Sezai Karakoç’un şiirlerinde Hz. Muhammed algısı

Yıl 2021, Sayı: 23, 544 - 557, 21.06.2021

Hamdullah Okay Muhammed Felat Aktan

https://doi.org/10.29000/rumelide.949486

Öz

Kur’an-ı Kerim’de âlemlere rahmet olarak gönderildiği söylenen Hz. Muhammed, gerek klasik Türk edebiyatında gerekse de modern Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Klasik edebiyatta Hz. Peygamber’i konu edinen nazım türlerine fazlaca yer verilmiştir. Kur’an-ı Kerim’den sonra İslam tarihinin temel kaynağı sayılan hadis ve onun ifade edeni olan peygambere duyulan ilgi, Cumhuriyet sonrası modernleşme temayülü gösteren yeni Türk edebiyatı döneminde de artarak devam eder. Necip Fazıl Kısakürek, Arif Nihat Asya, Asaf Halet Çelebi, Sezai Karakoç, Cahit Zarifoğlu gibi şairler Türk şiirinde Hz. Peygamber ile ilgili oluşturulan imgede büyük pay sahibidirler. Mezkûr şairler arasında Sezai Karakoç, şiirlerinde Kur’an-ı Kerim’de isimleri zikredilen peygamberlerden özellikle de bütün âlemlerin övünç kaynağı Hz. Muhammed’den sıklıkla bahseder. Sezai Karakoç şiirlerinde Hz. Muhammed’in kutlu doğumunu, doğumundan önce ve sonra gerçekleşen mucizeleri, yeni bir medeniyetin inşasındaki rolünü, yaşadığı zorlukları, verdiği evrensel mesajları gözler önüne sererek sömürgeci güçler tarafından istila edilen İslam coğrafyasının uyanışını sağlamak istemektedir. Şair, Hz. Peygamber’in vefatından sonra Mehdi’nin ordusuyla yeryüzüne gelip diriliş ve derleniş düşüncesine hayatiyet kazandıracağına inanır. Şairin gelecekle ilgili bu muştusunda Hz. Peygamber’in dünyayı algılayış biçiminin, yaşama bakışının özetle ilkelerinin asrın ruhuna sirayet edeceğine dair inancı önemli rol oynar. İnsanoğlunun yaşadığı varoluşsal sorunların vahyin telkin ve teskin edici iksiriyle giderileceğini savlayan Karakoç’un peygamber tasavvuru bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Şairin sonradan “Gün Doğmadan” başlığı altında bir araya getirilen dokuz şiir kitabı taranarak kaleme alınan bu makalede amaç, Sezai Karakoç’un şiirlerindeki Hz. Muhammed algısını ve telakkisini ortaya çıkarmaktır.

Anahtar Kelimeler

Sezai Karakoç, Hz. Muhammed, İslam, peygamber algısı, şiir

The perception of precious Mohammed in Sezai Karakoç's poems

Öz

Precious Muhammed has a different place in both classical Turkish literature and modern Turkish literature. In classical literature, Precious The types of verse that deal with the Prophet have been given a lot of space. The interest in the prophet of Islam, which is regarded as the secondary source of Islamic history after the Holy Qur'an, continues to increase in the post-Republic period of Turkish literature, which has a tendency towards modernization. Poets such as Necip Fazıl Kısakürek, Asaf Halet Çelebi, Sezai Karakoç and Cahit Zarifoğlu in Turkish poetry. They have a large share in the image created about the prophet. Among the aforementioned poets, Sezai Karakoç, the prophets whose names are mentioned in the Quran in his poems, especially Precious He often talks about Mohammed. In Sezai Karakoç's poems, Precious The holy birth of Muhammad, the miracles that took place before and after the birth of the prophet, in the construction of a new civilization, Precious The role of the Prophet, the difficulties he experienced and the universal messages he gave draw attention. The poet, Precious He believes that after the death of the Prophet, the Mahdi will come to earth with his army and resurrect the idea of fertility and togetherness. Precious The belief that the principles of the Prophet's perception of the world, his view of life in summary will infect the spirit of the century plays an important role. The subject of this article is Karakoç's vision of a prophet, who argued that the existential problems of humankind will be solved by the suggestion and soothing elixir of revelation. The aim of this article, which was written by scanning nine poetry books of the poet, which was later brought together under the title "Before Sunrise", is to reveal the perception and understanding of the Prophet Muhammad in Sezai Karakoç's poems.

Anahtar Kelimeler

Sezai Karakoç, Prophet Muhammad, Islam, perception of the prophet, poetry

Kaynakça

• Andı, F. (2012). Modern Türk Şiirinde Gelenekten Yararlananlar. Hasan Akay ve Muharrem Dayanç (Ed.). Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri içinde. (s.102-118). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Ayvazoğlu, B. (1997). Geleneğin Direnişi. İstanbul: Ötüken.
• Baş, M.K. (2011). Sezai Karakoç’un Şiirinde Metafizik Vurgu, İstanbul: İnsan.
• Baş, M.K. (2015). Dirilişin Yapıtaşları Sezai Karakoç’un Düşünce ve Sanatında Temel Kavramlar, Ankara: Lim.
• Daşçıoğlu, Y. (2012). İkinci Yeni Şiiri. Hasan Akay ve Muharrem Dayanç (Ed.) Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri içinde. (s.120-137). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Kahraman, H.; Şakar M. (2017). “Hz. Peygamber’in İlk Vahyin Akabinde İntiharı Düşünmesi ile İlgili Rivayetlerin Tahlil ve Tenkidi”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 26 (1) , 151-189.
• Karaca, A. (2010). İkinci Yeni Poetikası. 2.Baskı. Ankara: Hece.
• Karakoç, S. (2015). Gün Doğmadan. 20.Baskı, İstanbul: Diriliş.
• Karakoç, S. (2017). Sütun, Günlük Yazılar II. 9.Baskı, İstanbul: Diriliş.
• Karataş, T. (1998). Doğu’nun Yedinci Oğlu Sezai Karakoç. 1. Baskı.İstanbul: Kaknüs.
• Kemikli, B. (2018). Şiirin Ufku: Hz. Peygamber’i Şiirle Sevmek (K.D), İnsan ve Toplum, 8(3), 141-147
• Koçak, M. (2016). “Mehmet Akif Ersoy, Necip Fazıl ve Sezai Karakoç Şiirlerinde Bir Medeniyet Öncüsü Olarak Hz.Muhammed”, İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, (8) , 203-222
• Koçakoğlu, B, Demir, A. (2015). Sezai Karakoç’un Peygamber Tasavvuru, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi , (34) , 123-170 .
• Korkmaz, R. , Özcan, T. (2009). Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri. R. Korkmaz (Ed.). Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı içinde (s.237-340). Ankara: Akçağ.
• Korkmaz, R. (2014). İkaros’un Yeni Yüzü Cahit Sıtkı Tarancı. 2.Baskı. Ankara: Akçağ.
• Özbalıkçı, M.R. (2018). “Ümmî Bir Peygambere “Oku” Hitabının Hikmeti”. Balıkesir İlahiyat Fakültesi Dergisi. Cilt 4. Sayı 1.
• Serinsu, A. N. (Ed.). (2009). Dini Terimler Sözlüğü. İstanbul: MEB.
• Yazır, E. H. (2014). Kur’an-ı Kerîm ve Meali, Konya: Haktan.
• Yeniterzi, E. (2002). “Türk Edebiyatında Na’tlara Dair”. Türkler C.11. Ankara: Yeni Türkiye, 762-767.
• Yeniterzi, E. (2006). “Na’t”. TDV İslam Ansiklopedisi. C.32. s.436-437.
• Yücel, İ. (2013). Peygamberimizin Hayatı. Ankara: DİB.