ONKOLOJİ HASTALARINDA REFLEKSOLOJİNİN KULLANIMI

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 28 - 38, 28.12.2018

Seda Kurt

Öz

Refleksoloji; el ve ayaklardaki refleks
noktalarına, el ve parmaklarla uygulanan bir baskı tekniğidir. Bedene
fizyolojik bir rahatlama sağlayan refleksoloji; son zamanlarda diğer pek çok
hastalık gibi onkoloji hastalarında da semptomların azaltılmasında kullanılan
nonfarmakolojik yaklaşımlardan biridir. Kanser tedavisine bağlı olarak gelişen ağrı,
bulantı-kusma, yorgunluk, periferal nöropati ve psikolojik sorunlar yaşam
kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Yapılan araştırmalar semptomların kontrolünde
refleksolojinin etkili bir yöntem olabileceğini göstermektedir. Bu makalede literatür
bilgisi doğrultusunda onkoloji hastalarında semptom kontrolünde refleksolojinin
etkinliği tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Refleksoloji, ağrı, bulantı-kusma, yorgunluk, periferal nöropati

Kaynakça

• Soutar G. (2012). Eller ve Ayaklar İçin Refleksoloji, Çev. Evyapan T., Ankara, Arkadaş Yayınevi, 3. Baskı, 2012; s.8-26.
• Aksel Wilhelm, Z. Refleksoloji. İstanbul: Kitap Matbaacılık; 2003.
• Tuğay N. (2010). Masaj teknikleri. Edt. Yüksel İ. Refleksoloji içinde, Ankara, Öz Baran Ofset, 2010; s.184-193.
• Domenico GD. Beard’s massage principle ve practice of soft tissue manipulation. soft tissue manipulation in complementary/alternative medicine in Texas: Saunders Elsevier, 2007; p.294-309.
• Kurt S, Can G. Refleksoloji ve kullanım alanları, Sağlıkla Dergisi, 2013; 3-Nisan: 54-55.
• Tabur H, Başaran EBZ. Refleksoloji’ye giris, İzmir, Kitapdostu Yayınları, 1. Baskı. 2009; 11-140.
• Stephenson N, Weinrich SP, Tavakoli AS. The effects of foot reflexology on anxiety ve pain in patients with breast ve lung cancer. Oncology Nursing Forum, 2000; 27(1): 67-72.
• Stephenson N, Swanson M, Dalton J, Keefe F, Engelke M. Partner-delivered reflexology: Effects on cancer pain ve anxiety. Oncology Nursing Forum, 2007; 34(1): 127-132.
• Wyatt G, Sikorskii A, Rahbar M.H, Victorson D, You M. Healthrelated quality-of-life outcomes: a reflexology trial with patients with advanced-stage breast cancer. Oncol Nurs Forum, 2012; 39: 568-77.
• Kurt S, Unsar S. Assessment of symptom control patients with cancer in northwestern Turkey. European Journal of Oncology Nursing, 2011; 15: 137-144.
• Kuzeyli Yıldırım Y. Nörotoksisite. Edt. Can G., Onkoloji Hemşireliğinde Kanıta Dayalı Semptom Yönetimi İçinde; İstanbul, 3P Pharma Publication Planing, 2017; s. 81-99.
• Park JW, Yoo HR, Lee HS. Effects of foot reflex zone massage on patients pain and sleep satisfaction following mastectomy, J Korean Acad Soc Home Care Nurs 2006; 13: 54-60.
• Özdelikara A, Tan M. The effect of reflexology on chemotherapy-induced nausea, vomiting, and fatigue in breast cancer patients, Asia-Pacific Journal of Oncology Nursing, 2017; 4(3): 241–249.
• Yang JH. The effects of foot reflexology on nausea, vomiting and fatigue of breast cancer patients undergoing chemotherapy, Journal of Korean Academy of Nursing, 2005; 35: 177-185.
• Min-Young K, Pok-Ja O. Meta-analysis of the effectiveness on foot-reflexomassage for cancer patients, Journal Korean Oncology Nursing, 2011; 11: 127-135.
• Kohara H, Mıyauchi T, Suehiro Y, Ueoka H, Takeyama H, Morita T. Combined modality treatment of aromatherapy, footsoak, and reflexology relieves fatigue in patients with cancer. Journal of Palliative Medicine, 2004; 7(6): 791-796.
• Lee J, Misook H, Younghae C, Jinsun K, Jungsook C. Effects of foot reflexology on fatigue, sleep and pain: A systematic review and meta-analysis. J Korean Acad Nurs. 2011; 41 (6): 821-833.
• Won JS, Jeong IS, Kim JS, Kim KS. Effect of foot reflexology on vital sings, fatigue and mood in cancer patients receivin chemotheraypy, Journal Korean Academic Fundam Nursing, 2002, 9:16-26.
• Nicholas et all. (2007). Symptom management ve self-care for peripheral neuropath in HIV/AIDS. AIDS Care, 2007; 19(2): 179-189.
• Ihn Sook J. Effect of self-foot reflexology on peripheral blood circulation ve peripheral neuropathy in patients with diabetes mellitus. J Korean Acad Nurs, 2006; 13(2): 225-234.
• Dalal K, Maran VB, Pveey RM, Tripathi M. Determination of efficacy of reflexology in managing patients with diabetic neuropathy: a rveomized controlled clinical trial, Evidence-Based Complementary ve Alternative Medicine, 2014; http://dx.doi.org/10.1155/2014/843036.
• Quattrin R et all. Use of reflexology foot massage to reduce anxiety in hospitalized cancer patients in chemotherapy treatment: methodology and outcomes, Journal of Nursing Management, 2006; 1: 96–105.
• Robertshawe P. Effects of partner-delivered reflexology on cancer pain and anxiety, Journal of the Australian Traditional-Medicine Society, 2008; 14 (2): 97.
• Ross CSK, Hamilton J, Macrae G, Docherty C, Gould A, Cornbleet MA. (2002). A pilot study to evaluate the effect of reflexology on mood and symptom rating of advanced cancer patients, Palliative Medicine, 2002; 16: 544- 545.
• Uzunoğlu S, Çiçin İ. Kanser hastalarında ağrıya yaklaşım. Klinik Gelişim. 2011; 24: 14-20.
• Kılıç M, Öztunç G. Ağrı kontrolünde kullanılan yöntemler ve hemşirenin rolü. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2012; 7(2): 35-51.
• Özveren H. Ağrı kontrolünde farmakolojik olmayan yöntemler. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 2011; 83-92.
• Korkan EA, Uyar M. Ağrı kontrolünde kanıt temelli yaklaşım: Refleksoloji, Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014; 5(1): 9-14.
• Chang HK. Effect of foot reflexology on patient’s pain and mood following a mastectomy, J Korean Oncol Nurs, 2001; 1: 204-216.
• Kav S. Bulantı ve kusma, Edt. Can G, Onkoloji Hemşireliğinde Kanıta Dayalı Semptom Yönetimi İçinde, İstanbul, 3P-Pharma Publication Planning, 2007; 43-64.
• Can G. Neoplastik hastalıklar ve bakım, Edt. Durna Z, İç Hastalıkları Hemşireliği İçinde, İstanbul, Akademi Basın ve Yayıncılık, 2013. s. 263-266.
• Miandoab YN, Zh E, Arbabi F, Manoochehri H, Zayeri F. The effect of reflex therapy on chemotherapy-induced vomiting of patients. Faculty of Nursing of Midwifery Quarterly, 2011; 76(22): 60-68.
• Argon A, Onat H. Kanserli hastada yorgunluk, Kanser Hastasına Yaklaşım İçinde, Edt. Molinas Mandel N, Onat H, İstanbul, 2. Baskı, Nobel Tıp Kitabevleri,; 2012. s. 513-517.
• American Cancer Society. peripheral neuropathy caused by chemotherapy, 2015, http://www.cancer.org/acs/groups/cid/documents/webcontent/002908-pdf.pdf,. (Erişim tarihi: Ekim 2015).
• Saklı K, Demir Zencirci A. Taksan ve platin alan hastalarda periferal nöropati ve nöropatik ağrıya yönelik hemşirelik girişimleri: Sistematik derleme, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2013; 1:61-73.
• Kurt S, Can G. Reflexology in the management of chemotherapy induced peripheral neuropathy: A pilot randomized controlled trial, European Journal of Oncology Nursing, 2018; 32:12-19.
• Özkan S. Kanserli hastada psikiyatrik ve psikososyal destek. Kanser Hastasına Yaklaşım İçinde, Edt. Mandel NM, Onat H, İstanbul, 2. Baskı, Nobel Tıp Kitabevleri, 2012; s. 533-542.
• Sharp DM et al. A randomised controlled trial of the psychological effects of reflexology in early breast cancer, Eur J Cancer 2010; 46:3 12-322.