Almanya’da Türkçe Öğrenen Öğrencilerin Türkçe Öğrenme Sürecinde Yaşadığı Sorunlar ve Bu Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 2, 65 - 78

Ebru Dundar

Öz

Türkçe öğretiminin hedef kitlelerinden biri şüphesiz yurt dışındaki Türk çocuklarıdır. Türkler 1960 yılından itibaren başta Almanya olmak üzere birçok Avrupa ülkesine misafir işçi olarak göç etmeye başlamıştır. Yurt dışına göç süreci ve kalıcı yerleşme düşüncesi ile dil sorunu kaçınılmaz bir hal almıştır. Almanya’daki Türk nüfusunun çokluğu düşünüldüğünde Türkçenin Almanya’da, Almancadan sonra en çok konuşulan dil olduğu gerçeğini göstermektedir. Bu bağlamda Milli Eğitim Bakanlığı eşgüdümünde Türkçe ve Türk kültürü dersi ile Almanya’da yıllardır dil ve kültür öğretimine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmanın amacı Almanya’da Türkçe ve Türk kültürü dersi alarak Türkçe öğrenen öğrencilerin bu süreçte yaşadıkları sorunları analiz etmek ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri sunmaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmaya katılan 88 ilkokul öğrencisinin görüşleri yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanıp veriler içerik analizi ile yorumlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Almanya’da Türkçe öğrenen öğrenciler haftalık Türkçe ve Türk kültürü ders saatini yetersiz, dersin sınıf geçmeyi etkileyen bir ders olmamasını ve geç bir saatte yapılmasını olumsuz olarak değerlendirmiştir. Ayrıca öğrenciler, Türkçe ve Türk kültürü dersinin dil ve kültür öğretiminde etkili olduğunu ifade edip dersin verimliliğinin artmasına ilişkin çeşitli öneriler dile getirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Almanya’da Türkçe öğretimi, Türk Kültürü Öğretimi, Öğrenci Görüşleri

Problems Experienced by Students Learning Turkish in Germany During the Process of Learning Turkish and Solution Suggestions for These Problems

Öz

One of the target audiences of Turkish teaching is undoubtedly Turkish children abroad. Turks began to immigrate as guest workers to many European countries, especially Germany, since 1960. With the process of migration abroad and the idea of permanent settlement, the language problem has become inevitable. Considering the large number of Turkish population in Germany, it shows that Turkish is the most spoken language in Germany after German. In this context, studies on language and culture teaching have been carried out in Germany for years with the Turkish and Turkish culture course under the coordination of the Ministry of National Education. The aim of this study is to analyze the problems experienced by students who learn Turkish by taking Turkish and Turkish culture courses in Germany and to offer solutions to these problems. Case study, one of the qualitative research methods, was used in the study. The opinions of 88 primary school students participating in the research were collected with a semi-structured interview form and the data were interpreted with content analysis. According to the results of the research, students learning Turkish in Germany negatively evaluated the weekly Turkish and Turkish culture course hours as insufficient, the fact that the course was not a course that would affect passing the grade, and that it was held at a late hour. In addition, students stated that the Turkish and Turkish culture course was effective in teaching language and culture and made various suggestions to increase the efficiency of the course.

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish in Germany, Teaching Turkish Culture, Student Opinions

Kaynakça

• Aksan, D. (2000). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim c.1. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Alan, Y., & Biçer, N. (2022). Yurt dışında ana dili olarak Türkçe öğretimi: Bir meta-tematik analiz. Kuram Ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 233-247.
• Arıcı, B., & Kırkkılıç, A. (2017). Yurt dışında görev yapan Türkçe ve Türk kültürü öğretmenlerinin Türkçe ve Türk kültürü derslerine ilişkin görüşleri. Akademik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(41), 480-500.
• Başaran, B. (2023). Mehrsprachigkeit als Staatsraison am hessischen Beispiel. Almanya'daki Türk varlığının 60 yılı sempozyumu (s. 149-165). İstanbul: Türk-Alman Üniversitesi Yayınevi.
• Baştuğ, D., & Kara, Ş. (2018). İki dilli Tük çocuklarının ana dil öğretimine ilişkin aile görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 31, 31-42.
• Çakır, M. (2003). Almanya'da çok kültürlü ortamlarda Türkçenin anadili olarak kullanımı. Sosyal Bilimler Dergisi, 39-57.
• Çakır, M., & Yıldız, C. (2016). Almanya'daki Türk öğretmenlerinin Türkçe ve Türk kültürü dersine ilişkin görüşleri . İnternational journal of languages education and teaching. 4/3 doi: 10.18298/ijlet.627, 217-257.
• Çelik, E. (2016). Ana dil ve anne dili kavramları. Karadeniz Dergisi, (29), 88-100.
• Erdal, M. (2001). Almanya'da Türk dilinin geleceği: Koşullar ve olanaklar. Türkçe öğretimi: https://www.turkceogretimi.com/anadili-ogretimi/almanyada-turk-dilinin-gelecegi-kosullar-ve-olanaklar adresinden alındı
• Ergin, M. (2009). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım.
• Göçer, A. (2016). Dil-kültür İlişkisi ve etkileşimi üzerine. Türk Dili, 50-57.
• Göğüş, B. (1983). Anadili eğitim programlarının niteliği. Türk dili aylık dil ve yazın dergisi dil öğretimi özel sayısı sayı 379-380, 40-48.
• Gölkalp, Z. (2021). Türkçülüğün Esasları. İstanbul: Sebil Yayıncılık.
• Güngör, T. (2015). Fransa'da Türkçe ve Türk kültürü derslerinin mevcut durumu, öğretim programı ve uygulamada karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Diller Eğitimi Dergisi, 3(2) Doı: 10.18298/ijlet.479, 2662-2668.
• Jiang, W. (2000). The relationship between culture and language. ELT journal 54(4), s. 328-334.
• Kalenderoğlu, İ., & Zorluoğlu, Y. (2018). Çoklu zekâ kuramına göre yurtdışında yaşayan Türk çocuklarına Türkçe öğretimi ile ilgili öğretmen görüşleri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 577-601.
• Kaplan, M. (2010). Dil ve Kültür. İstanbul: Dergah Yayınları.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri: Kavramlar, İlkeler ve Teknikler. Ankara: Nobel.
• Koehn, C., & Müller, N. (1990). Neue Arbeitsersgebnisse in der Bilingualismusforschung. Der Deutschunterricht (5), 40-59.
• Aksan, D. (2000). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim c.1. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Alan, Y., & Biçer, N. (2022). Yurt dışında ana dili olarak Türkçe öğretimi: Bir meta-tematik analiz. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 233-247.
• Arıcı, B., & Kırkkılıç, A. (2017). Yurt dışında görev yapan Türkçe ve Türk kültürü öğretmenlerinin Türkçe ve Türk kültürü derslerine ilişkin görüşleri. Akademik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(41), 480-500.
• Başaran, B. (2023). Mehrsprachigkeit als Staatsraison am hessischen Beispiel. Almanya'daki Türk varlığının 60 yılı sempozyumu (s. 149-165). İstanbul: Türk-Alman Üniversitesi Yayınevi.
• Baştuğ, D., & Kara, Ş. (2018). İki dilli Tük çocuklarının ana dil öğretimine ilişkin aile görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 31-42.
• Çakır, M. (2003). Almanya'da çok kültürlü ortamlarda Türkçenin anadili olarak kullanımı. Sosyal Bilimler Dergisi, 39-57.
• Çakır, M., & Yıldız, C. (2016). Almanya'daki Türk öğretmenlerinin Türkçe ve Türk kültürü dersine ilişkin görüşleri . İnternational journal of languages education and teaching. 4/3 doi: 10.18298/ijlet.627, 217-257.
• Çelik, E. (2016). Ana dil ve anne dili kavramları. Karadeniz Dergisi, (29), 88-100.
• Erdal, M. (2001). Almanya'da Türk dilinin geleceği: Koşullar ve olanaklar. Türkçe öğretimi: https://www.turkceogretimi.com/anadili-ogretimi/almanyada-turk-dilinin-gelecegi-kosullar-ve-olanaklar adresinden alındı
• Ergin, M. (2009). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım.
• Göçer, A. (2016). Dil-kültür İlişkisi ve etkileşimi üzerine. Türk Dili, 50-57.
• Göğüş, B. (1983). Anadili eğitim programlarının niteliği. Türk dili aylık dil ve yazın dergisi dil öğretimi özel sayısı sayı 379-380, 40-48.
• Gölkalp, Z. (2021). Türkçülüğün Esasları. İstanbul: Sebil Yayıncılık.
• Güngör, T. (2015). Fransa'da Türkçe ve Türk kültürü derslerinin mevcut durumu, öğretim programı ve uygulamada karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Diller Eğitimi Dergisi, 3(2) Doı: 10.18298/ijlet.479, 2662-2668.
• Jiang, W. (2000). The relationship between culture and language. ELT journal 54(4), s. 328-334.
• Kalenderoğlu, İ., & Zorluoğlu, Y. (2018). Çoklu zekâ kuramına göre yurtdışında yaşayan Türk çocuklarına Türkçe öğretimi ile ilgili öğretmen görüşleri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 577-601.
• Kaplan, M. (2010). Dil ve Kültür. İstanbul: Dergah Yayınları.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri: Kavramlar, İlkeler ve Teknikler. Ankara: Nobel.
• Koehn, C., & Müller, N. (1990). Neue Arbeitsersgebnisse in der Bilingualismusforschung. Der Deutschunterricht (5), 40-59.
• Köksal, G. (2021, Haziran 24). Almanya'da Türkçe eğitimi krizi. Bir gün: https://www.birgun.net/makale/almanya-da-turkce-egitimi-krizi-349461 adresinden alındı
• Kurt, H. (2021, Haziran 9). Türkisch als Fremdsprache an Hessischen Schule. Hessen Türk Dernekleri İnisiyatif Platformu: https://www.hurriyet.com.tr/avrupa/hessen-almanyaya-kotuluk-yapiyor-41828288Avrupa FRANKFURT / adresinden alındı
• Nehr, M., Rixius, K. B., Kubat, L., & Masuch, S. (1988). In zwei Sprachen lesen lernen - geht denn das? Ein Erfahrungsbericht über die türkisch-deutsche Alphabetisierung. Weinheim Basel.
• Oksal, A., & Güner, F. (2017). The Opinions of Parents and Students on the Course of Turkish Language and Culture in France: An Example from Aveyron Region. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 73-84.
• Özkan, N. (2007). Türk Dilinin Yurtları. Ankara: Akçağ Yayınları (2. baskı).
• T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Türkçe ve Türk Kültürü Dersi Öğretim Programı. Ankara, Türkiye.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, C. (2012). Yurt dışında yaşayan Türk çocuklarına Türkçe öğretimi (Almanya örneği). Ankara: T.C. Başbakanlık yurt dışı Türkler ve akraba toplulukları seçimi yayınları.
• Yıldız, C. (2013). Learners views on the teaching of Turkisch as a mother tongue in Germany. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 1083-1113.
• Yıldız, C. (2018, Mart 21). Almanya'da Türkçe anadili tartışması. Serbesiyet: https://serbestiyet.com/haberler/yasam/almanyada-turkce-anadili-tartismasi-10596/
• Zimmer, R. (1992). Sprache und Bewegung- Kindergarten heute s.52.