The Relationship Between Physical Activity Level, Quality of Life, and Fatigue Level of Healthcare Personnel During the Covid-19 Outbreak

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 3, 419 - 437, 30.12.2023

Kağan Üstün , Zeynep Yıldız Kızkın , Masoud Amır Rashedı Bonab , Mehmet Armağan , Yusuf Hasırcı , Tuğba Kuru Çolak

https://doi.org/10.54803/sauhsd.1223683

Öz

Objective: The aim of this study is to examine the relationship between the physical activity levels, nutrition and sleep status of health workers, their quality of life and fatigue levels during the epidemic process.
Method: 151 health personnel between the ages of 18-65 working actively in private and public institutions were included in the study. The data were collected electronically and “General Information Form” for demographic information of the participants, “International Physical Activity Questionnaire-Short Form” for physical activity levels, “Short Form-12 Quality of Life Scale” for quality of life and “Fatigue Severity Scale” was used for fatigue level.
Results: According to test results performed to determine the relationships between the physical activity total scores of healthcare professionals and the quality of life physical component (r=0.107, p>0.05) and mental component scores (r=0.222, p>0.05), there were a slight positive linear relationship between these parameters, but these relationships were statistically insignificant. There were a negative linear relationship between the fatigue severity of healthcare professionals and the quality of life mental score (r=-0.530, p<0.05), physical activity total score (r=-0.396, p<0.01), and the quality of life physical score (R=-0.172, p<0.05). Physical activity total scores, the quality of life physical component and mental component variables together explain 38.3 percent of fatigue severity. All variables predict fatigue severity separately (p<0.05).
Conclusion: We recommend making physical activity a part of life in order to protect physical and mental health, to increase resistance to living conditions and disease, especially in extraordinary situations such as the pandemic period. It is necessary to create working and resting environments that will control sleeplessness, fatigue and related risk factors of healthcare professionals, and to reschedule their working hours.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, physical activity, quality of life, fatigue level

Covid-19 Salgını Sürecinde Sağlık Personelinin Fiziksel Aktivite Düzeyi, Yaşam Kalitesi ve Yorgunluk Düzeyi Arasındaki İlişki

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, salgın sürecinde sağlık çalışanlarının fiziksel aktivite seviyeleri, beslenme ve uyku durumları ile yaşam kaliteleri, yorgunluk düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir.
Yöntem: Çalışmaya özel ve kamu kuruluşlarında aktif olarak çalışan 18-65 yaş arası 151 sağlık personeli dahil edildi. Veriler elektronik ortamda toplanmış olup katılımcıların demografik bilgileri için “Genel Bilgi Formu”, fiziksel aktivite seviyeleri için “Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi-Kısa Formu”, yaşam kalitesi için “Kısa Form-12 Yaşam Kalitesi Ölçeği” ve yorgunluk düzeyi için “Yorgunluk Şiddet Ölçeği” kullanıldı.
Bulgular: Sağlık çalışanlarının fiziksel aktivite toplam puanları ile yaşam kalitesi fiziksel bileşen (r=0,107, p>0,05) ve mental bileşen (r=0,222, p>0,05) puanları arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik yapılan test sonuçlarına göre bu parametreler arasında hafif düzeyde pozitif yönde doğrusal ilişki vardı fakat bu ilişkiler istatistiksel olarak anlamsızdı. Sağlık çalışanlarının sırasıyla yorgunluk şiddetleri ile yaşam kalitesi mental puanı (r=-0,530, p<0,05), fiziksel aktivite toplam puanı (r=-0,396, p<0,01), yaşam kalitesi fiziksel puanı (r=-0,172, p<0,05) arasında negatif yönde doğrusal bir ilişki vardı. Fiziksel aktivite, yaşam kalitesi fiziksel bileşen ve mental bileşen değişkenleri birlikte yorgunluk şiddetinin yüzde 38,3’ünü açıkladı. Tüm değişkenler ayrı ayrı yorgunluk şiddetini yordamıştır (p<0,05).
Sonuç: Özellikle pandemi dönemi gibi olağanüstü durumlarda fiziksel ve ruhsal sağlığı korumak, yaşam şartlarına ve hastalık durumuna karşı direnci artırmak adına fiziksel aktiviteyi yaşamın bir parçası haline getirmeyi önermekteyiz. Sağlık çalışanlarının yorgunluk, uykusuzluk ve ilişkili risk faktörlerini kontrol altına alacak çalışma ve dinlenme ortamlarının oluşturulması, çalışma saatlerinin yeniden planlanması gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, fiziksel aktivite, yaşam kalitesi, yorgunluk düzeyi

Kaynakça

• İnce Dİ, Yağlı NV, Sağlam M, Kütükcü EÇ. Covid-19 Enfeksiyonunda akut ve post-akut fizyoterapi ve rehabilitasyon. Turkish Journal of Physiotherapy and Rehabilitation. 2020; 31(1):81-94.
• Macit MS. Covid-19 salgını sonrası yetişkin bireylerin beslenme alışkanlıklarındaki değişikliklerin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 13(3):277-288.
• Crisafulli A, Pagliaro P. Physical Activity/Inactivity and COVID-19. European Journal of Preventive Cardiology. 2020; 2047487320927597. doi: 10.1177/2047487320927597.
• Mandolesi L, Polverino A, Montuori S, et al. Effects of physical exercise on cognitive functioning and wellbeing: biological and psychological benefits. Frontiers in Psychology. 2018; 9: 509.
• Gencalp DK. COVID-19 Salgını Döneminde İlk ve Acil Yardım Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları ve Fiziksel Aktivite Durumlarının Değerlendirilmesi. Paramedik ve Acil Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2020; 1(1):1-15.
• Yücel B. Sağlık Çalışanlarının Beslenme Alışkanları ve Beslenme Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik Anabilim Dalı, Ankara, 2015, 70.
• Chen P, Mao L, Nassis GP, et al. Coronavirus disease (COVID-19): The need to maintain regular physical activity while taking precautions. Journal of Sport and Health Science. 2020; 9(2):103-104.
• Bulgurluoglu Hİ, Bulgurluoglu M, Özaslan A. Covid-19 Pandemi Sürecinde Üniversite Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite, Yaşam Kalitesi ve Depresyon Seviyelerinin İncelenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021; 12(2):306-311.
• Rebelo-Marques A, De Sousa Lages A, Andrade R, et al. Aging hallmarks: the benefits of physical exercise. Frontiers in Endocrinology. 2018; 9: 258.
• Bedir F, Önal L, Mızrak O. Animatörlerin yorgunluk hislerinin mesleki tutumlarını etkileme biçimleri. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2018; 20(2):7-16.
• Erol Y. Pandemi döneminde Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi doktor ve hemşirelerinin fiziksel aktivite düzeyleri ve bu düzeylerin yaşam kalitesine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara, 2022, 63.
• Hou T, Zhang R, Song X, et al. Self-efficacy and fatigue among non-frontline health care workers during COVID-19 outbreak: A moderated mediation model of posttraumatic stress disorder symptoms and negative coping. PLoS One. 2020; 15(12): e0243884.
• Ateş R, Yakut H. Investigation of musculoskeletal disorders, physical activity level, sleep quality, and fatigue in health professionals with and without a history of COVID-19. Work. 2023; 74(4):1277-1287. doi: 10.3233/WOR-220283. PMID: 36565091.
• Taspinar B, Kızılırmak A, Gülmez H, Taspinar F. Fizyoterapistlerde COVID-19 Korkusu ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. Forbes tıp dergisi (Online). 2021; 2(2):108-15. 10.5222/forbes.2021.54376.
• Özlü A, Akdeniz M, Ünver G, et al. Covid-19 pandemi sürecinde görev alan sağlık çalışanlarının kas iskelet sistemi ağrılarının ve fiziksel aktivitesinin değerlendirilmesi. Kocatepe Tıp Dergisi. 2023; 24 (1):105-111 . doi: 10.18229/kocatepetip.1054546.
• Ciddi PK, Yazgan E. Covid-19 salgınında sosyal izolasyon sırasında fiziksel aktivite durumunun yaşam kalitesi üzerine etkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2020; 19(37):262-279.
• Yıldırım Dİ, Yıldırım A, Eryılmaz MA. Sağlık çalışanlarında fiziksel aktivite ile yaşam kalitesi ilişkisi. Cukurova Medical Journal. 2019; 44(2):1.
• World Health Organisation. Body mass index (BMI). URL:http://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/nutrition/a-healthy-lifestyle/body-mass-index-bmi (Erişim tarihi: 30 Mart 2022).
• Craig CL, Marshall AL, Sjorstrom M, et al. International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Medicine and science in sports and exercise. 2003; 35(8):1381-95.
• Ware J.Jr, Kosinski M, Keller SD. A 12-Item Short-Form Health Survey: Construction of scales and preliminary tests of reliability and validity. Medical Care. 1996; 34(3):220-33.
• Armutlu K, Korkmaz NC, Keser I, et al. The validity and reliability of the Fatigue Severity Scale in Turkish multiple sclerosis patients. International Journal of Rehabilitation Research. 2007; 30(1):81-85.
• Öztürk M. Üniversitede Eğitim-Öğretim Gören Öğrencilerde Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketinin Geçerliliği ve Güvenirliği Ve Fiziksel Aktivite Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2005, 21-25.
• Soylu C, Kütük B. SF-12 Yaşam Kalitesi Ölçeği’nin Türkçe Formunun Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Türk Psikiyatri Derneği. 2021; Doi: 10.5080/u25700.
• Korur AP. Adana il Merkezinde yaşayan farklı sosyokültürel grupların sağlık hizmetlerini kullanma davranışlarının değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Adana, 2010, 19.
• Mancuso CA, Rincon M, Sayles W, Paget SA. Psychosocial variables and fatigue: a longitudinal study comparing individuals with rheumatoid arthritis and healthy controls. The Journal of Rheumatology. 2006; 33(8):1496–502.
• Zhu W. Should, and how can, exercise be done during a coronavirus outbreak? An interview with Dr. Jeffrey A. Woods. Journal of Sport and Health Science, 2020; 9(2):105-107.
• Driskell JA, Kim YN, Goebel KJ. Few differences found in the typical eating and physical activity habits of lower-level and upper-level university students. Journal of the American Dietetic Association. 2005; 105(5):798-801.
• Frantz J, Ngambare R. Physical activity and health promotion strategies among physiotherapists in Rwanda. African Health Sciences. 2013; 13(1):17-23.
• Keohane DM, McGillivary NA, Daly B. Physical activity levels and perceived barriers to exercise participation in Irish General Practitioners and General Practice trainers. Irish Medical Journal. 2018; 111(2):690.
• World Health Organization. Noncommunicable diseases country profiles 2018. https://www.who.int/nmh/ publications/ncdprofiles-2018/en/ (Erişim tarihi: 17 Haziran 2022)
• Halaweh H, Willen C, Grimby-Ekman A, Svantesson U. Physical activity and healthrelated quality of life among community dwelling elderly. Journal of Clinical Medicine Research. 2015; 7(11):845.
• Su TT, Azzani M, Adewale AP, et al. Physical activity and health-related quality of life among low-income adults in metropolitan Kuala Lumpur. J Epidemiol. 2019; 29(2):43-49.
• Bültmann U, Kant I, Kasl SV, et al. Lifestyle factors as risk factors for fatigue and psychological distress in the working population: prospective results from the Maastricht Cohort Study. Journal of Occupational and Environmental Medicine. 2002; 44(2):116-124.
• Yeom J, Yeom I. Mediating effects of fatigue on the relationship between sleep quality and the quality of life of shift-working nurses. Chronobiology International. 2023; 40(4):1–8. Doi:10.1080/07420528.2023.2186130
• Adar S, Konya PŞ, Akçin Aİ, et al. Evaluation and follow-up of pain, fatigue, and quality of life in COVID-19 patients. Osong Public Health and Research Perspectives. 2023; 14(1):40–50. Doi:10.24171/j.phrp.2022.0275
• Wender CLA, Manninen M, O’Connor PJ. The Effect of Chronic Exercise on Energy and Fatigue States: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Trials. Frontiers in Psychology. 2022; 13:907637. doi: 10.3389/fpsyg.2022.907637
• İz M, Topaçoğlu H, Dikme Ö, et al. İstanbuldaki Eğitim ve Araştırma Hastanelerinde çalışan Acil Tıp Asistanlarının Piper Yorgunluk Ölçeği ve Epworth Uykululuk Ölçeği ile yorgunluk ve uykululuk değerlerinin ölçülmesi ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Van Tıp Dergisi. 2019; 26(1):91-6.
• Yüce GE, Muz G. COVID-19 pandemisinin yetişkinlerin diyet davranışları, fiziksel aktivite ve stres düzeyleri üzerine etkisi. Cukurova Medical Journal. 2021; 46(1):283-291.
• Alvarez GG, Ayas NT. The impact of daily sleep duration on health: a review of the literature. Prog Cardiovasc Nurs. 2004; 19(2):56–59. Doi:10.1111/j.0889-7204.2004.02422.x