NUTRITIONAL ERGOGENIC SUPPLEMENTS

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 3, 143 - 161, 05.06.2021

İbrahim Hakkı Çağıran

Öz

Nowadays, as competition in different sports branches increases, interest in ergogenic supports increases. Many athletes use nutritional supplements to reduce the percentage of body fat as well as to increase performance. However, improper use of ergogenic supplements can damage the body and cause a decrease in sports performance. This review article includes different types of nutritional ergogenic supplements and their usage doses. The article includes the titles of creatine, glutamine, l-carnitine, coenzyme Q10, hydroxy methyl butyrate, Caffeine, Chromium Picolinate, Glycerol, arginine, nitric oxide, ginseng, branched chain amino acid, protein powder, sports drinks, vitamins and minerals.

Anahtar Kelimeler

Ergogenic support, Supplement, Creatine, Protein powder, L-carnitine

BESİNSEL ERGOJENİK DESTEKLER

Öz

Günümüzde farklı spor dallarında rekabet arttıkça ergojenik desteklere olan ilgide artmaktadır. Birçok sporcu besinsel destekleri performansı arttırmanın yanında vücut yağ yüzdesini azaltabilmek için kullanmaktadır. Ama ergojenik desteklerin yanlış kullanımı vücuda zarar vererek spor performansının azalmasına neden olabilmektedir. Bu derleme makalede farklı türde bulunan besinsel ergojenik destekleri ve kullanım dozlarını içermektedir. Makale kreatin, glutamin, l- karnitin, koenzim Q10, hidroksi metil butirat, Kafein, Krom Pikolinat, Gliserol, arjinin, nitrik oksit, ginseng, dalı zincirli amino asit, protein tozu, sporcu içecekleri, vitamin ve mineral başlıklarını içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Ergojenik destek, Supleman, Kreatin, Protein tozu, L-karnitin

Kaynakça

• Duncan M, Lyons M. Advances in Stregnth and Conditioning Research. Nova Science Pubmishers. 2009;6:103-122.
• Piccardi N, Manissier P. Nutrition and nutritional supplementation: Impact on skin health and beauty. Dermatoendocrinology. 2009;1(5): 271-4.
• Widgerow AD, Laurence AC. “New Innovations in Scar Management”. Aesthetic Plastic Surgery. 2000;24(3):227–234.
• Argan M, Köse H. Sporcu besin desteklerine (sports supplements) yönelik tutum ve faktörleri: fitness merkezi katılımcıları üzerine bir araştırma. Spor Bilimleri Dergisi. 2009;20(4):152–164.
• Samanes AL, Pérez VM, Kovacs MS, Pallarés JG, Rodríguez RM, Ortega JF. Use of nutritional supplements and ergogenic aids in professional tennis players. Nutr Hosp. 2017; 34(6):1463-1468.
• Çetin E, Ertaş BD, Orhan Ö. Gazi üniversitesi beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin ergojenik yardımcılar, doping ve sağlık hakkındaki bilgi ve alışkanlıklarının belirlenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2008;6(3):129-132.
• Berglund B, Hemmingsson P, Birgegard G. Detection of autologous blood transfusions in cross-country skiers. Int J Sports Med. 1987;8(2):66-70.
• Şen, İ. Sporda ergojenik yardımcılar. Beden Eğilimi ve Spor Bılimleri Dergisi. 2003;5(3):26–31.
• Yılmaz G, İbiş S. L-karnitinin sportif performansa etkileri. Spor ve Tıp Dergisi. 2006;103–106.
• Bird SP. Creatine supplementation and exercise performance: a brief review. Journal of sports. Science & Medicine. 2003;2(4):123–32.
• Cooper R, Naclerio F, Allgrove J, Jimenez A. Creatine supplementation with specific view to exercise/sports performance: an update. Journal of the International Society of Sports Nutrition. 2012;9(1):33.
• Göner R, Kunduracıoğlu B, Özkara A. Kreatin yüklemesinin yüksek şiddetli aralı egzersizlerdeki sprint performansı üzerine etkisi. Spor Bilimleri Dergisi. 1999; 10(2,3,4):16–24.
• İbis S. Kreatinin sportif performansa etkileri. Spor ve Tıp Dergisi. 2016;103–106.
• Kreider RB, Kalman DS, Antonio J, Ziegenfuss TN, Wildman R, Collins R, Lopez HL. International society of sports nutrition position stand: safety and efficacy of creatine supplementation in exercise, sport, and medicine. Journal of the International Society of Sports Nutrition. 2017;14(1):1–18.
• Machado M, Pereira R, Sampaio-Jorge F, Knifis F, Hackney A. Creatine supplementation: Effects on blood creatine kinase activity responses to resistance exercise and creatine kinase activity measurement. Brazilian Journal of Pharmaceutical Sciences. 2009;45(4):751–757.
• Özkara A, Güner R, Kunduracıoğlu B, Güna M. Kreatin yüklemesinin düz ve slalom koşularında, sprint performansı üzerine etkisi. Spor Bilimleli Dergisi. 2000;11(1):56–63. Ünal M. Sporcularda kreatin desteği ve egzersiz performansı üzerine etkileri. Genel Tıp Dergisi. 2005;15(1):43–50.
• Williams MH, Branch D. Creatine supplementation and exercise performance: an update. Journal of the American College of Nutrition. 1998;17(3):216–34.
• Günay E, Yildiz GN. Popüler suplement: kreatin. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2016;1(1):37–47.
• Ersoy G. Besinsel ergojenik yardım. 2nd ed. Sinem Company; 2006. p. 10-80.
• Freitas HR. Glutamine in sport and exercise. International Journal of Medical and Biological Frontiers. 2016;22(4).
• Gleeson M. Dosing and efficacy of glutamine supplementation in human exercise and sport training. The Journal of Nutrition. 2008;138(10):2045–2049.
• Bora Z. Spor salonunda çalışan vücut geliştirme ile ilgilenen spor hocalarının beslenme ve takviye destek ürün tüketim durumlarının saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2014, 116.
• Mendane S, Parlak E. Beslenme destek ürünleri: hidroksi metil butirat, glutamin ve arjinin. Güncel Gastroenteroloji. 2015;19(1):26–29.
• Karlic H, Lohninger A. Supplementation of l-carnitine in athletes: does it make sense? Nutrition (Burbank, Los Angeles County, Calif.). 2004;20(7–8):709–15.
• Yavuz H. Kurtoğlu F. Biyokimyasal özellikleri ile L-karnitin. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2012;38(2):207-218.
• Revan S, Okudan N, Balcı ŞS, Belviranlı M, Pepe H, Gökbel H. Coenzyme Q10 supplementation and regular physical exercise affect the level of glutathione and superoxide dismutase in the brain. Erciyes Medicine. 2013;35(3):142–7.
• Cooke M, Iosia M, Buford T, Shelmadine B, Hudson G, Kerksick C, Kreider R. Effects of acute and 14-day coenzyme Q10 supplementation on exercise performance in both trained and untrained individuals. Journal of the International Society of Sports Nutrition. 2008;5(8):14.
• Ercan P, El SN. Koenzim Q10’un ve sağlık açısından önemi ve biyoyararlılığı. Tübav Bilim. 2010;3(2):192–200.
• Torlak S, Okudan N, Gökbel H, Belviranlı M, Kıyıcı A. Dört haftalık koenzim Q10 desteğinin sedanter genç erkeklerde egzersizle oluşan kas hasarı üzerine etkileri. Genel Tıp Dergisi. 2012;22(1):11–15.
• Parlak E. Kanserli hastalarda hidroksi metil bütürat, glutamin ve arjinin kombinasyonu ile oral glutamin desteğinin beslenme durumu üzerindeki etkilerinin karşılaştırılması. Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2015, 154.
• Erdoğan O, Erhan SE, Şen İ, Eroğlu H. Sporcularda farklı dozlarda kafein kullanılmasının metabolizma üzerine etkileri. Atabesbd. 2009;11(4):21–28.
• Cherniack EP. Ergogenic dietary aids for the elderly. Nutrition. 2012;28:225–229.
• Karayiğit R, Yaşlı BÇ, Karabıyık H, Koz M, Ersöz G. Düşük doz kafeinli kahvenin fiziksel olarak aktif erkeklerde anaerobik güce etkisi. Spormetre Dergisi. 2017;15(4):157–164.
• Yılmaz E. Kafein alımının metabolik hız ve enerji harcanışına etkileri. Gıda Mühendisliği Dergisi. 2009;31–36.
• American Dietetic Association; Dietitians of Canada; American College ofSports Medicine. American College of Sports Medicine position stand. Nutritionand athletic performance. Med Sci Sports Exerc. 2009;41:709-31.
• Yücesir İ, Güner R, Atasü T. Sporda Ergojenik Yardım ve Ergojenik Beslenme. In: Dopingle mücadele ve futbolda performans arttırma yöntemleri 1 st ed. Ajansmat Company; 2011, p. 157.
• Baltac D, Karaca A, Soytürk M, Seymen M, Tanrıverdi MH. Krom pikolinat alımından kaynaklanan karaciğer toksisitesi. Konuralp Tıp Dergisi. 2010;2(1):32–34.
• Şemşek Ö, Yüktaşır B, Şemşek S. Ergojenik yardımcı olarak kullanılan besin suplementleri. Atatürk Üniversitesi BESYD, Beden Eijitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2001;74–81.
• Pense M, Turnagöl H. Gliserol hiperhidrasyonunun 30 ° C sıcaklıkta dayanıklılık koşusu süresince vücut sıvı ve elektrolit dengesine etkisi, Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi. 2010;12(1):50–62.
• Patlar S, Keskin E, Çakmakçi O. Klinik araştırma sedanterlerde gliserol takviyesinin plazma aldosteron düzeyleri üzerine etkisi, Fırat Tıp Dergisi. 2007;12(4):261–264.
• Yavuz, HU. Arjinin ve egzersiz. Hacettepe J.of Sport Sciences. 2006;17(3):143-157.
• Saka M, Parlak E. Beslenme Destek ürünleri : hidroksi metil bütirat, glutamin ve arjinin. Güncel Gastroenteroloji Dergisi. 2015;(8):19/1.
• Burtscher M, Brunner F, Faulhaber M,Hotter B, Rudolf L. The prolonged intake of l-arginine l-aspartat reduces blood lactate accumulation and oxygen consumption during submaximal exercise. Journal Sport Science Medicine. 2005;4:312-322.
• Atmaca G, Nitrik oksit ve fizyolojik etkileri. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2001;18(4):323–329.
• Başoğlu S, Turnagöl H. Sporcu Beslenmesi. In: Dopingle mücadele ve futbolda performans arttırma yöntemleri. 1 st ed. Ajansmat Company; 2011, p. 329.
• Erbaş D. Nitrik oksit özellikleri ve egzersizdeki rolü. Hacettepe Journal of Spor Sciences. 2002;13(1):33–39.
• Taş M, Kıyıcı F, Akyüz M, Kihalı NF. Farklı türdeki egzersizlerin nitrik oksit Üzerine akut ve kronik etkileri, Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi. 2011;13(1):26–30.
• Apostu M. The effect of ergogenic substances over sports performance. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 2014;117:329–334.
• Bahrke MS, Morgan WP, Stegner A. Is ginseng an ergogenic aid?, International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism. 2009;19:298–322.
• Karakuş M. Sporcularda ergojenik destek. Spor Hekimliği Dergisi. 2014;49(4):155–167.
• Sowers, S. A primer on branched chain amino acids. Huntington College of Health Sciences. 2009;1-6.
• Froiland K, Koszewski W, Hingst J, Kopecky L. Nutritional supplement use among college athletes and their sources of information. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2004;14(1):104–20.
• Snyder BS, Haub MD. Whey, casein, and soy proteins. In: Driskell JA, editor. Sports nutrition fast and pro-teins. FL: CRC Press; 2007, p. 143–63.
• Hoffman JR, Falvo MJ. Protein- which is the best?. J Sports Sci Med. 2004;13:118–30.
• Hasler CM. The cardiovascular effects of soy prod-ucts. J Cardiovasc Nurs. 2002;16(4):50.
• Paul GL. The rationale for consuming protein blends in sports nutrition. J Am Coll Nutr. 2009;28:464.
• Ersoy, G. Egzersiz ve spor yapanlar için beslenme. 5 th ed. Nobel company; 2012. P. 1-300.