşdemir, Damla. Türkiye’de Selefi Hareket ve Dini Radikalizm. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslarası İlişkiler Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2016.
• Türcan, Talip. “Şûra”. 39/230-235. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2010.
• Uzun, Nihat. “Âyetlerin Esas Anlamının Tespitiyle İlgili Önemli Bir Konu: Kur’ân’ın Nüzul Dönemi Muhatapları”. Tefsir Araştırmaları Dergisi 4/2 (2020), 187-224. https://orcid.org/0000-0002-5955-9250
• Ünver, Mustafa. “Tefsirin Temel Bir İlkesi Olarak Siyaka Riayet -Elmalılı Tefsiri Örneği-”. Tefsir Araştırmaları Dergisi 1/1 (2017), 73-120.
• Yaşaroğlu, M. Kâmil. “Mâide Sûresi”. Türkiye Diyanet Vakfı Diyanet İslam Ansiklopedisi. 403-405. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2003.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. 1-10 Cilt. İstanbul: Eser Neşriyat, 3. Basım, 1979.
• Yüksek, Muhammed İsa. “Kur’ân’da Hitabın Geçişliliğinin İmkânı”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 23/1 (2019), 273-290.
• Yüksek, Muhammed İsa. “Tefsirde Sebeb-i Nüzulün Bağlayıcılığı ve İşlevi”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 17/34 (Şubat 2018), 407-437.
• Zemahşerî, Ebü’l-Kâsım Mahmûd. el-Keşşâf an hakâiki gavâmidi’t-tenzîl ve uyûni’l-ekâvîl fî vucûhi’t-te’vîl. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kitabi’l-Arabi, 1407.
• “Allah’ın İndirdiği İle Hükmetmemek La İlahe İllallah’ı Bozan Unsurlar 2”. haz. Halis Bayancuk. Yayın Tarihi 02 Haziran 2019. https://www.youtube.com/watch?v=j1ry2bi26ok
• “Alparslan Kuytul - Allahın İndirdiği ile Hükmetmeyenler Kâfirlerin ta Kendileridir Ayeti”. haz. Timurtaş Uçar. Yayın Tarihi 24 Eylül 2013. https://www.youtube.com/watch?v=n5_-ivoam6e
• “Boko Haram Leader Abubakar Shekau Threatens Nigerian Elections”. haz. SaharaTV. Yayın Tarihi 18 Şubat 2015. https://www.youtube.com/watch?v=LfBXdcUy_lI
• “Bu Çocuk Şeriatı Öyle Bir Anlattı ki!” haz. Mor Mikrofon. Yayın Tarihi 16 Aralık 2022. https://www.youtube.com/watch?v=tul_r-n1gww
• “Kufrun Dune Kufur Sözünü Nasıl Anlamalıyız?” haz. Halis Bayancuk. Yayın Tarihi 16 Ağustos 2019. https://www.youtube.com/watch?v=4e8xh_qw6p8
• “Oy Kullanmak Caiz mi? Alparslan Kuytul Hocaefendi”. haz. Furkan TV. Yayın Tarihi 30 Mart 2019. https://www.youtube.com/watch?v=optdocwfcya