KRONİK AĞRIDA GENETİK TEDAVİ VE HEMŞİRENİN ROLÜ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 22 - 28, 21.11.2019

Kübra Yılmaz Sema Koçaşlı

Öz

Kronik ağrı, insidansı yüksek olan önemli sağlık sorunlarından biridir. Kronik ağrı bireyin yaşam kalitesini olumsuz etkilemekte, immun sistemi baskılama, anksiyete, depresyon ve intihara eğilim gibi ciddi komplikasyonlara yol açmaktadır. Kronik ağrının kontrol altına alınması genellikle farmakolojik yöntemlerle yapılmakta ancak bu tedavilerde de çeşitli yan etkiler gözlenmektedir. Genetik biliminin günümüzde geldiği noktada, kronik ağrının genetik tedavisi ile ilgili çalışmalar sürdürülmektedir. Genetik tedavide ekibin bir parçası olan hemşirelere ise kronik ağrının genetik tedavisinde ve genetik hemşirelik alanında önemli görevler düşmektedir. Bu makalenin amacı, kronik ağrısı olan hastaların gelecekteki tedavi seçeneklerinden biri olan genetik tedaviyi ve bu tedavide hemşirenin rol ve sorumlulukları literatür ışığında tartışmaktır.

Anahtar Kelimeler

Genetik Hemşireliği, Genetik tedavi, Kronik Ağrı

GENETIC TREATMENT IN CHRONIC PAIN AND ROLE OF NURSING

Öz

Chronic pain is one of the major health problems with high incidence. Chronic pain negatively affects the quality of life of the individual and causes serious complications such as suppressing the immune system, anxiety, depression and suicide the tendency to suicide. Control of chronic pain is usually done by pharmacological methods and various side effects are observed in these treatments. Genetic science is continuing its studies on genetic treatment of chronic pain nowadays. Nurses who are part of the team in genetic therapy have important roles in genetic treatment of chronic pain and genetic nursing. The aim of this article is to discuss genetic therapy, which is one of the future treatment options of patients with chronic pain, and the role and responsibilities of the nurse in this treatment.

Anahtar Kelimeler

Genetic Nursing, Genetic therapy, Chronic pain

Kaynakça

• Aslan EF. Tarihsel süreçte ağrı: Kültürün ağrı algısı ve kontrolüne etkisi. Aslan E.F. Editor. Ağrı Doğası ve Kontrolü. 1. Baskı. İstanbul: Mart Matbaacılık Sanatları Ltd. Şti, 2006. S.3-9.
• Karadakovan A, Eti Aslan F. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım, Ağrı. Adana: Nobel Kitabevi. 2010. S. 137-138, 153-158.
• Hitchcock LS, Ferrell BR, McCaffery M. The experience of chronic nonmalignant pain. J Pain Symptom Manage. 1994; 9(5): 312–318.
• Tang NK, Crane C. Suicidality in chronic pain: A review of the prevalence, risk factors and psychological links. Psychol Med. 2006; 36(5): 575–586.
• World Health Organization. Suicide. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs398/en/. (Erişim Tarihi: 23/04/2019).
• Erdine S. Postoperatif Analjezi. Ağrı sendromları ve tedavisi. Erdine S Editör.. İstanbul: İstanbul Nobel Kitabevi. 2003. S.33-43.
• Burke K M, Mohn-Brown E L, Eby L. Medical Surgical Nursing Care Third Edition. Pearson Publisher. Upper Saddle River, N.J. 2010. p.150-167.
• Tavares I, Martins I. Gene Therapy for Chronic Pain Management. Gene Therapy - Tools and Potential Applications. In Tech Publish. 2013. p.685-97.
• Benyamin R, Trescot AM, Buenaventura R, Adlaka R, Sehgal N, Glaser SE, Vallejo R. Opioid complications and side effects. Pain Physician. 2008; 11(2) :105-20.
• Glorioso1 JC, Fink DJ Gene therapy for pain: Introduction to the special issue. Gene Therapy. 2009;16: 453–454.
• Erdemir F, Uysal G. Genetik, Genomik Bilimi ve Hemşirelik. DEUHYO ED. 2010; 3(2): 96-101.
• Perçin F. Hastalık ve Gen Tedavisi. Meslek İçi Sürekli Eğitim Dergisi. 2007; 19.20:4.
• Venter JC, Adams MD, Myers EW. The Squence Of Human Genom. Science. 2001; 291: 1304-51.
• Ergün MA. Hastalık ve Gen Tedavisi, Meslek İçi Sürekli Eğitim Dergisi. 2007; 19-20:4.
• Göğüs F. Romatolojik Hastalıklarda Gen Tedavisinin Yeri. Romatizma, 2000; 15(3).
• Yıldırım A, Bardakçı F, Karataş M, Tanyolaç B. Moleküler Biyoloji, DNA Replikasyonu ve Onarımı, Geliştirilmiş 2. Baskı, Nobel Yayınları. 2010: 93-125.
• Biçeroğlu S, Memiş S. Gen Tedavisi: Girişimsel Radyolojide Uygulamalar. Diagn. Interv. Radiol. 2005; 11:113-18.
• Özcan AG. Gen tedavisi ve biyogüvenlik. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 2007; 64(1):35-50.
• Acsadi G, Messie B, Jani A. Adenovirus-mediated gene transfer in to striated muscles. J. Molmed.1995; 73(4):165-80.
• Mata M, Hao S, Fink DJ. Applications of gene therapy to the treatment of chronic pain. Curr Gene Ther.2008; 8(1): 42–48.
• Hioki H, Kameda H, Nakamura H, Okunomiya T, Ohira K, Nakamura K, Kuroda M, Furuta T, Kaneko T. Efficient gene transduction of neurons by lentivirus with enhanced neuron-specific promoters. Gene Ther. 2007 Jun;14(11):872-82
• University of Dundee. Breakthrough in gene therapy for chronic pain https://www.bionews.org.uk/page_90588. (Erişim Tarihi: 23/04/2019).
• Guedon J MG, Wu S, Zheng X, Churchill CC, Glorioso J C, Liu CH, Vulchanova L, Bekker A, Tao YX, Kinchington PR, Goins WF,Fairbanks FA. Current gene therapy using viral vectors for chronic pain. Molecular pain.2015; 11(1):27.
• Burke S, Kirk M. Genetics education in nursing profession. J Advnurs. 2006; 54(2):228-32.
• Mata M, Fink DJ Gen Therapy for pain. Anesthesiology. 2007; 106:1080–2.
• Torrance N, Mollison J, Wordsworth S, Gray J, Miedzybrodzka Z, Haites N, Grant A, Campbell M, Watson MS, Clarke A, Wilson B. Genetic nurse counsellors can be an acceptable and cost-effective alternative to clinical geneticists for breast cancer risk genetic counselling, Evidence from two parallel randomised controlled equivalence trials, British Journal of Cancer. 2006; 95:435-444.
• Terzioğlu F, Dinç L. 2004. Nurses’ views on their role in genetics. Journal of Obstetric, Gynecologic, and Neonatal Nursing. 33 (6), 756-764.
• Seven M, Akyüz A, Elbüken B, ve ark. 2015. Nurses’ knowledge and educational needs regarding genetics. Nurse Education Today. 35, 444–449.
• Arslantürk Y. Hemşirelerin genetik danışmanlık rollerine ilişkin farkındalık ve yetkinliklerinin belirlenmesi.(Yüksek Lisans Tezi), Yayaınlanmamış Tez, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Ankara; 2015, 24.
• Erden F. Sağlık ocaklarında ve AÇS merkezlerinde çalışan ebe hemşirelerin, genetik hastalıklar ve genetik danışmanlık ile ilgili bilgi düzeylerinin saptanması. (Yüksek Lisans Tezi), Yayınlanmamış Tez, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doğum Ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul; 1993,31-35.
• Wolfe D, Wechuck J, Krisky D, Mata M, Fink DJ. A clinical trial of gene therapy for chronic pain. Pain Medicine. 2009; 10(7): 1325-1330.
• Essentials of Genetıc and Genomic Nursing: Competencies, Curricula Guidelines, and Outcome Indicators, 2nd Edition, 2006. https://www.genome.gov/pages/.../geneticscompetency.pdf. (Erişim Tarihi:24/04/2019).
• Nordin K, Roshanai A, Bjorvatn C, Wollf K, Mıkkelsen EM, Bjelland I, Kvale G. Is genetic counseling a stressful event? Acta Oncologica. 2011; 50: 1089–1097.