Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalığa Yönelik Primer Bakımı ve Diyabet Tutumlarının İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2, 1 - 7, 26.06.2024

Uğur Ergün , Ahmet Ürk , Mustafa Eroğlu

Öz

Amaç: Bu çalışmada tip 2 diyabet hastalarının hastalığa yönelik primer öz bakımı ve tutumlarının irdelenmesi planlandı.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan bu çalışmada, 300 diyabetik hastaya çalışmanın amacına uygun ve literatüre dayandırılarak geliştirilen 13 sorudan oluşan sorgulama anketi uygulandı. Araştırmaya 18 ile 90 yaş aralığında olan işitme, anlama sorunu olmayan ve çalışmaya katılmayı kabul eden tip 2 diyabetliler dahil edilmiştir.
Bulgular: Çalışmamıza 138 (%46)’i erkek, 162 (%54)’si kadın hasta dahil edilmiştir. Yaş ortalaması tüm hastalarda 58,9 (± 13,5), erkeklerde 58,8 (± 12,6)ve kadınlarda 59 (± 14,3) idi. Cinsiyete göre yaş dağılımları arasında istatistiksel anlamlı farklılık saptanmadı (p= 0.8). Çalışmada en az hastalık süresinin 1 yıl, en uzun hastalık süresinin 50 yıl, ortalama sürenin 11,9 (± 8,3) yıl olduğu, katılımcıların 164 (%50)’ü 10 yıldan az ve 95 (%86)’inin ise 10-20 yıl arası diyabet hastası olduğu ve cinsiyete göre diyabet süreleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p= 0.11). Çalışmada hastaların sadece 110 (%36,6)’u insulin tedavisi aldığı belirlendi. Hastaların 144 (%48)’ü insülin uygulama eğitimi, 85 (%28,3)’i ayak/nabız eğitimi aldıklarını ve 141 (%47)’i aşılanma hakkında bilgilendirildiklerini, ayrıca 131 (%43,7)’i diyabete bağlı komplikasyonlar hakkında bilgilerinin olduğunu belirtti. Eğitim almayan grupla karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p=0,05).

Sonuç: Diyabetik bireylerde primer bakım ve farkındalık tedavinin en önemli kısmıdır. Hastaların bireysel özellikleri göz önünde bulundurularak, hastalığa yönelik eksik bilgi ve olumsuz tutumların belirlenmesi, bilgi ve tutumlarını geliştirmeye yönelik eğitimlerin düzenlenmesi ve farkındalıklarının artmasına yönelik çalışmalar yapılması hastalığın mortalite ve morbidite açısından önemli olduğunu düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Diyabetes mellitus, primer bakım, eğitim

Kaynakça

• 1. Draznin, B., Aroda, V. R., Bakris, G., et al. G. American Diabetes Association Professional Practice Committee, American Diabetes Association Professional Practice Committee. 15. management of diabetes in pregnancy: standards of medical care in diabetes. Diabetes Care. 2022; 45(1): 60-82.
• 2. Dinççağ, N. Diabetes mellitus tanı ve tedavisinde güncel durum. İç Hastalıkları Dergisi. 2011; 18(4): 181-223.
• 3. Hofbauer L, L. C., Busse, B., Eastell, R., et al. Bone fragility in diabetes: novel concepts and clinical implications. The Lancet Diabetes & Endocrinology. 2022; 10(3): 207-220.
• 4. Li, M., Li, X., & Lu, Y. Obstructive sleep apnea syndrome and metabolic diseases. Endocrinology. 2011; 159(7): 2670-2675.
• 5. Nederstigt, C., Uitbeijerse, B. S., Janssen, L. G. et al. Associated auto-immune disease in type 1 diabetes patients: a systematic review and meta-analysis. European journal of endocrinology. 2019; 180(2): 135-144.
• 6. American Diabetes Association Professional Practice Committee, & American Diabetes Association Professional Practice Committee. Diabetes care. 2022; 45(1): 17-38.