Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

GLOBOCAN 2012 VE 2018 VERİLERİ ÜZERİNDEN DÜNYA’DA, AVRUPA’DA VE TÜRKİYE’DE EN SIK GÖRÜLEN BEŞ KANSER TÜRÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 17 - 27, 10.06.2021

Öz

Amaç: Bu araştırmada Dünya’da, Avrupa’da ve Türkiye’de, kadınlarda ve erkeklerde en sık görülen beş kanser türünün ve bu kanserlerin insidans hızlarının ‘‘Küresel Kanser Gözlem Verisi’’ (GLOBOCAN) 2012’den GLOBOCAN 2018’e bir değişim gösterip göstermediğinin ortaya konması amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırma kesitseldir. Çalışmada 2012 ve 2018 yıllarında ilgili kanser türünün kadınlardaki ve erkeklerdeki insidans hızı değişimleri iki hızın karşılaştırılması yöntemi ile araştırılmıştır.
Bulgular: Kadınlarda hem 2012’de hem de 2018’de en sık gözlenen kanser türü Dünya’da, Avrupa’da ve Türkiye’de aynıydı ve meme kanseriydi. Erkeklerde hem 2012’de hem de 2018’de en sık izlenen ilk beş kanser türü değişmemişti. Kadınlara ve erkeklere ait kanserlerin 2012 ve 2018 yılı yaşa standardize insidans hızları karşılaştırıldığında; Dünya’da ve Avrupa’da kadınlarda görülen tiroid kanseri artışları ve Türkiye’de erkeklerde görülen mide kanserindeki artış istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.05).
Sonuç: GLOBOCAN 2012 ve 2018 verileri incelendiğinde bazı kanser türlerinin ilk beşteki yerlerini koruduğu, bazı türlerin listede yer değiştirdiği ve bazı türlerin listeye yeni eklendiği görülmektedir.

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

Kaynakça

  • World Health Organization (WHO). Cancer. http://www.who.int/cancer/en/ (Erişim tarihi: 19.11.2018)
  • World Health Organization (WHO). Cancer Fact Files. http://www.who.int/features/factfiles/cancer/en/ (Erişim tarihi: 22.11.2018)
  • Öztürk Y, Günay O. Erciyes Üniversitesi Halk Sağlığı Genel Bilgiler. 1. Baskı. Kayseri: Önder Ofset; 2011.
  • Detels R, Gulliford M, Karim AQ, Tan CC. Oxford Textbook of Global Public Health. 6th Edition. Newyork: Oxford University Press; 2015.
  • Karakan MŞ. E Yandal Dahiliye. 2. Baskı. Ankara: Göktuğ Ofset Yayıncılık; 2016.
  • Fauci J, Hauser K, Loscalzo L. Harrison’s Princeples of İnternal Medicine. 20th Edition. Canada USA; Mc Graw Hill Education; 2018.
  • Adami H, Hunter DJ, Lagiou P, Mucci L. Text Book of Cancer Epidemiology. 3rd Edition. New York; Oxford University Press; 2018.
  • World Health Organization (WHO). Cancer Prevention. https://www.who.int/cancer/prevention/en/ (Erişim tarihi: 17.12.2018)
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Ölüm Nedeni İstatistikleri 2017. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27620 (Erişim tarihi: 03.12.2018)
  • World Health Organization (WHO). The Top 10 Causes of Death. http://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death (Erişim tarihi: 03.12.2018)
  • New Global Cancer Data: GLOBOCAN 2018. https://www.uicc.org/new-global-cancer-data-globocan-2018 (Erişim tarihi: 03.12.2018)
  • World Health Organization International Agency for Research on Cancer (WHO IARC). Cancer Today. https://gco.iarc.fr/today/online-analysis-pie?v=2018&mode=cancer&mode_population=continents&population=900&populations=900&key=total&sex=0&cancer=39&type=0&statistic=5&prevalence=0&population_group=0&ages_group%5B%5D=0&ages_group%5B%5D=17&nb_items=7&group_cancer=1&include_nmsc=1&include_nmsc_other=1&half_pie=0&donut=0&population_group_globocan_id= (Erişim tarihi: 03.12.2018)
  • GLOBOCAN. Turkey Cancer Data 2012. http://ci5.iarc.fr/CI5plus/old/Table4r.asp?registry=79200000&period=2012&sex=1&window=1&stat=0&submit=Execute (Erişim Tarihi: 06.03.2019)
  • World Health Organization (WHO). World Cancer Report. Lyon. 2014.
  • GLOBOCAN. Female Cancer Data 2018. https://gco.iarc.fr/today/online-analysis-dual-bars-2?v=2018&mode=cancer&mode_population=regions&population=250&populations=900&key=asr&sex=2&cancer=39&type=0&statistic=5&prevalence=0&population_group=0&ages_group%5B%5D=0&ages_group%5B%5D=17&nb_items=10&group_cancer=1&include_nmsc=1&include_nmsc_other=1&dual_distribution=1&population1=900&population2=792&show_values&type_multiple=%257B%2522inc%2522%253Atrue%252C%2522mort%2522%253Afalse%252C%2522prev%2522%253Afalse%257D&population_group_globocan_id=&type_sort=0
  • GLOBOCAN. Male Cancer Data 2018. https://gco.iarc.fr/today/online-analysis-dual-bars-2?v=2018&mode=cancer&mode_population=regions&population=250&populations=900&key=asr&sex=1&cancer=39&type=0&statistic=5&prevalence=0&population_group=0&ages_group%5B%5D=0&ages_group%5B%5D=17&nb_items=10&group_cancer=1&include_nmsc=1&include_nmsc_other=1&dual_distribution=1&population1=900&population2=792&show_values&type_multiple=%257B%2522inc%2522%253Atrue%252C%2522mort%2522%253Afalse%252C%2522prev%2522%253Afalse%257D&population_group_globocan_id=&type_sort=0
  • Global Cancer Observatory. About. https://gco.iarc.fr/ (Erişim Tarihi: 06.03.2019)
  • Ebell MH, Thai TN, Royalty KJ. Cancer Screening Recommendations: An International Comparison of High-Income Countries. Public Health Reviews. 2018; 39; 1-19.
  • Dikbaş L. Human Papilloma Virus Aşıları: Güncel Tartışmalar. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi. 2017; 19: 81-85.
  • Alacalı M. Mide Kanseri, Mide Kanseri Taramaları ve Mide Kanserinden Korunma. Ankara Medical Journal. 2012; 12: 195-198.
  • Adaş G, Adaş M, Özülker F, Akçakaya A. Tiroid Kanserleri. Okmeydanı Tıp Dergisi. 2012; 28: 26-34.
  • Şimşek T, Cantürk NZ. Tiroid Karsinomlarının Genetik Temeli: Bir Derleme. Okmeydanı Tıp Dergisi. 2013; 29: 1-7.
  • Arslan MK, Delibaşı T, Şahin M. Tiroid Kanserleri. İç Hastalıkları Dergisi. 2011; 18: 41-48.
  • Erdoğan MK, Erdoğan G. Türkiye ve Dünyada Endemik Guatr ve İyot Eksikliği Rahatsızlıkları. T Klin Tıp Bilimleri. 1999; 19: 106-113.

EVALUATION OF THE FIVE MOST COMMON TYPES OF CANCER IN THE WORLD, EUROPE AND TURKEY VIA GLOBOCAN 2012 AND 2018 DATA

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 17 - 27, 10.06.2021

Öz

Objective: The aim of this study is to determine whether the five most common types of cancer in women and men and the incidence rates of these cancers change from ‘‘Global Cancer Observation Data’’ (GLOBOCAN) 2012 to GLOBOCAN 2018 in The World, Europe and Turkey.
Method: The research is cross-sectional. In the study, the changes in the incidence rate of the relevant cancer type in women and men in 2012 and 2018 are investigated by comparing the two rates.
Results: In women, both in 2012 and 2018, the most common type of cancer in the world, Europe and Turkey is the same and is breast cancer. The top five most common types of cancer in men, both in 2012 and 2018, are unchanged. Compared to the age standardised incidence rates of women and men cancers in 2012 and 2018, the increase in thyroid cancer seen in women in the world and Europe and the increase in stomach cancer seen in men in Turkey are statistically significant (p<0.05).
Conclusion: When the GLOBOCAN 2012 and 2018 data are examined, it appears that some cancer species have retained their place in the top five, some species have moved on the list and some species have just been added to the list.

Proje Numarası

yok

Kaynakça

  • World Health Organization (WHO). Cancer. http://www.who.int/cancer/en/ (Erişim tarihi: 19.11.2018)
  • World Health Organization (WHO). Cancer Fact Files. http://www.who.int/features/factfiles/cancer/en/ (Erişim tarihi: 22.11.2018)
  • Öztürk Y, Günay O. Erciyes Üniversitesi Halk Sağlığı Genel Bilgiler. 1. Baskı. Kayseri: Önder Ofset; 2011.
  • Detels R, Gulliford M, Karim AQ, Tan CC. Oxford Textbook of Global Public Health. 6th Edition. Newyork: Oxford University Press; 2015.
  • Karakan MŞ. E Yandal Dahiliye. 2. Baskı. Ankara: Göktuğ Ofset Yayıncılık; 2016.
  • Fauci J, Hauser K, Loscalzo L. Harrison’s Princeples of İnternal Medicine. 20th Edition. Canada USA; Mc Graw Hill Education; 2018.
  • Adami H, Hunter DJ, Lagiou P, Mucci L. Text Book of Cancer Epidemiology. 3rd Edition. New York; Oxford University Press; 2018.
  • World Health Organization (WHO). Cancer Prevention. https://www.who.int/cancer/prevention/en/ (Erişim tarihi: 17.12.2018)
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Ölüm Nedeni İstatistikleri 2017. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27620 (Erişim tarihi: 03.12.2018)
  • World Health Organization (WHO). The Top 10 Causes of Death. http://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death (Erişim tarihi: 03.12.2018)
  • New Global Cancer Data: GLOBOCAN 2018. https://www.uicc.org/new-global-cancer-data-globocan-2018 (Erişim tarihi: 03.12.2018)
  • World Health Organization International Agency for Research on Cancer (WHO IARC). Cancer Today. https://gco.iarc.fr/today/online-analysis-pie?v=2018&mode=cancer&mode_population=continents&population=900&populations=900&key=total&sex=0&cancer=39&type=0&statistic=5&prevalence=0&population_group=0&ages_group%5B%5D=0&ages_group%5B%5D=17&nb_items=7&group_cancer=1&include_nmsc=1&include_nmsc_other=1&half_pie=0&donut=0&population_group_globocan_id= (Erişim tarihi: 03.12.2018)
  • GLOBOCAN. Turkey Cancer Data 2012. http://ci5.iarc.fr/CI5plus/old/Table4r.asp?registry=79200000&period=2012&sex=1&window=1&stat=0&submit=Execute (Erişim Tarihi: 06.03.2019)
  • World Health Organization (WHO). World Cancer Report. Lyon. 2014.
  • GLOBOCAN. Female Cancer Data 2018. https://gco.iarc.fr/today/online-analysis-dual-bars-2?v=2018&mode=cancer&mode_population=regions&population=250&populations=900&key=asr&sex=2&cancer=39&type=0&statistic=5&prevalence=0&population_group=0&ages_group%5B%5D=0&ages_group%5B%5D=17&nb_items=10&group_cancer=1&include_nmsc=1&include_nmsc_other=1&dual_distribution=1&population1=900&population2=792&show_values&type_multiple=%257B%2522inc%2522%253Atrue%252C%2522mort%2522%253Afalse%252C%2522prev%2522%253Afalse%257D&population_group_globocan_id=&type_sort=0
  • GLOBOCAN. Male Cancer Data 2018. https://gco.iarc.fr/today/online-analysis-dual-bars-2?v=2018&mode=cancer&mode_population=regions&population=250&populations=900&key=asr&sex=1&cancer=39&type=0&statistic=5&prevalence=0&population_group=0&ages_group%5B%5D=0&ages_group%5B%5D=17&nb_items=10&group_cancer=1&include_nmsc=1&include_nmsc_other=1&dual_distribution=1&population1=900&population2=792&show_values&type_multiple=%257B%2522inc%2522%253Atrue%252C%2522mort%2522%253Afalse%252C%2522prev%2522%253Afalse%257D&population_group_globocan_id=&type_sort=0
  • Global Cancer Observatory. About. https://gco.iarc.fr/ (Erişim Tarihi: 06.03.2019)
  • Ebell MH, Thai TN, Royalty KJ. Cancer Screening Recommendations: An International Comparison of High-Income Countries. Public Health Reviews. 2018; 39; 1-19.
  • Dikbaş L. Human Papilloma Virus Aşıları: Güncel Tartışmalar. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi. 2017; 19: 81-85.
  • Alacalı M. Mide Kanseri, Mide Kanseri Taramaları ve Mide Kanserinden Korunma. Ankara Medical Journal. 2012; 12: 195-198.
  • Adaş G, Adaş M, Özülker F, Akçakaya A. Tiroid Kanserleri. Okmeydanı Tıp Dergisi. 2012; 28: 26-34.
  • Şimşek T, Cantürk NZ. Tiroid Karsinomlarının Genetik Temeli: Bir Derleme. Okmeydanı Tıp Dergisi. 2013; 29: 1-7.
  • Arslan MK, Delibaşı T, Şahin M. Tiroid Kanserleri. İç Hastalıkları Dergisi. 2011; 18: 41-48.
  • Erdoğan MK, Erdoğan G. Türkiye ve Dünyada Endemik Guatr ve İyot Eksikliği Rahatsızlıkları. T Klin Tıp Bilimleri. 1999; 19: 106-113.
Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Derleme
Yazarlar

Elif Nur Yıldırım Öztürk 0000-0003-1447-9756

Mehmet Uyar 0000-0002-3954-7471

Proje Numarası yok
Yayımlanma Tarihi 10 Haziran 2021
Gönderilme Tarihi 16 Ocak 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 4 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Yıldırım Öztürk, E. N., & Uyar, M. (2021). GLOBOCAN 2012 VE 2018 VERİLERİ ÜZERİNDEN DÜNYA’DA, AVRUPA’DA VE TÜRKİYE’DE EN SIK GÖRÜLEN BEŞ KANSER TÜRÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sakarya University Journal of Holistic Health, 4(1), 17-27.