Türkiye’de İlçe Sağlık Müdürlüğü Düzeyinde Covid-19 Hastalığı Mücadelesi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 166 - 176, 15.08.2022

Elif Nur Yıldırım Öztürk

https://doi.org/10.54803/sauhsd.970750

Öz

Bu derlemenin amacı; Türkiye’de birinci basamak düzeyinde topluma yönelik sağlık hizmeti veren ilçe sağlık müdürlüklerinin COVID-19 salgınıyla mücadele sürecinde üstlendiği görevleri ortaya koymaktır. Dünya Sağlık Örgütü’nün 11 Mart 2020’de COVID-19 hastalığı pandemisini ilanıyla başlayan süreçte, Türkiye’de ilçe sağlık müdürlükleri salgınla mücadele kapsamında önemli görevler üstlenmiştir. İlçe sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulan filyasyon ekipleriyle; hastalığın filyasyonu ve temaslıların belirlenmesi, semptomlu temaslılardan numune alınması, evde tedavi, kurum çalışanlarının tarama numuneleri, COVID-19 hastalığına yönelik aşılama ve eğitim çalışmaları bu görevlerdendir. Birinci basamakta salgınla ilgili olarak sunulması gereken hizmetlerin pek çoğu ilçe sağlık müdürlükleri tarafından yerine getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Birinci basamak, COVID-19 hastalığı, ilçe sağlık müdürlüğü, salgın mücadelesi

Teşekkür

Covid-19 salgını sırasında her başım sıkıştığında fikir aldığım Doç. Dr. Mehmet Uyar ve Prof. Dr. Tahir Kemal Şahin hocalarıma ve birlikte çalıştığım bütün çalışma arkadaşlarıma teşekkür ederim.

COVID-19 Disease Struggle at The Level of The District Health Directorate in Turkey

Öz

The purpose of this article was to reveal the duties undertaken by the district health directorates, which provide health care to the community at the primary level in Turkey, in the struggle against the COVID-19 epidemic. In the process that started with the declaration of the COVID-19 disease pandemic by the World Health Organization on March 11, 2020, district health directorates in Turkey took on important duties within the scope of struggling with the epidemic. The filiation of the disease and identification of contacts, sampling from symptomatic contacts, treatment at home, screening samples of institution employees, vaccination, and education activities for COVID-19 disease with the filiation teams formed within the district health directorates are among these duties. Most of the services that should be provided regarding the epidemic in primary care were provided by district health directorates.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 disease, district health directorate, epidemic struggle, primary care

Kaynakça

• 1. WHO. Coronavirus Disease (COVID-19). https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/question-and-answers-hub/q-a-detail/coronavirus-disease-COVID-19 (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 2. WHO. Regional Office for Europe. Coronavirus Disease (COVID-19) pandemic. https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19/novel-coronavirus-2019-ncov (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 3. WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dash board. https://covid19.who.int/ (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 4. WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Country Dashboard-Turkey. https://covid19.who.int/region/euro/country/tr (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 5. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. COVID-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Genel Bilgiler, Epidemiyoloji ve Tanı. Ankara. 07.12.2020. https://drive.google.com/file/d/1gP2Dw0DpmzmND-qhEj1R5d2JKOVnNFfm/view (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 6. Centers for Disease Control and Prevention. COVID-19 Your Health. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/your-health/index.html (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 7. Atalay S, Ersan G. COVID-19 tedavisi. Tepecik Eğit ve Araşt Hast Dergisi. 2020;30(Ek sayı):126-134.
• 8. Şener A. COVID-19 (SARS-CoV-2) tedavisi. J Biotechnoland Strategic Health Res. 2020;1(Özel Sayı):97-104.
• 9. Mutlu O, Uygun İ, Erden F. Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) tedavisinde kullanılan ilaçlar. KOU Sag Bil Derg. 2020;6(3):168-173.
• 10. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. COVID-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Erişkin Hasta Tedavisi. Ankara. 07.05.2021. https://drive.google.com/file/d/1OMSfetCKYiXXaCtQkAuOcOQaPUAKJadb/view (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 11. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. COVID-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Erişkin Hasta Tedavisi. Ankara. 12.02.2022. https://drive.google.com/file/d/1cEzcM9ZBLhlcOWpdR-lAojHVzGNuSwoU/view (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 12. WHO. Coronavirus Disease (COVID-19): Vaccine. https://www.who.int/news-room/q-a-detail/coronavirus-disease-(COVID-19)-vaccines (Erişim Tarihi: 25.06.2021).
• 13. T.C. Sağlık Bakanlığı COVID-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu. Sıkça Sorulan Sorular. https://covid19asi.saglik.gov.tr/TR-77694/sikca-sorulan-sorular.html?Sayfa=2 (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 14. Pavel STI, Yetişkin H, Uygut MA, Aslan AF, Aydın G, İnan Ö, Kaplan B, Özdarendeli A. Development of an inactivated vaccine against SARS CoV-2. Vaccines. 2021;9:1266.
• 15. 06.05.2021 tarihli haber. https://www.hurriyet.com.tr/galeri-sputnik-v-asisi-ne-zaman-gelecek-rus-asisi-ile-ilgili-bakan-kocadan-aciklama-41804662/2 (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 16. WHO. Tracking SARS-CoV-2 Variants. https://www.who.int/en/activities/tracking-SARS-CoV-2-variants/ (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 17. 10.07.2018 tarihli Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/19.5.1.pdf (Erişim Tarihi: 26.06.2021).
• 18. 23.12.2020 tarihli Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Kadro Standartları ile Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönerge. https://yhgm.saglik.gov.tr/Eklenti/39679/0/saglik-bakanligi-tasra-teskilati-kadro-standartlari-ile-calisma-usul-ve-esaslarina-dair-yonergepdf.pdf (Erişim Tarihi: 26.06.2021).
• 19. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Aile Hekimliği Dairesi Başkanlığı. Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/ailehekimligi/birinci-basamak-sa%C4%9Fl%C4%B1k-hizmetleri.html (Erişim Tarihi: 26.06.2021).
• 20. Erdem B, Demir Yıldırım A, Erdem F, Yılmaz Esencan T, Uyar N. COVID-19 pandemi mücadelesinde İstanbul Kadıköy İlçe Sağlık Müdürlüğünün organizasyonel yapısı. TJFMPC. 2021;15(1):170-178.
• 21. Aksakoğlu G. Bulaşıcı Hastalıkla Savaşım. Üçüncü Yazım. DEÜ Rektörlük Basımevi, İzmir. 2008.
• 22. Atak M, Şahin ÇE, Sezerol MA. COVID-19 pandemisi sürecinde Türkiye’de Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri. Halk Sağlığı ve COVID-19. Türkiye Klinikleri. 2020:129-134.
• 23. 18.04.2020 tarihli haber. https://tr.euronews.com/2020/04/18/filyasyon-nedir-koronavirus-tedavisinde-nas-l-uygulan-yor (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 24. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. COVID-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Temaslı Takibi, Salgın Yönetimi, Evde Hasta İzlemi ve Filyasyon. Ankara. 02.10.2021. https://drive.google.com/file/d/1Ih_bG2aMkjJdf2NnD4pX4z3Dd8_-wkbi/view (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 25. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. COVID-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Güncel Dönemde COVID-19 İlişkili İzolasyon ve Karantina Uygulamaları. https://drive.google.com/file/d/12X7EUWoFT5jxb3hDyoyn-mJb7DsLfiCK/view (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 26. Yılmaz Y, Erdoğan A, Hocaoğlu Ç. COVID-19 ve damgalanma. Kocaeli Med J. 2021;10(1):47-55.
• 27. Aşıla Mobil Uygulaması Nedir? https://asila.saglik.gov.tr/#two (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 28. 29.12.2021 tarihli haber. https://www.cnnturk.com/saglik/son-dakika-hatirlatma-dozu-nedir-ne-zaman-olunacak-3-doz-asi-kimler-olabilir (Erişim Tarihi: 19.02.2022).
• 29. 15.04.2021 tarihli haber. https://www.ntv.com.tr/saglik/bakan-koca-acikladi-asi-ikna-timleri-kurulacak,BmKKLWslFUKq40W0Di3ROw (Erişim Tarihi: 19.02.2022).