Din ve Ahlak Bağlamında Sadakat

Yıl 2022, Sayı: 9, 151 - 170, 28.04.2022

Ahat Taşcı

https://doi.org/10.53336/rumeli.1088407

Öz

Concepts with moral content are important because they include various arrangements regarding the relations of people with religion, religion with people, and people with people. In this context, when the concept of loyalty is considered as widely, love, fidelity, sincerity, self-sacrifice, etc. encompasses many virtues. For this reason, it has been evaluated as a moral virtue that has been emphasized in all religions and beliefs and is expected to be possessed by believers.
People is a self-sufficient being and needs more than they can afford on their own. This neediness also brings about the need for trust. The importance of mutual trust and, accordingly, loyalty in all kinds of religious, moral, legal, familial and commercial relations between people is obvious. The main target of legal systems, moral teachings and religions has been to establish an environment of trust and loyalty by preventing or minimizing the destructive tendencies and harms of people with selfish feelings to other people and the environment they live in, due to the importance of loyalty we have stated.
The issue of loyalty is not only important in terms of commitment to religious values, but also in family and human relations and social life. Loyalty is a very important concept that we encounter in every aspect of our lives, from religion, politics, commerce, family relations, law and morality.

Anahtar Kelimeler

History of Religions, Religion, Ethic, Loyalty, Commitment, Obedience.

Din ve Ahlak Bağlamında Sadakat

Öz

Ahlakî içeriğe sahip kavramlar verdiği mesajlarla insanın dinle, dinin insanla, insanın insanla ilişkilerine dair çeşitli düzenlemeleri içermesi nedeniyle önem arz eder. Bu çerçevede sadâkat kavramı da geniş anlamıyla düşünüldüğünde, sevgi, vefa, samimiyet, fedakârlık vb. pek çok erdemi kapsadığından, tüm din ve inançlarda üzerinde durulmuş olan ve inananların sahip olması beklenen ahlaki bir erdem olarak değerlendirilmiştir.
İnsan, kendi başına yetersiz bir varlıktır ve tek başına karşılayamayacağı kadar çok şeye muhtaçtır. Bu muhtaç olma durumu, beraberinde güvenme ihtiyacını da ortaya çıkarır. İnsanlar arası kurulan her türlü dinî, ahlakî, hukukî, ailevî, ticarî ilişkide karşılıklı güven duygusu ve dolayısıyla sadâkatin önemi açıktır. Sadâkatin belirtmiş olduğumuz bu önemi sebebiyledir ki; hukuk sistemleri, ahlaki öğretiler ve dinlerin temel hedefi, tabiatında bencil duygular bulunan insanın hem diğer insanlara hem de yaşadığı çevresine olabilecek yıkıcı eğilim ve zararlarını önlemek, ya da en aza indirmek suretiyle güven ve sadâkat ortamını tesis etmek olmuştur.
Sadâkat konusu dini değerlere bağlılık anlamında önem arz ettiği gibi aynı zamanda ailevî ve beşerî ilişkiler ile sosyal hayatta da çok önemlidir. Sadâkat, din, siyaset, ticaret, ailevi ilişkiler, hukuk ve ahlaka varıncaya kadar hayatımızın her alanında karşılaştığımız, dikkate alınan ve önem verilen bir kavramdır.

Anahtar Kelimeler

Sadakat, Bağlılık, İtaat, Din, Ahlak, Dinler Taihi

Kaynakça

• Abdülbâkî, Muhammed Fuâd. el-Mu‘cemü’l-Müfehres li-elfazi’l-Kur’ani’l-Kerim. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1990.
• Biser, Eugen vd. Lexikon Des Christlichen Glaubens. München: Pattloch Verlag, 2003.
• Bolay, Süleyman Hayri. Felsefi Doktrinler ve Terimler Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları, 1996.
• Cayn, Bernard S. (ed.). Webster’s New International Dictionary of The English Language. Springfield: G. & C. Merriam Co, 1955.
• Demi̇rtaş, Mehmet. “Josiah Royce’un Sadakat Felsefesine Göre Hıristiyanlık Bir Sadakat Dini Midir?” Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/2 (01 Aralık 2012).
• Demi̇rtaş, Mehmet. “Sadakat Felsefesi Açısından Ailede Sadakat”. Kadın ve Aile Üzerine Araştırmalar: Dinî, Tarihî, Sosyolojik ve Psikolojik Analizler.
• Düzgün, Şaban Ali. “Sevginin İstismarı ve Sevgide Aşırılık (Kültler)”. KADER Kelam Araştırmaları Dergisi 9/2 (2011).
• Edwards, Paul (ed.). The Encyclopedia of Philosopy. New York: Macmillan, 1967.
• Eliade, Mircea (ed.). The Encyclopedia of Religion. 16 Cilt. New York: Macmillan Publishing Co, 1987.
• Fîrûzâbâdî, Ebü’t-Tâhir Mecdüddîn Muhammed b. Yakûb b. Muhammed. el-Kamusü’l-Muhît. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1987.
• Gazzâli. İhyâ (Muhtasar İhyau Ulumi’d-Dîn Tercümesi). çev. Mustafa Çağrıcı. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2020.
• Gündüz, Şinasi. Din ve İnanç Sözlüğü. Ankara: Vadi Yayınları, 1998.
• Hernandez, Giselle vd. “Tanrı’ya Bağlılık, Manevi Başaçıkma ve Alkol Kullanımı”. çev. Necmi Karslı. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 13/2 (2013).
• İbn Hişâm, Ebû Muhammed Cemaleddin Abdülmelik. es-Siretü’n-Nebeviyye. thk. Mustafa es-Sekkâ vd. Mısır: Mektebetü Mustafa el-Babî’l-Halebî, 1955.
• İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Rüveyfiî. Lisanü’l-Arab. I-XV Cilt. Beyrut: Dâru Sâdir, 1414.
• İbrâhim Mustafa vd. el-Mu’cemü’l-Vasît. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1996.
• İsfehânî, Ragıb el-. İslam’ın Ahlaki İlkeleri (ez-Zeria ila Mekarimi’ş-Şeria). çev. Abdi Keskinsoy. İstanbul: Beşikçi Yayınevi, 2003.
• İzutsu, Toshihiko. Kur’an’da Dini ve Ahlaki Kavramlar. çev. Selahattin Ayaz. İstanbul: Pınar Yayınları, 1991.
• Kaplan, Mehmet vd. Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi. 2 Cilt. İstanbul: Müfef Yayınları, 1993.
• Kur’an-ı Kerim Meali. çev. Hayreddin Karaman vd. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2019.
• Kirman, M. Ali. “Batıda Ortaya Çıkan Yeni Dini Hareketlerin Bazı Özellikleri ve Toplumsal Tabanları”. Dini Araştırmalar Dergisi 2/4 (1999).
• Köse, Ali. “İmân”. DİA. C. XXII. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
• Little, William vd. (ed.). The Shorter Oxford English Dictionary on Historical Principles. Oxford: At The Clarendon Press, 3rd ed., 1952.
• Ma‘lûf el-Yesûî, Luvîs. el-Müncid fi’l-luġa ve’l-aʿlâm. Beyrut: Dârü’l-Meşrik, 1994.
• Maverdi, Ebü’l-Hasan Ali b Muhammed b Habib. Edebü’d-Dünya ve’d-Dîn. Beyrut: Dârü İbn. Kesîr, 2. Basım, 1995.
• Mehmet Akif Ersoy. Safahat. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2017.
• Müslim, Ebû’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî en-Nîsâbûrî. Sahihu Müslim. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî. Kahire: Dâru’t-Te’sîl, 1435.
• Pope, Hugh. “Faith”. The Catholic Encyclopedia. C. V. New York: Robert Appleton Company, 1909.
• Ragıb el-Isfahânî, Ebû’l-Kâsım el-Huseyn b. Muhammed. Mu’cemu Müfredati elfazi’l-Kur’ân. thk. Safvân Adnân ed-Dâvûdî. Dımeşk, Beyrut: Dâru’l-Kalem, ed-Dâru’ş-Şâmiyye, 1412.
• Seyyar, Ali. Ahlâk Terimleri Ansiklopedik Sözlük. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2015.
• Sinanoğlu, Mustafa. “İmân”. DİA. C. XXII. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
• Şemseddin Sami. Kâmûs-ı Türkî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Tekin, Mustafa. “Özgürlük ve Teslimiyet: Kavramsal Bir Tartışma”. Yetkin Düşünce 1 (2018).
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ. es-Sünen. I-V Cilt. Beyrut: Dâru’t-Te’sîl, 1435.
• Türk Dil Kurumu. Türkçe Sözlük. 2 Cilt. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1998.
• Uludağ, Süleyman. Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Marifet Yayınları, 1991.
• Vergote, Antoine. Din, İnanç ve İnançsızlık: Psikolojik İnceleme. çev. Veysel Uysal. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1999.
• Bilgin, Önder. Josiah Royce’un Ahlâk Anlayışı, (Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.