Rize İlahiyat Dergisi (e-ISSN: 2980-0331), Nisan ve Ekim aylarında elektronik ortamda yılda iki (2) kez yayımlanan hakemli bir dergidir; araştırma ve yayın etiği konusunda ulusal standartlara bağlıdır. Rize İlahiyat Dergisi, Basın Kanunu, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’ne uymaktadır. Rize İlahiyat Dergisi, Committee on Publication Ethics (COPE), Directory of Open Access Journals (DOAJ) ve Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA) tarafından yayımlanan Uluslararası Etik Yayıncılık İlkeleri’ni benimser. 

• Basın Kanunu (Ulusal Mevzuat) 

• Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (Ulusal Mevzuat) 

• Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi (Ulusal Mevzuat) 

• Akademik Yayıncılıkta Şeffaflık İlkeleri ve En İyi Uygulamalar (Uluslararası Kriterler) 

Yayın sürecine dahil olan bütün tarafların bilimsel araştırma ve yayın etiğine uyması zorunludur.

Rize İlahiyat Dergisi editörleri ve alan editörleri, Committee on Publication Ethics (COPE)'nin yayımladığı Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kuralları’na (Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors),  Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kuralları’na (Best Practice Guidelines for Journal Editors) ve yayın etiğinin kötüye kullanımı ya da ihlali ile ilgili olası durumlarda COPE tarafından geliştirilen Yayın Etiği Akış Şemaları ilkelerine dayanarak aşağıdaki etik görev ve sorumlulukları sağlayacaktır.

• Editörler gönderilen makale önerilerini derginin kapsamına uygun olması ve çalışmaların önemi ve orijinalliğini dikkate alarak tarafsız bir şekilde değerlendirirler. Editörler, yayımlanan yazıların okuyucuya, araştırmacıya, uygulayıcıya ve bilimsel alana katkıda bulunmasına ve özgün nitelikte olmasına özen gösterirler.

• Editörler ile yayıncı ve dergi sahibi arasındaki ilişki editör bağımsızlığı ilkesine dayanır. 

• Editörler gönderilen bir yazıyla ilgili bilgileri, sorumlu yazar, hakemler ve yayın kurulu dışında başka hiç kimse ile paylaşmazlar.

• Editörler, kabul ya da reddedilen makalelerle ilgili çıkar çatışması içerisinde olmamalıdır.

• Editörler, yayımlanmak üzere kabul edilen tüm makalelerin, alanında uzman olan en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesine tabi tutulmasını sağlarlar. 

• Editörler, dergiye gönderilen makalelerden hangi eserin yayımlanacağına, söz konusu çalışmanın geçerliliğine, araştırmacılara ve okurlara olan önemine, hakemlerin yorumlarına ve bu gibi yasal şartlara göre karar vermekten sorumludur.

• Editörler, makaleleri kabul etmek ya da reddetmek sorumluluk ve yetkisine sahiptir. Sorumluluk ve yetkinin yerinde ve zamanında kullanılması esastır.

• Editörler, tüm Danışma Kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikalarına uygun olarak yürütmesini sağlar. 

• Editörler, yayın politikaları ve dergi gelişimi için Yayın Kurulu ile belli aralıklarla toplantılar düzenler.

• Yazarlar, intihal ve sahte veriye yer vermemelidir, çalışmanın dipnotlar ve kaynakça listesi eksiksiz olmalıdır.

• Çalışmalarının ham verilerini saklamalı ve dergi tarafından talep edilmesi durumunda editör incelemesi için sunmalıdır.

• Araştırmaya aktif katkıda bulunan tüm yazarların isimlerine yer verilmelidir. 

• Araştırmaya aktif katkısı bulunmayanlar yazarlar arasına dahil edilmemeli, araştırmaya yazarlık haricinde katkıda bulunanlara ise ilgili araştırmaya sunduğu katkıdan dolayı teşekkür edilmelidir.

• Mümkün olan en erken aşamada (genellikle makale gönderimi sırasında bir bildirme formu sunarak ve makalede bir beyanı dâhil ederek) çıkar çatışmalarını açığa çıkarmalıdır.

• Tüm yazarlar editöryal düzeltmeleri yapmak zorundadır.

• Hakemler değerlendirmelerinde tarafsız olmalıdır.

• Hakemler araştırmayla, yazarlarla ve/veya araştırma fon sağlayıcılar ile çıkar çatışması içerisinde olmamalıdır.

• Hakemden değerlendirme olarak sadece evet veya hayır şeklinde cevap vermemesi, olumsuz görüşleri detaylandırması ve gerekçelerini belirtmesi beklenir. 

• Hakemlerden sadece metin merkezli bir değerlendirme yapmaları beklenir. Yazarın/yazarların itibar ve kişilik haklarını zedeleyecek ifadeler kullanmamaları önem arz etmektedir. 

• Hakemler araştırmayla ilgili yayımlanmış ancak atıfta bulunulmamış eserleri belirtmelidirler.

• Hakemler kontrol ettikleri yazıları gizli tutmalıdır.

Tekrar yayın, aynı yazının veya büyük ölçüde benzer yazıların birden fazla dergide yayımlanmasıdır. Editör bu tür bir yazıyı incelemeden geri gönderir. Bundan sonra editör, tekrar yayına teşebbüs eden yazara belli bir süre ambargo uygulayabilir, yazarın daha önce yayın yaptığı dergide (belki de önceki makaleyi yayımlayan derginin editörü ile eşzamanlı duyuru olarak) kamuoyuna bu durumu açıklayabilir veya bu tedbirlerin hepsini birlikte uygulayabilir. 

Makale akademik çalışmalardan (Yüksek Lisans/Doktora Tezi veya Bilimsel Toplantılardan) üretilmiş ise bu durum muhakkak belirtilmelidir. Bildiriden üretilen makalelerin değerlendirmeye alınabilmesi için yazarın, makalesini “Çalışmam, daha önce yayımlanmamıştır ve yayımlanmayacaktır." şeklinde ıslak imzalı taahhütname ile birlikte göndermesi gereklidir. 

Yazar(lar) aynı makaleyi aynı anda birden fazla dergiye gönderemezler. Editör, olası eşzamanlı gönderimi sürecin başlangıcında öğrenirse, makaleyi incelemeden iade edebilir. Bu durum yayın sürecinde fark edilirse editör, incelemeleri dikkate almadan makaleyi reddedebilir veya bu kararı ilgili diğer editör(ler)le tartışarak alabilir ve yazarlardan belli bir süre makale başvurusu kabul etmemeye karar verebilir. Ayrıca yazarların işverenlerine yazabilir veya bu tedbirlerin hepsini birlikte hayata geçirebilir.

İntihal, başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmaktır.

Rize İlahiyat Dergisi, intihali engellemek için gönderilen tüm yazıları iThenticate yazılımı ile taramaktadır. Benzerlik oranın %20’den az olması beklenir. Benzerlik oranında asıl ölçü, yazarın atıf yapma ve alıntılama kurallarına uymasıdır. Benzerlik oranı %1 göründüğü hâlde atıf ve alıntı, usulüne uygun yapılmamışsa yine intihal söz konusu olabilir. Bu açıdan atıf ve alıntı kuralları yazar tarafından bilinmeli ve dikkatlice uygulanmalıdır. Rize İlahiyat Dergisi, alıntı ve atıflarda İSNAD 2. Edisyonu esas almaktadır.

İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık/inkar edilen yazarlık, araştırma/veri fabrikasyonu, makale dilimleme, dilimleyerek yayın, telif hakları ihlali ve çıkar çatışmasının gizlenmesi, etik dışı davranışlar olarak kabul edilir. Gönderilen veya yayımlanan bir yazıda intihalden şüphelenilmesi durumunda; 

1. Öncelikle çalışma derginin Etik Editörü tarafından, sonrasında Editörler Kurulu'nca incelenir. 

2. Dergi bir hafta içinde açıklamalarını göndermesi için yazarla iletişime geçer. 

3. Belirtilen süre içinde yazardan herhangi bir cevap alınamazsa, yazarın bağlı olduğu kurum ile iletişime geçilerek iddianın araştırılması talep edilebilir.

4. Alınan tüm önlemlere rağmen intihal içerdiği tespit edilen yazıların yazarlarına karşı aşağıda belirtilen ciddi önlemler alınacaktır:

a. Dergi, ilgili yazar hakkında kesin işlem yapılması için yazarın bağlı olduğu kurum ile derhal iletişime geçecektir.

b. Dergi, yayımlanan makalenin PDF kopyasını web sitesinden kaldıracak ve tam metin makaleye tüm bağlantıları devre dışı bırakacaktır. “İntihal Edilmiş Makale” ibaresi yayımlanan makalenin başlığına eklenecektir.

c. Dergi, yazar hesabını devre dışı bırakacak ve yazarın gelecekteki tüm gönderilerini 5 yıl süreyle reddedecektir.

Sahtecilik, araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek, birtakım çıkarlar doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmektir. Sahtecilik iddialarıyla ilgili süreç dergi Etik Editörü kontrolünde yürütülür.

Okurlar, Rize İlahiyat Dergisi’nde yayımlanan bir makalede önemli bir hata ya da yanlışlık fark ettiklerinde veya bilimsel araştırma ve yayın etiğine ilişkin herhangi bir ihlal tespit ettiklerinde ilahiyatdergi@erdogan.edu.tr adresine bildirimde bulunabilir. Derginin gelişimi ve kalitesi açısından bu bildirimler memnuniyetle karşılanmakta; hızlı ve yapıcı bir şekilde geri dönüş yapılmaktadır.

Yayımlanan makalede, bulguları, yorumları ve sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit edilirse Editörler düzeltme yayımlamayı düşünebilirler. Bulguları ve sonuçları geçersiz kılan büyük hatalar/ihlaller söz konusu olduğunda Editörler makaleyi geri çekmeyi düşünmelidir. Yazarlar tarafından araştırma veya yayının kötüye kullanılması ihtimali söz konusu ise; bulguların güvenilir olmadığına ve yazarların kurumlarının olayı soruşturmadığına dair kanıtlar var veya olası soruşturma haksız veya sonuçsuz görünüyor ise, editörler endişe ifadesi yayımlamayı düşünmelidir. Düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi ile ilgili olarak COPE yönergeleri dikkate alınır.

Rize İlahiyat Dergisi, yasal olarak kamuya açık olmayan insan katılımcılarla ilgili kişisel ve hassas verileri ya da materyalleri içeren tüm araştırmaların resmi etik incelemeye tabi olmasını şart koşar.

İnsan ve Hayvan Haklarının Korunması
İnsanlar üzerinde gerçekleştirilen tüm araştırmalar, Dünya Tıp Birliği'nin Helsinki Bildirgesi'ne uygun olarak yapılmalıdır. İnsanlarla veya insandan elde edilen örneklerle yapılan klinik araştırmalarda, katılımcılardan yazılı bilgilendirilmiş onam alınmalı ve bu durum makalenin ilk sayfasında açıkça belirtilmelidir. Çocuklar, vesayet altındaki bireyler veya tasdiklenmiş akıl hastalığı bulunanlar için yasal vasi onayı alınması zorunludur. Araştırmalar, katılımcıların özerkliği ve onurunu koruyacak şekilde planlanmalı; katılımcılara ait bilgilerin gizliliği titizlikle sağlanmalı ve gereksiz risklere maruz kalmaları önlenmelidir. Hayvanlar üzerinde yapılan tüm deneyler, ARRIVE rehberine uygun olarak gerçekleştirilmelidir ve etik kurullardan onay alınmış olmalıdır. Yazarlar, hayvanlara yönelik etik muamele standartlarını sağladıklarını ve acı ya da rahatsızlığı önlemek için alınan önlemleri açıkça ifade etmelidir.

Rize İlahiyat Dergisi, bilimsel süreli yayıncılıkta etik güvence oluşturmak amacıyla, Yayın Etiği Komitesi’nin (COPE) yayımladığı Dergi Editörleri için Davranış Kuralları ve En İyi Uygulama İlkeleri (Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors) ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama İlkelerini (Best Practice Guidelines for Journal Editors) benimsemektedir. Bu kapsamda yazarların aşağıdaki hususları dikkate almaları önem arz etmektedir: 

1) Etik kurul izni gerektiren, tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmalı, bu onay makalenin ilk sayfasında belirtilmeli ve “Etik Onay Belgesi” makaleyle birlikte sisteme yüklenmek suretiyle belgelendirilmelidir.

2) Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) ve olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmelidir.

Rize İlahiyat Dergisi, Yayın Kurulu'nun talebi üzerine iki yılda bir Ekim ayında özel sayı yayımlayabilir. İhtiyaç duyulması halinde özel sayının konusuyla ilgili özel sayı editör ya da editörleri atanır. Özel sayıya gelen makalelerle ilgili tüm süreçler derginin genel politikalarına uygun olarak yürütülür.

1- İslam Hukuku Özel Sayımız, Prof. Dr. Süleyman TURAN (Baş Editör) ve Dr. Öğr. Üyesi Zahide KESKİN’in (Sayı Editörü) editörlüğünde hazırlanmış olup, 20 Ekim 2023 tarihinde yayımlanmıştır. Özel sayımızın hazırlanmasında emeği geçen tüm paydaşlara teşekkür ederiz. Özel sayımıza erişmek için buraya tıklayınız.

Rize İlahiyat Dergisi editörleri, gönderilen tüm yazıları gizli belgeler olarak ele alır. Yazarların izni olmadan bir yazı hakkındaki bilgiler kimseye ifşa edilmez. Makale inceleme sürecinde; Editörler, Hakemler, Yayın Kurulu Üyeleri makalelere erişebilir. Bir yazıyla ilgili ayrıntıların yazarların izni olmadan üçüncü bir şahsa iletilebileceği tek durum, editörün ciddi araştırma suistimalinden şüphelenmesidir.

Rize İlahiyat Dergisi, COPE'un Başarılı Bir Yazı İşleri için Etik Araç Setine (Ethics Toolkit for a Successful Editorial Office) uyar. Rize İlahiyat Dergisi Editörleri; intihal, alıntı manipülasyonu, veri tahrifatı, veri uydurması ve diğer araştırma suistimalinin meydana geldiği makalelerin yayımlanmasını önlemek için tedbir alacaktır. Hiçbir durumda Rize İlahiyat Dergisi editörleri bu tür bir suistimalin gerçekleşmesine bilerek izin vermeyecektir. Rize İlahiyat Dergisi editörleri, dergilerinde yayımlanan bir makaleyle ilgili herhangi bir araştırma suistimali iddiasından haberdar olmaları durumunda, iddialarla ilgili olarak COPE’un yönergelerini izleyeceklerdir. Bu görev hem yayımlanmış hem de yayımlanmamış makaleleri kapsar. Hakemler de araştırma veya yayının suistimalinden şüphelendiklerinde durumu Editöre iletmelidir. 

Rize İlahiyat Dergisi, aşağıdaki veya benzeri konularda suistimal iddialarıyla karşılaştığında COPE akış şemalarını uygulamayı taahhüt eder. 

• Tekrar yayından şüphelenildiğinde yapılacaklar 

• İntihalden şüphelenildiğinde yapılacaklar 

• Uydurma verilerden şüphelenildiğinde yapılacaklar 

• Yazarlık değişikliği taleplerinde yapılacaklar 

• Açıklanmamış çıkar çatışması durumundan şüphelenildiğinde yapılacaklar 

• Haksız veya hediye yazarlıktan şüphelenildiğinde yapılacaklar 

• Bir yazıda etik probleminden şüphelenildiğinde yapılacaklar 

• Etik ihlal şüphesi e-posta vb. ile doğrudan haber verildiğinde yapılacaklar 

• Sosyal medya aracılığıyla etik ihlal şüphesi duyurulduğunda yapılacaklar 

Şikayetler, Rize İlahiyat Dergisi’nin veya yazı işleri ekibimizin sorumluluğunda olan içerik, prosedürler veya politikalarla ilgili olmalıdır. Şikayetler doğrudan ilahiyatdergi@erdogan.edu.tr adresine iletilmelidir. Şikayetlere hızlı, nazik ve yapıcı bir şekilde yanıt verilmeye gayret gösterilir. Editör, şikayetlerle ilgili COPE akış şemasında belirtilen prosedürü takip eder. 

Editörler ve hakemler tarafından yapılan değerlendirmelere dair ciddi itirazlar oluşması halinde söz konusu itiraz ilahiyatdergi@erdogan.edu.tr adresine iletilmelidir. İtiraz incelendikten sonra yazarın haklılığının ortaya çıkması durumunda Editör, yazardan makalenin gözden geçirilmiş bir versiyonunu göndermesini talep edebilir. Sürecin sağlıklı işlemesi adına itiraz mektubuna mümkün olduğunca fazla ayrıntı ve kanıtın eklenmesi önem arz etmektedir. Her makale için yalnızca bir itiraz dikkate alınır. 

Çıkar çatışması, birincil bir çıkarla ilgili mesleki yargı, ikincil bir çıkardan (mali kazanç veya kişisel rekabet gibi) etkilenebildiğinde ortaya çıkar. Bir makalenin nasıl ele alınacağına dair en iyi kararın verilebilmesi için yazarların rekabet halindeki çıkarlarının bilinmesi ve makalenin yayımlanması halinde okuyucuların da bunları bilmesi gerekmektedir.

Rize İlahiyat Dergisi, yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlanmasını garanti eder. Birden fazla yazarlı çalışmalarda, hakem süreci tamamlanan çalışmanın sonunda katkı oranı beyanı, varsa destek ve teşekkür beyanı ile çatışma beyanına yer verilmelidir.

1. Rize İlahiyat Dergisi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tarafından yılda iki kez (20 Nisan-20 Ekim) yayımlanan hakemli akademik bir dergidir.

2. Makale kabul tarihleri Nisan sayısı için 15 Kasım-31 Aralık, Ekim sayısı için 15 Mayıs-30 Hazirandır. 

3. Rize İlahiyat Dergisi’nin yayın dili Türkçe, İngilizce ve Arapçadır. Diğer dillerdeki bilimsel çalışmaların yayımlanmasına Yayın Kurulu karar verir.

4. Rize İlahiyat Dergisi’nde telif ve tercüme makale, edisyon kritik, kitap incelemesi ve bilimsel toplantı değerlendirmeleri yayımlanır. Rize İlahiyat Dergisi’ne sadece lisansüstü çalışma yapan araştırmacıların çalışmaları kabul edilmektedir.

5. Tercüme türünde gelen yazıların işleme alınabilmesi için yazar ve/veya yayınevinden izin alındığına dair belge "İzin Belgesi" adıyla sisteme yüklenmelidir. Ayrıca metinlerin orijinallerinin bir kopyası bilgisayar ortamına aktarılmak suretiyle gönderiye eklenmelidir.

6. Yazım ilkelerine uyulmadan dergiye gönderilen yazılar, sürece alınmadan düzeltilmesi için yazara iade edilir.

7. Rize İlahiyat Dergisi’nde çift taraflı kör hakemleme sistemi uygulanmaktadır. İki hakemin olumlu rapor bildirdiği makale, yayımlama sürecine alınır. Hakem raporlarından birinin olumlu (kabul veya minör revizyon kararı), diğerinin olumsuz (red veya major revizyon kararı) olması halinde çalışma üçüncü hakeme gönderilir. Detaylı bilgi için tıklayınız.

8. Hakem raporlarında gizlilik esastır; bu sebeple derginin künyesinde hakem bilgilerine yer verilmez. 

9. Bir sayıda aynı yazara ait en fazla bir çalışma yayımlanabilir. Bir yazar üst üste iki sayıda makale yayınlayamaz.

10. Dergi Editörü ve Yayın Kurulu üyeleri dergiye makale gönderebilirler. Dergi kurullarımızda görev yapanların dergimizde makale yayımlaması durumunda ilgili sayıdaki bütün görevleri askıya alınır. Kör hakemlik sisteminin ihlal edilmesine hiçbir şekilde izin verilmez. Dergi Editörü, Yayın Kurulu üyeleri ve derginin bağlı olduğu kurumda çalışanların göndermiş olduğu makale oranı sayıdaki toplam yayınların 1/3’ünü aşamaz.

11. Rize İlahiyat Dergisi’nde yayımlanması kabul edilen yazıların telif hakkı yazarlardadır. Detaylı bilgi için tıklayınız.  

12. Dergimizde yayımlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayrı Ticari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisansı altında açık erişim olarak yayınlanır. Yayınlanan makalelere https://dergipark.org.tr/tr/pub/rid/archive adresi üzerinden ücretsiz olarak erişilebilir. Detaylı bilgi için tıklayınız.

13. Dergimizde yayınlanan makaleler LOCKSS'ta dijital olarak arşivlenmektedir. Detaylı bilgi için tıklayınız.

14. Dergiye gönderilen çalışmalarda dil bilgisi kurallarına (imla, noktalama, açıklık, anlaşılırlık vs.) riayet etme mecburiyeti vardır. Bu nedenle oluşabilecek problemler ve eleştirilerden tamamen yazar sorumludur.

15. Rize İlahiyat Dergisi’nde tüm politikalar ve süreçler Yayın Kurulu tarafından belirlenir. Burada belirtilmeyen hususlarda karar verme yetkisi Yayın Kuruluna aittir. 

16. Rize İlahiyat Dergisi, gönderilen makaleleri yayımlayıp yayımlamama, gerekli gördüğü durumlarda makaleler üzerinde düzeltmeler yapma hakkına sahiptir. Dergide yayımlanmış bir yazının hukukî sorumluluğu ise yazarına aittir ve dergiyi bağlamaz. Dergiye makale gönderen yazar, bu ilkeleri kabul etmiş sayılır. Bu ilkelere uymayan makaleler değerlendirmeye alınmayacaktır.