A comparative evaluation of tariff affordability ratio for water and wastewater management sector in Turkey

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 2, 806 - 815, 01.04.2018

Hale Özgün , Büşra Çiçekalan İzzet Öztürk

https://doi.org/10.16984/saufenbilder.329934

Cited By: 3

Öz

Affordability ratio is a
significant indicator of share from consumers' disposable income for water and
wastewater bills. Within this concept, 21 provinces including 14 metropolises
and 7 cities, that represent seven regions in Turkey, were selected for water
and wastewater management sector and methodology was developed in order to
calculate affordability ratio by investigating water and wastewater tariffs,
water consumption amounts, households sizes, water meter and meter reading
price and median equivalent disposable household income of provinces. The data
were comparatively evaluated in terms of different utilities including regional
metropolises and other cities. According to the results, affordability ratio
(AR) was found to vary between 0.61% and 2.78% for 21 provinces. For Turkey, it
was 1.82%. Affordability ratio for low income consumer group (ARp) varied
between 1.42% and 4.88%, which was calculated as 4.33% for Turkey. According to
the regional results of ARp, the highest and the lowest values were observed in
Eastern Anatolia Region with 4.20% and Black Sea Region with 2.35%,
respectively. Average AR and ARp were found to be 1.75% and 3.40% in
metropolises, while they were 1.31% and 2.50% in cities, respectively.
According to the results, it was observed that regional differences caused
higher variations in affordability ratio in comparison to differences in the
institutional structures. For provinces with high affordability ratio, economic
tools such as subsidizing, discount on water and wastewater bills, free water
supply and block tariff may be applied by utilities for low income consumer
group.

Anahtar Kelimeler

tariff burden for the lowest %20 income group, water and wastewater tariffs, median equivalent disposable household income, affordability ratio

Türkiye’de mevcut su ve atıksu yönetim sektörü için tarife ödeme gücü oranlarının karşılaştırılmalı değerlendirilmesi

Öz

Ödeme gücü oranı, tüketicilerin
su ve atıksu faturasını ödeyebilmek için harcanabilir gelirlerinden ayırdıkları
payın önemli bir göstergesidir. Bu kapsamda, Türkiye’de 7 bölgeyi temsil edecek
şekilde su ve atıksu yönetim sektörü için 14 büyükşehir ve 7 şehir olmak üzere
toplam 21 il seçilmiş, illerin su ve atıksu tarifeleri, birim su tüketimi
miktarları, hanehalkı büyüklükleri, sayaç ve okuma bedelleri ile medyan eşdeğer
harcanabilir hanehalkı gelirleri incelenerek ödeme gücü oranı hesaplanmasına
yönelik metodoloji geliştirilmiştir. Elde edilen veriler; bölgesel olarak
büyükşehirler ve diğer şehirler olmak üzere farklı kurumlar açısından
karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde; 21
il için ödeme gücü oranlarının (AR) %0.61 ile %2.78 aralığında değiştiği
görülmekte olup, bu oran Türkiye genelinde %1.82 olarak hesaplanmıştır. Düşük
gelirli tüketici grubunun ödeme gücü oranı (ARp) ise %1.42 ile %4.88 aralığında
değişmektedir. Türkiye geneli için bu değer %4.33 olarak hesaplanmıştır.
Ortalama ARp açısından bölgesel olarak değerlendirildiğinde; en yüksek ve en
düşük değerlerin sırasıyla %4.20 ile Doğu Anadolu Bölgesi ve %2.35 ile
Karadeniz Bölgesi olduğu görülmektedir. Büyükşehirlerde ise ortalama AR ve ARp
değerleri, sırasıyla %1.75 ve %3.40 iken, şehirlerde %1.31 ve %2.5’tir.
Bölgesel ve büyükşehir/şehirler için elde edilen sonuçlar incelendiğinde;
bölgesel farklılıkların kurumsal yapıdaki farklılığa göre ödeme gücü oranları
üzerinde daha büyük oranlarda değişime neden olduğu görülmektedir. Ödeme gücü
oranının yüksek olduğu illerde, düşük gelirli tüketici gruplarına kurumlar
tarafından mali destek sağlanması, su ve atıksu faturalarında indirim, ücretsiz
su temini veya blok tarife uygulamaları gibi ekonomik araçların uygulanması
düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

En düşük %20’lik gelir dilimi için tarife yükü, su ve atıksu tarifeleri, medyan eşdeğer harcanabilir hanehalkı geliri

Kaynakça

• [1] A. Danilenko, C. van den Berg, B. Macheve, J. Moffitt, “The IBNET Water Supply and Sanitation Blue Book 2014-The International Benchmarking Network for Water and Sanitation Utilities Databook,” World Bank Group-Water and Sanitation Program, Washington, ABD, 2014.
• [2] A. Janzen, A. Gopal, H.I. D. Mohammed H, H. L. Cooper, “Cost Recovery and Affordability in Small Drinking Water Treatment Plants in Alberta, Aaron,” Journal AWWA, cilt.108, no. 5, pp. E290-E298. 2015.
• [3] B. Mahmood, S.Sharma, “Affordability of household water and wastewater charges in Manukau City: A case study,” WIT Transactions on Ecology and the Environment, cilt. 125, pp. 313-324, 2009.
• [4] G.A. Raftelis, “Water and Wastewater Finance and Pricing. The Changing Landscape,” 4. Baskı. Bölüm: 22. CRC Press, Taylor&Francis Group, ABD, 2015.
• [5] GWA0, “Türkiye Cumhuriyeti: Sürdürülebilir Kentsel Su Temini ve Sanitasyonu,” Rapor No. 110547-TR. Dünya Bankası, Su Ortaklığı Programı, ABD, 2016.
• [6] H. Smets, “Access to drinking water at an affordable price in developing countries. In: El Moujabber, M., Mandi, L., Trisorio-Liuzzi, G., Martín, I., Rabi, A., Rodríguez, R. (Eds.), Technological Perspectives for Rational Use of Water Resources in the Mediterranean Region. Bari: CIHEAM. No.88, pp. 57-68, 2009.
• [7] J. Chamberlain, D. Sabatini, “Water-supply options in arsenic-affected regions in Combodia: Targeting the bottom income quintiles,” Science of the Total Environment, cilt. 488-489, pp. 521-531, 2014.
• [8] J.S. Pires, “Consumer tariffs in practice – The Portuguese experience-, OECD expert meeting on “sustainable financing for affordable water services: from theory to practice”,” Instituto Regulador de Águas e Resíduos (IRAR), Paris, Fransa, 2007.
• [9] M. Zessner, C. Lampert, H. Kroiss, S. Lindtner, “Cost comparison of wastewater treatment in Danubian countries.” Water Science & Technology, cilt. 62, pp. 223-230, 2010.
• [10] R. Martins, C. Quintal, L. Cruz, E. Barata, “ Water affordability issues in developed countries – The relevance of micro approaches,” Utilities Policy, cilt. 43, pp. 117-123, 2016.
• [11] S. Fankhauser, S. Tepic, “Can poor consumers pay for energy and water? An affordability analysis for transition countries,” No.92. European Bank for Reconstruction and Development, London, UK, 2005.
• [12] S. Porcher, ““Efficiency and Equity in Two-Part Tariffs: The Case of Residential Water Rates”,” No. 2012-08. Chaire EPPP - Economie des partenariats public-privé, Paris, Fransa, 2012.
• [13] TUİK, Temel İstatistikler. Adres: http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist, 2014.