PALYATİF BAKIM BİRİMLERİNDE MANEVİ BAKIM VE HEMŞİRELİK

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 29 - 37, 21.11.2019

Berna Köktürk Dalcalı

Öz

Ölüm insan hayatının kaçınılmaz ve karmaşık bir parçasıdır. İnsanlar ölüm ile yüzyüze geldiklerinde yaşamın ve ölümün anlamını sorgulama içine girebilirler. Palyatif bakımın amacı yaşamının sonuna gelmiş hastaların acı, ızdırabının azaltılması, ortaya çıkan semptomlarının kontrol edilmesi ve huzurlu ölümlerini sağlamaktır. Palyatif bakımda bireylerin rahatlatılmasında genellikle fiziksel semptomlara odaklanılmaktadır fakat hastanın yaşadığı sıkıntılar psiko sosyal ve manevi kaynaklı olarak ta ortaya çıkabilmektedir. Palyatif bakımda maneviyatın rolü yaşamı ve ölümü sorgulama içine giren kişilerin bütüncül bir bakış açısı ile ele alınmasında ki önemidir. Araştırma sonuçları,palyatif bakıma gereksinim hastaların ruhsal ihtiyaçlarının oldukça geniş olduğunu, hastaların yaşamlarının birçok yönünü kapsadığını ve sadece din ile sınırlı kalmadığını göstermektedir. Hemşireler palyatif bakım birimlerinde uygulayacakları manevi bakım ile birlikte hastaların son dönemini huzur içinde geçirmesini sağlayabilirler

Anahtar Kelimeler

palyatif bakım, maneviyat, manevi bakım

SPIRITUAL CARE AND NURSING IN PALLIATIVE CARE UNITS

Öz

Death is an inevitable and complex part of human life. When people face death, they can question the meaning of life and death. The aim of palliative care is to reduce the pain and suffering of end-of-life patients, control their symptoms and ensure their peaceful death. The role of spirituality in palliative care is the importance of addressing life and death in a holistic perspective. The results of the research show that the psychological needs of the patients who need palliative care are quite wide, they cover many aspects of their lives and are not limited to religion. In palliative care, individuals are usually focused on physical symptoms, but the problems experienced by the patient may also arise from psycho-social and spiritual. Nurses can help the patients to spend their last period in peace with the spiritual care they will apply in palliative care units.

Anahtar Kelimeler

Palliative care, Spirituality, , spiritual care

Kaynakça

• 1. Hermann CP. Spiritual needs of dying patients: a qaulitative study. ONF. 2001; 28(1): 67-72.
• 2. Macpherson CC. Palliative care: a global duty. T Klin L Med Ethics, LAw and History. 2002; 10:11-15.
• 3. Kabalak AA, Öztürk H ve Çağıl H. (2013). Yaşam sonu bakım organizasyonu; palyatif bakım. Yoğun Bakım Dergisi. 2013;11(2):56-70.
• 4. Sepúlveda C, Marlin A, Yoshida T ve Ullrich A. Palliative care: the World Health Organization's global perspective. J Pain Symptom Manage. 2002;24:91-6.
• 5. Aydoğan F ve Uygun K. Kanser hastalarında palyatif tedaviler. Klinik Gelişim.2011;24:4-9.
• 6. Özkan S. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı’nda (KOAH) palyatif ve yaşam sonu bakım. Selçuk Tıp Dergisi. 2011; 28(1):69-74.
• 7. Hermann CP. The degree to which spiritual needs of patients near the end of life are met. Oncology Nursing Forum. 2007;34(1):70-78.
• 8. Mete HE. Kronik hastalık ve depresyon. Klinik Psikiyatri.2008; 11(3):3-18.
• 9. Edwards A, Pang N, Shiu V ve Chan C. The understanding of spirituality and the potential role of spiritual care in end-of life and palliative care: a meta-study of qualitative research, Palliative Medicine. 2010;24(8):753-771.
• 10. Stewart AL, Teno J, Patrick DL ve Lynn J. The concept of quality of life of dying persons in the context of health care. Journal of Pain and Symptom Management. 1999; 17(2): 93-108.
• 11. Kıvanç MM. Türkiye’de Palyatif Bakım Hizmetleri, HSPS. 2017; 4(2):132-135.
• 12. Murray SA, Kendall M, Worth A. ve Benton TF. Exploring the spiritual needs of people dying of lung cancer or heart failure: a prospective qualitative interview study of patients and their carers. Palliative Medicine.2004; 18:39-45.
• 13. World Health Organization Quality of Life Group. Development of the world health organization whoqol- bref quality of life assessment. Psychological Medicine. 1998; 28 (3): 551–558.
• 14. Kang KA. Models for spiritual care in hospice and palliative care. Korean J Hosp Palliat Care. 2018;21(2):41-50.
• 15. Özçelik H. Palyatif bakım ve ölmekte olan hastaya yaklaşım.Turkiye Klinikleri J Anest Reanim-Special Topics. 2017;10(1):87-93.
• 16. Selman L, Harding R, Gysels M, Speck P. ve Higginson IJ. The Measurement of Spirituality in Palliative Care and the Content of Tools Validated Cross-Culturally: A Systematic Review. J Pain Symptom Manage. 2011;41(4): 728-753.
• 17. Speck P, Higginson I. ve Hall JA. Spiritual Needs in Health Care. BMJ. 2004;329:123-124.
• 18. Narayanasamy A. ve Owens J. A critical incident study of nurses responses to the spiritual needs of their. Journal of Advanced Nursing. 2001;33 (4):446 455.
• 19. Okyay N. Hemşirelerin maneviyat ve manevi bakıma ilişkin düşüncelerinin belirlenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı, Sivas, 2018,26.
• 20. Mok E, Wong F. ve Wong D. The meaning os spirituality and spiritual care among the hong kong chinise terminally ill. Journal of Advanced Nursing. 2009; 66(2): 360-370.
• 21. McClain CS, Rosenfeld B Ve Breitbart W. Effect of spiritual well-being on end-of-life despair in terminally-ill cancer patients.Lancet. 2003;361: 1603-1607.
• 22. Vachon M, Fillion L ve Achille M. A conceptual anaysisi of spirituality at the end of life. Journal Palliative Medicine. 2009;12:53-59.
• 23. Boston P, Bruce A ve Schreiber R. Existential suffering in the palliative care setting: an ıntegrated literature review. Journal of Pain and Symptom Management, 2011;41(3): 604-618.
• 24. Narayanasamy A. Asset: a model for actioning spirituality and spiritual care education and training in nursing,Nurse Education Today. 1999; 19:274-85.
• 25. Karbasi C, Pacheco E, Evansoni A ve Chaboyer W. Registered nurses' provision of end-of-life care to hospitalised adults: A mixed studies review. Nurse Education Today. 2018; 71: 60-74.
• 26. Broeckaert B. Spirituality and palliative care. Indian Journal of Palliative Care, 2011; 39-41.
• 27. Boztilki M ve Ardıç E. Maneviyat ve sağlık. G.O.P. Taksim E.A.H. JAREN, 2017;3 (Ek Sayı): 39-45.
• 28. McEwen M. Spiritual nursing care: state of the art. Holistic Nursing Practice, 2005;1:161-268.
• 29. Memaryan N, Jolfaei AG, Ghaempanah Z, Shirvani A, Vand HDA, Ghahari S. ve Bolhari J. (2016). Spiritual care for cancer patients in Iran. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention. 2016; 17: 4289-4294.
• 30. Uygur D. Hemşirelerin spiritüalite ve spiritüel bakım algısının belirlenmesi ve iş doyumu ile arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstititüsü, Bolu, 2016.
• 31. Yılmaz M. (2011). Holistik bakımının bir boyutu: Spiritualite, doğası ve hemşirelikle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2011; 14(2): 61-70.
• 32. Çınar F, Arslan FE. Spiritüalizm ve hemşirelik: yoğun bakım hastalarında spiritüel bakımın önemi. G. O.P. Taksim E. A. H JAREN. 2017;3 (1): 37-42.
• 33. Uğurlu ES. Hemşirelikte manevi bakımın uygulanması. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi,2014;5(3): 187-195.