75-й саммит НАТО, созванный в 2024 году, проходил в условиях эскалации напряженности в мире и атмосферы, напоминающей эпоху холодной войны. Примечательным аспектом саммита стал акцент на увеличении военной помощи Украине и включение Китая в число «стран, вызывающих озабоченность», что означало существенный сдвиг в стратегической позиции НАТО. В данной статье используется концепция дилеммы безопасности для анализа решений, принятых на саммите. Концепция дилеммы безопасности предполагает, что как наступательные, так и оборонительные действия, порождающие отсутствие безопасности, могут представлять угрозу. Анализ выявляет две основные проблемы, с которыми сталкивается НАТО в сдерживании противников без ухудшения угрожающей обстановки: Первая проблема связана с возрождением России как военной державы, способной прибегнуть к военным действиям. Второй вызов связан с появлением Китая как грозного конкурента на мировой арене. Решения, принятые на саммите, не означают краха устремлений или иллюзий после окончания холодной войны. Напротив, они представляют собой реализацию альянсом стратегий сдерживания и обороны. Однако существует риск, что эти меры могут непреднамеренно стимулировать цикл взаимного недоверия и наращивания вооружений, что может усилить напряженность в отношениях как с Россией, так и с Китаем. Несмотря на то что целью является стабилизация ситуации, существует риск эскалации в ядерной и кибернетической сферах, где Россия и Китай обладают значительным потенциалом. В данном исследовании рассматривается эволюционирующая роль НАТО и демонстрируется, как усилия Альянса по укреплению коллективной безопасности могут оказать глубокое влияние не только на Европу, но и на более широкие геополитические ландшафты. Полученные результаты подчеркивают необходимость тонкой стратегии в оборонной политике, требующей хрупкого равновесия между напористым сдерживанием и дипломатическим взаимодействием для обеспечения эффективного управления НАТО в рамках глобальной системы. Меняющаяся позиция НАТО заставляет задуматься о будущем глобальной безопасности и способности Альянса умело ориентироваться в обостряющейся конкуренции между возрождающимися державами.
The 75th NATO Summit, which convened in 2024, occurred within a context of escalating global tensions and an atmosphere reminiscent of the Cold War era. A notable aspect of the summit was the emphasis on augmenting military assistance to Ukraine and the designation of China as a “country of concern,” signifying a substantial shift in NATO’s strategic posture. This article employs the security dilemma concept to analyze the decisions taken at the summit. The security dilemma concept posits that both offensive and defensive moves that engender insecurity have the potential to pose a threat. The analysis reveals two major challenges NATO faces in deterring adversaries without worsening the threat environment: The first challenge pertains to the resurgence of Russia as a military power capable of resorting to warfare. The second challenge is the emergence of China as a formidable competitor in the global arena. The decisions made at the summit do not signify the failure of post-Cold War aspirations or illusions. Instead, they represent the implementation of deterrence and defense-based strategies by the alliance. However, there is a risk that these measures could unintentionally encourage a cycle of mutual distrust and arms buildup, which could increase tensions with both Russia and China. This reflects a new security dilemma facing the Alliance. While the aim is to stabilize the situation, there is a risk of escalation in the nuclear and cyber domains, where both Russia and China have significant capabilities. This study explores the evolving role of NATO and demonstrates how the Alliance’s endeavors to bolster collective security can profoundly impact not only Europe but also broader geopolitical landscapes. The findings underscore the imperative for a nuanced strategy in defense policy, necessitating a delicate equilibrium between assertive deterrence and diplomatic engagement to ensure the effective governance of NATO within the global system. The evolving posture of NATO gives rise to pivotal inquiries concerning the future of global security and the Alliance’s capacity to adeptly navigate the escalating competition among resurgent powers.
2024 yılında 75.’si düzenlenen NATO Zirvesi, küresel gerilimin arttığı, Soğuk Savaş dönemi atmosferini yansıtan bir ortamda gerçekleşmiştir. Zirvenin Ukrayna’ya askeri yardımın arttırılmasına odaklanması ve Çin’i “endişe duyulan ülke” olarak nitelendirmesi, NATO’nun stratejik duruşundaki değişimi göstermekte ve önemli bir dönüm noktasına işaret etmektedir. Bu makale, zirvede alınan kararları, yalnızca saldırgan hamlelerin değil, güvensizliğin şiddete dönüşmesine neden olacak savunmacı hamlelerin de tehdit oluşturma potansiyeli olduğunu öne süren güvenlik ikilemi kavramı çerçevesinde analize tabi tutmaktadır. Analiz, NATO’nun tehdit ortamını daha kötü bir hale getirmeden düşmanları caydırma yolunda karşılaştığı iki önemli zorluğu ortaya koymaktadır: Birincisi Rusya’nın savaşa başvurabilen bir aktör olarak yeniden canlanması iken diğeri Çin’in uluslararası arenada güçlü bir rakip olarak varlık göstermesi olmuştur. Zirvede alınan kararlar, Soğuk Savaş sonrası umut ya da yanılsamaların başarısızlığa uğramasının ifadesi olmaktan ziyade ittifak tarafından uygulanmakta olan caydırıcılık ve savunmaya dayalı stratejilerdir. Fakat bu tedbirlerin hem Rusya hem de Çin ile gerilimi arttırabilecek karşılıklı güvensizlik ve silahlanma döngüsünü, istemeden de olsa, teşvik etme riski bulunmaktadır. Bu durum, İttifak’ın karşı karşıya olduğu yeni bir güvenlik ikilemini yansıtmaktadır. Amaç, durumu istikrara kavuşturmak olsa da hem Rusya hem de Çin’in önemli kabiliyetlere sahip olduğu nükleer ve siber alanlarda yükselme riski bulunmaktadır. Bu çalışma, NATO’nun değişen rolünü incelemekte ve İttifak’ın kolektif güvenliği artırma çabalarının sadece Avrupa’da değil, daha geniş jeopolitik coğrafyalarda da nasıl derinleştirebileceğini ortaya koymaktadır. Bulgular, uluslararası sistemde NATO’nun etkin bir yönetim sergileyebilmesi için, iddialı caydırıcılık ve diplomasi arasında bir denge kurarak savunma politikasına sofistike bir yaklaşımın gerekliliğini vurgulamaktadır. NATO’nun değişen tutumu; küresel güvenliğin geleceği ve İttifak’ın yeniden canlanan güç rekabetini etkili bir şekilde yönetme kapasitesi hakkında önemli soruları gündeme getirmektedir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Uluslararası İlişkiler (Diğer) |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 29 Ekim 2024 |
Kabul Tarihi | 10 Nisan 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 13 |
Rusya Araştırmaları Dergisi (RUSAD) | rusad.tr@gmail.com |