COVİD-19 SÜRECİNDE HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN MERHAMET DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 70 - 82, 29.12.2021

Nehir Demirel , Hediye Utli

Öz

Bu araştırma, COVID-19 sürecinde hemşirelik öğrencilerinin merhamet düzeylerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel türde planlandı. Araştırmanın evrenini bir devlet ve bir vakıf üniversitesinde öğrenim gören 766 hemşirelik öğrencisi oluşturdu. Araştırmaya katılmak için gönüllü olan 269 öğrenci ile bu çalışma gerçekleştirildi. Verilerin toplanmasında “Öğrenci Tanıtım Formu” ve “Merhamet Ölçeği” kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde MannWhitney U, Kruskal-Wallis, düzeltilmiş Bonferroni ve çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) testi kullanıldı. Öğrencilerin yaş ortalaması 21,27±3,05 yıl, %63,2’si kadındır ve %51,6’sı COVID19 sürecinde klinik uygulama yapmıştır. Öğrencilerin merhamet ölçeği toplam puan ortalaması 95,62±16,72’dir. Merhamet düzeylerini cinsiyet, yaşadığı yer, okuduğu üniversite ve sınıf düzeylerinin etkilediği saptanmıştır. Klinik uygulama yapma ve yapmama durumlarına göre merhamet ölçeği toplam ve alt ölçek puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Ancak klinik uygulama yapan öğrencilerin COVID-19 sürecinde bireye temas etmesi ile Merhamet Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p<0,05). Bireye temas etmeye kararsız olduğunu ifade eden katılımcıların, temas etmeyi olumlu veya olumsuz olarak değerlendiren katılımcılara göre merhamet ölçeği toplam puan ortalamasının anlamlı derecede yüksek olduğu görülmüştür (p<0,05). Bu araştırmada, COVID19 pandemi sürecinde hemşirelik öğrencilerinin merhamet düzeylerinin yüksek olduğu sonucu ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Hemşirelik öğrecisi, Merhamet

Kaynakça

• 1. Liu Y, Wang H, Chen J, Zhang X, Yue X, Ke J, et al. Emergency management of nursing human resources and supplies to respond to coronavirus disease 2019 epidemic. Int J Nurs Sci, 2020;7(2):135–8. Available from:https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S235201322030051X.
• International Council of Nurses. 2016. A force for change: Improving health systems’ resilience. Available from: https://www.thder.org.tr/ uploads/files/icn2016.pdf. [Accessed September 10, 2021].
• T.C. Yükseköğretim Kurulu. 2020-2021 Eğitim ve Öğretim Yılı Bahar Dönemine İlişkin Açıklama. Erişim linki: https://basin.yok.gov.tr/AciklamaBelgeleri/2021/03-2020-2021-bahar-donemine-iliskin-aciklama.pdf. Erişim tarihi Ekim 12, 2021.
• Rapanta C, Botturi L, Goodyear P, Guàrdia L, Koole M. Online University teaching during and after the covid-19 crisis: Refocusing teacher presence and learning activity. Postdigital Sci Educ, 2020;2(3):923–45.
• Dalgalı B, Gürses İ. Merhametin sağlık hizmetlerindeki yeri ve önemi. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2018;2(1):181-201.
• Çingöl N, Çelebi E, Zengin S, Karakaş M. Bir sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin merhamet düzeylerinin incelenmesi. Klin Psikiyatr Derg, 2018;21(1):61–7.
• Baykara Z. Hemşirelik bakımı kavramı. Türkiye Biyoetik Derg, 2014;1(2):92–9.
• Caranto LC. Coalescing the theory of roach and other truth-seekers. Int J Nurs Sci, 2015;5(1):1–4.
• Upton KV. An investigation into compassion fatigue and self-compassion in acute medical care hospital nurses: a mixed methods study. J Compassionate Heal Care, 2018;5(1):1–27.
• Price B. Promoting compassionate care through learning journeys. Nurs Stand, 2013;27(48):51–7.
• American Nurses Association. Code of ethics for nurses with interpretive statements. Washington, DC: American Nurses Association, 2001.
• Gündüzoğlu NÇ, Korhan EA, Yıldırım YK, Aykar FŞ, Üstün Ç. Hemşirelik öğrencilerinde merhamet düzeyi compassion level of nursing students. J Hum Rhythm, 2019;5(2):104–16.
• Özan A. Yoğun bakım hemşirelerinde merhametin ve merhamet yorgunluğunun belirlenmesi (Yayınlanmamış yükseklisans tezi). Erzurum, Atatürk Üniversitesi, 2019.
• Yakıt E. Cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin merhamet ve bakım davranışlarının incelenmesi. (Yükseklisans tezi). İstanbul, Biruni Üniversitesi, 2020.
• Pommier EA. The compassion scale. Diss Abstr Int Sect A Humanit Soc Sci, 2011;72.
• 16. Akdeniz S, Deniz ME. Merhamet ölçeği ’ nin türkçe ye uyarlanması : Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 2016;4(1):50–61.
• Babur S, Özdelikara A. Hemşirelik öğrencilerinin merhamet düzeyi ve empatik eğilim ilişkisi. Acibadem Univ Saglik Bilim Derg, 2020;11(2):342-9.
• Doğan Yüksekol Ö., Orhan İ., Yıldız H. E., Yılmaz A., N. Ebelik bölümü öğrencilerinin merhamet düzeylerinin belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 2020;8(3):566-77.
• Şirin M, Yurttaş A. Hemşirelik bakımının bedeli: Merhamet yorgunluğu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektron Dergis, 2015;8(2):123–30.
• Kaplan S, Peksoy Kaya S. Evaluating the relationship between nursing students’ awareness of the COVID-19 pandemic and health behaviors with health literacy. J Educ Res Nurs, 2020;17(4):304–11.
• Aagard M, Papadopoulos I, Biles J. Exploring compassion in U.S. nurses: Results from an international research study. Online J Issues Nurs, 2018;23(1).
• Corbin J. Is caring a lost art in nursing?. International Journal of Nursing Studies, 2008;(45):163–5.
• Tatum KJ. Adherence to gender roles as a predictor of compassion and self-compassion in women and men. (Doctoral dissertation). Waco, Baylor University, 2012.
• Yükseköğretim Kurulu. Hemşirelik Lisans Eğitimi Çalıştayı. Erişim linki: https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/Hemsirelik_Lisans_Egitimi_Calistayi_Sonuc_Raporu.p df. Erişim tarihi Ekim 14, 2021.