Öz
ABSTRACT The Empire’s search for land and new resource speeded up in great measure studies done in Siberia in 18th century. The First Kamchatka Expedition lasted from 1725 to 1730 and the Second Kamchatka Expedition lasted from 1733 to 1743, also the increase of Russian domination in Siberia helped provide new resources to the country’s economy. The local population of Siberia that was generally far from a steady state system had to compromise with this new system which came on this territory. Research expeditions which made real dreams of Peter the Great didn’t just research geography of Siberia, its underground and ground sources but also provided multi-perspective research of small communities that settled in this territories. Yakov Ivanovich Lindenau who was member of the Second Kamchatka Expedition at first came to Siberia as an ordinary translator. In time, he made important studies on both geographical descriptions and multi-perspective descriptions of Siberian people, particularly Yakuts. The ignoring of his scientific heritage for a long time was caused by the fact that Lindenau who was a European with Russian citizenship wrote his reports in German and was considered as just a “simple translator” in this period. In this article, Yakov Ivanovich Lindenau’s life, his place in the studies on Siberia and his contribution to the Yakut culture will be discussed. Key words: Siberia, research expeditions, Y.I. Lindeanu, Yakuts.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Andreyev, A. İ., Oçerki Po İstoçnikovedeniyu Sibiri, Vıpusk Vtoroy XVIII Vek (Pervaya Polovina), Moskova- Leningrad, 1965.
- Belov, M. İ., İstoriya Otkrıtiya i Osvoeniya Severnogo Morskogo Puti, Arktiçeskoe Moreplavanie s Drevneyşih Vremen do Sredinı XIX Veka, Moskova, 1956.
- Elert, Aleksandr Chr; Hintzsche, Wieland, Gerard Fridrih Miller, Etnografiçeskie Trudı, c. I, Moskova, 2009.
- Fasmer, M., Etimologiçeskiy Slovar Russkogo Yazıka, Moskova, 1987, c. III.
- Gotovtseva, A. G., “Geografiçeskie Otkrıtiya Pervoy Polovinı XVIII Veka i Russkaya Jurnalistika (Jurnal “Ejemesyaçnıe Soçineniya K Polze i Uveseleniyu Slujaşçie), Vestnik RGGU, Seriya “Jurnalistika. Literaturnaya Kritika”, Moskova, 2008, Sayı 11, ss. 11- 28.
- Lendenev, V. S., “Naş Praşçur Yakob İogann Lindenau- Uçastnik Velikoy Severnoy Ekspeditsii V. Beringa”, Aus Sibirien- 2008 (Nauçno- İnformatsionnıy Sbornik), Tümen, Koleso yayıncılık, ss. 112- 117.
- Ostrovskiy, B. G., Velikaya Severnaya Ekspeditsiya, Arhangelsk, 1937.
- Pekarskiy, E. K., Slovar Yakutskogo Yazıka, Peterburg, 1959.
- Sokolov, A., Severnaya Ekspeditsiya 1733- 1743, S. Peterburg, 1851.
- Şadrin, İ. V., “İssledovateli XVIII v. Ob Etnogeze Yukagirov”, Aus Sibirien- 2008 (Nauçno- İnformatsionnıy Sbornik), Tümen, Koleso yayıncılık, ss. 215- 221.
- Tokarev, S. A., İstoriya Russkoy Etnografii (Dooktyabrskiy Period) , Moskova, 1966
- Vasilyev, İ. Y., “Arhaizmı v Rabote Y. İ. Lindenau „Opisanie Yakutov‟”, İzvestiya Rossiyskogo Gosudarstvennogo Pedagogiçeskogo Universiteta im. A. İ. Gertsena, S. Peterburg, 2008, ss. 103- 106.
- Vaynşteyn, S. İ.; E. P. Baytanova, E. P., G. F. Miller. İstoriya Sibiri, Moskova, 1999, c. I.
- Vidovina, İ. S., (redaktör), Y. İ. Lindenau, Opisanie Narodov Sibiri (Pervaya Polovina XVIII Veka), Magadan, 1983.
Öz
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Andreyev, A. İ., Oçerki Po İstoçnikovedeniyu Sibiri, Vıpusk Vtoroy XVIII Vek (Pervaya Polovina), Moskova- Leningrad, 1965.
- Belov, M. İ., İstoriya Otkrıtiya i Osvoeniya Severnogo Morskogo Puti, Arktiçeskoe Moreplavanie s Drevneyşih Vremen do Sredinı XIX Veka, Moskova, 1956.
- Elert, Aleksandr Chr; Hintzsche, Wieland, Gerard Fridrih Miller, Etnografiçeskie Trudı, c. I, Moskova, 2009.
- Fasmer, M., Etimologiçeskiy Slovar Russkogo Yazıka, Moskova, 1987, c. III.
- Gotovtseva, A. G., “Geografiçeskie Otkrıtiya Pervoy Polovinı XVIII Veka i Russkaya Jurnalistika (Jurnal “Ejemesyaçnıe Soçineniya K Polze i Uveseleniyu Slujaşçie), Vestnik RGGU, Seriya “Jurnalistika. Literaturnaya Kritika”, Moskova, 2008, Sayı 11, ss. 11- 28.
- Lendenev, V. S., “Naş Praşçur Yakob İogann Lindenau- Uçastnik Velikoy Severnoy Ekspeditsii V. Beringa”, Aus Sibirien- 2008 (Nauçno- İnformatsionnıy Sbornik), Tümen, Koleso yayıncılık, ss. 112- 117.
- Ostrovskiy, B. G., Velikaya Severnaya Ekspeditsiya, Arhangelsk, 1937.
- Pekarskiy, E. K., Slovar Yakutskogo Yazıka, Peterburg, 1959.
- Sokolov, A., Severnaya Ekspeditsiya 1733- 1743, S. Peterburg, 1851.
- Şadrin, İ. V., “İssledovateli XVIII v. Ob Etnogeze Yukagirov”, Aus Sibirien- 2008 (Nauçno- İnformatsionnıy Sbornik), Tümen, Koleso yayıncılık, ss. 215- 221.
- Tokarev, S. A., İstoriya Russkoy Etnografii (Dooktyabrskiy Period) , Moskova, 1966
- Vasilyev, İ. Y., “Arhaizmı v Rabote Y. İ. Lindenau „Opisanie Yakutov‟”, İzvestiya Rossiyskogo Gosudarstvennogo Pedagogiçeskogo Universiteta im. A. İ. Gertsena, S. Peterburg, 2008, ss. 103- 106.
- Vaynşteyn, S. İ.; E. P. Baytanova, E. P., G. F. Miller. İstoriya Sibiri, Moskova, 1999, c. I.
- Vidovina, İ. S., (redaktör), Y. İ. Lindenau, Opisanie Narodov Sibiri (Pervaya Polovina XVIII Veka), Magadan, 1983.
Öz
ÖZET Çarlığın toprak ve yeni kaynak arayışları, XVIII. yüzyılda Sibirya topraklarında yapılan araştırmalara büyük bir hız verilmesini sağlamıştır. 1725- 1730 tarihleri arasında Birinci Kamçatka Araştırma Grubu’nun, 1733- 1743 tarihleri arasında da İkinci Kamçatka Araştırma Grubu’nun çalışmaları, Rusya’nın Sibirya’daki hakimiyetini arttırmasını, ülke ekonomisine yeni kaynaklar sağlamasına yardımcı olmuştur. Genel olarak düzenli bir devlet sisteminden uzak olan Sibirya’nın yerli halkları topraklarına gelen bu yeni sistemle uzlaşmak durumunda kalmıştır. I. Petro’nun hayallerini gerçekleştiren araştırma gezileri, Sibirya topraklarının sadece coğrafi, yer altı ve yer üstü kaynaklar açısından incelemekle kalmamış, bu toprakları yurt edinmiş küçük toplulukların da çok yönlü incelenmesini sağlamıştır. İkinci Kamçatka Araştırma Grubu kadrosunda yer alan, Yakov İvanoviç Lindenau, başlangıçta bu araştırma grubunun sıradan bir çevirmeni olarak Sibirya topraklarına gelir. Zaman içinde gerek coğrafi tasvirleri gerekse başta Yakut olmak üzere, diğer Sibirya halklarının çok yönlü tasvirleriyle bu alanda önemli çalışmalar yerine getirir. Avrupa kökeni Rusya vatandaşı Lindenau’nun raporlarının genel olarak Almanca yazılmış olması, onun bu dönemde sadece basit bir “çevirmen” olarak görülmesi onun bilimsel mirasının uzun yıllar göz ardı edilmesine neden olmuştur. Makalede Yakov İvanoviç Lindenau’nun hayatı, onun Sibirya araştırmaları içindeki yeri, Yakut kültürü ile ilgili çalışmalara katkısı ele alınmaya çalışılacaktır. Anahtar kelimeler: Sibirya, araştırma grupları, Y. İ. Lindenau, Yakutlar.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Andreyev, A. İ., Oçerki Po İstoçnikovedeniyu Sibiri, Vıpusk Vtoroy XVIII Vek (Pervaya Polovina), Moskova- Leningrad, 1965.
- Belov, M. İ., İstoriya Otkrıtiya i Osvoeniya Severnogo Morskogo Puti, Arktiçeskoe Moreplavanie s Drevneyşih Vremen do Sredinı XIX Veka, Moskova, 1956.
- Elert, Aleksandr Chr; Hintzsche, Wieland, Gerard Fridrih Miller, Etnografiçeskie Trudı, c. I, Moskova, 2009.
- Fasmer, M., Etimologiçeskiy Slovar Russkogo Yazıka, Moskova, 1987, c. III.
- Gotovtseva, A. G., “Geografiçeskie Otkrıtiya Pervoy Polovinı XVIII Veka i Russkaya Jurnalistika (Jurnal “Ejemesyaçnıe Soçineniya K Polze i Uveseleniyu Slujaşçie), Vestnik RGGU, Seriya “Jurnalistika. Literaturnaya Kritika”, Moskova, 2008, Sayı 11, ss. 11- 28.
- Lendenev, V. S., “Naş Praşçur Yakob İogann Lindenau- Uçastnik Velikoy Severnoy Ekspeditsii V. Beringa”, Aus Sibirien- 2008 (Nauçno- İnformatsionnıy Sbornik), Tümen, Koleso yayıncılık, ss. 112- 117.
- Ostrovskiy, B. G., Velikaya Severnaya Ekspeditsiya, Arhangelsk, 1937.
- Pekarskiy, E. K., Slovar Yakutskogo Yazıka, Peterburg, 1959.
- Sokolov, A., Severnaya Ekspeditsiya 1733- 1743, S. Peterburg, 1851.
- Şadrin, İ. V., “İssledovateli XVIII v. Ob Etnogeze Yukagirov”, Aus Sibirien- 2008 (Nauçno- İnformatsionnıy Sbornik), Tümen, Koleso yayıncılık, ss. 215- 221.
- Tokarev, S. A., İstoriya Russkoy Etnografii (Dooktyabrskiy Period) , Moskova, 1966
- Vasilyev, İ. Y., “Arhaizmı v Rabote Y. İ. Lindenau „Opisanie Yakutov‟”, İzvestiya Rossiyskogo Gosudarstvennogo Pedagogiçeskogo Universiteta im. A. İ. Gertsena, S. Peterburg, 2008, ss. 103- 106.
- Vaynşteyn, S. İ.; E. P. Baytanova, E. P., G. F. Miller. İstoriya Sibiri, Moskova, 1999, c. I.
- Vidovina, İ. S., (redaktör), Y. İ. Lindenau, Opisanie Narodov Sibiri (Pervaya Polovina XVIII Veka), Magadan, 1983.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ocak 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 |